رم یکی از قطعات کامپیوتر است که در کنار پردازنده وظیفه مهمی را در سیستم بهعهده دارد. ازآنجایی که این قطعه فضای لازم را برای ذخیرهسازی موقت اطلاعات جهت انجام عملیاتهای پردازشی فراهم میکند، هرگونه مشکل در آن میتواند باعث اختلال جدی در عملکرد رایانه شود. اگر کامپیوتر شما هم هنگ میکند یا دچار مشکل توقف ناگهانی برنامهها و کندی است، ممکن است بهخاطر مشکلات رم رایانه باشد. بههمینجهت، در این مقاله قصد داریم شما را با علائم خرابی رم کامپیوتر و تست RAM رایانه آشنا کنیم.
مقدمه
رم یا حافظه موقت جزء سختافزارهای رایانه است که عملکرد غیرطبیعی آن میتواند شما را با مشکلات متعددی مواجه کند. از کندی در اجرای نرمافزارها و توقف ناگهانی آنها گرفته تا صفحه آبی مرگ و بوت شدن ناقص ویندوز همگی از مواردی هستند که مظنون آنها خرابی رم است.
اما عیب یابی رم کامپیوتر کار چندان سادهای نیست و ممکن است به عملیاتهای تخصصی نیاز داشته باشد. بااینحال، مراجعه به مراکز تخصصی نیز میتواند هزینههای گزاف و گاهاً غیرواقعی روی دست شما بگذارد. بنابراین، بهتر است ابتدا خودتان جهت شناسایی ایرادات رم در PC اقدام کنید.
در صورتی که شما نیز با مشکل کرش برنامهها، کندی کامپیوتر یا بوت ناقص سیستم عامل مواجه شدهاید، میتوانید با شناسایی علائم خرابی رم کامپیوتر اولین گام را بردارید. برای تست سلامت رم و یافتن مشکلات رم رایانه نرمافزارها و روشهای مختلفی وجود دارد که در این مقاله به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
بهاین منظور، ابتدا با قطعه رم و نحوه عملکرد آن آشنایی مختصری پیدا کرده و در ادامه، عملکرد نرم افزارها و ابزار تست رم را توضیح میدهیم. همچنین، در بخشهای بعدی علائم مختلف خرابی RAM و روشهای گوناگون برای شناسایی ایرادات رم در PC را معرفی خواهیم کرد. برای بررسی سلامت رم کامپیوتر خود و حل مشکلات احتمالی آن ما را همراهی کنید.
رم چیست؟
قبل از بررسی نشانههای خرابی رم و آشنایی با راهکارهای رفع مشکلات رم، بهتر است ابتدا با این قطعه کمی آشنا شویم. رم (RAM) یا حافظه دسترسی تصادفی یا حافظه موقت یکی از اجزای مهم سختافزاری در کامپیوترها است که برای ذخیرهسازی موقت دادهها و برنامههای در حال اجرا استفاده میشود. این حافظه به پردازنده (CPU) اجازه میدهد تا به سرعت به دادههای مورد نیاز دسترسی پیدا کرده و عملکرد سیستم را بهبود بخشد.
عملکرد رم به این صورت است که وقتی یک برنامه یا فایل باز میشود، دادههای مربوط به آن در رم بارگذاری شده تا پردازنده بتواند به سرعت به آنها دسترسی پیدا کند. این فرآیند باعث میشود که برنامهها سریعتر اجرا شده و سیستم به طور کلی روانتر عمل کند.
رم از تعداد زیادی ترانزیستور و خازن تشکیل شده که دادهها را به صورت الکتریکی ذخیره میکنند. با قطع جریان برق، اطلاعات ذخیرهشده در رم از بین میرود، به همین دلیل به آن حافظه موقت میگویند.
نحوه عملکرد ابزار و نرم افزار تست رم
برای یافتن علائم خرابی رم کامپیوتر و تست RAM رایانه لازم است نحوه عملکرد ابزارهای تشخیص مشکلات رم کامپیوتر را بدانیم. رم کامپیوتر همچون حافظه کاری (working memory) مغز انسان عمل میکند. سیستم عامل و نرمافزارهای کامپیوتری بهطور مداوم دادهها را روی رم نوشته و آنها را میخوانند.
برای مثال، وقتی یک صفحه اینترنتی باز کنید، برنامه مرورگر آن را بهطور موقت روی حافظه رم قرار میدهد. یا وقتی یک بازی کامپیوتری اجرا کنید، بازی اطلاعات مورد نیازش را از حافظههای ذخیرهسازی کندتر سیستم مثل SSD و HDD روی حافظه بسیار سریعتر RAM بارگذاری میکند. اما مشکل رم چه زمانی رخ میدهد؟
اگر رم کامپیوتر ایراد داشته باشد، میتواند مشکلاتی را ایجاد کند. کامپیوتر دادهها را روی رم ذخیره کرده و دوباره برای بازخوانی آنها بهدنبال اطلاعات مختلف میگردد. اگر این فرآیند دچار اختلال شود، مشکلاتی نظیر فریز شدن کامپیوتر، باز شدن برنامه ها با تاخیر و کرش کردن برنامه ها رخ میدهد.
اما سؤال این است که نحوه شناسایی خرابی رم توسط نرمافزارهای عیب یابی رم کامپیوتر چگونه است؟ این ابزارها با نوشتن اطلاعات روی بخشهای مختلف رم بهطور جداگانه و بازخوانی مجدد آنها عمل میکنند. اگر در بازگشت اطلاعات متفاوتی بازخوانی شود، نشاندهنده ایراد رم است.
معمولاً بهترین ابزارهای تست رم کامپیوتر از شما میخواهند که رایانه خود را در یک سیستم بوتیبل ویژه ریبوت کنید. این کار باعث میشود هنگام تست، سیستم عامل دخالتی در فرآیند عیب یابی رم کامپیوتر نداشته باشد و ابزار بتواند بهطور کامل به رم دسترسی پیدا کند. درمقابل، ابزارهایی وجود دارند که امکان اجرا از داخل ویندوز را نیز دارند، ولی زیاد قابل اتکا نبوده و استفاده از آنها توصیه نمیشود.
علائم خرابی RAM چیست؟
چگونه بفهمیم رم خراب شده است؟ علائم خرابی رم کامپیوتر متفاوتاند و برای رفع مشکلات رم باید بتوانید ابتدا آنها را تشخیص دهید. بهطورکلی، علائم خرابی رم کامپیوتر را میتوان به دو دسته علائم عمومی و خاص تقسیم کرد که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
علائم عمومی خرابی رم
علائم عمومی خرابی رم شامل مشکلاتی است که به طور گسترده در سیستم مشاهده شده و میتوانند به دلایل مختلفی رخ دهند. این علائم شامل کند شدن و افت ناگهانی سرعت سیستم، فریز شدن و قفل شدن برنامهها، کرش کردن و خاموش شدن ناگهانی سیستم، نمایش پیغامهای خطا مربوط به رم، و بیثباتی و ناهنجاری در عملکرد سیستم هستند. این مشکلات معمولاً به دلیل عدم توانایی رم در مدیریت صحیح دادهها و پردازشها رخ میدهند.
کند شدن و افت ناگهانی سرعت سیستم
کندی و افت ناگهانی سرعت سیستم میتواند نشانهای از خرابی رم باشد. وقتی رم دچار مشکل باشد، پردازنده نمیتواند بهسرعت به دادههای مورد نیاز خودش دسترسی پیدا کند. این امر باعث میشود که سیستم بهطورکلی کند شده و برنامهها با تأخیر زیادی اجرا شوند. همچنین، ممکن است هنگام باز کردن چندین برنامه بهطور همزمان یا انجام وظایف سنگین، سیستم به طور ناگهانی افت سرعت داشته باشد. این مشکل میتواند بهدلیل خرابی فیزیکی رم یا مشکلات نرمافزاری مرتبط با مدیریت حافظه باشد.
در همین رابطه بخوانید:
- نمایش مشخصات، نوع، سرعت و اندازه حافظه رم در ویندوز 11
فریز شدن و قفل شدن برنامهها
یکی دیگر از علائم عمومی خرابی رم فریزشدن و قفلشدن برنامهها است. وقتی سیستم نتواند دادهها را بهدرستی در بخشی از رم ذخیره یا بازخوانی کند، ممکن است برنامهها بهطور ناگهانی متوقف شده و سیستم به حالت فریز درآید. این مشکل به ویژه زمانی رخ میدهد که برنامهها نیاز به دسترسی سریع به دادههای ذخیرهشده در رم داشته و رم قادر به پاسخگویی به این نیاز نیست. در نتیجه، برنامهها قفل میشوند و کاربر نمیتواند با آنها تعامل داشته باشد. اگر این مشکل به طور مکرر رخ دهد، احتمال زیادی وجود دارد که رم معیوب باشد.
کرش کردن و خاموش شدن ناگهانی سیستم
یکی دیگر از علائمی که میتواند از خرابی رم کامپیوتر خبر دهد، کرش کردن و خاموش شدن ناگهانی سیستم است. وقتی رم نتواند دادهها را بهدرستی مدیریت کند، ممکن است سیستم به طور ناگهانی کرش کرده یا خاموش شود. این مشکل معمولاً به دلیل عدم توانایی رایانه در ذخیره و بازخوانی صحیح دادهها از روی بخشی از رم رخ میدهد. در صورت وقوع این مشکل، سیستم بهطور ناگهانی متوقف شده و حتی ممکن است بدون هشدار خاموش شود.
نمایش پیغامهای خطا مربوط به رم
نمایش ارور رم میتواند نشانهای دیگر از خرابی یا مشکلات رم باشد. این پیغامها معمولاً شامل عباراتی مانند “Memory Error” یا “Out of Memory” بوده و زمانی ظاهر میشوند که سیستم نمیتواند به درستی از رم استفاده کند. خطاهای مربوط به رم ممکن است هنگام اجرای برنامههای سنگین، بازکردن چندین برنامه به طور همزمان، یا حتی در هنگام بوتشدن سیستم رخ دهند. رایجترین ارورهای ناشی از خرابی رم در ویندوز شامل موارد زیر است:
صفحه آبی مرگ (BSOD): این خطا معمولاً با کدهای خطای مختلفی همراه بوده و نشاندهنده مشکلات جدی در رم یا سایر اجزای سختافزاری است.
Out of Memory: این پیغام خطا زمانی ظاهر میشود که سیستم نمیتواند به اندازه کافی حافظه برای اجرای برنامهها تخصیص دهد که یکی از دلایل آن خرابی رم است.
Memory Management Error: این خطا نشاندهنده مشکلات مدیریت حافظه توسط سیستم عامل است و میتواند به دلیل خرابی رم باشد.
IRQL_NOT_LESS_OR_EQUAL: این ارور معمولاً به دلیل مشکلات درایور یا خرابی رم رخ میدهد و باعث ریاستارت ناگهانی سیستم میشود.
PAGE_FAULT_IN_NONPAGED_AREA: این خطا زمانی رخ میدهد که سیستم نمیتواند به دادههای مورد نیاز در رم دسترسی پیدا کند که ممکن است به دلیل خرابی رم باشد.
بیثباتی و ناهنجاری در عملکرد سیستم
بیثباتی و ناهنجاری در عملکرد سیستم میتواند نشانه معیوببودن رم کامپیوتر باشد. این مشکلات ممکن است شامل رفتارهای غیرعادی سیستم مانند ریاستارتهای ناگهانی، مشکلات بوت یا عملکرد ناپایدار برنامهها باشد. اگر رم نتواند دادهها را به درستی ذخیره و بازیابی کند، سیستم ممکن است به طور غیرمنتظر عمل کرده و برنامهها به درستی اجرا نشوند. این بیثباتی میتواند باعث شود که سیستم به طور مکرر کرش کند یا برنامهها به طور ناگهانی بسته شوند. اگر این مشکلات را تجربه میکنید، بهتر است رم سیستم خود را بررسی کنید.
علائم خاص خرابی رم
علائم خاص خرابی رم به مشکلاتی اشاره دارند که بهطور مستقیم و مشخص به خرابی فیزیکی یا عملکردی رم مرتبط هستند. این علائم شامل صدای بوق ممتد هنگام روشن شدن سیستم، مشکلات بوت شدن و بالا نیامدن ویندوز، خرابی و از بین رفتن اطلاعات و مشکلات گرافیکی و نمایش تصاویر نامناسب هستند. این مشکلات معمولاً نشاندهنده خرابی جدیتر رم بوده و نیاز به اقدام فوری دارد.
صدای بوق ممتد هنگام روشن شدن سیستم
صدای بوق ممتد هنگام روشنشدن سیستم معمولاً نشاندهنده وجود مشکل سختافزاری، بهویژه در رم رایانه است. این بوقها که توسط مادربرد دستگاه تولید میشوند، به کاربر اطلاع میدهند که سیستم قادر به شناسایی رم سالم یا استفاده درست از آن نیست. مشکل مذکور میتواند به دلیل نصب نادرست رم، خرابی فیزیکی رم یا وجود مشکلاتی در اسلاتهای نصب رم روی مادربرد باشد.
مشکلات بوت شدن و بالا نیامدن ویندوز
یکی از علائم رایج خرابی رم مشکلات بوت شدن و بالا نیامدن ویندوز است. در صورتی که سیستم قادر به استفاده درست از رم جهت ذخیره و بازخوانی اطلاعات برای اجرای سیستم عامل نباشد، ممکن است در مراحل اولیه بوت متوقف شده و ویندوز به درستی بارگذاری نشود. این مشکل معمولاً باعث ریاستارت مکرر سیستم یا گیرکردن در صفحه بوت میشود.
در همین رابطه بخوانید:
- استاندارد CAMM2 در حافظه های رم چیست و چه مزایایی نسبت به حافظه های RAM DIMM دارد؟
خرابی و از بین رفتن اطلاعات
خرابی و از بین رفتن اطلاعات یکی دیگر از نشانههای خاص خرابی رم است. وقتی رم دچار مشکل میشود، ممکن است دادهها بهدرستی ذخیره نشده یا در حین انتقال خراب شوند. این امر میتواند منجر به از دست رفتن اطلاعات مهم و خرابشدن فایلهای مهم شود. مشکلات رم میتواند باعث شود که دادهها بهشکل ناقص یا نادرست ذخیره شوند که درنهایت، به خرابی فایلها و از بین رفتن اطلاعات منجر میشود.
مشکلات گرافیکی و نمایش تصاویر نامناسب
مشکلات گرافیکی و نمایش تصاویر نامناسب میتواند یکی از نشانههای خرابی رم باشد. وقتی رم نتواند دادههای گرافیکی را به درستی مدیریت کند، ممکن است تصاویر به صورت نادرست نمایش داده شده، صفحه نمایش به هم ریخته شده یا رنگها و پیکسلها بهطور غیرطبیعی نمایش داده شوند. این مشکلات میتوانند شامل نمایش خطوط یا نقاط غیرمعمول روی صفحه، تغییرات ناگهانی و غیرمنتظره در رنگها یا حتی فریز شدن تصویر باشند. این ناهنجاریها معمولاً به دلیل عدم توانایی رم در پردازش صحیح دادههای گرافیکی رخ میدهند و میتوانند تجربه کاربری را به شدت تحت تأثیر قرار دهند.
تست رم کامپیوتر
چگونه مشکلات رم را شناسایی کنیم؟ پس از آشنایی با نشانه های خرابی رم، وقت آن است که روشهای مختلف تست RAM رایانه را بررسی کنیم. برای شناسایی ایرادات رم در PC و تست رم روشهای گوناگونی وجود دارد.
یکی از این روشها استفاده از ابزار تست رم داخلی ویندوز بهنام Windows Memory Diagnostic است که بدون نیاز به دانلود و نصب نرمافزار جانبی امکان عیب یابی رم را فراهم میکند. اما اگر میخواهید تست رم با عمق و دقت بیشتری انجام شود، میتوانید از نرمافزارهای اختصاصی تست رم مثل Memtest86 استفاده کنید که در ادامه نحوه استفاده از هر دو را توضیح خواهیم داد. با ادامه مقاله و راهنمای عیب یابی رم همراه ما باشید.
تست رم با استفاده از ابزارهای داخلی ویندوز
برای عیب یابی رم کامپیوتر میتوانید بدون دانلود و نصب ابزارهای جانبی سراغ ابزارهای داخلی ویندوز بروید. ابزار تخصصی ویندوز برای انجام این کار Windows Memory Diagnostic نام دارد که روش استفاده از آن را در ادامه توضیح میدهیم.
در همین رابطه بخوانید:
- راهنمای جامع ارتقای رم لپ تاپ [تماشا کنید]
تست RAM رایانه با ابزار Memory Diagnostic ویندوز
ویندوز دارای ابزاری داخلی بهنام Windows Memory Diagnostic برای عیب یابی رم است. این ابزار به شما کمک میکند تا مشکلات احتمالی رم را شناسایی و از سلامت آن اطمینان حاصل کنید. Windows Memory Diagnostic با اجرای تستهای مختلف مشکلات احتمالی رم را شناسایی کرده و نتایج را به شما نمایش میدهد.
این ابزار که استفاده آسانی نیز دارد، در نسخههای مختلف ویندوز همچون ویندوز 11، ویندوز 10، ویندوز 7 و سایر نسخههای جدید ویندوز در دسترس است.
مراحل انجام تست رم با ابزار Memory Diagnostics
برای عیب یابی رم کامپیوتر با استفاده از Windows Memory Diagnostic مراحل زیر را دنبال کنید:
- ابتدا، وارد منوی استارت شده و عبارت Windows Memory Diagnostic را تایپ و جستجو کنید. سپس کلید Enter را فشار دهید.
همچنین، میتوانید با فشاردادن کلیدهای ترکیبی «ویندوز و R» از روی صفحهکلید و تایپ عبارت mdsched.exe در کادر بازشده و فشار کلید Enter ابزار تست رم با ویندوز را اجرا کنید. همچنین، برای تست رم با CMD میتوانید Command Prompt را باز کرده و پس از تایپ mdsched.exe کلید Enter را فشار دهید.
برای تست RAM رایانه باید یک بار کامپیوتر یا لپتاپ را ریبوت (راهاندازی مجدد) کنید. توجه داشته باشید که در زمان اجرای تست رم ویندوز امکان استفاده از سیستم را نخواهید داشت.
- بنابراین، پیغام نمایشدادهشده را با کلیک روی Restart now and check for problems (recommended) تأیید کنید.
اکنون، کامپیوتر ریستارت شده و صفحه ابزار تست مموری Windows Memory Diagnostics نمایش داده میشود. مدتی منتظر بمانید تا مشکلات رم رایانه شناسایی شوند. عملیات مذکور ممکن است دقایقی زمان ببرد. در طول فرآیند شاهد نوار پیشرفت خواهید بود و اگر ایرادی در رم یافت شود روی صفحه نمایش داده میشود.
بااینحال، نیازی به تماشا و انتظار برای پایان تست حافظه نیست. میتوانید کامپیوتر را رها کرده و پس از دقایقی برای دیدن نتایج بازگردید.
پس از پایان چک کردن رم، کامپیوتر بهطور خودکار ریستارت شده و صفحه دسکتاپ نمایش داده میشود. پس از ورود، نتایج آزمایش نمایش داده خواهد شد. درصورتی که این اتفاق نیفتاد، برای دیدن نتایج عیب یابی RAM مراحل زیر را دنبال کنید:
- ابتدا، Event Viewer را باز کنید. بهاینمنظور، روی استارت کلیک راست کرده و Event Viewer را انتخاب کنید. اگر از ویندوز 7 استفاده میکنید، کلیدهای «ویندوز و R» را فشار داده و عبارت eventvwr.msc را در کادر Run تایپ و کلید Enter را بزنید.
- سپس، از پنل سمت چپ، وارد بخش Windows Logs و System شوید. اکنون فهرست بزرگی از رویدادهای مختلف نمایش داده میشود. از نوار سمت راست، روی Find کلیک کنید.
- در کادر بازشده عبارت MemoryDiagnostic را تایپ کرده و روی Find Next کلیک کنید.
حالا میتوانید نتایج تست RAM رایانه را بههمراه اطلاعات دیگری از رم خود مشاهده کنید.
تست رم با استفاده از ابزارهای شخص ثالث
اگرچه Windows Memory Diagnostics توانایی خوبی در یافتن خرابیهای رم دارد، اجرای آن وابسته به اجرای سیستم عامل است. در صورتی که ویندوز بوت نشود، امکان اجرای این ابزار هم از بین میرود. بنابراین، اگر ویندوز شما بوت نمیشود یا میخواهید تست رم با جزئیات و عمق بیشتری انجام شود، باید از ابزارهای جانبی عیب یابی رم استفاده کنید.
برای انجام این کار نرمافزارهای مختلفی وجود دارد، ولی یکی از بهترین آنها MemTest86 است که در ادامه با این ابزار آشنا شده و نحوه استفاده از آن را مرور میکنیم.
عیب یابی رم کامپیوتر با نرمافزار MemTest86
اگر بهدنبال ابزار قدرتمندتری برای یافتن مشکلات رم رایانه هستید، MemTest86 گزینهای ایدهآل است. تست رم با MemTest86 امکانات بسیار بیشتری را در اختیار شما قرار داده و برای شناسایی ایرادات رم در PC بسیار عالی است. اگرچه این نرمافزار دارای یک نسخه پولی هم هست، نسخه رایگان آن بهخوبی نیاز شما را برطرف خواهد کرد.
برای تست رم با نرم افزار MemTest86 باید یک نسخه بوتیبل از آن روی لوح فشرده یا فلش USB بسازید. خوشبختانه، این نرم افزار امکان ساخت دیسک بوتیبل را درون خود دارد. کافی است فایل EXE دانلودشده را اجرا کرده و یک حافظه فلش وارد سیستم کنید تا دیسک بوتیبل ساخته شود.
برای دانلود نرمافزار MemTest86 میتوانید از این لینک استفاده کنید.
مراحل انجام تست رم با ابزار Memtest86
مراحل استفاده از MemTest86 برای شناسایی نقص رم بهشکل زیر است:
- نرمافزار MemTest86 را دانلود و نصب کنید. فایل EXE را اجرا و یک دیسک (فلش) بوتیبل بسازید. برای انجام این کار کافی است فلش را وارد کامپیوتر کرده و پس از انتخاب آن، روی دکمه Write در نرمافزار کلیک کنید.
توجه داشته باشید که ساختن فلش بوتیبل باعث از دست رفتن اطلاعات ذخیرهشده روی آن میشود. بنابراین، اطلاعات ضروری حافظه فلش خود را در جای دیگری ذخیره کنید.
- پس از ایجاد دیسک بوتیبل، کامپیوتر را ریستارت کرده و آن را ازطریق فلش بوتیبل ساختهشده بوت کنید.
اکنون ابزار MemTest86 بهطور خودکار فرآیند تست RAM رایانه را آغاز کرده و حافظه کامپیوتر را اسکن میکند. تست رم با PassMark MemTest تازمانی که آن را متوقف نکنید ادامه دارد تا عملکرد رم در زمانهای طولانیتر نیز مشخص شود. درصورتی که مشکلی یافت شود، فوراً روی صفحه نمایش داده میشود.
- برای خاتمه عیب یابی رم کامپیوتر کافی است دکمه Esc را از روی کیبورد فشار دهید تا رایانه ریستارت شود.
افزونبر MemTest، نرمافزارهای بسیار دیگری برای شناسایی ایرادات رم در PC وجود دارد که روش استفاده مشابهی دارند. از جمله این ابزارها میتوان به HCI Memtest، TestMem 5 و GSAT اشاره کرد. گفتنی است ابزار قابل اطمینانی برای تست رم آنلاین وجود ندارد، زیرا این ابزارها امکان دسترسی کامل به قطعات سختافزار، از جمله رم را ندارند.
عیب یابی و رفع مشکلات رم کامپیوتر
پس از آشنایی با مشکلات رم و نحوه تست رم برای یافتن مشکلات آن، وقت آن است که درباره عوامل مشکلزا و نحوه حل آنها صحبت کنیم.
عواملی که میتوانند باعث خرابی رم شوند
عوامل مختلفی ممکن است باعث ایجاد نقص در عملکرد رم یا خرابی دائمی آن شوند. بهطورکلی، این عوامل را میتوان به سه دسته مشکلات سختافزاری، نرمافزاری و آثار مخرب ناشی از اورکلاک غیر اصولی تقسیم کرد.
مشکلات سختافزاری
مشکلات سختافزاری میتوانند به دلایل مختلفی باعث خرابی رم شوند. این مشکلات شامل خرابی فیزیکی ماژولهای رم، مشکلات در اسلاتهای رم روی مادربرد و آسیبهای ناشی از گرمای بیش از حد یا گرد و غبار میشوند.
گرمای بیش از حد میتواند به تراشههای رم آسیب برساند. این مشکل ممکن است به دلیل ناکارآمدی سیستم خنککننده یا تهویه، انباشتهشدن گرد و غبار یا درست کار نکردن فنها باشد. افزونبراین، وجود گرد و غبار یا کثیفی در اسلاتهای رم میتواند باعث ایجاد اتصال کوتاه و خرابی رم و سوختن ترانزیستورها شود.
مشکلات نرمافزاری
مشکلات نرمافزاری نیز میتوانند باعث خرابی رم شوند. این مشکلات شامل درایورهای معیوب، نرمافزارهای ناسازگار، و ویروسها یا بدافزارها هستند که میتوانند عملکرد رم را تحت تأثیر قرار دهند.
درایورهای معیوب ممکن است باعث شوند که سیستم نتواند به درستی با رم ارتباط برقرار کند. همچنین، نرمافزارهای ناسازگار میتوانند باعث بروز خطاهای حافظه شوند. استفاده بیش از حد از حافظه رم توسط برنامهها از دیگر عواملی است که میتواند باعث کاهش سرعت سیستم و حتی خرابی رم شود.
مشکلات مرتبط با اورکلاک کردن رم
مشکلات اورکلاک کردن رم نیز میتوانند به خرابی آن منجر شوند. اورکلاک کردن رم به معنای افزایش سرعت کلاک آن فراتر از توان پیشفرض است. این کار میتواند عملکرد سیستم را بهبود بخشد، اما در عین حال باعث بیثباتی سیستم و افزایش خطر خرابی رم میشود. اورکلاک بیش از حد میتواند باعث افزایش دما و فشار روی ماژولهای رم شده و ضمن کاهش طول عمر رم، باعث خرابی آن شود.
راهحلهای عیب یابی و رفع مشکلات رم
پس از انجام بررسیهای لازم و تست رم، باید سراغ راه حل مشکل رفت. برای حل مشکل رم معیوب باید راهکارهای مرتبط را یک به یک امتحان کرد تا درنهایت ایراد برطرف شود. توصیه میشود پس از تشخیص عیب رم کامپیوتر، راه حلهای زیر را در نظر بگیرید:
آزادسازی حافظه رم و بستن برنامههای غیرضروری
درصورتی که مشکل رم شما بهخاطر کمبود ظرفیت آن یا استفاده بیشازحد برخی از برنامهها از حافظه موقت است، باید آن برنامهها را متوقف کنید. برای بستن برنامههای غیرضروری و جلوگیری از اشغال رم توسط آنها میتوانید از Task Manager ویندوز استفاده کنید.
با ورود به Task Manager میتوانید برنامههایی که زیاد از رم استفاده میکنند را شناسایی کرده و آنها را ببنید. بهاینمنظور، کلیدهای ترکیبی Ctrl + Alt + Delete را از روی کیبورد فشار داده و در صفحه بازشده Task manager را انتخاب کنید. سپس، روی ستون Memory کلیک کنید تا برنامههایی که بیشترین استفاده از رم را دارند در ابتدای فهرست قرار بگیرند. در مرحله بعد، روی آن برنامه کلیک راست کرده و End Task را بزنید.
همچنین، اگر برنامهای غیرضروری با روشنشدن کامپیوتر اجرا شده و رم را اشغال میکند، میتوانید با استفاده از ابزار Startup apps از اجرای خودکار آن جلوگیری کنید. بهاینمنظور، در ویندوز 10 و 11 ابتدا وارد Task manager شوید. سپس از منوی بالایی یا نوار باریک سمت چپ، گزینه Startup apps را انتخاب کنید. سپس روی برنامه مورد نظر کلیک راست کرده و گزینه Disable را بزنید.
برای دسترسی به این ابزار در ویندوزهای قدیمیتر کلیدهای Win + R را فشار داده و در کادر بازشده عبارت Msconfig را تایپ کرده و کلید Enter را فشار دهید. سپس، در پنجره بازشده وارد سربرگ Startup شوید.
بهروزرسانی درایورها
همانطور که گفتیم، درایورهای قدیمی یا ناسازگار میتوانند باعث مشکلاتی در عملکرد رم شوند. بهروزرسانی درایورها به آخرین نسخه میتواند بسیاری از این مشکلات را حل کند. برای این کار میتوانید به وبسایت سازنده مادربورد یا رم خود مراجعه کرده و آخرین درایورها را دانلود و نصب کنید. همچنین، نرمافزارهایی برای جستجو و یافتن خودکار درایورهای قطعات مختلف دستگاه وجود دارند که میتوانید از آنها استفاده کنید.
بررسی اورکلاک رم و تنظیم آن به حالت عادی
اگر رم خود را اورکلاک کرده و با مشکلاتی مواجه شدهاید، بهتر است تنظیمات اورکلاک را به حالت عادی بازگردانید. برای این کار میتوانید وارد BIOS یا UEFI سیستم خود شوید و تنظیمات رم را به حالت پیشفرض بازگردانید. این کار میتواند ناپایداریهای ناشی از اورکلاک را برطرف کند.
پاکسازی گرد و غبار از رم و اسلاتهای آن
گرد و غبار میتواند باعث اتصال کوتاه، بالابردن دما و مشکلات دیگر در رم شود. برای پاکسازی رم و اسلاتهای آن ابتدا سیستم را خاموش کرده و از برق جدا کنید. سپس با استفاده از یک دمنده هوا یا اسپری هوای فشرده گرد و غبار را از روی رم و اسلاتهای آن پاک کنید. دقت کنید که هنگام انجام این کار از لمس مستقیم قطعات الکترونیکی خودداری کنید.
در همین رابطه بخوانید:
- حافظه های DRAM-less و تفاوت آنها با حافظههای SSD با DRAM
تعویض رم در صورت خرابی
اگرچه تعمیر رم با شناسایی و تعویض ICهای معیوب با قطعات جدید امکانپذیر است، این کار به تخصص بالا و تجهیزات پیشرفته نیاز دارد. بنابراین، درصورت خرابی رم، تنها راه ممکن برای کاربران عادی تعویض و خرید رم جدید است.
بنابراین، درصورتی که پس از تست رم خطایی نمایش داده شد، حداقل یکی از رمهای رایانه شما دچار مشکل بوده و نیاز به تعویض رم خواهید داشت. درصورتی که در زمینه سختافزار کامپیوتر اطلاعات کافی ندارید، پیشنهاد میکنیم برای آشنایی با انواع رم کامپیوتر و خرید یا تعویض آن از یک فرد متخصص کمک بگیرید.
درصورتی که کامپیوتر شما دارای چند رم است، آنها را یکی یکی خارج کرده و با روشنکردن سیستم قطعه معیوب را پیدا کنید. اگر پس از خارجکردن یکی از رمها رایانه بدون مشکل کار کرد، بهاحتمال زیاد رم خارجشده دارای ایراد است. اگر رم بلااستفادهای دارید، میتوانید آن را با رم مشکلدار تعویض کنید. درغیر این صورت، باید یک رم جدید خریداری کنید.
همچنین، اگر خودتان سیستم را اسمبل کرده یا رم جدیدی روی مادربورد نصب کردهاید، احتمال دارد بهدلایلی رم نصبشده با سایر قطعات سازگاری نداشته باشد. حتی ممکن است رم شما توانایی کار با سرعت فعلی سیستم را نداشته باشد. دراینصورت، باید از طریق بایاس یا UEFI سیستم، سرعت رم را تنظیم کنید.
پیشگیری از خرابی رم کامپیوتر
همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. بنابراین، توصیه میکنیم با رعایتکردن نکاتی ساده از خرابی رم و هزینههای ناشی از آن جلوگیری کنید.
استفاده از رمهای باکیفیت و معتبر
استفاده از رمهای باکیفیت و معتبر میتواند به طور قابل توجهی از بروز مشکلات جلوگیری کند. برندهای معتبر معمولاً از مواد باکیفیتتری استفاده کرده و تستهای بیشتری را برای اطمینان از عملکرد صحیح محصولات خود انجام میدهند. همچنین، این رمها معمولاً دارای گارانتی هستند که در صورت بروز مشکل میتوانید از آن استفاده کنید. Corsair، G.Skill، Crucial، Kingston و ADATA از جمله بهترین برندهای رم کامپیوتر است که محصولات باکیفیت و قابل اطمینانی روانه بازار میکنند.
برای اطلاع از قیمت رم کامپیوتر و برندهای مختلف میتوانید از فروشگاههای آنلاین بهره ببرید.
عدم اورکلاک کردن رم
اگرچه اورکلاک کردن میتواند عملکرد رم سیستم را افزایش دهد، درمقابل، میتواند باعث ناپایداری و خرابی رم شود. بهتر است از اورکلاک کردن رم خودداری و از تنظیمات پیشفرض کارخانه استفاده کنید تا از بروز مشکلات جلوگیری شود.
خنک نگه داشتن سیستم
گرمای بیش از حد میتواند به رم و سایر قطعات سیستم آسیب برساند. برای خنک نگهداشتن سیستم مطمئن شوید که سیستم خنککننده به درستی کار میکند و فنها و تهویهها تمیز و بدون گرد و غبار هستند. همچنین، میتوانید از خنککنندههای اضافی مانند فنهای اضافی یا خنککنندههای مایع استفاده کنید.
نصب آنتیویروس و ضد بدافزار
ویروسها و بدافزارها میتوانند به رم حمله کرده و باعث کاهش عملکرد یا خرابی آن شوند. نصب و بهروزرسانی منظم آنتیویروس و ضد بدافزار میتواند از سیستم شما در برابر این تهدیدات محافظت کند و عملکرد رم را بهبود بخشد.
بهروزرسانی ویندوز و درایورها
بهروزرسانی منظم ویندوز و درایورها میتواند بسیاری از مشکلات نرمافزاری را حل کرده و عملکرد سیستم را بهبود بخشد. بهروزرسانیها معمولاً شامل اصلاحات امنیتی و بهبودهای عملکردی هستند که میتوانند به عملکرد بهتر رم کمک کنند.
جمعبندی
رم (RAM) یکی از مهمترین قطعات سختافزاری کامپیوتر است که در کنار پردازنده، نقش حیاتی در عملکرد سیستم ایفا میکند. این قطعه حافظهای موقت برای ذخیرهسازی دادهها و برنامههای در حال اجرا فراهم میکند تا پردازنده به سرعت به آنها دسترسی پیدا کند. هر گونه اختلال در عملکرد رم میتواند منجر به مشکلات جدی در عملکرد کامپیوتر شود.
در مقاله حاضر، علائم خرابی رم کامپیوتر را بههمراه راههای شناسایی خرابی رم مورد بررسی قرار دادیم. علائم خرابی رم شامل کندی سیستم، کرش کردن برنامهها، صفحه آبی مرگ (BSOD)، ریاستارتهای ناگهانی و مشکلات بوت شدن به خاطر رم است.
برای عیب یابی رم کامپیوتر، ابزارها و نرمافزارهای متعددی وجود دارد که تعدادی از آنها معرفی شد. ابزار Windows Memory Diagnostic یکی از ابزارهای داخلی ویندوز است که برای شناسایی ایرادات رم در PC به کار میرود. این ابزار با راهاندازی مجدد سیستم و بررسی رم برای مشکلات احتمالی، نتایج را پس از پایان تست نمایش میدهد. نرمافزار MemTest86 نیز یکی از قدرتمندترین ابزارهای تست RAM رایانه است که با ایجاد یک دیسک بوتیبل، امکان تست جامع و دقیق رم را فراهم میکند. این نرمافزار با نوشتن و خواندن دادهها روی بخشهای مختلف رم، مشکلات رم رایانه را شناسایی و گزارش میدهد.
در صورتی که رم معیوب شناسایی شد، معمولاً تعویض رم بهترین راه حل است، زیرا تعمیر آن نیاز به تخصص و تجهیزات پیشرفته دارد. برندهای معتبری مانند Corsair، G.Skill، Crucial، Kingston و ADATA گزینههای مناسبی برای خرید رم جدید هستند. همچنین، پس از تعویض یا انجام تنظیمات لازم، لازم است تست رم دوباره انجام شده تا از برطرف شدن مشکل اطمینان حاصل شود.
پرسشهای متداول
علائم خرابی رم کامپیوتر چیست؟
علائم خرابی رم کامپیوتر شامل صفحه آبی مرگ، کرشکردن سیستم، ریاستارتهای بدون دلیل، هنگ کردن سیستم، خطاهای حافظه، کاهش عملکرد سیستم و مشکلات بوت است.
چگونه میتوانیم مشکلات رم را شناسایی کنیم؟
برای شناسایی مشکلات رم، میتوانید از ابزارهای تست حافظه مانند Windows Memory Diagnostic و PassMark MemTest86 استفاده کنید که با اجرای تستهای مختلف، مشکلات احتمالی رم را شناسایی میکنند.
بهترین روشهای تست رم چیست؟
بهترین روشهای تست رم شامل استفاده از ابزارهای تست حافظه مانند Windows Memory Diagnostic و PassMark MemTest86 است که با بوت کردن از درایو USB یا اجرای دستور mdsched.exe در CMD، تستهای مختلفی را برای بررسی سلامت رم اجرا میکنند.
چگونه میتوانیم عیب یابی رم را انجام دهیم؟
برای عیبیابی رم میتوانید از ابزارهای تست حافظه استفاده کرده و نتایج را بررسی کنید. با این کار میتوانید مشکلات احتمالی را شناسایی و رفع کنید. همچنین میتوانید رم را به صورت فیزیکی بررسی کرده و در صورت نیاز آن را تعویض کنید.
آیا نرمافزار خاصی برای تست رم وجود دارد؟
نرمافزارهایی مانند PassMark MemTest86، HCI Memtest، TestMem 5 و GSAT برای تست رم وجود دارند که به شما کمک میکنند تا از سلامت رم خود اطمینان حاصل و مشکلات احتمالی را شناسایی کنید.
نظر خود را اضافه کنید.
برای ارسال نظر وارد شوید
ارسال نظر بدون عضویت در سایت