با افزایش اختلالات اینترنتی در نقاط مختلف کشور، خصوصاً در زمان‌های بحران یا ناآرامی، موج جدیدی از ادعاها پیرامون امکان اتصال مستقیم گوشی‌های موبایل به اینترنت ماهواره‌ای در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود. این ادعاها عمدتاً بر پایه پروژه‌های فضایی مانند Starlink شرکت SpaceX بنا شده‌اند و به کاربران وعده اتصال آزاد به اینترنت جهانی بدون نیاز به زیرساخت زمینی می‌دهند. اما آیا این ادعاها از نظر فنی و اجرایی صحت دارند؟
وضعیت فعلی اینترنت ماهواره‌ای در ایران
به صورت خلاصه بخواهیم بگوییم، در شرایط کنونی، هیچ‌گونه امکان اتصال مستقیم از طریق گوشی‌های موبایل عادی به سرویس اینترنت ماهواره‌ای در ایران فعال نیست. دسترسی به اینترنت استارلینک یا دیگر سرویس‌های مشابه، مستلزم استفاده از تجهیزات خاصی است؛ از جمله:
- ترمینال دریافت استارلینک (Dishy McFlatface) که برای برقراری ارتباط با منظومه ماهواره‌ای ضروری است.
- روتر و منابع تغذیه مستقل که تجهیزات آن به صورت قاچاق وارد شده و استفاده از آنها غیرقانونی است.
برخلاف تبلیغاتی که در فضای مجازی مطرح شده، این تجهیزات نه‌تنها به‌صورت رسمی در ایران عرضه نمی‌شوند، بلکه ورود و استفاده از آنها با محدودیت‌های قانونی و ریسک‌های امنیتی بالا همراه است.
اگرچه دولت با یک اپراتور اماراتی برای ارائه اینترنت ماهواره‌ای در ایران قرارداد همکاری امضا کرده ولی این اپراتور نیز هنوز هیچ خدماتی در کشور عرضه نکرده است.
هیچ گوشی هوشمند فعلی، حتی پرچمدارهای برندهای مطرح، بدون ترمینال اختصاصی به اینترنت ماهواره‌ای متصل نمی‌شود.
واقعیت‌های فنی: موبایل و اینترنت ماهواره‌ای
در حوزه‌ی تخصصی ارتباطات موبایل، اتصال مستقیم یک گوشی هوشمند (حتی پرچمدارهای جدید) به منظومه‌های ماهواره‌ای فعلی، امکان‌پذیر نیست؛ مگر در موارد خاصی که فناوری مورد نظر به‌طور اختصاصی برای این هدف طراحی شده باشد. در این شرایط هم نیاز به باند فرکانسی ویژه و هم همکاری با یک اپراتور زمینی برای ارائه خدمات آن است. این پروژه سال گذشته با نام Direct to Cell معرفی شد که ملاحظات ویژه‌ای دارد.
پروژه Direct to Cell چیست؟
شرکت اسپیس‌ایکس اخیراً از پروژه‌ای به‌نام Direct to Cell رونمایی کرده که با همکاری اپراتورهایی نظیر T-Mobile آمریکا در حال توسعه است. هدف این پروژه، فراهم‌سازی امکان ارسال پیامک، تماس صوتی و داده از طریق ماهواره‌های مدار پایین (LEO) بدون نیاز به ترمینال اختصاصی است.
در نظر داشته باشید که:
- پروژه ارائه اینترنت ماهواره‌ای از طریق گوشی در مرحله‌ی آزمایشی اولیه قرار دارد.
- تاکنون هیچ کشور یا اپراتوری به‌صورت تجاری خدمات آن را ارائه نداده است.
- در ایران، به‌دلیل نبود توافقات بین‌المللی، تحریم‌ها و موانع قانونی، زیرساخت بهره‌برداری از چنین فناوری‌ای در شرایط فعلی و حتی در افق نزدیک نیز وجود ندارد.
بنابراین، ادعاهایی مانند اتصال مستقیم موبایل‌های ایرانی به اینترنت ماهواره‌ای نه‌تنها از منظر فنی غیرممکن است، بلکه حتی در کشورهای پیشرفته نیز هنوز محقق نشده‌اند.
فریب تجاری یا کلاهبرداری فناورانه؟
در شرایطی که کاربران ایرانی با محدودیت‌های شدید اینترنتی مواجه‌اند، برخی افراد سودجو با استفاده از نام استارلینک و با وعده‌هایی مبهم و فریبنده، اقدام به فروش تجهیزات جعلی یا تبلیغ خدمات غیرواقعی می‌کنند. این اقدامات در بسیاری از موارد می‌تواند مصداق کلاهبرداری اینترنتی تلقی شود و علاوه بر زیان مالی، منجر به نقض حریم شخصی کاربران یا تهدیدات امنیتی شود.
توصیه نهایی در خصوص اینترنت ماهواره ای با گوشی:
- اطلاعات فناوری را از منابع معتبر پیگیری کنید.
- به تبلیغاتی که وعده اینترنت آزاد و بدون مرز از طریق موبایل می‌دهند، با دیده تردید بنگرید.
- در مواجهه با خدمات اینترنتی مشکوک، از متخصصان حوزه شبکه و موبایل مشورت بگیرید.
جمع‌بندی: آگاهی فنی، مهم‌ترین ابزار دفاع
برای استفاده از اینترنت ماهواره‌ای، به‌ویژه در حوزه موبایل، باید زیرساخت فنی، تجهیزات تخصصی و سازگاری کامل نرم‌افزاری و شبکه‌ای فراهم باشد. تا زمانی که این شرایط در ایران مهیا نشود، هرگونه ادعای اتصال موبایل‌های عادی به اینترنت ماهواره‌ای، صرفاً در حد شایعه یا فریب تبلیغاتی باقی خواهد ماند.
نظر خود را اضافه کنید.
برای ارسال نظر وارد شوید
ارسال نظر بدون عضویت در سایت