آیا به تازگی یک بازی مورد انتظار را روی سیستم خودتان نصب کردهاید و نرخ فریم مورد انتظار را نمیگیرید؟ آیا سیستم گیمینگ جدیدی خریداری کردهاید اما آنطور که انتظار داشتید تجربه بهتری در اجرای برنامهها و بازیها کسب نمیکنید؟ در این مقاله مجموعهای از راهکارهای سختافزاری و نرمافزاری معرفی شده که به شما در بهینه سازی سیستم برای گیمینگ برای اجرای بازی ها با بیشترین FPS کمک میکند.
فهرست مطالب این مقاله:
- مقدمه
- راهکارهای نرمافزاری بهینه سازی سیستم برای گیمینگ
- رفع موانع فیزیکی و نگهداری مناسب قطعات سختافزاری
- افزایش عملکرد قطعات سختافزاری
- سایر راهکارها برای بهینه سازی بازی سیستم
- جمعبندی
مقدمه
شاید یکی از بزرگترین جذابیتهای PC گیمینگ این موضوع باشد که طیف وسیعی از گزینهها و امکانات را برای شخصیسازی تجربه کاربری در اختیار گیمر قرار میدهد. در این حوزه، از تغییر تنظیمات بازی و درایور کارت گرافیک گرفته تا استفاده از برنامههای بهینه ساز بازی برای کامپیوتر میتواند در تجربه گیمینگ شما مؤثر باشد. علاوه بر این، رعایت برخی نکات هنگام اسمبل و آماده سازی سیستم گیمینگ باعث افزایش عملکرد سیستم میشود.
راهکارهای نرمافزاری بهینه سازی سیستم برای گیمینگ
شاید برایتان پیش آمده باشد که به مشکلی در کامپیوترتان برخورد کرده باشید و در جستوجوی اینترنتی اول از همه با این جمله تکراری رو به رو شوید: "آیا آخرین نسخه از درایورها و آپدیت ویندوز را نصب کردهاید؟". در بسیاری مواقع مشکلاتی از قبیل باگها و کارایی پایین با یک آپدیت ساده یا تغییر برخی تنظیمات سیستم برطرف میشود. این مشکلات در واقع موانعی هستند که گهگاه به دلیل عدم همخوانی نرمافزاری که برای استفاده از سختافزار در اختیار سیستمعامل است ایجاد شده و در بسیاری مواقع با نصب جدیدترین بروزرسانیها تا حد بسیار زیادی مرتفع میشود.
در همین رابطه بخوانید:
- بهترین روش ارتقای سیستم کامپیوتر برای بازی با 10 میلیون تومان
- بهترین مانیتورهای گیمینگ ۲۴۰ هرتز و مزایای آنها
یک اصل همیشگی میگوید که کامپیوترها در حالت محاسبات سنگین است که بالاترین کارایی خود را نشان میدهند. برای بسیاری از کاربران، بالاترین سطح طلب توان پردازشی از سختافزار، حالت بازی یا گیم است که در این شرایط، سختافزار باید نهایت کارایی خود را نشان دهد. پس هرگونه عدم همخوانی یا بهینگی نرمافزار میتواند تأثیرات قابل توجهی در عملکرد سیستم بگذارد.
در این بخش، مهمترین راهکارهای نرم افزاری بهینه سازی سیستم برای بازی را با هم مورد بررسی قرار خواهیم داد.
بروزرسانی نرمافزاری
شاید بهترین روش برای بهینه سازی ویندوز برای بازی، بروزرسانی مداوم درایورها باشد. نکتهای که باید به آن توجه کنید این است که تا حد امکان از نرمافزارهای متفرقه برای آپدیت درایورهای خود استفاده نکنید. بهترین روش این است که از طریق آپدیت ویندوز یا مراجعه به سایت سازنده قطعه آخرین نسخه از درایورها را دانلود و نصب کنید.
بهروز نگه داشتن درایور گرافیک از مهمترین اقدامات جهت بهینه سازی رایانه برای اجرای بازی است، چرا که معمولاً همزمان با انتشار بازیها، سازندگان GPU مانند Nvidia، AMD و به تازگی Intel هم نسخه جدید درایورهای خود را که حاوی بهینهسازیهای متعدد برای عناوین تازه منتشر شده است، در اختیار کاربران قرار میدهند.
در همین رابطه بخوانید:
- گلچینی از بهترین بازیها برای سیستمهای ضعیف و قدیمی
در این بین، از بروزرسانی سیستمعامل و بازیها هم غافل نشوید، چرا که با زمانبر شدن توسعه بازیها، بسیاری از ناشران بهینهسازی اساسی و رفع بسیاری از باگها را به بعد از انتشار بازی موکول میکنند.
یکی دیگر از بخشهای سیستم که نیاز به بروزرسانی دارد بایوس مادربرد است. معمولاً نسخههای جدید بایوس پایداری سیستم را بهبود میدهند و پشتیبانی از سختافزارهای جدید مثل ماژولهای حافظه رم یا پردازندههای جدید را به مادربرد اضافه میکنند.
استفاده بهینه از فضای ذخیره سازی
در صورتی که کامپیوتر شما به درایو SSD مجهز است، نصب ویندوز روی آن یکی از راههای بهینه سازی ویندوز برای بازی است چرا که عملکرد تمامی نرمفزارها به سیستمعامل وابسته است. در مرحله بعد در صورت وجود فضای کافی بازیها و نرمافزارها را نیز در درایو SSD نصب کنید. بسیاری از بازیهای جدید به طور پیشفرض برای اجرا از روی SSD توسعه داده شدهاند و نصب آنها روی هارد دیسک باعث افت قابل توجه عملکرد آنها میشود.
بااینحال اگر به عنوان واحد ذخیرهسازی در سیستمتان از هارد دیسک استفاده میکنید، بهتر است که به طور مرتب اقدام به یکپارچهسازی فضای داخل آن یا Defrag بپردازید. این کار با کنار هم قرار دادن بخشهای مختلف فایلها، عملکرد هارد دیسک را بهبود میبخشد.
بستن نرمافزارهای پسزمینه
قبل از اجرای بازی نرمافزارهایی را که استفاده نمیکنید، ببندید. برای این کار میتوانید از نرمافزار بهینهسازی ویندوز استفاده کنید. اگر مقدار رم سیستم خیلی زیاد نیست، بستن نرمافزارهای غیر ضروری کمک میکند تا فضای بیشتری از رم در اختیار بازی قرار گیرد و نیاز به انتقال اطلاعات از SSD یا HDD را کاهش میدهد. همچنین در بخش Startup در تسک منیجر نرمافزارهای غیر ضروری که هنگام بالا آمدن ویندوز به طور خودکار اجرا میشوند را غیرفعال کنید.
بهینه سازی ویندوز برای بازی
در ویندوزهای 10 و 11 قابلیتی به نام Game Mode تعبیه شده است که با محدود کردن برنامههای پسزمینه و نوتیفیکیشنهای ویندوز به پرفورمنس بهتر بازی و تمرکز گیمر کمک میکند. همچنین با استفاده از نرم افزارهای بهینه سازی ویندوز امکان آن را دارید بعضی قابلیتهای غیر ضروری ویندوز مانند SuperFetch را غیر فعال کنید.
بهینه سازی تنظیمات بازی
هدف از بهینه سازی تنظیمات بازی آن است که بتوانید بهترین کیفیت بصری را در کنار بیشترین FPS به دست آورید. معمولاً بازیهای PC طیف وسیعی از تنظیمات را در اختیار کاربر قرار میدهند. بهتر است از تغییر تنظیماتی که بیشترین تاثیر را روی عملکرد دارند شروع کنید. گزینههایی مثل رهگیری پرتو (Ray Tracing)، FOV، کیفیت بافت (Texture) و کاهش کیفیت انعکاس نور روی سطوح بیشترین منابع سختافزاری را مصرف میکند. در صورتی که وقت یا حوصله کلنجار رفتن با انبوه تنظیمات را ندارید میتوانید از تنظیمات پیشفرض بازی یا از نرمافزارهای بهینه ساز بازی برای کامپیوتر مانند GeForce Experience استفاده کنید که با توجه به مشخصات سیستم تنظیمات بازی را اعمال میکند.
در همین رابطه بخوانید:
- بهترین بازیها برای لپ تاپهای ضعیف
استفاده از Upscaling و Frame Generation
با استفاده از Nvidia DLSS، AMD FSR و INTEL XeSS میتوان بازی را در رزولوشن پایینتری رندر کرد و با استفاده از این الگوریتمهای آپ اسکیلینگ با حداقل افت کیفیت، فریم را با دقت تصویر مورد نظر بازسازی نمود.
قابلیت دیگری که میتواند به افزایش FPS در بازیها کمک کند Frame Generation است. در این روش با استفاده از اطلاعات فریم قبلی، تخمینی از فریم بعدی ساخته میشود و با نمایش فریمهایی که توسط موتور بازی تولید شدهاند و فریمهای درونیابی شده، نرخ فریم بازی افزایش مییابد. البته این روش بدون ایراد نیست و ممکن است فریمهای ساختگی دارای آرتیفکتهایی باشد و همینطور مقداری تأخیر نیز به بازی اضافه شود؛ به همین دلیل در بازیهای آنلاین و رقابتی استفاده از این گزینه توصیه نمیشود.
رفع موانع فیزیکی و نگهداری مناسب قطعات سختافزاری
بهینه سازی سیستم برای گیمینگ، قبل از روشن کردن کیس و در مرحله اسمبل قطعات شروع میشود. رعایت برخی اصول در فرایند اسمبل قطعات باعث میشود گرد و غبار کمتری وارد کیس شود و دمای عملیاتی سیستم کاهش پیدا کند.
فیلتر گرد و غبار
در صورتی که کامپیوتر شما مجهز به فیلتر گرد و غبار است، بهتر است در ورودیهای هوای کیس از فیلتر استفاده شود تا گرد و خاک کمتری وارد فضای کیس شود. گرد و غبار با نشستن روی قطعات و هیت سینک ها به عنوان عایق حرارتی عمل کرده و تبادل حرارت بین قطعات و محیط را مختل میکند. همچنین توصیه میشود در فواصل منظم فیلترهای هوا را تمیز کنید تا جریان هوای ورودی را مختل نکند.
در همین رابطه بخوانید:
- معرفی 10 بازی سنگین برای تست سلامت کارت گرافیک
جریان هوا
از آنجا که هوای گرم به طور طبیعی به سمت بالا حرکت میکند بهتر است فنهای سیستم را به گونهای نصب کنید که هوای سرد از جلو و پایین کیس به داخل کشیده شود و هوای گرم از بالا و پشت کیس خارج شود. همچنین بهتر است تا جای ممکن قسمتهای اضافی کابلها را در پشت سینی مادربرد پنهان کنید تا در مسیر حرکت هوا درون کیس مانع ایجاد نکند.
فشار هوای مثبت و منفی
بهتر است فشار هوای داخل کیس مثبت باشد به این معنی که تعداد فنهایی که هوا را به داخل کیس میکشند از تعداد فنهایی که هوا را از کیس خارج میکنند بیشتر باشد. در این صورت جریان هوا از منافذ کیس به سمت بیرون خواهد بود و گرد و غبار از طریق منافذی که دارای فیلتر نیستند وارد نمیشود.
افزایش عملکرد قطعات سختافزاری
برخی قطعات سیستم پس از نصب و راهاندازی به صورت پیشفرض با حداکثر ظرفیت کار نمیکنند. برای بهینه سازی سیستم برای گیمینگ لازم است تا برخی تنظیمات را که عموما در بایوس قرار دارند تغییر دهید.
در همین رابطه بخوانید:
- معرفی بهترین CPU های گیمینگ موجود در بازار بر اساس بودجههای مختلف
فعالسازی پروفایل حافظه رم
پردازندههای جدید نسبت به گذشته حساسیت بیشتری نسبت به فرکانس و تایمینگ رم از خود نشان میدهند. ماژولهای RAM به شکل پیشفرض با تایمینگ و فرکانسی پایینتر از آنچه روی جعبه محصول نوشته شده است کار میکنند و برای دستیابی به حداکثر عملکرد باید پروفایل حافظه رم مربوط به ماژولی که خریداری کردهاید را فعال کنید. برای این کار وارد بایوس شوید و پروفایل مورد نظر را فعال کنید. این تنظیمات در مادربردهای مبتنی بر پلتفرم اینتل XMP (Extreme Memory Profile) و در مادربردهای جدید مبتنی بر پلتفرم ای ام دی EXPO (Extended Profiles for Overclocking) نام دارد.
البته بعضی سازندگان مادربرد نیز این قابلیت را با نام اختصاصی خود پیادهسازی کردهاند. به عنوان مثال A-XMP در مادربردهای MSI، DOCP در مادربردهای ASUS و EOCP در مادربردهای گیگابایت از جمله این موارد هستند. فارغ از نام انتخابی سازندگان، لازم است برای دستیابی به بیشترین FPS در بازیها، پروفایل حافظه را در بایوس فعال کنید.
فعالسازیReBAR
در حالت عادی CPU هر بار فقط میتواند به 256 مگابایت از حافظه کارت گرافیک دسترسی پیدا کند. با فعالسازی قابلیت ReBAR (Resizable Base Address Register) این محدودیت برطرف میشود و بسته به نیاز این مقدار میتواند بیشتر شود که بین 3 تا 5 درصد در اجرای بهتر بازیها موثر باشد. توجه داشته باشید این قابلیت در پلتفرمهای AMD ممکن است SAM (Smart Access Memory) نام داشته باشد.
اورکلاکینک
اورکلاک (Overclock) به معنای افزایش فرکانس کاری قطعات به میزانی بیش از محدودیتهای در نظر گرفته شده توسط سازنده است و یکی از راههای بهینه سازی سیستم برای گیمینگ به شمار میرود. خوشبختانه تولید کنندکان سختافزار در سالهای اخیر قابلیت اورکلاک خودکار را در محصولات خود تعبیه کردهاند که به کاربران اجازه میدهد تا بدون تغییر انبوهی از تنظیمات مثل ولتاژ، تایمینگ و فرکانس، تا جایی که سیستم خنککننده یا توان مدار تغذیه سیستمشان اجازه میدهد، راندمان قطعات خود را افزایش دهند.
در همین رابطه بخوانید:
- آموزش اورکلاک : مبانی اورکلاکینگ و هر آنچه باید در مورد آن بدانیم
برای فعالسازی اورکلاک خودکار پردازندههای AMD در بایوس یا نرمافزار Ryzen Master گزینهPBO (Precision Boost Overdrive) را فعال کنید. در پلتفرمهای مبتنی اینتل IPM یا Intel Performance Maximizer را نصب کنید و در بایوس نیز باید گزینههای PCO، Hyper-Threading، Intel Turbo Boost Technology، Enhanced Intel SpeedStep Technology فعال باشند.
استفاده از قابلیت اورکلاک خودکار در کارتهای گرافیک قدری سادهتر است و میتوان از طریق تنظیمات درایور آن را فعال کرد.
در نرمافزار Geforce Experience برای مدیریت کارتهای انویدیا از مسیر Performance > Enable Automatic Tuning این قابلیت را فعال کنید.
تنظیمات اورکلاک در کارتهای AMD نیز در مسیر Performance > Tuning > Overclock GPU قرار دارد.
سایر راهکارها برای بهینه سازی بازی سیستم
علاوه بر نکاتی که تا اینجا گفته شد، ترفندهای دیگری هم برای بهینه سازی سیستم برای گیمینگ وجود دارد که در برخی موارد و بسته به بازی مورد نظر میتوانند برای اجرای بهتر بازی ها در کامپیوتر مورد استفاده قرار گیرند. به تعدادی از این موارد در این بخش از مقاله اشاره میکنیم.
محدود کردن FPS بازی
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که در یک بازی خاص به طور متوسط فریم ریت بالایی میگیرید اما بازی به اندازه کافی روان به نظر نرسیده یا ممکن است فریمریت بازی بیش از حد معمول نوسان داشته باشد. در این موارد میتوانید با محدود کردن فریم ریت بازی از این نوسانات جلوگیری کنید. برای این کار میتوانید از تنظیمات درون بازی یا از طریق یک نرم افزار بهینه سازی ویندوز برای اجرای بازی ها مثل RivaTuner Ttatistics Server (RTSS) استفاده کنید.
خاموش کردن تعدادی از هستههای پردازنده
گاهی پردازندهها دارای معماری نامتقارن هستند. برای مثال نسلهای جدید پردازنده اینتل از دو نوع هسته Performance (P-Core) و (E-Cor) Efficiency استفاده میکنند. ممکن است دسترسی به حافظه کش نامتقارن نیز در برخی مدلهای پردازنده AMD مانند 7950X3D وجود داشته باشد که در آن تنها نیمی از هستهها به 3D V-Cache دسترسی دارند. در این موارد ممکن است بار پردازشی بازی بین هستههایی از انواع متفاوت تقسیم شوند که این حالت باعث میشود نرخ فریم بازی پایداری لازم را نداشته باشد.
در همین رابطه بخوانید:
- تفاوت بین هستههای P-Cores و E-Cores در پردازندههای اینتل به زبان ساده
- مقایسه تعداد هسته با سرعت کلاک پردازنده ؛ کدام یک برای کامپیوتر شما مهمتر است؟
البته در آپدیتهای جدید، ویندوز و بازیها عملکرد بهتری در استفاده از انواع مختلف هستهها از خود نشان میدهند. با وجود این در صورتی که از این پردازندهها استفاده میکنید و بازی مورد نظر عملکرد مطلوبی ندارد، میتوانید از طریق بایوس در پردازندههای اینتل هستههای Efficiency را خاموش کنید. در پردازندههای AMD نیز از طریق بایوس امکان غیر فعال کردن CCX (core complex) فاقد V-Cache فراهم است.
غیرفعال سازی Hyper-Threading و Simultaneous Multi-Threading
با استفاده از قابلیت HT در پردازندههای اینتل و SMT در پردازندههای ای ام دی، هر هسته پردازنده در هر زمان دو رشته یا Thread را پردازش میکند در این صورت اگر در اجرای یکی از رشتهها وقفهای پیش آید، رشته پردازشی دیگر میتواند از منابع پردازشی استفاده کند. به این ترتیب زمانی که هستههای پردازنده بیکار میمانند کاهش یافته و عملکرد کلی CPU (به ویژه) در پردازشهای چندرشتهای افزایش مییابد.
البته این قابلیت گاهی در برنامههایی که به تأخیر یا latency حساسیت بیشتری دارند باعث افت عملکرد میشود. بعضی بازیها که در دسته اپلیکیشنهای حساس به تأخیر قرار میگیرند ممکن از با غیر فعالسازی SMT یا HT افزایش عملکرد را تجربه کنند. قابلیت HT یا SMT را میتوان در BIOS خاموش کرد.
آندرولتینگ (Undervolting)
برای رسیدن به فرکانس مشخص، تراشه به سطح ولتاژ حداقلی احتیاج دارد تا توان الکتریکی جهت راهاندازی تحت آن فرکانس حاصل شود. حال اگر یکی از خریداران خوششانسی باشید که CPU یا GPU شما بتواند با استفاده از ولتاژ کمتر به فرکانس مورد نظر برسد، میتوانید با کاهش ولتاژ تراشه از بعضی مزایا مانند کاهش دما و توان مصرفی برخوردار شوید.
توجه: دستکاری ولتاژ تراشه مخصوصاً وقتی اقدام به افزایش ولتاژ میکنید یکی از حساسترین تنظیماتی است که تغییر آن میتواند به تراشه شما آسیب بزند. بنابراین با مطالعه و دانش کافی، با مسئولیت خودتان و با استفاده از کوچکترین گامهای ممکن اقدام به تغییر ولتاژ تراشه کنید.
برای آندرولتینگ سی پی یو میتوان از طریق بایوس، نرمافزار Throttlestop یا نرمافزار RYZEN Master برای پردازندههای ای ام دی اقدام کرد.
کارت گرافیکهای انویدیا و ای ام دی را میتوان با استفاده از MSI Afterburner اندرولت کرد همچنین در تنظيمات درایور گرافیک AMD امکان آندرولت کردن اتوماتیک گرافیک فراهم است که با انجام چند تستِ خودکار، ولتاژ تراشه گرافیک را قدری کاهش میدهد.
در همین رابطه بخوانید:
- مصرف اینترنت بازی های آنلاین چقدر است؟
جمعبندی
گاهی پیش میآید که سیستم گیمینگ شما عملکرد مورد انتظار را ندارد یا در مواقعی بازی جدیدی منتشر شده است و به دنبال آن هستید که عملکرد PC خود را در آن عنوانِ به خصوص به حداکثر برسانید. یکی از جذابیتهای PC گیمینگ آن است که آزادی عمل زیادی در اعمال تغییرات و آزمایش تنظیمات مختلف برای بهینه سازی سیستم برای گیمینگ در اختیار کاربران قرار میدهد.
بعضی از نکاتی که رعایت آنها برای اجرای بهتر بازیها در کامپیوتر توصیه میشود جنبه عمومی داشته و فارغ از مشخصات سختافزاری کامپیوتر گیمینگ شما یا بازی که قصد اجرای آن را دارید، توصیه میشود آنها را رعایت کنید. بهینه سازی ویندوز برای بازی از طریق بهروزرسانی مداوم سیستمعامل و درایورها و فعالسازی بعضی قابلیتهای ویندوز مثل Game Mode در این دستهبندی قرار میگیرند.
توجه به سیستم تهویه و خنکسازی قطعات باعث میشود که افزایش دما عملکرد سیستم شما را محدود نکند. غیرفعالسازی بعضی قابلیتهای ویندوز مانند SuperFetch از طریق نرمافزارهای بهینه ساز بازی برای کامپیوتر، در صورتی که سیستم چندان قدرتمندی در اختیار ندارید نیز میتواند به شما در کسب عملکرد و FPS بالاتر در بازیها کمک کند.
دسته دیگری از ترفندهای بهینه سازی سیستم برای گیمینگ، ممکن است بسته به مشخصات سیستم و بازی، تاثیر کمتر یا بیشتری روی عملکرد کامپیوتر داشته باشد. این موارد مانند تغییر در تنظیمات بازی، تغییر تنظیمات درایور کارت گرافیک و محدود سازی نرخ فریم بازی میتوانند نرمافزاری یا در برخی دیگر ترفندها مانند اورکلاک، خاموش کردن بعضی قابلیتها مثل Hyper-Threading و آندرولتینگ، سختافزاری باشند.
شما از چه راهکارهای دیگری برای افزایش عملکرد سیستم خود در بازیها استفاده میکنید؟ آنها را با ما در بخش نظرات به اشتراک بگذارید.
نظر خود را اضافه کنید.
برای ارسال نظر وارد شوید
ارسال نظر بدون عضویت در سایت