اولین قانون عمومی جهت تنظیم هوش مصنوعی در اتحادیه اروپا تصویب شد

پارلمان اتحادیه اروپا ساعتی پیش اولین مجموعه اصلی قوانین پایه نظارتی جهان را برای کنترل هوش مصنوعی واسطه‌ای که این روزها در خط مقدم جبهه سرمایه‌گذاری فناوری قرار گرفته، تصویب کرد. این قانون در پی فراگیر شدن حوزه هوش مصنوعی و توجهات جهانی با قید فوریت در این مجمع بررسی شده تا بتواند با تصویب EU AI Act، قدمی باشد بر تنظیم‌گری حوزه هوش مصنوعی و جلوگیری از بسیاری از خطرات بالقوه آن. اما قانون اقدام هوش مصنوعی اروپا چیست و چه مواردی را شامل می‌شود؟

تیری برتون، کمیسر عالی اتحادیه اروپا در حوزه بازارهای داخلی، ساعتی پیش با انتشار پستی در حساب X خود نوشت :

اروپا اکنون یک استانداردساز جهانی در هوش مصنوعی است.

همچنین روبرتا متسولا، رئیس پارلمان اروپا نیز این اقدام را به یک حرکت پیشرو توصیف کرده و معتقد است که با EU AI Act در حالی که از حقوق اساسی انسان‌ها محافظت می‌شود، خلاقیت و نوآوری ممکن خواهد شد:

هوش مصنوعی در حال حاضر بخشی از زندگی روزمره ما است و با اقدام جدید بخشی از قانون ما نیز خواهد بود.

تصویب اولین قانون اساسی جهان برای تنظیم هوش مصنوعی

بنابر اعلام پایگاه خبری پارلمان اروپا، امروز، چهارشنبه، 13 مارس 2024، پارلمان اروپا با اکثریت قاطع آرا، اولین چارچوب قانونی جامع برای هوش مصنوعی (AI) را با 523 رای موافق، 46 رای مخالف و 49 رای مخالف اعضای خود به تصویب رساند. این قانون، که به عنوان Artificial Intelligence Act نیز شناخته می‌شود، با هدف ایجاد محدودیت‌هایی بر هوش مصنوعی و همچنین ممنوعیت برخی از کاربردهای «پرخطر» حوزه AI طراحی شده است.

محورهای اصلی قانون هوش مصنوعی اتحادیه اروپا

قانون جدید، که به عنوان نقطه عطفی در تاریخ تنظیم مقررات AI به شمار می‌رود، شامل ممنوعیت‌هایی برای کاربردهایی از AI است که حقوق شهروندان را تهدید می‌کنند. این ممنوعیت‌ها شامل سیستم‌های دسته‌بندی بیومتریک بر اساس ویژگی‌های حساس و جمع‌آوری بدون هدف تصاویر چهره از اینترنت یا تصاویر CCTV برای ایجاد پایگاه‌های داده تشخیص چهره می‌شود.

همچنین، بر اساس این قانون، استفاده از AI برای تشخیص احساسات افراد در محل کار و مدارس، امتیازدهی اجتماعی، پلیس پیشگویی‌کننده (زمانی که تنها بر اساس پروفایل یک فرد یا ارزیابی ویژگی‌های او است)، و هوش مصنوعی که رفتارهای انسانی را دستکاری می‌کند یا از آسیب‌پذیری‌های افراد سوءاستفاده می‌کند، ممنوع است.

استثنائات اجرای قانون اقدام هوش مصنوعی

بنابر بندهای مطرح شده در AI Act اتحادیه اروپا، استفاده از سیستم‌های شناسایی بیومتریک توسط عوامل اجرایی قانون به طور اصولی ممنوع است، مگر در مواردی که به طور دقیق و محدود تعریف شده‌اند. به عنوان مثال، استفاده از سیستم‌های «زمان واقعی» (Real Time) شناسایی بیومتریک تنها در صورتی مجاز است که حفاظت‌های سختگیرانه‌ای مد نظر قرار گرفته شوند. این قید و بندها شامل توجه به محدودیت‌های موضوعه در ابعاد زمان و دامنه جغرافیایی بوده و نیاز به مجوز قضایی یا اداری خاص قبلی خواهند داشت. برای مثال، موارد استفاده مذکور ممکن است شامل جستجوی هدفمند یک فرد گمشده یا جلوگیری از حملات تروریستی باشد.

تعهدات برای سیستم‌های پرخطر

تعهدات روشنی نیز برای سیستم‌های AI دیگری که به دلیل آسیب‌های قابل توجه بالقوه به سلامتی، ایمنی، حقوق اساسی، محیط زیست، دموکراسی و قانون اساسی به عنوان سیستم‌های پرخطر در نظر گرفته می‌شوند، پیش‌بینی شده است. نمونه‌هایی از استفاده‌های پرخطر AI شامل بهره‌گیری از هوش مصنوعی جهت ایراد خسارت و نفوذ به واسطه قدرت پردازش هوش مصنوعی به زیرساخت‌های حیاتی، آموزش ابتدایی و حرفه‌ای، کسب و کارها، خدمات خصوصی و عمومی ضروری (مانند بهداشت و بانکداری)، برخی سیستم‌ها در اجرای قانون، مدیریت مهاجرت و مرزها، عدالت و فرایندهای دموکراتیک (مانند تأثیرگذاری بر انتخابات) خواهد بود.

در AI Act آمده که جهت استفاده از هوش مصنوعی در چنین سیستم‌هایی باید عاملین، ابتدا ریسک‌ها را ارزیابی و تا حد ممکن کاهش دهند، لاگ‌های استفاده از هر فعالیت AI را حفظ نموده، شفاف و دقیق باشند و اطمینان حاصل کنند که نظارت انسانی بر فعالیت هوش مصنوعی در هر مرحله وجود دارد.

تأثیرات بین‌المللی و آینده AI

با تصویب این قانون، اتحادیه اروپا به عنوان پیشگام در تنظیم مقررات AI در سطح جهانی قرار می‌گیرد. این اقدام، که می‌تواند به عنوان نمونه‌ای ابتدایی یا حتی الگوی اولیه مناسبی برای سایر دولت‌ها و مناطق در سراسر جهان عمل کند، نشان‌دهنده سرعت واکنش سیاست‌گذاران اروپایی به محبوبیت رو به افزایش ابزارهایی مانند ChatGPT از OpenAI و Gemini از گوگل خواهد بود.

قانون‌گذاران اتحادیه اروپا معتقدند، این قانون که قرار است از حدود دو سال آینده به فاز اجرایی خود برسد نه تنها مانع پیشرفت هوش مصنوعی نیست، بلکه منجر به رونق ابزارهایی مانند ChatGPT می‌شود. پارلمان اروپا همچنین اعلام کرده که استفاده موثر از قانونی اقدام جامع هوش موجب افزایش تمایل به افزایش سرمایه‌گذاری و تهییج عمومی جهت فعالیت در آن خواهد شد.

نظر شما دوستان در مورد تصویب قوانین تنظیم گری هوش مصنوعی چیست؟