آیا باورتان می‌شود هواپیماهای غول پیکر هنوز از فلاپی دیسک استفاده می‌کنند؟!

ممکن است جراحی قلب یا مغز پیچیده‌ترین و حساس ترین کار دنیا به نظر برسد اما در حقیقت صنعت هواپیما سازی پیچیده‌ترین و پیشرفته‌ترین علم فعلی بشری است. اما چه فکر می‌کنید اگر بدانید بسیاری از هواپیماهای پیشرفته روز دنیا هنوز از فلاپی دیسک‌های متعلق به دهه 1960 میلادی استفاده می‌کنند؟

ممکن است در سال‌های بسیار دور فلاپی دیسک‌های 3.5 اینچی را به خاطر داشته باشد یا حتی به نسلی تعلق داشته باشید که هرگز خودتان از یک فلاپی دیسک استفاده نکرده باشید. نه تنها ظرفیت فلاپی دیسک‌های 3.5 اینچی بسیار پایین است، بلکه سرعت خواندن و نوشتن پایینی هم دارند. همچنین فلاپی‌ها بسیار آسیب پذیر هستند و ممکن است بر اثر کمترین فشار نابود شوند.

اخیراً یک شرکت امنیتی به نام Pen Test Partners (PTP) که از یک هواپیمای بوئینگ 747-400 خطوط هوائی British Airways دیدن می‌کرد، متوجه وجود فلاپی دیسک در آن می شود. این هواپیما کاملاً سالم است و صرفاً در پی کاهش تعداد مسافرها، فعلاً پرواز نمی‌کند.

پژوهشگرها نه تنها متوجه می‌شوند هواپیمای پیشرفته Boeing 747-400 از فلاپی دیسک برای اعمال آپدیت‌های حساس استفاده می‌کند، بلکه بعدتر برای آنها مشخص می‌شود به‌کارگیری فلاپی دیسک تنها به بوئینگ 747 محدود نمی‌شود و بسیاری دیگر از هواپیماهای موجود از فلاپی دیسک برای انجام آپدیت‌های حیاتی و حساس استفاده می‌کنند.

حالا می دانیم مهندسین تعمیر و نگه داری هواپیماها هر 28 روز پس از انجام بازدیدهای دوره‌ای، برنامه هواپیما را بر اساس شرایط آن به‌روزرسانی می‌کنند که این کار از طریق فلاپی دیسک‌های 3.5 اینچی انجام می‌شود.

جالب‌تر اینکه به گفته یک نشریه هوانوردی، استفاده از فلاپی دیسک تنها به بوئینگ 747 محدود نمی‌شود و شمار قابل توجه ای از هواپیماهای کنونی از فلاپی دیسک‌های منسوخ شده برای به‌روزرسانی نرم افزار اجزای مختلف هواپیما استفاده می‌کنند.

عجیب اینکه نشریه هوانوردی امروز می‌گوید با افزایش عمر هواپیماها و پیرو آن حجم برنامه اویونیک، مهندسین گاهی ناچار هستند از تا هشت فلاپی دیسک برای انتقال آپدیت‌ها استفاده کنند. این فلاپی دیسک‌ها اطلاعات حساسی چون مکان و مشخصات فرودگاه ها و مسیرهای پروازی را به هواپیما منتقل می‌کنند.

با اینکه هواپیماهای مدرن‌تر از فناوری‌های پیشرفته‌تر چون شبکه فیبری و آپدیت از راه دور بهره می‌برند، اما همیشه فناوری جدیدتر لزوماً بهتر نیست. می دانیم یک نقص نرم افزاری ساده اما کشف نشده باعث بروز سانحه برای دو هواپیمای بوئینگ 737 مکس شد که در نهایت به مرگ 346 نفر انجامید. این اتفاق بوئینگ را ناچار به توقف کامل پرواز و تولید هواپیمای مزبور کرد.

هنوز هم از فلاپی دیسک‌ها در صنایع پیشرفته استفاده می‌شود، برای نمونه ایستگاه فضایی بین المللی به فلاپی دیسک مجهز است و همین سال گذشته بود که وزارت دفاع آمریکا استفاده از فلاپی دیسک‌ها در سیستم سلاح‌های هسته‌ای این کشور را متوقف کرد.