سخنان وزیر ارتباطات در خصوص اختلاف‌های میان وزارت ارتباطات و صدا و سیما

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، محمد جواد آذری جهرمی که این روزها یکی از منتقدین اصلی فعالیت‌های صدا و سیما است، به تازگی در گفت و گویی به طور مستقیم عملکرد و رفتارهای صدا و سیما را مورد انتقاد قرار داده است.

به گزارش همشهری  وزیر ارتباطات با ارائه گزارش‌های فنی درباره دستکاری آرای مردم در جشنواره صدا و سیما یک تنه وارد مسئله‌‌ای مهم شد. او اعلام کرده که از شکایت ترس و نگرانی ندارد، حرفش را می‌زند و تابع قانون است. آذری جهرمی تأکید کرد که عده‌ای تعبیرشان از شبکه ملی اطلاعات این است که باید دور خودمان دیوار بکشیم، اما معنای استقلال قطع ارتباط با دنیا نیست.

ماجرای دستکاری آرای مردم در نظرسنجی صدا‌ و سیما چه بود؟
ماجرا دستکاری آرای مردم در نظرسنجی صدا‌ و سیما یک اختلاف‌ نظر سیاسی نیست، بحث بر سر حق‌الناس است. فکر می‌کنم که مدیریت کلان صدا و سیما یا سازمان صدا و سیما هم در این مسئله خودش شاکی است. ممکن است یک گروهی در صدا و سیما اقدامی کرده باشند اما اینکه مدیریت کلان در صدا و سیما چنین نیتی داشته باشد، من چنین چیزی را تاکنون در این ماجرا ندیده‌ام و این موضوع خیلی به اختلاف‌‌نظرهای ما و صدا و سیما ارتباطی پیدا نمی‌کند. موضوعی پیش آمده و مردم خواسته‌اند که ماجرا را بررسی کنیم. چرا؟ چون بسترش فنی بوده است؛ ما هم چیزی که عین واقعیت است را به مردم گزارش کرده‌ایم.

چه اختلاف‌هایی میان وزارت ارتباطات و صدا و سیما وجود دارد
به طور قطع ما اختلاف‌های کاری با مجموعه صدا و سیما داریم. یکی از این اختلاف‌نظرها در عرصه فضایی است، چون ما معتقد نیستیم که صدا و سیما باید ماهواره بسازد و به فضا بفرستد، چراکه تشکیلاتی به اسم سازمان فضایی در کشور داریم. در دنیا هم هیچ شبکه تلویزیونی نداریم که خودش ماهواره ساخته باشد. اعتباراتی که به صدا و سیما داده می‌شود، به‌صورت طبیعی باید در زمینه مسائل فرهنگی هزینه شود. چند سال است که فیلم یا سریال مؤثر و ماندگاری که قبل‌ترها ساخته می‌شد، ندیده‌ایم! چقدر در حوزه محتوا توانسته‌ایم قوی عمل کنیم؟ به این دلیل که اعتبارات صدا و سیما تبدیل می‌شود به چارچوبی که ماهواره بخرد.

ماهواره دو بخش دارد؛ بخشی از آن برای پخش برنامه است و بخش دیگر آن مربوط به دیتا‌ست. صدا و سیما اجازه فعالیت در حوزه دیتا را ندارد. ما اعتقادمان بر این است که این فعالیت را باید آزادسازی کنیم. یک ماهواره متمرکز در مدار قرار دهیم که هم خدمات دیتا داشته باشد و هم خدمات تصویری. در این مسئله حتی اعلام کرده‌ایم اگر صدا و سیما آمادگی داشته باشد، می‌توانیم کل مأموریت حوزه فضایی را به آنها واگذار کنیم. آن چیز که واضح است، این است که انسجام داخلی نظام اثرات مثبت بیشتری دارد و به همین علت بهتر است مسائل را در جایگاه قانونی خود حل کنیم و نه در فضای رسانه‌ای. دعوای صنفی نداریم. ساختار، ساختار غلطی است.

آیا در زمینه شبکه ملی اطلاعات هم اختلافاتی میان صدا و سیما و وزارت ارتباطات وجود دارد؟
شبکه ملی اطلاعات لایه‌های زیرساخت، خدمات و محتوا دارد. در شبکه‌های ارتباطی و اطلاع‌رسانی دنیا بیشتر از ۷۰ درصد ترافیک شبکه متعلق به ویدئو‌ست. ویدئو به‌عنوان پلتفرم است و محتوای صوتی و تصویری روی آن سوار می‌شود. در واقع محتوای صوتی و تصویری است که یکی از نیازهای مهم امروز مردم را تشکیل می‌دهد. ما اعتقاد داریم که سازمان صدا و سیما از طرفی مطالبه شبکه ملی اطلاعات می‌کند و از طرف دیگر خودش بزرگ‌ترین مانع در لایه خدمات است. وقتی شما مطالبه شبکه ملی‌اطلاعات می‌کنید، اول باید بدهی خودتان را بپردازید.

همان بخش‌هایی که انجام شده هم درست اطلاع‌رسانی نمی‌کنند. شبکه ملی‌اطلاعات زمانی یادشان می‌آید که بخواهند یک بحث سیاسی را پیش ببرند. این اختلاف هم از جنسی است که صدا و سیما اعتقاد دارد خودش باید به‌طور کامل ورود کند و همه این مسائل را باید خودش حل کند. اعتقاد ما اینگونه نیست و این هم یک اختلاف صنفی دیگر است. مانند وزارت ارتباطات که گزارش اقدامات توسعه لایه زیرساخت شبکه ملی اطلاعات می‌کند، بیایند و گزارش لایه محتوا را به مردم و شورای‌عالی فضای مجازی بدهند.

ما با صدا و سیما اختلاف‌های زیادی در حوزه کاری داریم که به هر حال باید حل شود. ممکن است مدیران قبل از من خیلی به این مسائل ورود نمی‌کردند، چون مطالبه‌ای از آنها در این حوزه نبود. اما اکنون ما با بحران ارزی روبه‌رو هستیم. درآمد بخش ICT کشور ۱۰۰ درصد ریالی است اما ۷۰ درصد هزینه بخش تلکام ما ارزی است. زمانی که ۷۰ درصد هزینه ارزی باشد و ارز ۳ برابر شده باشد، چه بلایی سر اقتصاد بخش می‌آید؟ ما باید بتوانیم کنترل هزینه کنیم. یا باید تعرفه را بالا ببریم یا باید کنترل هزینه صورت بگیرد. برای کنترل هزینه باید هزینه‌ها و مخارج توسعه را پایین آورد. وقتی هزینه توسعه باند ۷۰۰ یا ۸۰۰ نصف هزینه توسعه در باند فرکانسی ۲۱۰۰ است، ما نباید به‌دنبال این قضیه برویم؟ وقتی باند ۷۰۰‌و ۸۰۰ را صدا و سیما نگه می‌دارد، به‌معنای آن است که ما باید برای توسعه دست‌مان را در جیب مردم کنیم. درصورتی که باندهای مورد نیاز براساس پالایش‌های ما بلااستفاده است.

ما با این چارچوب مواجه هستیم که استفاده از باند ۷۰۰ و ۸۰۰ برایمان تبدیل به یک موضوع حیاتی شده است و ماجرایی مستحب نیست. اگر نتوانیم به هر شیوه‌ای از باند ۷۰۰ و ۸۰۰ استفاده کنیم، اتفاقی که در نهایت می‌افتد افزایش تعرفه‌های ارتباطات مردم است. من باید به مردم جواب دهم. می‌توانیم بیاییم و بگوییم دلار بالا رفته و من هم هزینه را افزایش دادم. می‌توانیم هم کنترل هزینه کنیم. این کاری است که تا‌به‌حال کرده‌ایم و اجازه نداده‌ایم هزینه ارتباطات مردم بالا برود. با اینکه اپراتورهای کشور دچار بحران‌های جدی نقدینگی هستند، خودشان می‌توانند بیایند گزارش دهند که وضعیت‌شان چیست.

ماجرای فیلترینگ اینستاگرام و اختلافات موجود در این زمینه به کجا ختم شد؟

صدور دستور برای انسداد هر نرم‌افزاری نیاز به رأی کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه یا حکم قضائی دارد. ما نه در کمیته تعیین مصادیق رأی داریم و نه حکم قضائی در این رابطه صادر شده است. اینکه دوستان در این رابطه چه می‌فرمایند، من نکته‌ای درباره‌اش ندارم. تشکیل جلسات کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه به کجا رسید؟ ۲ سال است که این جلسات تشکیل نشده است. از سوی دیگر مقام‌های قضائی می‌گویند نظام آنلاین کنونی براساس آئین‌نامه این کمیته قانونی است. یک سوال را اگر جواب دهند، این مسئله حل می‌شود. فرض کنیم رأی‌گیری آنلاین برای فیلترینگ سایت‌ها و پلتفرم‌ها قانونی باشد. نظام رأی‌گیری چگونه است؟ باید اکثریت کمیته برای رأی‌گیری حاضر باشند؛ یعنی از ۱۲ عضو، ۷ عضو حاضر باشند که جلسه تشکیل شود؛ در جلسه باید اکثریت هم برای گرفتن تصمیمی رأی دهند.

این مسائل در آئین‌نامه است. پس چگونه می‌شود که ۵ یا ۶ دستگاه پسوردشان را نگرفته‌اند. مثل این است که شما جلسه حضوری بخواهید برگزار کنید و کسی نیاید. مگر می‌شود جلسه را تشکیل داد؟ اینها مسائل قانونی دقیق دارد. قانون و حقوق دقیق چارچوبش مشخص است. رأی‌گیری آنلاین در کمیته‌ای مصوب شده و آئین‌نامه دارد. برای موارد خاص و کاربردهای خاص بوده است. چندین‌بار ما نامه داده‌ایم که بیایید جلسه تشکیل دهید. اصلاً آئین‌نامه است بیایید آن را اصلاح کنید. این چرخه و شیوه مدیریت مطلوب نیست. هرچند به اصل برگزار‌شدن آنلاین جلسات هم معاونت حقوقی ایراد گرفته است.