کارت گرافیک بخرم یا منتظر نسل جدید بمانم؟ پاسخ به مهمترین سوال روز

"بخرم یا صبر کنم؟"، سوالی که بسیاری مواقع ذهن همه ما را درگیر خود می کند. اگر در آستانه خرید یک کارت گرافیک و یا حتی سیستم جدید هستید، به احتمال زیاد بر سر دوراهی بسیار دشواری قرار گرفته اید و مطمئن نیستید منتظر ماندن برای عرضه محصولات جدید به نفع شماست و یا انتخاب از میان محصولات فعلی. تا کمتر از چند ماه دیگر انویدیا کارت های سری GeForce GTX 1000 و AMD سری Radeon Rx 400 را روانه بازار می کنند، با نوشتار پیش رو تصمیم را برای شما آسان تر می کنیم.

 پیش از هرچیز احتمالاً زمان عرضه کارت های گرافیک جدید را جویا می شوید، طبق آنچه که می دانیم، کارت های جدید انویدیا و AMD از خرداد امسال روانه بازار می شوند. با این حال بهتر است ببینیم هر یک از انویدیا و AMD چه چیزی را آماده می کنند. همانطور که از مدت ها قبل می دانید، انویدیا با سری GeForce GTX 1000 معماری ریزپردازنده گرافیکی Pascal و AMD معماری Polaris را به خدمت می گیرد. انویدیا محصولات آتی خود را با بکارگیری فناری ساخت 16 نانومتری بر پایه ترانزیستورهای FinFET تولید می کند، در آن سو AMD از فناوری ساخت بهینه تر 14 نانومتری FinFET بهره می گیرد. طبق معمول با هر معماری تازه ای، هر دو انویدیا و AMD و وعده جهش کارایی قابل توجه ای را داده اند اما مهمترین تغییر نسل بعدی محصولاتشان، مطمئناً فناوری ساخت بهینه تر است.

در حال حاضر تمامی محصولات انویدیا و AMD با فناوری ساخت 28 نانومتری تولید می شوند، بنابراین به وضوح کارت های نسل بعد از فناوری ساخت بسیار بهتری بهره می برند. از مزایای مهاجرت به فناوری ساخت پیشرفته تر، کاهش مصرف انرژی و پیرو آن کاهش حرارت تولیدی است. این دو تغییر به سازندگان این امکان را می دهد تا به ازای هر وات انرژی مصرفی، کارایی بیشتری از تراشه ها استخراج کنند. در همین حال امکان تعبیه تعداد بیشتری ترانزیستور برای دست یابی به کارایی بالاتر نیز وجود دارد. از یک طرف فناوری ساخت پیشرفته تر باعث کاهش مصرف انرژی و توان حرارتی می شود و از طریف دیگر امکان ساخت تراشه های قدرتمندتری وجود دارد.

به صورت کلی، بکارگیری فناوری ساخت 16 و 14 نانومتری باعث کاهش مصرف انرژی می شود، از این رو مصرف کلی سیستم و بویژه در سیستم های با منبع تغذیه محدود چون لپ تاپ ها و مینی کامپیوترها بهبود می یابد اما در همین حال باید خود را برای 25 تا 50 درصد قیمت بیشتر نسبت به نسل فعلی آماده کنید. هر دو انویدیا و AMD یا به طور مشخص انویدیا در گذشته نشان داده اند با بکارگیری هر معماری جدیدی، کارایی محصولات رده بالا و گران قیمت خود را نزدیک به دو برابر افزایش می دهند اما این افزایش کارایی با محصولات ارزان تر و میان رده تر، کمتر است.

افزون بر فناوری ساخت جدیدتر و بهتر، نسل بعدی محصولات انویدیا و AMD از یک جنبه مهم دیگر جلب توجه می کنند و آن بکارگیری تراشه های حافظه با پهنای باند بالا یا HBM است. انویدیا به طور مشخص وعده استفاده از نسل دوم این تراشه با نام HBM2 را داده است اما انتظار می رود AMD از هر دو نسل HBM1 و HBM2 بهره بگیرد. بدون شک HBM2 نسبت به HBM1 و البته GDDR5 برتری مطلق دارد اما هم گران قیمت تر و هم تولید آن بسیار محدود است. بنابراین در کنار برانگیزنده بودن استفاده از HBM2، کارت های مجهز به آن، هم از نظر تولید و هم قیمت محدودیت هایی دارند.

با توجه به محدودیت های فعلی در تولید تراشه های HBM2، این احتمال به شدت قوی وجود دارد که هر دو انویدیا و AMD استفاده از آن را تنها به محصولات پرچمدار و گران قیمت خود محدود کنند و در محصولات رده پایین تا میان رده آتی خود از تراشه های رده GDDR5 و به احتمال زیاد GDDR5X بهره بگیرند. از این رو بسیار بعید است همه محصولات آتی هر دو انویدیا و AMD به این فناوری نوظهور مجهز باشند. احتمالاً با خود می گویید مشکلی نیست سراغ محصولات مجهز به HBM2 می رویم اما احتمالاً قیمت بالا مانع از دست یابی به آنها می شود.

همانطور که پیش تر اشاره شد، بکارگیری فناوری ساخت پیشرفته تر و تراشه های حافظه HBM2، به افزایش قیمت تمام شده نهایی محصول می انجامد اما چنین نیست که انویدیا یا AMD قیمت گذاری های کاملاً جدیدی را تعریف کنند. در حقیقت این دو کمپانی اغلب اوقات از بازه های قیمت قبلی خود پیروی می کنند اما تجربه نشان داده که با ورود فناوری های نوظهور، قیمت ها مقداری افزایش می یابند، از این رو حداقل برای محصولات رده بالا نمی توان روی قیمت گذاری های فعلی حساب کرد.

حال که تا حدود زیادی می دانیم انویدیا و AMD چه چیزی برای مصرف کنندگان تدارک می بینند، اکنون به سوال اصلی خود باز می گردیم، منتظر بمانیم یا نه؟

چه دلیلی برای صبر کردن وجود دارد؟

تا به امروز انویدیا نشان داده با هر معماری جدید خود، کارایی و بهره وری از انرژی را به طرز چشمگیری بهبود می دهد اما این بار افزون بر معماری جدید، با فناوری ساخت جدیدی هم روبرو هستیم. مهاجرت از فناوری 28 نانومتری فعلی به 16 نانومتری کاملاً برانگیزنده به نظر می رسد و تصور کلی این است که با بهبود چشمگیری در مصرف انرژی و تولید حرارت همراه خواهد بود. هم زمان این فناوری به انویدیا امکان استفاده از تعداد بیشتری ترانزیستور را در ساخت تراشه می دهد و این به معنای افزایش کارایی خواهد بود. بناربراین انتظار داریم معماری Pascal  هم کارایی بیشتری نسبت به معماری فعلی این کمپانی، Maxwell، ارائه کند و هم بهینه تر باشد.

در حالی که افزایش کارایی چیز جدیدی نیست و با هر نسل از پردازنده های گرافیکی انویدیا آن را تجربه کرده ایم، در بخش حافظه ویدئویی نیز تغییر بزرگی در راه است. تراشه های HBM2 پهنای باند حافظه بسیار بالاتری در مقایسه با تراشه های GDDR5 ارائه می کنند. بر کسی پوشیده نیست با پیشرفت وضوح تصویر مانیتورها و ارزان تر شدن و فراگیر تر شدن روز افزون وضوح تصویر 4K، حافظه ویدئویی HBM2 اهمیت زیادی خواهد داشت. هم زمان ولع بازی ها برای حافظه ویدئویی بیشتر روز به روز در حال افزایش است و دیگر در وضوح تصویر های بالا، حافظه GDDR5 نمی تواند مطلوب باشد. بنابراین کارت های سری GeForce GTX 1000 انویدیا به معنای واقعی کلمه، نسل بعدی هستند.

یکی دیگر از تغییرات مهم، ورود فناوری واقعیت مجازی (VR) به بازار است که یکبار دیگر نیاز برای پهنای باند حافظه بیشتر را تشدید می کند، چیزی که از نقاط قوت کارت های مجهز به حافظه HBM2 است، بنابراین کارت های نسل بعد انویدیا برای فناوری های نوظهور آماده تر هستند.

در آن سو AMD نیز از فناوری ساخت پیشرفته تر 14 نانومتری در محصولات آتی خود در کنار تراشه های حافظه HBM2 بهره می گیرد و انتظار می رود سرانجام مشکل بهره وری پایین از انرژی و در نتیجه آن مصرف بالای انرژی و تولید حرارت زیاد مرتفع شود. طبق آنچه که تاکنون می دانیم، استفاده از تراشه های حافظه HBM2 در نسل بعدی محصولات هر دو انویدیا و AMD بسیار محدود خواهد بود و تنها در محصولات رده بالا و البته گران قیمت مورد استفاده قرار می گیرد.

با جمع بندی آنچه گفته می شود، اگر قصد خرید یک کارت گرافیک رده بالا و البته بودجه آن را دارید و به اجرای روان بازی ها در وضوح تصویر 4K و یا استفاده از هدست های واقعیت مجازی فکر می کنید، نسل بعدی محصولات انویدیا و AMD، ارزش صبر کردن و صرف کمی هزینه بیشتر را دارد. در شرایط فعلی اگر قصد خرید کارت های رده بالایی چون GTX 980 Ti و Fury X را  دارید و مقداری هم افزایش بودجه مقدور است، می توانید منتظر نسل بعدی کارت های گرافیک بمانید.

چرا و چه کسانی منتظر کارت های جدید نباشند؟

یک باور اشتباه که به شدت رواج دارد، خیلی ها غیر مستقیم فکر می کنند اگر محصولات جدیدتر و قدرتمندتری عرضه شود، محصولات قبلی ناتوان شده و یا آب می روند! در حالی که چنین نیست و همواره محصولات بهتر و قدرتمندتر، پشت سر هم روانه بازار می شوند. بدون شک نسل های بهتر و بهینه تری نیز در راه هستند و تکامل پردازنده های گرافیکی هیچ گاه متوقف نمی شود، اینجا است که به شدت توصیه می شود اگر اختلاف کارایی نسل جدید نسبت به نسل فعلی یا پیش از خود حداقل 20 درصد بیشتر نبود، به ارتقا فکر نکنید، چرا که بهبود کارایی و پیشرفت ناچیز، ارزش صرف هزینه بیشتر و یا چندین ماه صبر کردن را ندارد. هنوز هم کارت هایی چون GTX 970 ،GTX 980 ،GTX 980 Ti ،R9 Fury ،R9 Fury X ،R9 390X ،R9 390 و R9 380X، ارزش خرید دارند و با عرضه نسل جدید هم ارزش خرید خواهند داشت، مگر اینکه انویدیا و AMD بیخیال منافع خود شوند که بسیار بعید است!

در حالی که تنها چند دلیل محدود برای منتظر ماندن برای محصولات آتی انویدیا و AMD وجود دارد، اما دلایل زیادی برای صبر نکردن و تهیه محصولات فعلی وجود دارد. پیش از هرچیز اگر بودجه تان به کارت فعلی چون GTX 980 Ti و Fury X نمی رسد، بهتر است وقت را برای تهیه محصولات جدید، دست کم آنهایی که به تراشه های حافظه HBM2 مجهز هستند، تلف نکنید! بسیار بعید به نظر می رسد با بودجه ای کمتر از حداقل 2.2 تا 2.5 میلیون تومان بتوانید کارت های مجهز به حافظه HBM2 را تهیه کنید. طبق آنچه که می دانیم، هر دو انویدیا و AMD، در محصولات میان رده تر خود به جای HBM2 از تراشه های ارزان قیمت تر GDDR5X استفاده می کنند و پهنای باند حافظه آنها نسبت به نسل فعلی خیلی بالاتر نخواهد بود.

همانطور که گفته شد، قیمت بالا می تواند یک مانع بزرگ بر سر راه تجربه قدرت واقعی محصولات واقعاً جدید و فناوری های نوظهور پیش رو باشد و بعید به نظر می رسد اگر توانایی تهیه کارت های رده بالای فعلی را نداشته باشید، بتوانید کارت های رده بالای آتی را بدون افزایش بودجه تهیه کنید.

دلیل دیگری برای منتظر نماندن برای کارت های جدید، عرضه نشدن کارت های میان رده تر در همان ابتدا است، به عبارتی دیگر، ابتدا محصولات رده بالا و گران قیمت عرضه می شوند و در چنین حالتی اگر قصد تهیه یک محصول میان رده از نسل بعدی را داشته باشید، باید حداقل چند ماه بیشتر منتظر بمانید که برای تهیه یک محصول این چنینی، خیلی عاقلانه به نظر نمی رسد، چراکه اختلاف کارایی محصولات میان رده نسل قبل و جدید همواره ناچیز بوده است.

طبق آنچه که گفته شد؛ اگر به تهیه محصولات رده بالای آتی انویدیا یا AMD فکر نمی کنید، یا اگر خودمانی تر هم بگوییم پول آن را ندارید، بهتر است به این زودی ها به تهیه محصولات میان رده Pascal یا Polaris فکر نکنید.

یکی دیگر از اشتباه ها می تواند فروش کارت های رده بالایی چون GTX 980 Ti و GTX 980 برای ارتقا به نسل جدیدتر باشد. این کارت ها هنوز هم به اندازه کافی قدرتمند هستند و اگر واقعاً به قدرت پردازشی و حافظه ویدئویی با پهنای باند بالاتر نیاز ندارید، برای مهاجرت به نسل بعد عجله نکنید. درست است که محصولات جدیدتر همواره پر رنگ و لعابت تر هستند اما به این معنا هم نیست باید حتماً ارتقا دهید.

دلیل دیگری برای صبر نکردن، وضع بی نظارت و ناپایدار بازار داخلی کشورمان است. متاسفانه با هر نسل جدید از سخت افزارها، مشاهده می کنیم محصولات جدید ابتدا با قیمت های بسیار غیر معقول عرضه می شوند و با گذشت چند ماه، قیمت ها متعادل تر می شود، از این رو اگر قصد خرید کارت های گرافیک جدید در همان ابتدا را داشته باشید، هم باید مبلغ بیشتری بپردازید و هم در ارتقای بعدی حسابی متضرر می شوید. بخواهیم صادقانه تر بگوییم، اگر وضع مالی شما خیلی خوب نیست، بهتر است در همان ابتدا، سراغ محصولات جدید نروید و حداقل چندماه منتظر بمانید تا جیب وارد کنندگان و عرضه کنندگان کمی پر شود و به سود کمتر رضایت دهند.

به صورت کلی توصیه می شود برای کارت های رده پایین تا میان رده نسل جدید صبر نکنید و از کارت های فعلی موجود، با خیال راحت یکی را انتخاب کنید.

تهیه شده در شهرسخت افزار