عیسی زارع‌پور، مردی که از قوه قضاییه به دولت آمد و سکان وزارت ارتباطات را در دست گرفت، طی سه سال گذشته بارها صدای فعالان اقتصادی و مردم عادی را در آورده است. مردم از کندی و گرانی اینترنت گفتند و کسب‌وکارها هم از ویرانی؛ اما میراث زارع‌پور چه بود و وعده‌هایش چه شدند؟
پیشینه و سوابق وزیر ارتباطات دولت سیزدهم
زارع‌پور فرد بی‌سوادی نبود و مدرک دکترای خود را در رشته مهندسی کامپیوتر- گرایش شبکه‌های رایانه‌ای از دانشگاه نیو ساوت ولز استرالیا گرفته بود، با این حال از همان ابتدا نشان داده بود که به دنبال اقدامات محدودکننده و مداخله‌گرایانه در فضای مجازی است. زارع‌پور در جلسه رای اعتماد مجلس از فناوری به عنوان «شمشیر دو لبه» یاد کرد و با افتخار گفت که «دغدغه ساماندهی، حمایت و حضور پرقدرت در فضای مجازی» را دارد.
کمی عقب‌تر برویم، عیسی زارع‌پور در سن ۲۶ سالگی در دولت محمود احمدی‌نژاد به ریاست مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منصوب شد. بعدتر هم زارع‌پور توانست در سال ۱۳۸۹ به عنوان مدیر نمونه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انتخاب شود.
زارع‌پور در مهر ماه ۹۶ در مراسم دیدار نخبگان با رهبری بر اصلاح قوانین شرکت‌های دانش‌بنیان و ضرورت مقابله با واردات در فضای مجازی از طریق تولید محتوای سالم و داخلی تأکید کرده بود. وی در سال ۱۳۹۸ به ریاست مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه منصوب شد و در نهایت در سال ۱۴۰۰ به عنوان وزیر ارتباطات از مجلس رای اعتماد گرفت.
زارع‌پور در جلسه رای اعتماد مجلس گفته بود «چرا باید وقتی یک پیغام را ارسال می‌کنیم بسته‌های اطلاعاتی ما از کشور خارج شود؟ از سوی دیگر هم باید هزینه پهنای باند بین‌المللی را بپردازیم و هم امنیت ما به خطر می‌افتد» و قول راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات در چهار سال را داد.
زارع‌پور درباره ضرورت مقابله با فیلترشکن‌ها هم گفته بود: «ما حتی یک قانون یک خطی برای مقابله با فیلترشکن در کشور نداریم. اگر نمایندگان یک خط قانون در این زمینه تصویب کنند، مساله حل خواهد شد».
خلاصه ای از وعده های زارع‌پور در زمان وزیر شدن:
- تکمیل شبکه ملی اطلاعات
- استفاده از همه ظرفیت‌های فناوری
- حکمرانی دیجیتال و نگاه راهبردی
- خروج از سلطه پلتفرم‌های خارجی
- دسترسی تمامی روستاهای بالای ۲۰ خانوار به اینترنت
- تحقق دولت الکترونیک
- ایجاد یک پنجره واحد برای ارائه خدمات الکترونیکی
- اشتغال‌زایی برای برنامه‌نویسان
- حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی
- بازگشت به روزهای اوج صنعت فضایی
این چند سال زارع‌پور بارها از دستاوردها گفت و ده‌ها و صدها رسانه هم آن را پمپاژ کردند، اما برای مردم، دستاوردش آن چیزی نبود که خودش میگفت. در حالی که وزیر ارتباطات مدعی دو برابر کردن سرعت اینترنت موبایل بود و وعده داد تا پایان دولت سرعت اینترنت ثابت را به 10۰۰ مگابیت در ثانیه می‌رساند، اما وضعیت کنونی اینترنت کلافه‌کننده‌تر از این حرف‌ها است.
در این باره زارع پور آبان 1402 گفته بود:
« انشاالله تا پایان دولت برای همه مردم در تمام شهرها فیبر نوری را فراهم می‌کنیم و سرعت ارتباطات ثابت را از ۱۲ مگابیت بر ثانیه به ۹۰۰ یا هزار مگابیت بر ثانیه می‌رسانیم یعنی سرعت اینترنت ثابت ۸۰ برابر می‌شود که البته این موضوع زمان بر است.»
کیفیت و پایداری اینترنت
زارع‌پور هرگز وعده اینترنت کره جنوبی یا حتی همین کشورهای همسایه خودمان را نداده بود و خط فکری‌اش بیشتر حول شبکه ملی اطلاعات و محدود کردن اینترنت واقعی (جهانی) بود. در مدت این سه سال بارها گزارش‌های رسمی و مستقل نشان می‌داد شبکه کشور بیمار است و گرفتار درد اختلال شده است. هرچند گاهی پای کابل‌های کف دریا در میان بود، اما به باور اکثر کارشناسان و صاحب‌نظران، این تشدید فیلترینگ و عدم گسترش کافی پهنای باند بین‌الملل است که موجب کندی، اختلال و ناپایداری شبکه شده است.
در همین رابطه بخوانید:
- با مجوز وزارت ارتباطات، اینترنت گران شد
- وزیر ارتباطات: به اروپا سخت افزار و تجهیزات صادر می کنیم
- اینترنت از 34 تا 300 درصد گران شد! + جدول مقایسه قیمت بسته های جدید
در اثبات این مدعا نه تنها می‌توان به ده‌ها گزارش داخلی و بین‌المللی استناد کرد، بلکه حال و روز اینترنت بدتر از آن چیزی است که به تب‌سنج نیاز داشته باشد. اختلال، کندی و ناپایداری اینترنت بر کسی پوشیده نیست و عیان‌تر از آن چیزی است که بخواهیم با اعداد و نمودار بیان کنیم.
اینترنت گران و کم‌سرعت
نه تنها اینترنت ثابت در دوران سکان‌داری زارع‌پور گران شد، بلکه بسته‌های اینترنت موبایل هم گران شدند و برخلاف وعده وزیر، گرانی باعث افزایش سرعت و کیفیت نشد. زارع‌پور در زمان نشان دادن چراغ سبز برای گرانی بسته‌های اینترنت موبایل از ملزم شدن اپراتورها به افزایش کیفیت و سرعت در ازای افزایش قیمت گفته بود اما چنین چیزی برای مشترکین ملموس نیست و فقط گرانی‌اش برای مردم ماند.
زارع‌پور خرداد امسال گفته بود: «به منظور وعده‌ای که به مردم دادیم، تا پایان خرداد ماه ۳۰ درصد به سرعت اینترنت همراه اضافه می‌شود.»
در همین رابطه بخوانید:
- وزیر ارتباطات: فیلترشکن‌ها عامل کندی سرعت اینترنت هستند
- آیا با افزایش اخیر قیمت اینترنت، کیفیت و سرعت آن هم بیشتر شده است؟
گرانی که عادی شده است اما به موازات افزایش هزینه اینترنت برای مردم و کسب‌وکارها، سرعت و پایداری آن بدتر شد و عملاً مردم پول اینترنت کُند، بی‌کیفیت و پر اختلال را می‌پردازند که هم‌تراز با برخی کشورهای شاخ آفریقا است. در این خصوص رده‌بندی اسپیدتست جای شک و شبهه‌ای باقی نمی‌گذارد.
سنگ‌اندازی در مسیر توسعه اقتصاد دیجیتال با اینترنت
مقاماتی چون زارع‌پور هرچقدر هم که شعارهای اقتصادی بدهند، در نهایت به اذعان بسیاری، اینترنت پر اختلال و سراسر فیلترینگ قاتل کسب‌وکارها شده است. شاید در یک ثانیه بتوان اینترنت گوشی را فعال کرد و به شبه 4.5G وصل شد، اما واقعیت این است که برای استفاده از همان اینترنت و سرویس‌های مختلف باید چند دقیقه فقط در تلاش برای وصل شدن به فیلترشکن‌ها بود که عواقبی چون کُندی، ناپایداری، سرقت اطلاعات و مختل کردن برخی سرویس‌ها دارد.
بارزترین اقدام وزارت ارتباطات در دولت سیزدهم پس از اختلال گسترده اینترنت در سال 1401، فیلترینگ اینستاگرام و واتس‌اپ بود که کسب‌وکار بسیاری از مردم را تخته کرد. البته زارع‌پور گفته بود: «مصوبه فیلتر شدن اینستاگرام و تلگرام ربطی به وزارت ارتباطات یا حتی دولت ندارد این تصمیمی است که در دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی با حضور سران سه قوه گرفته شده است»، اما این اتفاق در دوران صدارت او بر وزارت ارتباطات رقم خورد و تا ابد در کارنامه‌اش باقی خواهد ماند.
وقتی اینترنت پر اختلال و کُند باشد، بدیهی است که استفاده از خدمات و سرویس‌های دیجیتال با مشکل مواجه می‌شود و به اقتصاد دیجیتال لطمه می‌زند. همچنین در این مدت سرویس پُست بهتر نشد و رشد هزینه‌های پستی هم برای کسب‌وکارهای دیجیتال اتفاق منفی بود.
پهنای باند بین‌الملل فراوان
نه تنها زارع‌پور بارها گفت پهنای باند بین‌الملل کشور بیشتر از نیاز یا دست‌کم کافی است، بلکه در دوران او آمار آن محرمانه شد و عملاً اعلام نمی‌شد که پهنای باند اینترنت کشور چقدر است یا چه تغییری کرده است. اگر گاهی آماری اعلام می شد، صرفا با هدف دست‌آوردسازی بود و در خدمت شفافیت نبودند.
این در حالی است که نیاز برای افزایش پهنای باند بین‌الملل و توسعه آن برای آینده به‌خوبی احساس می‌شود و در حالی که همه دنیا به دنبال افزایش سرعت و کیفیت اینترنت خود هستند، معلوم نبود که در وزارت ارتباطات دولت سیزدهم چه اقدامی در این باره انجام داده‌اند.
فیبر نوری که در مسیر گم شد
با وجود شعارها و تأکید بر توسعه بستر فیبر نوری در کشور، در نهایت هنوز فیبر نوری به نتیجه مشخصی نرسیده و نه تنها نمی‌دانیم چه تعداد پُرت تحویل شده، بلکه در ظاهر هم به نظر نمی‌رسد که پیشرفت خاصی در واگذاری اینترنت فیبر نوری به مردم صورت گرفته باشد. البته در این مدت از پیشرفت فیبرنوری زیاد سخن گفتند و ممکن است در زمینه زیرساخت ها اقداماتی صورت گرفته باشد.
اغلب متقاضیان فیبر نوری گلایه دارند که با وجود بهره‌برداری‌ها و رونمایی‌های همیشگی، موفق به دریافت سرویس اینترنت فیبر نوری نشده‌اند.
خارجی؟ اصلاً!
صرف نظر از اینکه وزیر ارتباطات در پاسخ به بسیاری از خواسته‌ها میگفت نمی‌داند و به وزارت ارتباطات مربوط نیست یا وزارت مطبوعش در آن زمینه اختیاری ندارد، زارع‌پور در شبکه‌های اجتماعی رایج در بین مردم حضور نداشت و اگر می‌خواستید صدایتان به گوش وزیر برسد، باید شاد و ایتا نصب می‌کردید!
کمی آن طرف‌تر...
امیدواریم جانشین زارع‌پور هرکسی که باشد، کمی آن طرف‌تر را نگاه کند. فقط کافی است ۱۰۰ کیلومتر آن طرف آبادان را ببینیم، جایی که کویت سومین اینترنت همراه پرسرعت دنیا را دارد. از بندرعباس هم حدود ۱۵۰ کیلومتر فاصله که بگیریم، دبی دومین اینترنت همراه پرسرعت دنیا را به شهروندان و مسافران خود ارائه می‌کند. دوحه هم کمتر از ۳۰۰ کیلومتر با بوشهر فاصله دارد اما از نظر سرعت اینترنت همراه در جهان اول است.
در همین رابطه بخوانید:
- همه وعده‌های مسعود پزشکیان درباره اینترنت و کسب و کارهای دیجیتال
حرف آخر
در نهایت، قضاوت درباره عملکرد عیسی زارع‌پور به عنوان وزیر ارتباطات باید به مردم واگذار شود. آیا او توانسته است به خواسته‌ها و نیازهای حیاتی حوزه ارتباطات و فناوری کشور پاسخ دهد و توسعه قابل توجهی در این زمینه ایجاد کند؟
زیاده عرضی نیست.
نظر خود را اضافه کنید.
برای ارسال نظر وارد شوید
ارسال نظر بدون عضویت در سایت