تفاوت HDMI و Display Port چیست و کدام یک بهتر است؟

اگر شما هم به دنبال تفاوت HDMI و Display Port هستید و می خواهید بدانید فرق DisplayPort با HDMI را بدانید تا کابل مناسب برای مانیتور یا تلویزیون خود را انتخاب کنید، این مقاله آموزشی کوتاه و کاربردی را از دست ندهید. در این نوشتار ضمن مقایسه DisplayPort در مقابل HDMI، مزایا و معایب هرکدام را بررسی می کنیم.

فهرست مطالب این مقاله:

- تاریخچه توسعه رابط‌های انتقال تصویر
- پورت HDMI و DisplayPort چگونه کار می‌کنند؟
- معیارهای انتخاب رابط مناسب بین HDMI و DP
- سوالات متداول
- جمع‌بندی تفاوت HDMI و Display Port

کارت‌های گرافیک و مانیتورهای امروزی معمولاً دارای هر دو نوع درگاه DisplayPort و HDMI هستند، از همین رو طبیعی است که خریداران به دنبال تفاوت HDMI و Display Port باشند تا با شناخت مزایا و معایب هر کدام، کابل مناسب برای مانیتور، تلویزیون یا لپ تاپ را انتخاب کنید.

در حالی که نزدیک به 20 سال از زمان معرفی درگاه HDMI سپری شده، همچنان شاهد معرفی نسخه‌های جدیدتر HDMI هستیم که امکانات بیشتری را در هر بروزرسانی در اختیار ما قرار می‌دهند. از آنجایی که اجرای بازی‌ها با نرخ فریم بالا، همچنان یک ویژگی هیجان‌انگیز محسوب می‌شود، احتمالاً گیمرها در انتخاب بین HDMI یا دیسپلی پورت برای انتقال تصویر دچار سردرگمی خواهند شد.

شاید تصور کنید که تفاوت بین پورت‌های HDMI و DisplayPort بی اهمیت است و می‌توان با انتخاب گزینه‌ ارزان‌تر در هزینه پرداختی صرفه‌جویی کرد. پیش از هر توضیحی باید بگوییم که این یکی از اشتباه‌ترین تصورات پیرامون فرق DisplayPort با HDMI است و ممکن است با همین تصور کابلی را انتخاب کنید که برای نمایشگر شما مناسب نبوده و روی تجربه کاربری‌تان اثرات منفی بزرگی بگذارد.

در این مقاله، با ویژگی‌های مشترک و همچنین تفاوت بین پورت‌های HDMI و DisplayPort آشنا می‌شویم و پس از آن، مزایا، معایب، محدودیت‌های هر یک را مرور کرده و چگونگی انتخاب کابل یا رابط مناسب از بین HDMI یا دیسپلی پورت را به شما می گوییم.

تاریخچه توسعه رابط‌های انتقال تصویر

در گذشته تنها دو درگاه VGA و S-Video برای اتصال کامپیوتر به مانیتور در دسترس کاربران قرار داشت. اگرچه رابط اتصال جدیدتری به نام DVI با کیفیت تصویر بهتر هم ارائه شد، اما هیچ‌یک از این روش‌ها امکان انتقال صدا به ‌همراه تصویر بر روی یک کابل را ندارند. در آن زمان اتصال دستگاه‌های چند‌رسانه‌ای به تلویزیون چون CD Player، DVD Player و ... تنها با استفاده از رابط SCART و کابل‌های RGB که به کابل‌های کامپوننت یا سه فیش شهرت دارند، امکان‌پذیر بود.

در سال 2002 میلادی شرکت‌های هیتاچی و فیلیپس کنسرسیومی را تشکیل دادند تا رابط جدیدی را برای انتقال صدا و تصویر بر روی یک کابل ایجاد کنند. رابط ارائه شده توسط این کنسرسیوم «رابط چند رسانه‌ای با وضوح بالا»، High-Definition Multimedia Interface یا HDMI نام داشت و تحول مهمی در حوزه انتقال صدا و تصویر محسوب می‌شود.

در حالی که رابط HDMI به‌سرعت در صنعت سرگرمی خانگی پذیرفته شده، دنیای کامپیوتر تمایل زیادی به استفاده از این فناوری نشان نداد. البته شرکت‌های ATI و Nvidia در سال 2009 میلادی کارت‌های گرافیک خود را به درگاه HDMI مجهز کردند و در آن زمان انتخاب دیگری نیز با نام DisplayPort وجود داشت.

در همین رابطه بخوانید:

- تفاوت درگاه‌های HDMI ، Mini HDMI و Micro HDMI با یکدیگر
- DVI ،DisplayPort ،HDMI یا VGA؛ کدام یک برای شما مناسب‌تر است؟

در آن سوی میدان رابط DisplayPort نیز توسط گروهی از شرکت‌های حوزه فناوری توسعه ‌داده شده است که از سوی انجمن استانداردهای الکترونیک ویدئو یا VESA پشتیبانی می‌شود. توسعه‌دهندگان DisplayPort نیز همانند توسعه‌دهندگان HDMI در تلاش برای ساخت یک رابط جدید به منظور انتقال هر دو صدا و تصویر بر روی یک کابل بودند.

DisplayPort و HDMI طوری طراحی شده‌اند که امکان ارائه ویژگی‌ها و قابلیت‌های جدید را بدون نیاز به تغییر پورت (درگاه) فراهم می‌کنند. اگرچه در ظاهر کابل‌های HDMI و DisplayPort تقریباً مشابه به‌نظر می‌رسند، اما روش عملکرد کاملاً متفاوتی از هم دارند.

کابل HDMI، صدا، تصویر و سایر داده‌های کنترلی را با استفاده از 19 پین منتقل می‌کند، در حالی که DisplayPort از 20 پین برای انتقال داده‌ها استفاده می‌کند. بنابراین یک تفاوت بین پورت‌های HDMI و DisplayPort تعداد و چیدمان سیم ها است.

پورت HDMI و DisplayPort چگونه کار می‌کنند؟

رابط اصلی HDMI بر پایه سیستم سیگنال‌دهی مشابه با DVI ارائه شده که در آن مجموعه‌ای از 4 لینک با استفاده از فناوری Transmission Minimized Differential Signaling یا به اختصار TMDS، داده‌های سه کانال رنگی و Pixel Clock (هماهنگ کننده پیکسل‌ها) را در فرکانس 165 مگاهرتز ارسال می‌کنند. این مشخصات، برای انتقال تصویر به مانیتوری با رزولوشن 1920*1200 پیکسل و نرخ تازه‌سازی 60 هرتز کافی است.

در فناوری HDMI صدا نیز در فواصل زمانی بین پایان هر فریم و آغاز فریم بعدی منتقل می‌گردد که با عنوان Video Blanking Intervals شناخته می‌شود. نمایشگرهای قدیمی همانند CRT در این فواصل زمانی تصویری را نمایش نمی‌دهند. اگرچه تلویزیون‌ها و مانیتورهای مدرن نیازی به استفاده از مکانیسم معرفی شده ندارند، اما Video Blanking Intervals در استانداردهای قدیمی نیز وجود داشته‌اند.

در حالی که DVI با استفاده از مجموعه لینک‌های ثانویه می‌تواند از رزولوشن‌ یا نرخ بازسازی تصویر بالاتری پشتیبانی کند، HDMI در نسخه‌های خود طی سالیان گذشته، برای پشتیبانی از نرخ بالاتر Pixel Clock بروزرسانی شده است. نسخه 1.3 که در سال 2006 میلادی منتشر شده، تنها از نرخ کلاک 340 مگاهرتز پشتیبانی می‌کرد. این فاکتور در نسخه 2.0 کابل HDMI به محدوده 600 مگاهرتز افزایش یافت.

در همین رابطه بخوانید:

- فناوری تاندربولت (Thunderbolt) چیست و چه کاربردی دارد؟

در مقابل، DisplayPort از TMDS استفاده نمی‌کند و پین اختصاصی برای Clock Signal نیز ندارد. در این فناوری داده‌های ارسال شده به نمایشگر همانند بستر ارتباطی شبکه کابلی اترنت بودن و بسته ها حاوی تصویر، صدا و کلاک پیکسل هستند. از همین رو چگونگی کار کردن DisplayPort به PCI Express مادربرد شباهت دارد.

درگاه DisplayPort می‌تواند صدا و تصویر را به‌طور همزمان منتقل کند و در مقابل سازگاری کمتری با DVI دارد. به‌همین دلیل برای اتصال کابل DisplayPort به درگاه DVI و بلعکس به آداپتورهای خاصی که برای همین هدف طراحی شده‌اند، نیاز است.

در تصویر زیر نمایی از درگاه‌های خروجی یک کارت گرافیک را مشاهده می‌کنید که در آن درگاه HDMI در سمت چپ و 2 درگاه DisplayPort در سمت راست قرار گرفته‌اند.

معیارهای انتخاب رابط مناسب بین HDMI و DP

برای انتخاب HDMI یا دیسپلی پورت باید فرق DisplayPort با HDMI را بدانیم و باید عملکرد این رابط‌ها را توسط معیارهای مختلفی مورد بررسی قرار دهیم. در ادامه، با تفاوت HDMI و Display Port بیشتر آشنا خواهید شد:

پهنای باند

پهنای باند نسخه اولیه DisplayPort، به 8.6 گیگابیت بر ثانیه می‌رسید که امکان پشتیبانی از رزولوشن و نرخ بازسازی تصویر بالاتری را در مقایسه با نسخه اولیه HDMI با تنها 4 Gbps فراهم می‌کرد.

با گذشت زمان، پهنای باند DisplayPort بیش از گذشته افزایش یافته و این روزها حداکثر پهنای باند Display Port 2.0 به 77 گیگابیت بر ثانیه می‌رسد.

HDMI 2.0 که در سال 2013 میلادی معرفی شد، همچنان از TDMS برای انتقال تصویر استفاده می‌کند اما HDMI 2.1 که در سال 2017 میلادی معرفی شد، به استفاده از روش TDMS خاتمه داده و با استفاده از 4 لینک برای انتقال داده‌ها به پهنای باند 42 گیگابیت بر ثانیه رسید. اگرچه این اتفاق دستاورد بزرگی برای HDMI محسوب می‌شود، اما همچنان پهنای باند کمتری در مقایسه با Display Port 2.0 دارد.

با وجود فرق DisplayPort با HDMI از نظر پهنای باند، همیشه از حداکثر پهنای باند HDMI و DisplayPort استفاده نمی‌شود. برای مثال زمانی که یک کارت گرافیک مجهز به HDMI 2.0 به مانیتوری با درگاه HDMI 2.1 یا بلعکس متصل شود، حداکثر پهنای باند 14 گیگابیت بر ثانیه در دسترس خواهد بود.

در همین رابطه بخوانید:

- آموزش تمیز کردن کارت‌ گرافیک با فن از نوع دمنده (Blower)
 

بنابراین برای دستیابی به حداکثر پهنای باند Display Port 2.0، باید کارت گرافیک، مانیتور و کابل Display Port همگی از UHBR 2.0 پشتیبانی کنند. با توجه به این‌که نمایشگرهای موجود در بازار عمدتاً هنوز از Display Port 2.0 پشتیبانی نمی‌کنند، با خرید نمایشگرهایی که از Display Port 1.4 پشتیبانی می‌کنند، حداکثر پهنای باند 26 گیگابیت بر ثانیه قابل دستیابی است.

پشتیبانی از بالاترین کیفیت تصویر خروجی

یکی دیگر از ویژگی‌های دو رابط صوتی تصویری HDMI و DisplayPort استفاده از تکنیک فشرده‌سازی Chroma Subsampling است. در این الگوریتم،پهنای باند مورد نیاز برای انتقال تصویر را با کاهش کیفیت تصویر خروجی، کاهش می‌دهد تا بتوان با خطوط با ظرفیت کمتر، اطلاعات چندرسانه‌ای را راحت‌تر منتقل کرد.

اگرچه استفاده از روش‌های فشرده‌سازی گزینه ایده‌آلی برای دریافت تصویر خروجی با کیفیت محسوب نمی‌شود، اما با توجه به شرایط شاید هیچ گزینه دیگری را در اختیار نداشته باشید.

DisplayPort 1.4 و نسخه‌های جدیدتر آن به‌همراه HDMI 2.1 از الگوریتم فشرده‌سازی DSC پشتیبانی می‌کنند که همانند Chroma Subsampling، تاثیر قابل توجهی در کاهش کیفیت تصویر ندارد.

جدول فوق نشان می‌دهد که DisplayPort 1.4 و 2.0 در مقایسه با نسخه‌های HDMI از کیفیت نمایش و فرکانس بالاتری پشتیبانی می‌کنند. با این وجود، انتخاب میان HDMI یا دیسپلی پورت تنها از روی اعداد درست نیست. زیرا مانیتور یا کارت گرافیک‌های موجود در بازار عمدتاً هنوز از DisplayPort 2.0 پشتیبانی نمی‌کنند.

همچنین کارت‌های گرافیک قدیمی همانند GeForce GTX 10 یا سری Radeon 500 که به کانکتور DisplayPort 1.4 مجهز شده‌اند، از DSC پشتیبانی نمی‌کنند. بنابراین کیفیت تصویر خروجی با به‌کارگیری روش فشرده‌سازی Chroma Subsampling کاهش می‌یابد.

سازندگان کارت‌های گرافیک پشتیبانی بهتری از نسخه جدید HDMI دارند و تمامی کارت‌های گرافیک سری Radeon 5000 و 6000 شرکت AMD به‌همراه کارت‌های گرافیک سری RTX 30 انویدیا از HDMI 2.1 پشتیبانی می‌کنند. با این وجود تنها بخش کوچکی از مانیتورهای موجود در بازار که معمولاً فقط مانیتورهای 4K را شامل می‌گردد، از HDMI 2.1 پشتیبانی می‌کنند.

طول کابل

از آنجایی که HDMI اساساً برای سیستم‌های سرگرمی خانگی توسعه یافته است، از کابل‌های با طول بیشتری در مقایسه با DisplayPort پشتیبانی می‌کند.

برای مثال توصیه می‌شود که برای انتقال خروجی 4K با نرخ فریم 60 هرتز از کابل DisplayPort 1.4 با طول کمتر از 6 فوت (1.82  متر) استفاده شود. با همین مشخصات امکان استفاده از کابل HDMI با طول تا 20 فوت (تقریبا 6 متر) نیز وجود دارد.

در همین رابطه بخوانید:

- چگونه بهترین کارت گرافیک سازگار با سیستم خود را خریداری کنیم
- کارت گرافیک دست دوم بخریم یا نه؟

هرچند کابل‌های DisplayPort ویژه‌ای وجود دارند که به مدار فعال برای تقویت سیگنال مجهز شده‌اند تا امکان افزایش طول کابل فراهم گردد، اما تهیه این کابل‌ها هزینه بالایی را به خریدار تحمیل می‌کند. از همین رو طول کابل یکی از تفاوت بین پورت‌های HDMI و DisplayPort است.

حداکثر وضوح و فریم مورد پشتیبانی توسط کابل‌ها توسط سیستم برچسب‌گذاری VESA و HDMI Group مشخص می‌شود اما هیچ نظارتی بر اطلاعات عنوان شده توسط برندهای متفرقه وجود ندارد. به‌همین دلیل توصیه می‌شود تا کابل‌های HDMI و DisplayPort از برندهای شناخته شده همانند Lindy، Belkin، Snowkids، True HQ و ... خریداری شود.

پشتیبانی از ویژگی‌های جدید نمایش تصویر

مانیتورهای مختلفی با ویژگی نرخ متغیر بروزرسانی تصویر یا VRR به بازار عرضه شده‌اند. ابا توجه به این که AMD و Nvidia نسخه‌های متفاوتی از VRR را مورد استفاده قرار می‌دهند، حین به کار گیری HDMI همواره محدوده باریکتری در مقایسه با DisplayPort پوشش داده می‌شود.

به‌عنوان مثال نرخ بروزرسانی تصویر مانیتور 27 اینچی Samsung Odyssey G7 در زمان استفاده از DisplayPort به 120 هرتز می‌رسد اما در صورت استفاده از کابل HDMI به 60 هرتز کاهش می‌یابد.

مانیتورهایی که از ویژگی HDR پشتیبانی می‌کنند، 2 بیت اطلاعات بیشتری را در هر کانال رنگی مصرف می‌کنند تا سطوح نور و رنگ بهتری را نمایش دهند. بنابراین حین استفاده از افکت‌های HDR، ظرفیت پهنای باند کمتری در دسترس خواهد بود که در نهایت به کاهش حداکثر نرخ فریم و رزولوشن قابل ارسال به مانیتور منجر می‌گردد.

مانیتور Odyssey G7 در شرایطی که ویژگی HDR غیرفعال شده، محدوده VRR 60 تا 240 هرتز را با استفاده از DisplayPort و محدوده 48 تا 144 هرتز را در زمان استفاده از HDMI ارائه می‌کند.

بررسی سطرهای مربوط به مانیتورهای 4K در جدول بالا نشان می‌دهد که در زمان استفاده از HDMI 2.1 همیشه قادر به استفاده از ظرفیت کامل مانیتور نخواهیم بود و به‌همین دلیل استفاده از DisplayPort برای اتصال کامپیوتر به مانیتورهای دارای ویژگی VRR و HDR منطقی به‌نظر می‌رسد.

سوالات متداول

تفاوت DisplayPort و HDMI: کدام یک برای بازی بهتر است؟

هرچند HDMI رواج بیشتری دارد اما برای دریافت بهترین خروجی با نرخ فریم بالا و استفاده از ویژگی‌های HDR و VRR بهتر است از Display Port استفاده شود.

جمع‌بندی تفاوت HDMI و Display Port

در این مطلب به بررسی فرق یا تفاوت HDMI و Display Port پرداختیم. اگرچه این روزها استفاده از HDMI رواج بیشتری دارد اما به گیمرها توصیه می‌شود تا برای دریافت بهترین خروجی در زمان اجرای بازی با نرخ فریم بالا و همچنین استفاده از ویژگی‌های HDR و VRR از رابط DisplayPort استفاده کنند که به‌طور کلی پهنای باند بیشتری را نسبت به HDMI ارائه می‌کند. از طرف دیگر آخرین نسخه از HDMI در کاربردهای روزمره و عادی نیز قابل قبول به‌نظر می‌رسد و در صورتی که HDMI نیاز شما را برای تماشای تلوزیون برطرف می‌سازد، نیازی به تهیه کابل DisplayPort نخواهید داشت.

همچنین در صورتی که مانیتور شما با کامپیوتر یا دستگاه‌های مالتی مدیا فاصله زیادی دارد، HDMI انتخاب بهتری محسوب می‌شود.

در نهایت برای انتخاب رابط مناسب برای اتصال دستگاه‌های مالتی مدیا، کامپیوتر یا کنسول گیمینگ به نمایشگر، باید به مشخصات خروجی تصویر در دستگاه‌های مالتی مدیا، کارت گرافیک و کنسول توجه داشته باشیم و آن را با مشخصات کابل و نمایشگر تطبیق دهیم تا گزینه مناسب برای شما مشخص شود.