پردازنده نایاب Rise mP6 را بشناسید؛ گنجینه‌ای فراموش‌شده از دنیای x86

یک کلکسیونر قطعات سخت‌افزاری با انتشار تصاویری از پردازنده Rise mP6 266، توجه علاقه‌مندان دنیای سخت‌افزار را به یکی از نادرترین تراشه‌های x86 جلب کرده است. این پردازنده که در سال 1998 معرفی شد، بیشتر به‌دلیل گمنامی معروف است تا خاطره‌انگیزی؛ چرا که حتی بسیاری از کاربران حرفه‌ای کامپیوتر در آن سال‌ها نامی از آن نشنیده بودند.

Rise Technology، خالق این پردازنده، حدود پنج سال روی خانواده mP6 کار کرد. این پردازنده‌ها توسط TSMC با لیتوگرافی 250 نانومتری تولید می‌شدند. اما عمر این برند بسیار کوتاه بود و پیش از آغاز هزاره جدید، بازار را ترک کرد. همین موضوع باعث شده که امروز تراشه‌هایی مثل mP6 266 بسیار نایاب باشند و لقب نادرترین CPU x86 را به خود بگیرند.

Rise؛ صعودی کوتاه، سقوطی خاموش

در تصاویر منتشر شده توسط کاربری با نام konkretor، این پردازنده روی مادربرد Asus P5A-B نصب و حتی روشن شده که یک مادربرد Super Socket 7 با چیپست ALi Aladdin V است. این پلتفرم در آن زمان میزبان طیف وسیعی از پردازنده‌های x86 بود و از Intel Pentium MMX گرفته تا AMD K6-2 ،Cyrix MII و حتی WinChip از IDT بر روی آن قابل نصب و استفاده بودند. این مادربرد در کنار داشتن اسلات‌های AGP2X، سه PCI و دو ISA، از قابلیت اورکلاک هم پشتیبانی می‌کرد که آن را به گزینه‌ای جذاب برای کاربران ماجراجو تبدیل می‌کرد!

در یکی دیگر از تصاویر، مشخصات پردازنده Rise mP6 در نرم‌افزار CPU-Z نمایش داده شده که بیانگر بوت شدن آن است. این اطلاعات نشان می‌دهد که تراشه با ولتاژ 2.832 ولت کار می‌کرد. هرچند این ولتاژ برای امروز بالا به نظر می‌رسد، اما به لطف توان طراحی حرارتی پایین (حدود 8.5 وات)، به حرارت‌گیر یا کولر نیاز نداشت.

شاید برایتان سوال باشد که چرا در نام این پردازنده عدد 266 آمده، اما فرکانس واقعی آن طبق CPU-Z برابر 200 مگاهرتز است؟ پاسخ در ترفندهای بازاریابی آن دوره نهفته است. بسیاری از رقبای اینتل از جمله AMD و Cyrix، تراشه‌های خود را با چیزی به نام P-rating یا Pentium Rating معرفی می‌کردند؛ یعنی ادعا می‌کردند پردازنده‌هایشان در کارایی مشابه پردازنده‌ای از اینتل با فرکانس بالاتر است. بنابراین Rise mP6 266 با فرکانس واقعی 200 مگاهرتز، در واقع ادعا داشت که کارایی مشابه یک پنتیوم 266 مگاهرتزی اینتل ارائه می‌کند.

konkretor درباره چگونگی به دست آوردن این پردازنده توضیح داده که آن را چند سال پیش از یک فروشنده چینی در eBay خریده و در شرایط نو و دست‌نخورده قرار داشته است.

اگرچه اطلاعات در مورد پردازنده Rise mP6 بسیار محدود است، اما هنوز می‌توان اسناد فنی مدل‌های قدرتمندتر این تراشه مانند نسخه‌های 333 و 366 مگاهرتزی را در اینترنت پیدا کرد.