بازار بی‌در و پیکر قطعات کامپیوتر؛ چه کنیم تا کلاه سرمان نرود؟!

چه کسی می تواند مدعی شود بازار محصولات دیجیتال کشور قانونمند است یا نظارتی برآن وجود دارد؟ البته تا دلتان بخواهد نهاد قانونی داریم اما آنچه که کاملاً ملموس است عملکرد هیچ یک از آنها در راستای حمایت از مصرف کننده نیست. در بازار بی در و پیکر و بی ثبات کشور چگونه خرید کنیم تا کلاه سرمان نرود، در نوشتار پیش رو نکاتی را به شما معرفی می کنیم که می تواند سودمند باشد.

دراقتصاد کلاسیک هرگونه مداخله دولت در بازار آزاد غیر ضروری و مضر خوانده شده، چرا که به اعتقاد اقتصادان های کلاسیک اگر در بازار مداخله ای صورت نگیرد، خود به خود تنظیم می شود. آنها مدعی بودند عرضه و تقاضا در نهایت بازارها را به سوی تعادل طبیعی حرکت می‌دهد. کمبود موجودی در چارچوب اقتصاد کلاسیک طبیعتاً می تواند به افزایش قیمت بیانجامد و اجتناب ناپذیر است. بنابراین هنگامی که موجودی یک محصول به هر علتی پایین می آید، قیمت آن بالا می رود.

اقتصاد کلاسیک به خوبی افزایش قیمت بر اثر کمبود موجودی را توجیه می کند اما در شرایط حاکم چه کنیم که نه تنها بتوانیم محصولات مورد نظر خود را تهیه کنیم، بلکه کمترین ضرر ممکن متوجه ما شود؟

انتظار بی فایده است!
طبیعی است هنگامی که یک محصول دچار کمبود موجودی یا افزایش قیمت می شود، همه ما به منتظر ماندن برای بازگشت قیمت به وضعیت قبل صبر کنیم، اما بگذارید صادق باشیم. در بازاری که هیچ گونه ثبات و چشم انداز بلندمدتی وجود نداشته باشد، عملاً پیش بینی غیر ممکن است. هر لحظه این احتمال وجود دارد که بر اثر یک اتفاق بهای دلار سر به فلک بکشد یا مناسبات تجاری با دیگر کشورها به هم بخورد. دیگر خودتان می توانید پایان داستان را بخوانید...

در چنین شرایطی پیش بینی جز برای آنهایی که خود در دل وقایع هستند و گاهاً از همین راه سودهای کلان به جیب می زنند، برای خریداران معمولی غیر ممکن است و منتظر ماندن می تواند خود یک ریسک بزرگ باشد. همچنین تجربه نشان داده هنگامی که قیمت کالایی برای مدت طولانی در بازار کشورمان بالا می رود؛ تقریباً هیچ گاه به حالت قبل باز نمی گردد. چرا که به خوبی بازار و خریدار خود را با آن وفق می دهد و انگار هیچ اتفاقی نیفتاده است!

در حقیقت قیمت و موجودی قطعات کامپیوتر به عواملی فراتر از بهای دلار وابسته است و نمی توان صرفاً با توجه به افت و خیز دلار دست به پیش بینی زد. به همین دلیل می توان گفت اگر در دل این بازار نباشید، عملاً شانس اینکه پیش بینی شما درست از آب در بیاد بسیار ضعیف است.

اما این پایان ماجرا نیست، هنگامی که قیمت شمار زیادی از کالاها بالا می رود؛ دیگران نیز قیمت کالاهای خود را بدونه هرگونه توجیه خاصی بالا می کشند و جالب تر اینکه بازار به خوبی این مسئله را هضم می کند!

خویشتن دار باشید تا به هدفتان برسید!
با کمبود موجودی یک کالا، هجوم خریداران نه تنها کمکی به بهبود وضع نمی کند، بلکه باعث ایجاد تقاضای کاذب نیز می شود که ثمره ای جز بدتر شدن اوضاع ندارد. هنگامی که یک کالا دچار کمبود موجودی و افزایش قیمت می شود، مردم باید از خرید آن دست بکشند تا طبق قاعده عرضه و تقاضا، قیمت آن شکسته شود. اما متاسفانه این باور در فرهنگ اقتصادی ما وجود ندارد و به محض کمبود موجودی یا افزایش قیمت یک کالا، مردم برای خرید آن هجوم می آورند.گاهی حتی خود واردکنندگان و توزیع کنندگان با ایجاد کمبود موجودی مصنوعی، قیمت ها را بالا نگه می دارند. بنابراین باید شما هم تلاش کنید این باور در میان ایرانیان از بین برود که وضع از این هم بدتر می شود و باید هرچه زودتر دست به کار شد!

در شرایط گرانی و کمبود موجودی یک کالا، تنها زمانی دست به خرید بزنید که واقعاً به آن نیاز داشته باشید و راه دیگری وجود نداشته باشد.

خودتان را با شرایط وفق دهید!
هنگامی که کالای مورد نظر شما با کمبود موجودی و افزایش قیمت چشمگیر مواجه می شود، معقول ترین کار ممکن خط زدن آن از لیست است! در چنین شرایطی سراغ محصولات مشابه که قیمت معقول تری دارند بروید. اینجاست که باید از برند پرستی یا وفاداری متعصبانه به یک برند و سازنده خاص دست بکشید. برای درک بهتر این موضوع به یک مثال عینی می پردازیم.

همه ما می دانیم SSDهای سری 850 PRO سامسونگ جزو بهترین ها در دنیا هستند اما به دلایل مختلف با کمبود موجودی و قیمت های به شدت غیر معقول روبرو هستیم، در چنین شرایطی خرید SSDهای  سری 850 PRO سامسونگ چیزی جز اشتباه محض نیست که هیچ جوره نمی توانید آن را توجیه کنید. شما باید به سادگی سراغ یک برند دیگر بروید، چرا که به هیچ عنوان معقول نیست برای یک مدل 128 گیگابیتی نزدیک به 550,000 تومان بپردازید! شما با حدود دو سوم همین هزینه می توانید یک مدل 256 گیگابایتی و حتی یک SSD پرسرعت 256 گیگابایتی NVMe تهیه کنید!

در هر زمان باهوش باشید!
آنچه که درباره قیمت های غیر معقول گفته شد درست در خرید محصولات کارکرده (دسته دوم) نیز صادق است. اگر قیمت روز یک محصول به دلایلی چون توقف تولید و کم یاب بودن بسیار بالاست، این ها دلایل منطقی نیستند که شما بخواهید بهای بیشتری برای آنها بپردازید! خیلی راحت سراغ محصولات دسته اول بروید یا حتی اگر قصد تهیه یک محصول دسته دوم را دارید، بازهم از میان محصولات جدید و به روز خرید کنید. اغلب مواقع فروشندگان کالاهای های دست دوم و قدیمی (برای نمونه محصولات نسل قبل)، به قیمت روز استناد می کنند که به هیچ عنوان منطقی نیست و نباید تحت تاثیر قرار بگیرید.

از لجاجت دست بکشید!
شاید توصیه های بالا را پیش پا افتاده بدانید  اما واقعیت این است که بسیاری از خریداران بی جهت به یک برند یا سازنده وفادار می مانند و همین باعث می شود سودجویان سود خوبی به جیب بزنند! جز برخی کالاهای استثنایی که ممکن است نمونه مشابه نداشته باشند، امروزه تقریباً از هر کالا ده ها نمونه مشابه پیدا می شود که بعضاً  حتی می توانند بهتر از کالا مورد نظر شما باشند. البته اشتباه نکنید، آنچه که گفته شد به معنای خرید از برندهای درجه چند ام بازار نیست.

واردکنندگان و فروشندگان نیز به خوبی متوجه این موضوع هستند و هنگامی که یک برند به علت گرانی غیر معقول محبوبیت خود را تا حد زیادی از دست می دهد، یک برند تازه با قیمت معقول تر را به بازار معرفی کنند که البته بعد از مدتی آن برند نیز به سرنوشت برند پیشین دچار می شود. در چنین وضعی شما باید باز هم سراغ یافتن یک برند خوش قیمت تر باشید.

از خانه بیرون بیایید!

پیشنهاد دیگر این است که تا جای ممکن خودتان به بازار مراجعه کنید یا دست کم از چند فروشگاه فیزیکی که می‌شناسید قیمت بگیرید. امروزه بر خلاف گذشته فروشگاه های آنلاین مرجع مناسبی برای اطلاع از قیمت کالاها نیستند. بسیاری از فروشگاه‌های آنلاین از مرحله‌ی کسب اعتبار عبور کرده اند و سیاست تبدیل اعتبار به سود را در پیش گرفته‌اند.

افزون بر قیمت پایین تر، تنوع و موجودی بازار می تواند بسیار بیشتر از فروشگاه های آنلاین باشد.