ناسا آب و کربن را در نمونه سیارک 4.5 میلیارد ساله کشف کرد؛ منشا حیات کره زمین؟

ساعتی پیش وبسایت ناسا به صورت رسمی اولین نتایج بررسی نمونه سیارک 4.5 میلیارد ساله آورده شده به زمین را منتشر کرد. بر اساس این اطلاعات می‌توان گفت که شواهدی محکمی از وجود آب و کربن در این سیارک‌ها به دست آمده که بسیاری از دانشمندان را به یاد آن نظریه قدیمی می‌اندازد که سال‌هاست مدعی «آورده شدن حیات به زمین توسط دنباله‌دارها» است.

مطالعات اولیه نمونه 4.5 میلیارد ساله سیارک بنو که در فضا جمع‌آوری شده و توسط ناسا به زمین آورده شده است، شواهدی از وجود محتوای کربن با غلظت بالا و آب را نشان‌می دهد که در مجموع‌می تواند نشان دهد که بلوک‌های سازنده حیات روی زمین باشد؛ بلوک‌هایی که حالا روی تنها یک نمونه تصادفی سیارکی کشف شده‌اند.

این بیانیه خبری ساعتی پیش توسط سازمان فضایی ناسا از مرکز فضایی جانسون در هیوستون آمریکا اعلام شده است؛ جایی که رهبری این پروژه در آنجا انجام شده و محل استقرار و آزمایشات دانشمندان روی مواد استحصال شده از سیارکی است که برای اولین بار از زمان فرود در شهریور ماه به نمایش گذاشته شد.

در همین زمینه خانم دکتر ونسا وایچ، مدیر مرکز ناسا جانسون، می‌گوید:

آزمایشگاه‌های ما برای هر چیزی که بننو برای ما تدارک دیده بود، آماده بودند. ما دانشمندان و مهندسان برای سال‌ها در کنار هم کار کرده‌ایم تا حتی جعبه‌های دستکش و ابزارهای تخصصی بسازیم که به واسطه استفاده از آن نیز همچنان مواد سیارکی، بکر باقی مانده و بتوانیم بدون تصرف هیچ عامل زمینی، به تحقیق روی نمونه‌ها بپردازیم. تحقیقی که پژوهشگران دوران حاضر و دهه‌های بعد بتوانند در طی آن، این هدیه ارزشمند از پهنه کیهان را مطالعه کنند.

نمونه ای از سطح سیارک بنو (Bennu) که توسط فضاپیمای OSIRIS-REx در سال 2020 جمع‌آوری شده است، حاوی آب و مولکول‌های حاوی کربن است. این یافته‌ها نشان‌می دهد که این سیارک، که 4.5 میلیارد سال پیش در همان زمان با شکل گیری خورشید و سایر سیارات به وجود آمده است، شاید دارای شرایط لازم برای پیدایش حیات باشد. این ماموریت علمی یک فرصت منحصر به فرد برای شناخت بهتر منشأ و تکامل سامانه شمسی و حیات است.

فضاپیمای OSIRIS-REx، در سال 2016 به فضا پرتاب شد و در سال 2018 به مدار دور سیارک بنو رسید. این فضاپیما که با استفاده از دستگاه‌های نمونه بردار خود، قادر به بررسی خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و معدنی این سیارک است، در تاریخ 20 اکتبر 2020، با استفاده از بازوهای خود به سطح سیارک نزدیک شده و نمونه‌های خاک رس (regolith) را حاصل نموده تا برای آزمایشات دانشمندان در زمین آماده شوند.

کشف همه مواد اولیه حیات در نمونه سیارک بنو

نتایج اولیه نشان دادند که نمونه‌ها حدود 300 گرم وزن دارند و حاوی بلورهای پیرکسین (pyroxene) هستند. پیرکسین یک ماده معدنی است که در سنگ‌های آذرین (igneous) و فلزات آذرین (meteorites) یافت ‌می‌شود. بلورهای پیرکسین در نمونه‌های بنو نشان‌ می‌دهند که این سیارک در گذشته دمای بالایی را تجربه کرده است.

هر آنچه برای ایجاد حیات نیاز داشته باشید در نمونه آورده شده سیارک بنو موجود است

علاوه بر این، نمونه‌ها حاوی آب و مولکول‌های حاوی کربن هستند. این مولکول‌ها شامل آمینواسید‌ها (amino acids)، نوکلئوتید‌ها (nucleotides) و لیپید‌ها (lipids) هستند که اجزای اساسی سلول‌های زنده را تشکیل‌ می‌دهند. این یافته‌ها نشان ‌می‌دهند که بنو یک سیارک پرآب (hydrated) و پرکربن (carbonaceous) بوده و ممکن است سیارک‌های مانند آن در تاریخچه حیات کره زمین نقش داشته باشد.

دانشمندان معتقدند که سیارک‌های پرآب و پرکربن مانند بنو، ممکن است در گذشته با زمین برخورد کرده باشند و آب و ماده آلی را به سطح زمین منتقل کرده باشند. این نظریه را فرضیه پانسپرمیا (Panspermia)‌ می‌نامند که بر اساس آن، حیات از جای دیگری به زمین آورده شده است. البته این فرضیه هنوز قطعی نیست و نیاز به بررسی‌های بیشتر دارد.

برای دو سال آینده، تیم علمی ماموریت به شناسایی نمونه‌ها و انجام تجزیه و تحلیل‌های مورد نیاز برای رسیدن به اهداف علمی ماموریت ادامه خواهد داد. ناسا حداقل 70 درصد از نمونه را در جانسون برای تحقیقات بیشتر توسط دانشمندان در سراسر جهان، از جمله نسل‌های آینده دانشمندان، حفظ خواهد کرد.

به عنوان بخشی از برنامه علمی OSIRIS-REx، گروهی متشکل از بیش از 200 دانشمند در سراسر جهان، از جمله محققان بسیاری از موسسات ایالات متحده، شرکای ناسا JAXA (آژانس اکتشافات هوافضای ژاپن)، CSA (آژانس فضایی کانادا) و دانشمندان دیگر از سراسر جهان به بررسی خواص کانی‌شناسی این سنگ‌ها خواهند پرداخت. نمونه‌های اضافی نیز اواخر پاییز امسال به مؤسسه اسمیتسونیان، مرکز فضایی هیوستون و دانشگاه آریزونا برای نمایش عمومی قرض داده می‌شوند.

فضاپیمای OSIRIS-REx اکنون در مسیر سیارک دیگری به نام آپوفیس است که پیش‌بینی می‌شود در سال 2029 به فاصله 20،000 مایلی زمین برسد. به عنوان بخشی از یک ماموریت طولانی، کاوشگر ناسا این صخره فضایی را از نزدیک مطالعه نموده و اندازه‌گیری‌های دقیقی را نیز پیرامون مدار گردش آن به دور خورشید انجام خواهد داد.