میزان خسارت ایجاد شده به دلیل قطعی اینترنت کشور چقدر است؟ ابعاد مالی و غیرمالی محدودیت و قطعی اینترنت

این روزها با اعمال محدودیت‌های فراوان بر روی پلتفرم‌های محبوب و اینترنت کشور مشکلات زیادی برای مردمی که زندگی آنها به اینترنت وابسته است به وجود آمده است. علاوه بر مردم، ضرر و زیان قطعی اینترنت برای شرکت‌های خدمات اینترنتی بسیار زیاد بوده است. اگرچه شرکت‌های ارائه دهنده این خدمات هنوز به صورت رسمی برآورد خسارت قطعی اینترنت را اعلام نکرده‌اند ولی خبرهای منتشر شده نشان از مبالغ هزار میلیاردی خسارت قطع اینترنت در ایران حکایت دارند.

شاید این روزها برای بسیاری از شما نیز پیش آمده باشد که به دلیل عدم دسترسی مناسب و سریع به وبسایت‌های انبوهی که سرور آنها در خارج از کشور قرار گرفته یا شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام و واتساپ، دیگر کمتر سراغ گوشی هوشمند، لپ‌تاپ یا PC خود رفته و زندگی را تجربه کنید که در این سال‌ها برایتان غریبه شده است.

اما آن روی سکه خسارت قطعی اینترنت تاثیر فراوانی بر روی کسب و کار مردم گذاشته است. بر اساس گزارش سال 1400 مرکز آمار ایران، چیزی نزدیک به ۱۱ میلیون نفر از طریق شبکه‌های مجازی در کشور کسب درآمد می‌کنند به طوری که حدود ۹ میلیون نفر یعنی ۸۳ درصد از طریق شبکه اجتماعی اینستاگرام در حال کسب درآمد هستند که ضرر و زیان قطعی اینترنت بیش از همه بر روی معیشت این گروه تاثیر می‌گذارد. در ادامه به بررسی خسارت سنگین قطعی اینترنت به کسب و کارها می‌پردازیم.

برای درک خسارت قطع اینترنت در ایران تصور کنید که غالب مردم کشور که به سرویس‌های تغییر آی پی قدرتمند برای دور زدن فیلترینگ دسترسی نداشته و بازارهای اینترنتی خالی از مشتری شود. در این شرایط، خدمات، محصولات و کالاهایی که از سوی این 9 میلیون نفر ارائه می‌شود، چطور به فروش خواهد رسید؟ در ادامه به بررسی خسارت قطعی اینترنت از زبان نهادهای مرتبط خواهیم پرداخت.

خسارت های قطعی اینترنت ۱۴۰۱

در رابطه با ضرر و زیان قطعی اینترنت گزارش‌های متعددی منتشر شده است. بر اساس اعلام نت‌بلاکس که سازمان غیردولتی ناظر بر اینترنت در جهان محسوب می‌شود، خسارت قطع اینترنت در ایران را چیزی حدود ۱.۵ میلیون دلار برای هر ساعت برآورد کرده است.

در همین رابطه بخوانید:

- اینترنت چیست؟ حقایق ترسناک و مخفی اینترنت را بدانید!

اما بشنوید از خسارت قطعی اینترنت از زبان عضو کمیسیون کسب‌وکارهای دانش بنیان اتاق ایران که پیش بینی کرده که ضرر و زیان قطعی اینترنت ۳۰ تا ۴۰ درصد بر فعالیت بنگاه‌های اقتصادی تاثیر گذاشته و باعث افت فعالیت اقتصادی آنها شود.

در رابطه با آن روی دیگر سکه خسارت قطع اینترنت در ایران باید گفت که تجارت آنلاین ایران به لطف شبکه‌های اجتماعی در سال‌های اخیر رشد سریعی داشته به طوری که سهم آن از ۱.۳ درصد کل تجارت کشور در سال ۱۳۹۶ به ۵ درصد در سال ۱۴۰۰ رسیده است.

هرچند این میزان هنوز فاصله  قابل توجهی با متوسط جهانی دارد اما رشد آن نشانگر سرعت گرفتن این مدل تبادل کالا و خدمات در ایران است که با خسارت قطعی اینترنت وارد شده نمی‌توان چشم‌انداز روشنی را برای آن متصور بود.

در گزارش دیگری در رابطه با ضرر و زیان قطعی اینترنت که توسط سازمان نصر منتشر شده آمده که بیش از ۴۱ درصد شرکت‌ها ۲۵ تا ۵۰ درصد درآمد خود را در این مدت از دست داده‌اند و حدود ۴۷ درصد هم بیشتر از ۵۰ درصد کاهش فروش داشته‌اند.

در همین رابطه بخوانید:

- مصرف اینترنت فیلم و حجم مصرفی تماشای آنلاین ویدیو چقدر است؟

با توجه به گزارش خسارت قطع اینترنت در ایران به وضوح مشخص است که این محدودیت‌ها لطمات شدیدی به شرکت‌ها وارد کرده ‌است. ۱۱ درصد شرکت‌ها کسانی هستند که کمتر از ۲۵ درصد درآمد از دست داده‌اند و ممکن است تحت ‌تاثیر نوسان‌های کوتاه مدت باشند.

در ادامه سازمان نصر پرسش‌نامه‌ای را برای خسارت قطعی اینترنت از شرکت‌ها تهیه کرده و از آنها پرسیده که در صورت تداوم این محدودیت‌ها میزان خسارت روزانه آنها یعنی ترکیب فروش از دست رفته و هزینه اضافه شده چقدر خواهد بود؟

در پاسخ به این پرسش ضرر و زیان قطعی اینترنت، کسب و کارهای اینترنتی پیش‌بینی خود از میزان خسارت روزانه را اعلام کرده‌اند. ۵۳ درصد روزانه ۵۰ میلیون تومان، ۲۱ درصد ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان، حدود ۱۸ درصد بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان و قریب به ۸ درصد روزانه بالاتر از ۵۰۰ میلیون تومان خسارت می‌بینند.

خسارت قطع اینترنت در ایران فقط به کسب و کارها وارد نشده و تریدرهای ارزهای دیجیتال هم بی نصیب نمانده‌اند. با توجه به شرایط کنونی و قطعی اینترنت‌های مکرر، بسیاری از معامله‌گران با نگرانی‌های مثل باز ماندن معاملاتشان حین قطعی اینترنت و یا مشکلات برداشت دارایی‌ از کیف‌پول‌ها مواجه شدند.

از مهم‌ترین تاثیرات قطع شدن اینترنت، اخلال در دسترسی ماینر‌ها به استخر‌های استخراج است. همچنین دسترسی به سرویس‌های مربوط به bitcoin core نیز مختل می‌شوند. در ادامه کیف‌پول‌های ارز دیجیتال نیز در دسترسی و اتصالات خود با مشکل مواجه می‌شوند. کار با صرافی‌های ارز دیجیتال خارجی نیز مختل خواهد شد.

خسارت نیروی انسانی را به هیچ عنوان نمی‌توان جبران کرد

هزینه‌های غیر مستقیم بخش دیگری از خسارت قطعی های اخیر اینترنت است که سازمان نصر در این مورد با توجه به نامحسوس بودن خسارات و بخش معنوی آنها توضیحات زیر را ارائه داده است:

خسارت روزانه قطعی اینترنت حاصل از کاهش فروش تنها یکی از خسارت‌های مستقیم وارده به کسب‌وکارهای تجارت الکترونیکی است. هزینه‌های اجاره زیرساخت‌ها و سرویس‌های لازم، نیروی انسانی بدون فعالیت، توقف کمپین‌ها و برنامه‌های بازاریابی، از دست دادن جایگاه در موتورهای جستجو، عدم امکان ارائه سرویس به مشتریان خارج از کشور، از دست دادن اعتماد مشتریان و پیامدهایی از این دست سرفصل‌های دیگر خسارت‌های وارده به کسب‌ و کارهای اینترنتی به شمار می روند. میزان هزینه های قطع اینترنت بیش از ۱۰ برابر خسارت اولیه حاصل از کاهش فروش تخمین زده می‌شود

بخش بسیار مهمی که متأسفانه هیچ‌گاه به آن توجه نشده کاهش روحیه کار در نیروی انسانی است.

در همین رابطه بخوانید:

- اینترنت ملی چیست؟ آیا ملی شدن اینترنت در ایران پاسخگوی نیازهای کشور است؟

مسلماً محدود سازی دسترسی، ایجاد شرایط اقتصادی بغرنج و اعمال سیاست‌های خاص باعث خواهد شد تا بسیاری از افراد متخصص و حرفه‌ای که فرصت کار برای آنها در همه جای دنیا فراهم است، انگیزه کار خود را به مرور از دست داده و چه بسا غزل خداحافظی را با مملکت خویش خوانده و عطای زندگی در موطن خویش را به لقایش ببخشند و مجبور به مهاجرت شوند.

نیروی انسانی متخصص و حرفه‌ای بخشی است که با هیچ هزینه‌ای نمی‌توان جبرانش کرد و لازم است در این مورد با نگاهی وسیع‌تر به موضوع نگریسته شود تا بتوان هر چه بیشتر این افراد نخبه و مایه افتخار را در کشور نگه داشت تا دسترنج و هزینه سال‌های متمادی که برای رشد و نمود آن صورت گرفته به رایگان در اختیار کشورهای دیگر قرار نگیرد.

جمع بندی و پاسخ به سوالات پرتکرار

وضعیت فیلترینگ و داستان تکراری مسدودی شبکه‌های اجتماعی در ایران، همچنان دنبال شده و انتخاب شماره یک برای حل مشکلات اخیر بوده است. در ادامه مطلب هزینه قطع یک روز اینترنت در ایران تلاش کردیم تا حدی به بررسی پیامدهای ادامه فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی و خسارت قطعی اینترنت بپردازیم و در ادامه هم به سوالات پرتکرار در این زمینه پاسخ دهیم.

اگر اینترنت قطع شود چه باید کرد؟

برای مواقعی که اینترنت قطع می‌شود استفاده از سرویس‌های تغییر آی پی قدرتمند برای دور زدن فیلترینگ پیشنهاد می‌شود. همچنین استفاده از سرویس‌های جایگزین داخلی می‌تواند در این مواقع کارساز باشد.

هزینه قطع اینترنت در ایران چقدر است؟

بر اساس اعلام نت‌بلاکس که سازمانی مستقل ناظر بر اینترنت در جهان محسوب می‌شود، خسارت قطع اینترنت در ایران چیزی حدود ۱.۵ میلیون دلار در هر ساعت بر اقتصاد این کشور تحمیل شده است.

منتظر قطع اینترنت جهانی در ایران باشیم؟

محدود شدن اینترنت و پلتفرم‌های مختلف در این روزها بی سابقه بوده و قطع کامل اینترنت در کشور در قالب پروژه شبکه ملی اطلاعات و طرح صیانت در حال پیگیری است. از همین رو احتمال ملی شدن اینترنت در آینده دور از ذهن نیست.