دانشمند ناسا: پروژه فضاپیمای ویجر تا یک میلیارد سال زنده می‌ماند!

تقریباً پنج دهه پس از پرتاب، فضاپیمای وویجر می‌گذرد و این روزها وویجر 1 وضعیت سلامت جالبی نداشته و تیم دوازده نفره این پروژه در ناسا در حال بررسی روش‌های احیای و رفع عیوب آن هستند. با این حال، این سوال مطرح است که دورترین ساخته دست بشر، تا چند سال دیگر زنده خواهد ماند؟ در مصاحبه‌ای جدید، مدیر پروژه وویجر اعلام کرده که امیدوار است پروژه وویجر بتواند برای سال‌ها زنده بماند؛ شاید مدتی زمان باورنکردنی نزدیک به یک میلیارد سال!

اهمیت پروژه وویجر در حد جیمز وب و هابل

وویجر ۱ و ۲ بیش از ۱۰ میلیارد مایل (16 میلیارد کیلومتر) در عمق فضا پیش رفته و سفر کرده‌اند و فاصله‌ای که هر یک از آن‌ها طی کرده است، بیشتر از هر شیء ساخته‌شده دست بشر است. آلن کامینگز، مهندس ارشد و مدیر فعلی پروژه وویجر به تازگی در مصاحبه‌ای با بیزینس اینسایدر اعلام کرده که اهمیت پروژه وویجر با مأموریت‌هایی مانند تلسکوپ هابل و تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) قابل مقایسه است. کامینگز همچنین بر نوآوری‌هایی که این مأموریت ایجاد کرده و درکی نو که درباره منظومه شمسی بیرونی (دورتر از مدار گردش مریخ به دور خورشید) ارائه داده، تأکید می‌کند.

با وجود مشکل مداوم در کامپیوتر اصلی وویجر ۱، کامینگز همچنان امیدوار به ادامه حیات فضاپیما است. این مهندس کهنه‌کار ناسا با توجه به موقعیت فعلی آن در فضای بین‌ستاره‌ای معتقد است که می‌توان برای سال‌ها امیدوار بود که اطلاعات جدید از این پروژه دریافت شود. وویجر ۱ در سال ۲۰۱۲ وارد فضای بین‌ستاره‌ای شد و شش سال بعد وویجر ۲ نیز به همین منطقه وارد شد.

کامینگز: اگر از من بپرسید که پروژه وویجر تا چه زمانی کار خواهد کرد به شما می‌گویم که شاید تا یک میلیارد سال!

جالب است که کامینگز می‌گوید حتی می‌توان امیدوار بود که وویجرهای عزیز ما بتوانند در این منطقه عملکرد بهتری از خود نشان دهند؛ زیرا پرتوهای کیهانی (که حوزه تخصصی این دانشمند نیز هست)، در این ناحیه موجب اختلال کمتری روی عملکرد فضاپیما خواهند بود.

این فضاپیماها، که به عنوان سفیران زمین عمل می‌کنند هر کدام حامل یک رکورد طلایی هستند که تصاویری از زندگی بر روی زمین، نمودارهایی از اصول علمی پایه، و صداهایی شامل صداهای طبیعت، پیام‌هایی به چندین زبان و موسیقی را در خود جای داده‌اند. این رکوردهای طلایی به عنوان یک “پیام در بطری” کیهانی برای هر کسی که ممکن است با این فضاپیماها برخورد کند، عمل می‌کنند. با توجه به نرخ تجزیه طلا در فضا و فرسایش آن توسط تشعشعات کیهانی، انتظار می‌رود که این رکوردها بیش از یک میلیارد سال دوام بیاورند.

مروری کوتاه بر پروژه وویجر ناسا

پروژه وویجر، که به عنوان طولانی‌ترین مأموریت ناسا شناخته می‌شود، ۴۵ سال پیش با پرتاب دو فضاپیمای خواهر، وویجر ۱ و وویجر ۲، آغاز شد. این دو فضاپیما، که هر کدام دارای یک پخش‌کننده نوار هشت‌ترک برای ضبط داده‌ها هستند و حافظه‌ای به مراتب کمتر از تلفن‌های همراه مدرن دارند، همچنان در خط مقدم کاوش‌های فضایی قرار دارند.

وویجر ۲ در ۲۰ اوت ۱۹۷۷ (شنبه، ۲۹ اَمرداد ۱۳۵۶) و به دنبال آن وویجر ۱ در ۵ سپتامبر همان سال (یکشنبه، ۳ مهر ۱۳۵۶) به فضا فرستاده شد (بله دوستان ابتدا وویجر 2 به فضا رفت و سپس وویجر 1). هر دو فضاپیما به سیاره‌های مشتری و زحل سفر کردند، با این تفاوت که وویجر ۱ با سرعت بیشتری حرکت کرده و زودتر به آن‌ها رسید. این دو فضاپیما اطلاعات بسیاری در مورد دو سیاره‌ی بزرگ منظومه‌ی شمسی و قمرهای آن‌ها فاش و به زمین مخابره کردند.

وویجر ۲ همچنین به عنوان اولین و تنها فضاپیمایی شناخته می‌شود که به نزدیکی اورانوس (در سال ۱۹۸۶) و نپتون (در سال ۱۹۸۹) پرواز کرده و مناظر و بینش‌های شگفت‌انگیزی از این دنیاهای دوردست را به انسانیت ارائه داده است.

این مأموریت در ابتدا برای پنج سال برنامه‌ریزی شده بود، اما انتظارات از آن فراتر رفته و تا به امروز تعداد بیش از 67 هزار تصویر از سیستم خورشیدی، از جمله عکس مشهور «تیله (نقطه) آبی کم‌رنگ»، را به زمین ارسال کرده است. کامینگز یکی از دلایل اصلی این عملکرد خارق‌العاده را هنر تیم مهندسی این فضاپیما دانسته و اعتراف می‌کند که خاموش کردن برخی از سنسورهای این فضاپیما طی سالیان گذشته در واقع ابزاری ضروری برای حفظ کارایی بیشتر آن بوده است.

اواخر سال گذشته میلادی، فضاپیمای وویجر 1 ناسا، شروع به ارسال پیام‌های بی‌معنی به زمین کرد. این وضعیت به شرایطی تبدیل شده بود که برخی از رسانه‌ها به طعنه می‌گفتند که گویی پیری و زوال عقل سراغ ویجر هم آمده است. اما به تازگی ناسا خبرهایی منتشر کرده که نشان می‌دهد هنوز نشانه‌هایی از عملکرد ویجر در جمع‌آوری اطلاعات مأموریتش به زمین ارسال می‌شود و می‌توان امید داشت که مشکل این فضاپیما را حل کرد.