شرکت اسپیس ایکس روز ۱۷ آوریل (۲۸ فروردین) سال جاری بزرگترین و قدرتمندترین فضاپیمای تاریخ را به فضا پرتاب کرد اما تنها دقایقی پس از پرتاب موشک قدرتمند استارشیپ به فضا این شرکت از لغو پرواز آن به دلیل نقص فنی خبر داد و این موشک را در آسمان منفجر کرد. اما پروژه SpaceX Starship چیست و چرا بسیاری در جهان منتظر پرتاب موفقیتآمیز این موشک هستند؟ در ادامه این نوشتار از شهر سخت افزار به فضاپیمای اسپیس ایکس استارشیپ پرداختهایم.
ترک این کره خاکی و سفر به سیارات دیگر همیشه آرزوی انسان بوده و در سال ۱۹۶۹ بالاخره این آرزو محقق شد و اولین انسان به خاک کره ماه رفت. سالها از آن روز هیجانانگیز گذشته و این روزها سفر به فضا راحت تر از گذشته شده است.
فهرست مطالب این مقاله:
- موشک فالکون ۹
- ماموریت اصلی پروژه SpaceX چیست؟
- پروژه استارشیپ چطوری کار میکند؟
- لحظه پرتاب و انفجار موشک استارشیپ برای اولین بار
- ویدئو اسپیس ایکس از نحوه ورود استارشیپ به مریخ
اکنون اما قدم بعدی مریخ است. تا به امروز تعداد زیادی کاوشگر به مریخ فرستاده شده است اما هیچ کدام از آژانسهای فضایی برنامه مشخصی برای فرستادن یک انسان به مریخ اعلام نکرده بودند. تا اینکه ایلان ماسک با هدف فتح مریخ پا به عرصه فعالیت های فضایی گذاشت و شرکت اسپیس ایکس را تاسیس کرد.
شرکت اسپیس ایکس که به واسطه موشک های چندبار مصرف فالکون ۹ معروف شده و اکنون در حال ساخت فضاپیمایی است تا انسان را به مریخ و فراتر از آن ببرد. یکی از مشکلات اساسی در سفرهای فضایی، هزینه بر بودن آن است و بخش اعظمی از این هزینهها به دلیل یکبارمصرف بودن موشک و راکت است.
موشک فالکون ۹
راکتهای فضایی نظیر سایوز، آرین و ساترن همگی موشک های یکبار مصرف هستند. به این معنی که بخش اعظم این موشکها را مخزن سوخت تشکیل میدهد و در مراحل مختلف پرتاب بخشهایی از موشک جدا شده و در جو زمین میسوزد.
به همین خاطر برای سفر بعدی باید مجدد یک راکت جدید ساخته شود و همین امر هزینه زیادی را به شرکتهای فضایی تحمیل میکند. البته پس از آن شاتلهای فضایی را داشتیم که بخش استقرار فضانوردان و محموله های باری قابل بازیابی بود اما با بازنشسته شدن شاتل ها در سال ۲۰۱۰ دیگر هیچ راکت قابل بازیابی در دنیا وجود نداشت.
اما ایلان ماسک دست به کار شد و با هدف ارزان کردن سفرهای فضایی به سراغ ساخت سفینهای رفت که به طور صد درصد قابل بازیابی باشد تا هزینه سفرهای فضایی را به حداقل برساند.
اولین قدم راکت فالکون ۹ بود که یک موشک دو مرحلهای است و با طول ۷۰ متر و قطر ۳.۷ متر قادر به حمل محمولهای به وزن ۲۲ تن به مدار کمتر از ۲۰۰۰ کیلومتر زمین است. تفاوت مهم فالکون ۹ با دیگر موشک های تاریخ فضا قابلیت بازیابی کامل آن است.
هر بار ساخت راکت فالکون نزدیک به ۶۲ میلیون دلار هزینه دارد و استفاده مجدد از آن ۵۰ میلیون دلار هزینه خواهد داشت. در مقایسه بد نیست بدانیم هزینه هر بار پرتاب موشک سایوز روسیه نزدیک به ۸۰ میلیون دلار و هر بار پرتاب موشک آرین اتحادیه اروپا حداقل ۱۶۵ میلیون دلار هزینه دارد.
رویای بعدی ایلان ماسک ساخت بزرگترین سفینه فضایی برای حمل مقدار زیادی تجهیزات به مریخ بود که تحت عنوان پروژه اسپیس ایکس استار شیپ شناخته میشود و در ادامه بدان خواهیم پرداخت.
ماموریت اصلی پروژه SpaceX چیست؟
اما شاید برای شما هم این سوال پیش آمده که پروژه استارشیپ چیست؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که استارشیپ نسل بعدی موشک های فالکون ۹ ،امید ماسک برای فرستادن انسان به مریخ است و در صورت ساخت کامل آن، تبدیل به قوی ترین موشک ساخته شده به دست بشر میشود.
این پروژه ابتدا با نام Mars Colonial Transporter معرفی شد. در سال ۲۰۱۷ ایلان ماسک با این عقیده که این موشک میتواند تا ورای مریخ هم برود نام آن را به راکت فالکون بزرگ تغییر داد که به اختصار BFR گفته میشد.
در نهایت در سال ۲۰۱۹ نام نهایی استارشیپ Starship برای آن انتخاب شد.این فضاپیما دارای دو بخش اصلی است، بخش فوقانی فضاپیمای استارشیپ نام دارد و بخش زیرین شامل راکت و پیشران موشک بوده و وظیفه تامین نیروی حرکتی فضاپیما را بر عهده دارد. این بخش با نام Super Heavy شناخته میشود اما معمولاً به کل فضاپیما و مجموع دو قسمت استارشیپ گفته میشود.
استارشیپ، یک سیستم حمل و نقل برای اعماق فضا است که بسیاری از کارشناسان صنعت و فضانوردان آن را یک عامل تغییر در اکتشافات فضایی و آینده سفرهای فضایی شامل گردشگری فضایی تجاری و تحقیقات بیشتر در حوزه هوافضا مینامند.
استارشیپ به همراه موشک Super Heavy آن یک سیستم حمل و نقل کاملا قابل استفاده مجدد است که برای حمل خدمه و محموله به ماه، مریخ و مدار زمین طراحی شده است. این پرتابگر بلندترین و قویترین وسیله پرتابی به شمار میرود که تاکنون ساخته شده است.
این پرتابگر دو مرحلهای، از اکسیژن مایع و متان مایع به عنوان سوخت استفاده میکند و از موتورهای Raptor قدرت میگیرد. این روش باعث کاهش قابل توجه هزینه پرتاب و افزایش تعداد دفعات پرتاب میشود.
ایلان ماسک به تازگی اعلام کرد که انتظار دارد موشک استارشیپ، کمتر از ۱۰ میلیون دلار هزینه داشته باشد که به طور قابل توجهی ارزانتر از استاندارد کنونی صنعت است. ماسک اضافه کرد که به همراه افزایش سفرهای فضایی با استارشیپ، هزینه هر پرواز آن نهایتا به یک میلیون دلار برسد. برای درک بهتر این موضوع باید توجه داشت که هزینه کنونی پرواز با موشک فالکون ۹ اسپیس ایکس، نزدیک به ۶۲ میلیون دلار است.
پروژه استارشیپ چطوری کار میکند؟
این موشک عظیم ۱۲۰ متری در واقع یک پرتابگر فوق سنگین دومرحلهای با قابلیت استفاده مجدد است که از یک بخش پیشران مرحله اول به نام سوپر هوی Super Heavy و یک فضاپیمای فوقانی ۵۰ متری به نام استارشیپ Starship تشکیل شده است.
مطابق اطلاعات منتشر شدهه موتورهای پیشران موشک پرتابگر اسپیسایکس قدرتی معادل حدود ۷۰ مگا نیوتن تولید خواهند کرد، این در حالی است که موتورهای پیشران فضاپیمای آپولو تنها ۳۵ مگانیوتن نیرو تولید میکردند. در حال حاضر قویترین موشک پرتابگر جهان Falcon Heavy نام دارد که آن نیز توسط شرکت اسپیسایکس ساخته شده و هنگام پرتاب نیرویی معادل ۲۳ مگا نیوتن تولید میکند.
سوخت استارشیپ از اکسیژن و متان مایع است. دو بخش بدنه فضاپیمای استارشیپ از فولاد ضدزنگ ساخته شده است و میتواند تا ۱۰۰ تن تجهیزات را حمل کند. هر دو بخش این فضاپیما با قابلیت استفاده مجدد طراحی شدهاند به نحوی که میتوانند با فرودهای نرم بر روی زمین مجددا به فضا پرتاب شوند.
در پرتاب بعدی اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، با مشتعل شدن همزمان ۳۳ موتور فضاپیما از زمین کنده خواهد شد. سپس تقریبا ۸ دقیقه پس از پرتاب، بخش پیشران جدا شده و با یک پرواز بازگشت کنترلشده در خلیج مکزیک مکزیک در ۳۲ کیلومتری سواحل تگزاس فرود خواهد آمد.
لحظه پرتاب و انفجار موشک استارشیپ برای اولین بار
موشک عظیمالجثه اسپیس ایکس که اندازه آن دو برابر مجسمه آزادی بود، در اولین پرواز آزمایشی خود با موفقیت از پرتابگر جدا شد و سفر به سوی آسمان را آغاز کرد. با این حال در خلال همان دقایق آغازین شش موتور از مجموع 33 موتور آن دچار نقص شد و از کار افتادند یا آتش گرفتند. پرواز تاریخی این موشک تنها 3 دقیقه طول کشید و در مرحلهای که میبایست دو نیمه آن از یکدیگر جدا شوند، منفجر شد.

در چهارمین دقیقه پس از پرتاب، انفجار بزرگی در آسمان رخ داد که بر اساس اعلام ایلان ماسک ناشی از اجرای فرمان پایان مأموریت بود . این موشک از دو بخش فوقانی و تحتانی تشکیل شده بود که بخش فوقانی «فضاپیما» و بخش تحتانی «فوق سنگین» نام داشتند.
در حالی که ایلان ماسک امید داشت این پرواز بیش از 1.5 ساعت دوام بیاورد، موشک عظیمالجثه اسپیس ایکس نتوانست در ارتفاع پیش بینی شده عملیات جداسازی را با موفقیت انجام دهد و نابود شد. البته ایلان ماسک و شرکت اسپیس ایکس بلند شدن موفقیت آمیز موشک از زمین و حمل فضاپیما را یک دست آورد ارزشمند میخوانند که درسهای بزرگی با خود داشت.
ویدئو اسپیس ایکس از نحوه ورود استارشیپ به مریخ
راکت استارشیپ بعد از رسیدن به مدار زمین از بوستر موسوم به Super Heavy جدا میشود. بوستر سپس روی سکوی پرتاب Mechazilla اسپیس ایکس فرود میآید و پس از آن، سفر استارشیپ به سمت مریخ آغاز میشود.
در این ویدئو بعد از فرود استارشیپ روی مریخ، میتوان پرواز چندین استارشیپ دیگر در آسمان این سیاره را نیز مشاهده کرد. اسپیس ایکس در این ویدئو، دید خود از نحوه سکونت گزیدن انسان در سیاره مریخ را به نمایش گذاشته است. ایلان ماسک از قصد اسپیس ایکس برای ساخت 1000 راکت استارشیپ برای انتقال بیشتر از 1 میلیون انسان به سیاره سرخ تا سال 2050 خبر داده است.
جمعبندی و پاسخ به سوالات پرتکرار
قدم گذاشتن رو سیاره فرازمینی از آرزوهای انسانها بوده که با فرود به ماه عملی شد. اکنون با پیشرفت فناوری سفر به فضا روز به روز آسانتر شده و افرادی مثل ایلان ماسک با پروژه SpaceX Starship به دنبال کاهش هزینهها سفر و اسکان انسانها در سیارات دیگر هستند. در مطلب فوق به بررسی این پروژه و سفینه اسپیس ایکس استار شیپ پرداختهایم.
استارشیپ چند مسافر دارد؟
ایلان ماسک اعلام کرده استارشیپ در هر پرواز میتواند تا 100 مسافر به همراه 150 تن تجهیزات را به سیاره مریخ ببرد.
SpaceX در حال حاضر کجاست؟
دفتر مرکزی SpaceX در کالیفرنیای آمریکا قرار دارد اما بیشتر پرتاب ها نیز از ایالت تگزاس انجام میشود.
داخل سفینه فضایی استارشیپ چگونه است؟
درون سفینه اسپیس ایکس استارشیپ شامل چند طبقه است که هر طبقه برای اهداف خاصی نظیر اسکان مسافران و تجهیزات در نظر گرفته شده است.
نظر خود را اضافه کنید.
برای ارسال نظر وارد شوید
ارسال نظر بدون عضویت در سایت