در شرایط کنونی بازار مقایسه گرافیک RX 7900 XTX با RTX 4090، نبردی داغ بین دو غول AMD و NVIDIA، ذهن بسیاری از گیمرها و کاربران حرفهای را به خود مشغول کرده است. آیا Radeon RX 7900 XTX با قیمت رقابتی و عملکرد گیمینگ 4K قدرتمند، میتواند GeForce RTX 4090 را با فناوری رهگیری پرتو برترش شکست دهد؟ در این نوشتار، تفاوتهای RX 7900 XTX و RTX 4090 را بررسی میکنیم تا بهترین انتخاب را برای شما روشن کنیم.
حالا دو غول دنیای گرافیک، AMD Radeon RX 7900 XTX و NVIDIA GeForce RTX 4090، روبهروی شما ایستادهاند و هرکدام ادعا میکنند که کلید تحقق این رویاهاست. اما کدامیک واقعاً شایسته تاج پادشاهی است؟ انویدیا با پرچمدار گرانقیمتش که قدرت بیحد و مرزی وعده میدهد، یا AMD با گزینهای هوشمندانهتر که ارزش خرید را هدف گرفته؟

در این مقاله قرار است سفری به دنیای این دو کارت گرافیک داشته باشیم. از معماری و مشخصات فنی گرفته تا عملکرد در بازیها و برنامههای حرفهای، از دمای کاری و مصرف انرژی تا تجربه کاربری با درایورها و حتی نگاهی به آینده. اگر در دوراهی انتخاب بین RX 7900 XTX و RTX 4090 گیر کردهاید، این راهنما با جزئیات و تحلیلهای کاربردی، شما را به مقصد میرساند. پس با همراه ما شوید!
فهرست مطالب این مقاله:
- تفاوتهای فنی RX 7900 XTX و RTX 4090
- قیمت و ارزش خرید
- مقایسه بنچمارک و قدرت
- جمع بندی
- پرسشهای متداول
مقدمه
سال 2022 نقطه عطفی در تاریخ کارتهای گرافیک بود. انویدیا با RTX 4090 و ریزمعماری Ada Lovelace، استاندارد جدیدی از نظر قدرت گرافیکی و محاسباتی تعریف کرد، در حالی که AMD با RX 7900 XTX و ریزمعماری RDNA 3، رویکردی اقتصادیتر را به نمایش گذاشت. این دو کارت، هرچند در رده پرچمداران قرار دارند، فلسفههای متفاوتی را دنبال میکنند: انویدیا روی نهایت کارایی و فناوریهای پیشرفته شرط بسته، و AMD روی تعادل بین کارایی و قیمت.
تفاوتهای فنی بین RX 7900 XTX و RTX 4090
از آنجایی که با دو محصول از دو سازنده کاملاً متفاوت روبرو هستیم، این دو کارت دنیای متفاوتی هم دارند. در ادامه تلاش میکنیم به مهمترین فرقهای RX 7900 XTX و RTX 4090 بپردازیم.
مقایسه ریزمعماری: RDNA 3 در برابر Ada Lovelace
مطمئناً اسمشان هرچه که باشد، قلب این دو کارت، معماریشان است. AMD در RX 7900 XTX برای اولین بار در دنیای کارتهای گرافیک رده مصرفه کننده، از طراحی چیپلتی استفاده کرده است. این طراحیشامل یک واحد پردازش گرافیکی (GCD) با فناوری ساخت 5 نانومتری و واحدهای حافظه کش (MCD) با فناوری 6 نانومتری است. این رویکرد ماژولار نه تنها هزینه تولید را کاهش میدهد، بلکه مصرف انرژی را بهینهتر میکند و به AMD اجازه داده تا با قیمتی رقابتی وارد میدان شود.
| ویژگی | NVIDIA GeForce RTX 4090 | AMD Radeon RX 7900 XTX | 
|---|---|---|
| فناوری ساخت | TSMC 4nm | TSMC 5nm + 6nm | 
| ریزمعماری | Ada Lovelace | RDNA 3 | 
| تعداد ترانزیستور | 76.3 میلیارد | 58 میلیارد | 
| سایه زن | 16384 CUDA | 6144 Stream | 
| هستههای رهگیری پرتو | 128 RT (Gen 3) | 96 RT (Gen 2) | 
| هستههای تنسور | 512 (Gen 4) | ندارد | 
| فرکانس بوست | 2520 مگاهرتز | 2500 مگاهرتز | 
| حافظه گرافیکی | 24 گیگابایت GDDR6X | 24 گیگابایت GDDR6 | 
| سرعت حافظه | 21 Gbps | 20 Gbps | 
| پهنای باند حافظه | 1008 GB/s | 960 GB/s | 
| فناوریهای اختصاصی | DLSS 3 | FSR 3 | 
| توان طراحی گرمایی | 450 وات | 355 وات | 
| کانکتور تغذیه | 1 x 16-pin | 2 x 8-pin | 
| قیمت اولیه | 1599 دلار | 999 دلار | 
انویدیا اما در RTX 4090 به ریزمعماری Ada Lovelace با دای یک تکه وفادار مانده است. این ریزمعماری با فناوری ساخت 4 نانومتری TSMC ساخته شده و با تمرکز بر افزایش تعداد هستهها و بهینهسازی برای فناوریهایی مثل رهگیری پرتو، قدرتی بیمانندی را در عصر خود به نمایش گذاشت که تنها توسط RTX 5090 قابل شکست است. تفاوت این دو رویکرد، ریشه تمام تفاوتهای کارایی است که در ادامه خواهیم دید.
در همین رابطه بخوانید:
- راهنمای خرید کارت گرافیک کامپیوتر

مقایسه تعداد هستهها و فرکانس
RTX 4090 با 16,384 هسته CUDA، یک غول پردازشی تمامعیار از نظر قدرت محاسباتی است. فرکانس پایه 2.23 گیگاهرتز و فرکانس بوست 2.52 گیگاهرتزی، این کارت را به یک غول پرسرعت تبدیل کرده است. در مقابل، RX 7900 XTX با 6,144 هسته Stream یا همان سایه زن و فرکانس بوست تا 2.5 گیگاهرتز (و در مدلهای خاص تا 3 گیگاهرتز)، به میدان آمده است. اما مقایسه تعداد هستهها گمراهکننده است؛ زیرا معماری AMD و انویدیا دو دنیای کاملاً متفاوت است و کارایی واقعی به جنبه نرمافزاری هم بسیار وابسته است.
مقایسه حافظه و پهنای باند
حافظه ویدئویی، یکی از عوامل کلیدی در گرافیک کامپیوتر است. RX 7900 XTX با 24 گیگابایت حافظه GDDR6 و پهنای باند 960 گیگابایت در ثانیه، از 384 مگابایت Infinity Cache بهره میبرد که تاخیر حافظه را کاهش میدهد. این ترکیب برای گیمینگ 4K و حتی 8K عالی عمل میکند. RTX 4090 هم 24 گیگابایت حافظه دارد، اما از نوع سریعتر GDDR6X با پهنای باند 1,008 گیگابایت در ثانیه، که به لطف رابط 384 بیتی محقق شده است. هرچند GDDR6X سریعتر است، اما Infinity Cache ایامدی در برخی سناریوها، هوشمندانهتر عمل میکند و مزایایی را برای تیم سرخ به دنبال دارد.
مقایسه مصرف انرژی
مصرف انرژی، پاشنه آشیل بسیاری از کارتهای پرچمدار است. RX 7900 XTX با توان طراحی گرمایی 355 وات، به یک پاور 750 تا 800 واتی نیاز دارد که برای یک پرچمدار، قابل تحسین است. در مقابل، RTX 4090 با 450 وات TDP، به یک پاور 850 تا 1000 واتینیاز دارد. این تفاوت نه تنها روی مصرف برق، بلکه روی انتخاب کیس و سیستم خنککننده هم تأثیر میگذارد.
مهمتر اینکه کارت گرافیک RTX 4090 انویدیا از کانکتور تغذیه پر حاشیه 16 پینی استفاده میکند و بهتر است کاربر یک پاور ATX 3.x داشته باشد تا در تامین انرژی مورد نیاز هیولای تیم سبز کم نیاورد. همچنین این کانکتور حاشیههای خود را دارد و نگرانیهایی از نظر اتصال صحیح و ذوب شدن وجود دارد. این در حالی است که پرچمدار تیم سرخ چنین دردسرهایی ندارد و با کانکتور 8 پینی رایج تغذیه میشود.
فناوریهای اختصاصی
انویدیا با DLSS 3 و نسل سوم هستههای Ray Tracing، استاندارد رهگیری پرتو را بالا برده است. DLSS 3 با تولید فریمهای اضافی به کم فناوری هوش مصنوعی، نرخ فریم دهی را در بازیها به شکل چشمگیری افزایش میدهد. AMD اما با FSR 3 و بهبود 50 تا 60 درصدی در عملکرد Ray Tracing نسبت به نسل قبل، سعی کرده فاصله را کم کند. با این حال، در عمل، RTX 4090 همچنان در رهگیری پرتو و بازیهایی که به آن وابستهاند، به طرز چشمگیری پیشتاز است.

عملکرد گیمینگ AMD 7900 XTX در مقابل NVIDIA 4090
اینجا جایی است که گیمرها چشم از صفحه برنمیدارند. کدام کارت در میدان نبرد بازیها پیروز میشود؟
- رزولوشن 1080p و 1440p: در این رزولوشنها، پردازنده نقش پررنگتری دارد، اما RTX 4090 به دلیل قدرت خام بالاتر، اندکی جلوتر است. RX 7900 XTX اما با بهینهسازی بهتر در عناوین خاص، فاصله را نزدیک نگه میدارد.
- رزولوشن 4K: میدان اصلی رقابت اینجاست. RX 7900 XTX در بازیهای معمولی (بدون Ray Tracing) عملکردی نزدیک به RTX 4090 دارد، اما وقتی رهگیری پرتو فعال میشود، DLSS 3 انویدیا برتری واضحی ایجاد میکند.
- رزولوشن 8K: برای آیندهنگرها، RTX 4090 با پهنای باند حافظه بالاتر و فناوریهای پیشرفتهتر، تجربه بهتری ارائه میدهد، ولی RX 7900 XTX با FSR 3 همچنان قادر به رقابت است.
فرض کنید Cyberpunk 2077 را با تنظیمات Ultra و Ray Tracing کامل اجرا میکنید. RTX 4090 با DLSS 3، نرخ فریم را به بالای 80 فریم در 4K میرساند، در حالی که RX 7900 XTX با FSR 3 ممکن است به 60 فریم نزدیک شود.
در همین رابطه بخوانید:
- کدامیک از کارت های گرافیک انویدیا یا AMD عملکرد بهتری دارند؟
- کارت گرافیک چند گیگ بخریم ؟
مقایسه کارایی در نرمافزارهای طراحی و رندرینگ
از نگاه حرفهایها، کارت گرافیک فقط برای بازی نیست. RTX 4090 با هستههای Tensor و پشتیبانی گسترده از CUDA در نرمافزارهایی مثل Blender، Adobe Premiere و Cinema 4D، سرعت رندرینگ بینظیری دارد. مثلاً رندر یک صحنه پیچیده در Blender با RTX 4090 ممکن است 20 دقیقه طول بکشد، در حالی که RX 7900 XTX به 25 دقیقه نیاز دارد. اما در برنامههایی مثل DaVinci Resolve که به OpenCL وابستهاند، RX 7900 XTX عملکرد نزدیکتری نشان میدهد و گاهی بهینهتر عمل میکند.

یک تدوینگر ویدئو با پروژه 8K در Premiere، با RTX 4090 زمان کمتری برای خروجی گرفتن صرف میکند، اما یک انیماتور در Houdini با RX 7900 XTX هم از نظر هزینه و هم کارایی راضی خواهد بود.
مقایسه قیمت و ارزش خرید
RX 7900 XTX با قیمت 999 دلار در زمان عرضه، حدود 600 دلار ارزانتر از RTX 4090 با قیمت 1,599 دلار است. این اختلاف برای بسیاری تعیینکننده است. اگر ارزش خرید را بر اساس عملکرد در برابر قیمت بسنجیم، RX 7900 XTX با کارایی نزدیک به رقیبش، گزینهای اقتصادیتر است. اما اگر بودجه محدودیت نیست و بهترین عملکرد را میخواهید، RTX 4090 ارزش هزینه اضافی را دارد.
آینده نگری
آینده گیمینگ به سمت 8K و واقعیت مجازی پیش میرود. RTX 4090 با داشتن قدرت و حافظه بیشتر در کنار پشتیبانی از DLSS 3، برای این آینده آمادهتر به نظر میرسد. RX 7900 XTX اما با FSR 3 و بهروزرسانیهای مداوم AMD، میتواند با هزینه کمتر، همچنان گزین پرقدرتی است. انتخاب شما به این بستگی دارد که چقدر به آیندهنگری اهمیت میدهید.
مقایسه بنچمارک
در مقایسه کارایی دو کارت گرافیک پرچمدار AMD Radeon RX 7900 XTX و NVIDIA GeForce RTX 4090، دادهها نشاندهنده تفاوتهای کلیدی در عملکرد این دو پرچمدار هستند که هر کدام نقاط قوت خاص خود را دارند. برای این منظور میانگین نرخ فریم دهی بازیها در وضوح تصویرهای مختلف در سال 2025 را در نظر گرفتهایم تا تاثیر آخرین بهینه سازیها و درایورها مشخص شود.

در بازیهای معمولی و بدون استفاده از فناوری Ray Tracing، کارت RX 7900 XTX در رزولوشنهای 1080p و 1440p عملکردی بسیار نزدیک به RTX 4090 ارائه میدهد؛ بهطوری که اختلاف میانگین نرخ فریمدهی (FPS) بین این دو تنها در حد 5 الی 9 درصد است. این تفاوت در عمل برای اکثر گیمرها چندان محسوس نیست و هر دو کارت در این رزولوشنها تجربهای روان و باکیفیت فراهم میکنند.
| رزولوشن | NVIDIA GeForce RTX 4090 (FPS) | AMD Radeon RX 7900 XTX (FPS) | 
|---|---|---|
| 1080p | 220 | 210 | 
| 1440p | 180 | 170 | 
| 4K | 110 | 95 | 
اما وقتی به رزولوشن 4K میرسیم، RTX 4090 با اختلاف قابل توجه حدود 16 درصد از نظر FPS پیشتاز میشود. این برتری نشان میدهد که RTX 4090 برای گیمینگ سنگین و رزولوشنهای بالا، قدرت پردازشی بیشتری در اختیار کاربر قرار میدهد و انتخابی آیندهنگرانهتر محسوب میشود.ی دارد.
اگر بخواهیم دقیقتر بگوییم، در وضوح تصویر 1080p، اختلاف کارایی نسبی بین این دو کارت حدود 7 درصد به نفع RTX 4090 است که با افزایش رزولوشن به 1440p به 9 درصد و در وضوح 4K به 16 درصد میرسد.
| رزولوشن | NVIDIA GeForce RTX 4090 (%) | AMD Radeon RX 7900 XTX (%) | 
|---|---|---|
| 1080p | 107 | 100 | 
| 1440p | 109 | 100 | 
| 4K | 116 | 100 | 
نقطه تمایز اصلی این دو کارت در عملکرد با Ray Tracing است. در همه رزولوشنها، RTX 4090 با اختلاف چشمگیر حدود 30 درصد بهتر از RX 7900 XTX عمل میکند. این برتری به لطف ریزمعماری پیشرفتهتر Ada Lovelace انویدیا و هستههای اختصاصی RT قویتر آن است که باعث میشود این کارت برای بازیهای مدرن با جلوههای بصری پیشرفته، گزینهای بهتر باشد.
در همین رابطه بخوانید:
- بهترین کارت گرافیک کامپیوتر در هر بازه قیمتی

با این حال، نکتهای که نباید نادیده گرفت، ارزش خرید است. RX 7900 XTX با قیمت 999 دلار (در مقابل 1599 دلار برای RTX 4090)، حدود 600 دلار ارزانتر است و برای کاربرانی که به دنبال تعادل بین هزینه و کارایی هستند، گزینهای رقابتی باقی میماند. در واقع، اگرچه RTX 4090 از نظر نرخ فریم دهی و Ray Tracing برتر است، RX 7900 XTX همچنان در رده پرچمداران عملکردی قابل قبول ارائه میدهد، بهویژه برای گیمرهایی که اولویتشان گیمینگ معمولی در رزولوشنهای پایینتر یا متوسط است. بنابراین، انتخاب بین این دو کارت به انتظارات شما و اهمیت فناوریهایی مثل Ray Tracing بستگی دارد.
راهنمای انتخاب آسان:
- گیمر 4K با بودجه متوسط: RX 7900 XTX با ارزش خرید بالا.
- گیمر حرفهای با ریترسینگ : RTX 4090 با DLSS 3.
- طراح و رندرینگ سنگین: RTX 4090 با پشتیبانی CUDA.
- کاربر آیندهنگر 8 کی: RTX 4090، ولی RX 7900 XTX هم کافی است.
جمع بندی
در نهایت، انتخاب بین AMD Radeon RX 7900 XTX و NVIDIA GeForce RTX 4090 به نیازها و بودجه شما بستگی دارد. اگر هدف شما بهترین عملکرد ممکن در گیمینگ 4K و استفاده از فناوری Ray Tracing باشد و بودجه برایتان محدودیت ایجاد نکند، RTX 4090 با برتری آشکار در کارایی، بهویژه در رزولوشنهای بالا و بازیهای مدرن، گزینه ایدهآلی برای لذت بردن از نهایت تنظیمات و FPS بالا است. این کارت با بهرهگیری از ریز معماری پیشرفته و فناوریهای اختصاصی انویدیا، لذت گیمینگ را دوچندان میکند.

از طرف دیگر، RX 7900 XTX با قیمت رقابتی 999 دلار، انتخابی هوشمندانه برای کسانی است که به دنبال تعادل بین هزینه و کارایی هستند. این کارت در گیمینگ بدون ریتریسینگ و رزولوشنهای 1080p و 1440p عملکردی نزدیک به RTX 4090 ارائه میدهد و برای گیمرهایی که Ray Tracing اولویت اصلیشان نیست، کاملاً رضایتبخش عمل میکند. علاوه بر این، مصرف انرژی کمتر RX 7900 XTX و نداشتن دردسرهای پاور ATX 3 میتواند برای سیستمهای قدیمیتر گزینه بهتری باشد.
به طور خلاصه، اگر با قیمت آن مشکلی ندارید به دنبال بهترین تجربه گیمینگ ممکن هستید، RTX 4090 انتخاب برتر شماست. اما اگر ارزش خرید بالا و کارایی قابل قبول در رده پرچمداران برایتان مهم است، RX 7900 XTX میتواند انتظارات شما را به خوبی برآورده کند.
پرسشهای متداول
کدام کارت گرافیک در بازیهای 4K عملکرد بهتری دارد؟
مقایسه RX 7900 XTX با RTX 4090 نشان میدهد RTX 4090 با DLSS 3 و Ray Tracing در 4K بهتر است، اما RX 7900 XTX در بازیهای معمولی نزدیک عمل میکند.
تفاوت قیمت بین RX 7900 XTX و RTX 4090 چقدر است؟
RX 7900 XTX با قیمت 999 دلار حدود 600 دلار ارزانتر از RTX 4090 با قیمت 1,599 دلار است؛ بنابراین ارزش خرید RX بالاتر است.
مصرف انرژی کدام کارت گرافیک کمتر است؟
RX 7900 XTX با 355 طراحی گرمایی، انرژی کمتری نسبت به RTX 4090 با 450 وات دارد و پاور قوی نمیخواهد
آیا فناوری رهگیری پرتو در RTX 4090 بهتر از RX 7900 XTX است؟
بله، RTX 4090 با DLSS 3 و هستههای Ray Tracing قویتر، در رهگیری پرتو از RX 7900 XTX با FSR 3 به راحتی پیشی میگیرد.
کدام کارت گرافیک برای کارهای طراحی و رندرینگ مناسبتر است؟
RTX 4090 با پشتیبانی CUDA برای رندرینگ در Blender و Premiere بهتر است، اما RX 7900 XTX در OpenCL هم خوب عمل میکند.
 
             
				











نظر خود را اضافه کنید.
برای ارسال نظر وارد شوید
ارسال نظر بدون عضویت در سایت