بازار کامپیوتر در انتظار انفجار قیمت‌ها؟

این باور نزد عامه مردم وجود دارد که واردکنندگان و فروشندگان به هر بهانه‌ای برای افزایش قیمت کالاهایی چون موبایل، قطعات کامپیوتر و لپ تاپ متوسل می‌شوند. هرچند این موضوع تا حد زیادی درست است، اما حالا در سال 99  دولت مسبب اصلی قیمت افسار گسیخته سخت افزار کامپیوتر و به طور کلی کالاهای دیجیتالی معرفی می شود. آیا باید منتظر انفجار قیمت‌ها در بازار کامپیوتر و لپ تاپ باشیم؟ این گزارش را بخوانید.

روزنامه جهان صنعت در یک گزارش تحلیلی، به بررسی وضعیت بازار کالاهای گروه آی تی پرداخته که قطعات کامپیوتر و لپ تاپ‌ها در آن جای دارد. در ادامه گزیده‌ای از گزارش طولانی را بخوانید.

شیوع ویروس کرونا باعث افزایش قیمت و کمبود کالاهای دیجیتال وارداتی در بازار شد اما بسیاری امیدوار بودند با شروع فصل بهار و پایان تعطیلات و قرنطینه، واردات کالا به کشور از سر گرفته شود. متأسفانه یک فصل تمام از سال 99 گذشت و مشکل تخصیص ارز به کالاهای گروه آی تی رفع نشده است. به ادعای بسیاری از واردکنندگان و صاحب نظران صنف کامپیوتر، دیگر خبری از تخصیص ارز نیمایی به کالاهای گروه آی تی نیست و همه چیز با ارز آزاد تأمین می‌شود.

با اینکه گفته می‌شود ارز حاصل از صادرات به واردکنندگان تجهیزات آی تی هم اختصاص می‌یابد، اما صاحب نظران می گویند در عمل چنین نیست و آنها تقریباً در آخر لیست اولویت‌ها قرار می‌گیرند و هرگز به موقع ارز مورد نیازشان تأمین نمی‌شود.

امور کشور دست افراد غیر متخصص است
رضا پاک‌ضمیر، نایب رییس اتحادیه فناوری رایانه و رئیس پاساژ ایران یکی از کسانی است که روزنامه جهان صنعت نظر او را جویا شده است. به گفته رئیس پاساژ ایران، قرار بود ارز حاصل از صادرات به واردات تخصیص داده شود و در عین حال بانک مرکزی از فعالان بازار آی تی خواست درآمد ارزی خود را به واردات کالا اختصاص دهند اما آنها ارزهای خود را فروختند. پاک ضمیر ادعا کرده آنها تصمیم گرفتند دوباره ارز بخرند اما یک‌باره نرخ ارز بالا رفت.

نایب رئیس اتحادیه فناوری رایانه مدعی شد قیمت کالاهای گروه آی تی به شدت در حال افزایش است و در عین حال با محدودیت در واردات کالا روبرو هستیم که اوضاع را از این هم بدتر می‌کند.

به گفته رئیس پاساژ ایران، مردم به این نتیجه رسیده‌اند که خرید کالای دست دوم انتخاب بهتری است.

دولت ارز کافی ندارد
پاک‌ضمیر در بخش دیگری از سخنان خود مدعی شد مسئله اصلی نبود منابع ارزی کافی است و مشکلات فعلی را به هیچ وجه نباید به حمایت از تولید داخل نسبت داد. به گفته این فعال صنف کامپیوتر، راه اندازی خط تولید تجهیزات فناوری کار بسیار ساده‌ای است و لازمه آن فقط افراد متخصص است و نباید کار را دست افراد غیر متخصص سپرد.

پاک‌ضمیر افزود: مانند آن است که به قصاب بگویند باید جراحی کنی، قصاب کار با چاقو را می‌داند، می‌تواند به راحتی گوشت گوسفند را با مهارت کامل بدون استخوان کند اما نمی‌تواند جراحی کند و فرد را به کشتن می‌دهد. دقیقاً مشکل ما هم همین است. درد جامعه را افراد غیرمتخصص نمی‌توانند درمان کنند.

تصمیم آقایان برای تولید داخل موفق نمی‌شود
این روزنامه سراغ حاجی خانی رفته که او را فعال صنفی معرفی کرد. به گفته حاجی خانی، از ابتدای سال 99 قیمت کالاهای آی تی 30 درصد افزایش یافته است. این فعال صنفی می‌گوید در عین گرانی واردات بسیار محدود شده و افزایش نرخ ارز هم مزید بر علت شده است.

وی درباره نقش تولید داخل هم گفت: برای بسیاری از کالاها مانند مودم و CPU تولید داخل نداریم. آقایان تصمیم به تولید گرفته‌اند اما موفق نمی‌شوند.

برای تخصیص ارز هفت خان گذاشته‌اند
سیامک غنیمی‌فرد، رییس کمیسیون سخت‌افزار سازمان نصر، یکی دیگر از کسانی است که جهان صنعت با او مصاحبه کرده است. به گفته غنیمی فرد، تخصیص ارز با تأخیر یک ماهه صورت می‌گیرد و این ضربه بزرگی به هر دو وارد کننده و مصرف کننده می زند.

رییس کمیسیون سخت‌افزار سازمان نصر می‌گوید اولویت تخصیص ارز با تولیدکنندگان است اما ما تولید کننده سخت افزار در کشور نداریم و اولویتی هم لحاظ نمی‌شود.  غنیمی‌فرد در بخش دیگری از سخنان خود مدعی شد کسی نشنیده در سال 99 حتی یک دلار ارز نیمایی به واردکننده‌های کالاهای گروه آی تی داده باشند.

غنیمی‌فرد در بخش دیگری از سخنان خود به موانع جدی بر سر واردات کالا به کشور اشاره کرد و مدعی شد شیوع کرونا انتقال کالا به کشور را بسیار دشوار و طولانی کرده است. وی مدعی شد کالای بسیار کمی به کشور وارد می‌شود که آن هم مربوط به سفارش‌های ثبت شده در سال 98 است.

حرف آخر
وضعیت بازار کامپیوتر، لپ تاپ و دیگر کالاهای آی تی بحرانی است و اگر این وضع ادامه پیدا کند، ممکن است انفجار قیمتی رخ بدهد. در عین حال عدم واردات کالا به کشور می‌تواند این صنف را متحمل خسارت جبران ناپذیر کند که یک‌بار دیگر دود آن به چشم مصرف کننده می‌رود.

با توجه به درآمد گزافی که از واردات نصیب دولت می‌شود و با در نظر گرفتن این واقعیت که دولت منابع ارزی کافی برای واردات تمام کالاهای مورد نیاز کشور ندارد، ایده هایی چون فراهم شدن امکان خرید مستقیم از آمازون و نظیر آنها خیالی بیش نیست. باید چاره‌ای شود تا وضع از این هم بدتر نشود، چراکه همه متضرر خواهند شد.

با اینکه «شهر سخت افزار» تمام اظهارات مطرح شده را تأیید نمی‌کند، اما شنیده‌های ما نیز حاکی از عدم واردات کالا به کشور در سال 99 و وضعیت بحرانی شرکت‌های واردکننده و عرضه کننده سخت افزار است.