قرارداد استخدام کارمند یکی از ارکان مهم کار در یک سازمان و شرکت است. در واقع بدون عقد قرارداد و ذکر توافقات دو طرف، کار کردن در شرکا و سازمان مذکور، ریسک بزرگی است. اگر در شرایطی قرار بگیرید که لازم باشد با شکایت از کارفرما در اداره کار، حق خود را احیا کنید، داشتن یک قرارداد رسمی در زمان استخدام، امر ضروری است.
در متن حاضر سعی می‌کنیم اهمیت عقد قرارداد در زمان استخدام را بررسی کرده و توضیح دهیم که قرارداد استخدام کارمند را چگونه تنظیم می‌کنند.
قرارداد استخدام کارمند چیست؟
قرارداد کار در ایران، سندی است که شرایط استخدام شما را - از جمله حقوق، مسئولیت‌ها، حقوق و مزایایی که مستحق آن هستید، تشریح می‌کند.
این سند، یک قرارداد الزام‌آور بین کارفرما و کارمند است و الزامات قانونی هر دو طرف را تعیین می‌نماید.
زمانی که کارمند به مجموعه افراد یک موسسه یا شرکت، ملحق می‌شود، همه شرایط قرارداد استخدام، مورد توافق طرفین قرار می‌گیرد و اگر هر یک از اطلاعات موجود در آن در طول مدت استخدام آنها تغییر کند، باید یک قرارداد به روز رسانی شود.
انواع قرارداد استخدام
بد نیست که با انواع قرارداد استخدام کارمند نیز آشنا شویم تا در زمان بررسی آنها برای امضا و قبول توافقات، بدانیم که چه نوع سندی را تایید می‌کنیم.
قرارداد کار دائم
شاید به طور گسترده درک شده‌ترین سند، قراردادهای استخدام دائم به کسانی داده می‌شود که ساعات منظمی را برای کارفرمای خود کار می‌کنند.
این موارد شامل کسانی می‌شود که حقوق می‌گیرند یا با نرخ ساعتی کار می‌کنند.
اعتبار سند نیز تا زمانی که کارمند کسب‌وکار را ترک کند، ادامه دارد. این نوع قرارداد به کارمند حق برخورداری از طیف کاملی از مزایا و حقوق شغلی را می‌دهد که ساعات کار، مسئولیت‌ها و شرایط پرداخت آنها را مشخص می‌کند.
قرارداد با مدت معین
قرارداد استخدام کارمند با مدت زمان مشخص، در میان کارمندان آزاد و پیمانکاران محبوبیت بیشتری دارد زیرا آنها تاریخ پایان استخدام را تعیین می‌کنند.
به عنوان مثال، یک قرارداد می‌تواند سه ماه، شش ماه یا یک سال طول بکشد. قرارداد را می‌توان تمدید کرد اما برای اطمینان از اینکه کارکنان موقت یا قراردادی از حقوقی مشابه با کارکنان دائمی برخوردار هستند، تنظیم شده است. در این قرارداد تاریخ‌های استخدام و همچنین حقوق و مزایا که قبلا مورد توافق طرفیت قرار گرفته است، مشخص می‌شود.
قرارداد استخدام ساعتی
قراردادهای کاری معمولی برای کسانی است که امنیت شغلی می‌خواهند، تنظیم می‌شود. این مهم شامل نظرات کارفرما می‌شود که می‌خواهد کارمند به تجارت متعهد باشد.
همچنین نظرات کارمندی که می‌خواهد ساعات کاری را تضمین کند نیز در آن میان مهم است. در نظر داشته باشید که میزان ساعت کاری در این نوع اسناد، مانند قرارداد دائمی ثابت نیستند.
دو طرف در مورد حداقل ساعاتی که هر هفته یا ماه تضمین می‌شود، توافق می‌کنند. به عنوان مثال، قرارداد می‌تواند مشخص کند که به کارگر 16 ساعت در هفته زمان داده می‌شود، اما لازم نیست این ساعت‌ها در طول روز مشخص شود؛ بنابراین الگوهای شیفت می‌تواند متفاوت باشد.
این سند به کارمند حق دریافت حقوق قانونی و سایر مزایا را می‌دهد. به این معنی است که بسته به ساعات کار، تعطیلات به آنها تعلق می‌گیرد.
قرارداد کارآموزی
یک کارآموز را می‌توان یک داوطلب، یک کارگر یا یک کارمند در نظر گرفت. اگر یک کارآموز به طور منظم کار کند، می‌تواند به عنوان یک کارمند در نظر گرفته شود و از حقوق شغلی برخوردار شود.
اگر کارآموزی کارگر محسوب شود، حداقل دستمزد کشوری به آنها تعلق می‌گیرد. البته گاهی هم کارگران داوطلب، حقوق دریافت نمی‌کنند.
معمولا دانشجویانی که به عنوان بخشی از دوره آموزش عالی خود باید یک دوره کارآموزی را انجام دهند، از حداقل دستمزد برخوردار نیستند مگر اینکه سازمان مذکور، نظری متفاوت از این موضوع داشته باشد.
ضرورت تنظیم قرارداد استخدام کارمند
تنظیم قرارداد استخدام کارمند، یک امر ضروری برای همه افراد و ارگان‌هاست. قرارداد کاری یک سند حیاتی است زیرا شرایط و ضوابط کار بین کارفرما و کارمند را تنظیم می‌کند.
با این حال، همیشه جای تعجب است که تعداد کمی از کارفرمایان قراردادهای استخدامی کتبی با کارمندان خود منعقد کرده‌اند و اغلب اوقات، این قراردادهای استخدامی متنی ضعیف و ناکافی دارند.
عدم استفاده از قراردادهای کتبی استخدام به ویژه در بسیاری از مشاغل کوچک بسیار رایج است. در این نوع مشاغل افراد توافقات خود را به صورت شفاهی عنوان کرده و بر آن پایبند هستند.
اگرچه تنظیم یک قرارداد استخدام کارمند کتبی، شرط لازم برای یک همکاری معتبر نیست، اما برای شفافیت و همچنین جلوگیری از هرگونه اختلاف و یا سهولت وکیل اداره کار در انجام قرارداد کار، توصیه می‌شود که قرارداد استخدامی شما، به صورت کتبی ثبت شود.
چنین کاری می‌تواند به راحتی بسیاری از اختلافات آینده را حل و فصل کند.
در غیاب یک قرارداد استخدام کارمند به صورت کتبی، اغلب در رابطه با تعدادی از شرایط و ضوابط مهمی که به استخدام کارمند ضمیمه می‌شود، ابهام وجود دارد.
این ابهام ممکن است منجر به درگیری و تنش بین کارمند و کارفرما شود که به نوبه خود ممکن است منجر به شکست غیر قابل جبران روابط کاری شود.
علاوه بر این، یک قرارداد استخدام کتبی، دامنه خدمات کارمند را تنظیم می‌کند و بر این اساس، درجه‌ای از اطمینان را در مورد حقوق و وظایف کارمند ارائه می‌دهد. در اصل، آنچه از کارمند انتظار می‌رود را با جزئیات بیان می‌نماید.
مزایای تنظیم درست قرارداد استخدام کارمند
تنظیم قراردادهای کتبی واضح و دقیق مهم هستند. به ویژه در مواردی که استخدام کارمندان ارشد برای نظارت بر یک عملکرد خاص یا نظارت موفقیت‌آمیز بر یک پروژه، در نظر است.
زیرا قرارداد استخدام کارمند باید به طور واضح و دقیق انتظارات عملکرد کارفرما را ثبت کند. چنین قراردادی همچنین باید ثبت کند که آیا اختیار سهام، کمیسیون، پاداش یا سایر جنبه‌های غرامت قابل پرداخت به کارمند وجود دارد یا خیر.
همچنین قرارداد استخدامی که درست تنظیم شده است، از کارفرما محافظت می‌کند. زیرا رفتار کارمند را در محل کار تنظیم خواهد کرد.
این امر بسیار مهم است به این دلیل که تمام سیاست‌های شرکت و همچنین آیین‌نامه انضباطی کارفرما باید بخشی از قرارداد کار باشد.
اگر قراردادی برای تنظیم این موارد وجود نداشته باشد، انجام اقدامات انضباطی علیه یک کارمند سرکش، بسیار دشوار است.
آیا می‌توان با قرارداد شفاهی کار کرد؟
پاسخ است سوال مثبت است. اما شرایط خاص خود را دارد. ممکن است برخی از الزامات کاری خود را در یک سند فرعی، یک بیانیه کتبی، نامه یا ایمیل از طرف کارفرما یا در دفترچه راهنمای کارکنان بیابید.
ممکن است شما کارفرما و یا کارمند خود را بشناسید و با اطمینان کامل به او، قرارداد استخدام خود را به صورت شفاهی مورد نظر قرار دهید. در این شرایط تنها شرط لازم پایبندی افراد به گفته‌های همدیگر است.
با این حال، بدون هیچ گونه مدرکی مبنی بر آنچه واقعا توافق شده است، این امکان وجود دارد که کارفرمای شما شرایطی را که شما می‌گویید مورد توافق قرار گرفته است، کنار بگذارد.
اگر تا به حال قرارداد کاری کتبی نداشته‌اید، کمی وقت بگذارید تا درباره مکالمات مرتبطی که با رئیس خود داشته‌اید فکر کنید.
ایمیل‌ها یا اسناد دیگری را که ممکن است برای اثبات آن چه توافق شده و یا فکر می‌کنید برای اثبات توافقات انجام شده مفید هستند، جمع‌آوری کنید. اینها می‌توانند بخشی از قرارداد استخدام شما باشند.
نکات مهم قرارداد استخدام کارمند
به عنوان یک کارمند، قبل از عقد قرارداد کاری باید با کارفرمای خود درک روشنی از توافقات انجام شده، داشته باشید.
یک قرارداد کتبی برای تعیین تعهدات کارفرما و همچنین نقش‌ها، مسئولیت‌ها و امنیت شغلی شما مهم است.
قبل از امضای یک قرارداد کاری جدید، باید جزئیات کلیدی را به طور کامل بررسی کنید تا مطمئن شوید که قرارداد کاری شما همه موارد لازم را در بر گرفته است.
جزئیات قرارداد استخدام کارمند، معمولا از یک شرکت به شرکت دیگر متفاوت است و شرایط مورد انتظار نیز متفاوت است.
اما به طور کلی می‌توان نکات مهمی را در نظر داشت که باید در هر متن قرارداد استخدام کارمند، رعایت شود. در این بخش پنج نکته مهم که در این باب باید به آنها توجه کنید را با هم مرور می‌کنیم.
1. عنوان شغلی و وظایف
شما باید عنوان شغل و وظایف را همان‌طور که در قرارداد کار ذکر شده است، بررسی کنید. وظایف باید مطابق با موارد ذکر شده در پست شرح شغل باشد.
نباید وظایف و مسئولیت‌های شغلی متفاوتی را نسبت به مواردی که درخواست داده‌اید و برای آنها مصاحبه کرده‌اید، در متن قرارداد استخدام کارمند، مشاهده کنید، اما اگر متوجه اختلافات قابل توجهی شدید، باید قبل از امضای قرارداد، آنها را با مدیر استخدام یا مدیر منابع انسانی در میان بگذارید.
اگر تغییرات ذکر شده با مهارت‌ها یا اخلاق کاری شما مطابقت ندارد، حتما قبل از امضای قرارداد استخدام کارمند در آن سازمان، به کارفرما اطلاع دهید.
2. حقوق و مزایا
زمان عقد قرارداد استخدام کارمند در یک سازمان باید به میزان حقوق و سنوات خود توجه کنید. این موارد نباید کمتر از میزان اعلام شده توسط اداره کار باشد.
البته افزایش آن میزان بسته به نوع تجربه و سابقه کاری افراد، متفاوت است. همچنین مهم است که در قرارداد شما ذکر شود، این حقوق ماهانه است یا ساعتی و در چه بازه زمانی از ماه، واریز می‌شود.
توجه داشته باشید که برخی از سازمان‌ها، بسته‌های تشویقی و ارتقاء شغل را نیز در کار کارمندان خود لحاظ می‌کنند.
اگر در سازمان شما نیز چنین است و آن موارد در من قرارداد ذکر شده، همه را به دقت مطالعه کنید تا زمان برخورد با هر کدام از آن شروط، تکلیف خود را بدانید.
3. تاریخ شروع و ساعت کار
اگر در حال تغییر شغل هستید، باید اطمینان حاصل کنید که تاریخ شروع کار جدید با تاریخی که قرار است ترک کنید مطابقت نداشته باشد. قبل از شروع کار با یک سازمان دیگر، مطمئن شوید که زمان کافی برای خروج از شغل قبلی خود دارید.
همچنین مهم است که زمام تنظیم قرارداد استخدامی در شرکت جدید، ساعات کاری ذکر شده در قرارداد کاری خود را بررسی کنید. مشاوره حقوقی اداره کار توجه داشته باشید که اگر ساعات کاری شما شناور هستند، می‌توانید در تنظیم و برنامه‌ریزی آن، دخیل باشید.
اما زمانی که ساعات اداری نیز بر اساس برنامه‌های اداره کار تنظیم شده است، توجه کنید که در متن قرارداد استخدام کارمند شرکت مذکور، چیزی بیشتر از آن ساعت نوشته نشده باشد.
همچنین باید تکلیف ساعات اضافه کاری شما نیز مشخص باشد. اگر سازمان مورد نظر، برای اضافه کاری حقوقی در نظر نگرفته، شما نیز لازم نیست وقت خود را هدر دهید.
4. حقوق تعطیلات و مرخصی استعلاجی
مانند هر چیز دیگری، پس از شروع کار جدید، باید به طور منظم استراحت کنید. قبل از امضای قرارداد استخدام کارمند، تعداد روزها و ساعات اختصاص داده شده به عنوان دوره تعطیلات خود را بررسی کنید. همچنین باید ارزیابی کنید که آیا محدودیت‌های دیگری در مورد تعطیلات وجود دارد یا خیر..
5. حق فسخ قرارداد استخدام کارمند
زمان بررسی قرارداد استخدام کارمند توجه داشته باشید که هیچ کارفرمایی نمی‌تواند بدون دلیل شما را اخراج کند.
اگر آنها شرایط خاصی (مانند شرایط اخلاقی) را در نظر دارند که به عنوان «خط قرمزهای شرکت» مهم هستند، باید برای شما تشریح کرده و در متن قرارداد نیز به وضوح از آنها یاد کنند.
مؤلفه‌های مهم قرارداد استخدام کارمند
با توجه به موارد ذکر شده در بخش قبل، تمامی مؤلفه‌های مهمی که باید در تنظیم قرارداد استخدام کارمند به آنها توجه کنید، عبارت‌اند از:
- تاریخ شروع کار
- ساعات کار معمولی و روزهای کاری کارمند
- دستمزد کارمند یا نرخ و روش محاسبه دستمزد
- نرخ دستمزد برای اضافه کاری
- هرگونه پرداخت نقدی دیگری که کارمند مستحق آن است
- هر نوع پرداختی که کارمند مستحق آن است و ارزش پرداخت غیرنقدی دارد
- چند بار در سال پاداش پرداخت خواهد شد (برخی از سازمان‌ها برنامه‌های خاص خود را در این زمینه دارند)
- شرایط مهم برای هرگونه کسر از دستمزد کارمند
- مدت اخطار مورد نیاز برای خاتمه کار، یا اگر استخدام برای مدت معینی باشد، تاریخی که قرار است کار خاتمه یابد.
- هر دوره کار با کارفرمای قبلی که در دوره اشتغال کارمند حساب می‌شود
- شرح کامل وظایف و محدوده کاری کارمند
- این مشخصات فوق، اصول اولیه قرارداد استخدام کارمند را تشکیل می‌دهند.
سلب مسئولیت: مطالب منتشرشده در دسته رپورتاژ آگهی توسط شرکت‌های ثالث تهیه شده اند و جنبه تبلیغاتی یا بیانیه خبری دارند. این مطالب صرفاً بازنشر شده و شهرسخت‌افزار مسئولیتی در قبال صحت محتوای آن ندارد.
نظر خود را اضافه کنید.
برای ارسال نظر وارد شوید
ارسال نظر بدون عضویت در سایت