این هوش مصنوعی درد و رنجی که می‌کشید را از امواج ذهنی تشخیص می‌دهد

این روزها هوش مصنوعی در حال وارد شدن به همه زمینه‌های زندگی انسان هستند. درمان بیماران و شناسایی بیماری قبل از تشدید اثرات آن نیز یکی از اثرات مثبت و کاربردی هوش مصنوعی است. اما نظر شما در مورد خواندن ذهن افراد چیست؟ یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که می‌توان با تحلیل سیگنال‌های مغزی میزان درد و رنجی که فرد متحمل می‌شود را بسته به شدت آن شناسایی کرد و این مهم به واسطه آموزش یک مدل هوش مصنوعی حساس به این پدیده، میسر شده است.

همه ما کم و بیش درد و رنج را در سطوح مختلف تجربه کرده‌ایم ولی گاهی اوقات یک درد زمینه‌ای در وجود هر کسی وجود دارد که به آن عادت شده و هیچ توجهی را به خود جلب نمی‌کند. در واقع بسیاری از این دردها هستند که شاید زمینه یک بیماری مزمن یا مشکلی بزرگ باشند که روزی خود را نشان داده و می‌تواند متعاقبات سنگینی با خود به همراه داشته باشند.

همانطور که در مقدمه مطلب عنوان شد، به کمک هوش مصنوعی می‌توان تحلیلی دقیق روی این دردها داشت که خود را به نوعی در امواج مغزی فرد نشان می‌دهد. بنابر گزارش MIT Technology Review، تحقیقی که به بررسی این موضوع می‌پردازد روز گذشته در Nature Neuroscience منتشر شده، اولین باری است که سیگنال‌های مغزی مرتبط با درد مزمن انسان را ثبت شده نموده و مورد بررسی قرار می‌دهد. این روش می‌تواند به توسعه درمان‌های شخصی برای شدیدترین اشکال درد کمک شایانی داشته باشد.

در همین رابطه بخوانید:

- معایب و خطرات هوش مصنوعی برای بشریت
- دانشمندان سیستم هوش مصنوعی ساختند که می تواند زمان مرگ شما را پیش بینی کند
- هوش مصنوعی گوگل می‌تواند بهتر از پزشکان سرطان را تشخیص دهد

در ادبیات پزشکی درد مزمن، دردی است که به مدت سه ماه یا بیشتر به طول می‌انجامد. جدیدترین آمارها در آمریکا نشان می‌دهد که از هر پنج نفر در این کشور یک نفر را تحت تاثیر قرار می دهد. این آمار بسیار بیشتر از بیماری‌های شایعی مانند دیابت، فشار خون بالا یا افسردگی است. البته می‌توان حدس زد که چنین آماری کم و بیش در بسیاری از جوامع صنعتی که امور اداری و با تحرک کم نیز در آنها وجود دارد شایع است.

درد مزمن علاوه بر مشکلات ذاتی خود گاهی اوقات می تواند در افراد را پس از سکته مغزی یا قطع اندام نیز وجود داشته و موجب رنج همیشگی فرد باشد. دانشمندان هنوز به صورت دقیق نمی‌دانند که دردهای مزمن چگونه بر مغز انسان تأثیر می‌گذارد و همین مورد درمان آنها را بسیار دشوار کرده است. در این شرایط کیفیت زندگی فرد به شدت تحت تاثیر قرار گرفته و عواقب زمینه بدی به همراه خواهد داشت.

اما در روش ابداعی محققان دانشگاه کالیفرنیا سانفرانسیسکو، الکترودهایی در مغز چهار فرد مبتلا به درد مزمن کاشته شده و پس از آن بیماران چندین بار در روز و طی یک دوره سه تا شش ماهه به نظرسنجی‌هایی درباره شدت درد خود پاسخ داده‌اند. پس از تکمیل هر نظرسنجی، بیماران به مدت 30 ثانیه در محل تست و به صورت بدون حرکت و ساکت نشسته‌اند تا الکترودها بتوانند فعالیت مغز آنها را ثبت کنند. این مرحله به محققان کمک می‌کند تا نشانگرهای زیستی درد مزمن را در الگوهای سیگنال مغز شناسایی نماید. جالب است که محققان اعلام کرده‌اند نتایج ثبت شده برای هر فرد به اندازه اثر انگشت برای او منحصر به فرد بوده است.

در همین رابطه بخوانید:

- این سیستم هوش مصنوعی می‌تواند ذهن شما را بخواند!
- امکان پیش‌بینی بیماری‌های قلبی و سکته مغزی بیماران در آینده نزدیک
- شناسایی زودهنگام تومورهای مغزی با هوش مصنوعی شرکت اینتل

سپس، محققان از الگوریتم‌های تعلیم یافته یادگیری ماشین برای مدل‌سازی نتایج نظرسنجی‌ها استفاده کردند. پراساد شیروالکار، یکی از نویسندگان این مطالعه، می‌گوید:

 ما دریافتیم که می‌توان با بررسی فعالیت مغزی بیماران، شدت درد هر فرد را با موفقیت پیش‌بینی نمود. اکنون که می‌دانیم این سیگنال‌ها از چه محلی در مغز افراد ارسال شده، با آگاهی بیشتری به بررسی این می‌پردازیم که چه نوع سیگنال‌هایی را باید جستجو کنیم. در واقع می‌توانیم آنها را به صورت غیرتهاجمی ردیابی کنیم. از آنجایی که جامعه آماری بیماران ما در حال گسترش است در آینده می‌توانیم بهتر از قبل به بررسی تفاوت این سیگنال‌ها در افراد مختلف پرداخته و حتی از آنها برای امور تشخیصی استفاده کنیم.

محققان همچنین دریافتند که می‌توانند درد مزمن بیمار را از درد حادی که عمداً با استفاده از یک پروب حرارتی اندازه‌گیری می‌شود، تشخیص دهند. نتایج این پژوهش نشان داده، سیگنال‌های درد مزمن از قسمت دیگری از مغز می‌آیند، تنها یک نسخه طولانی مدت از درد حاد در بدن هر فرد نیست و اصولاً ماهیت متفاوتی با آنها دارند.

از آنجایی که افراد مختلف درد را به روش‌های مختلف تجربه می‌کنند، هیچ رویکرد یکسانی برای مقابله با آن وجود ندارد و این خود به عنوان یک چالش بزرگ در گذشته به اثبات رسیده است. این تیم امیدوار است که نقشه برداری از نشانگرهای زیستی افراد، امکان هدف قرار دادن بهتر استفاده درمانی از تحریک الکتریکی مغز را فراهم کند، درمانی که شیروالکار آن را به روشن یا خاموش کردن درد مانند ترموستات تشبیه می کند.

بن سیمور، استاد علوم اعصاب بالینی در دانشگاه آکسفورد، (که در این پروژه شرکت نداشته)، می‌گوید این یافته‌ها می‌تواند جهشی بزرگ در درمان درد باشد؛ به ویژه آنکه در درمان افرادی که درد مزمن دارند و در برقراری ارتباط مشکل دارند مفید باشد. او می‌گوید:

این یافته‌ها دریچه جدیدی را به روی فناوری‌های درد هوشمند باز می‌کند، بنابراین فکر می‌کنم این یک مانع علمی واقعاً مهم است که اکنون از آن عبور کرده‌ایم.

شیروالکار اضافه می‌کند که نباید فراموش کنیم که اصولاً مبحث درد آنقدر پیچیده است که برای هر فرد از هر نژاد و با هر تفکری متفاوت است. پس باید به تحقیقات بیشتری پیرامون این موضوع ادامه داد تا به نتایج جامع‌تری برسیم.