بررسی کارت گرافیک ASUS ROG Strix 1660 Ti OC Edition؛ قاتل خاموش فریم‌ها

می‌دانید که اخیراً شهرسخت‌افزار به سراغ بررسی کارت‌های گرافیک جدیدِ رده اقتصادی انویدیا رفته است. در این مطلب به سراغ محصولی از ایسوس می‌رویم؛ این کارت گرافیک ASUS ROG Strix 1660 Ti OC Edition نام دارد و بر اساس معماری Turing ساخته شده که در ادامه به بررسی و موشکافی آن می‌پردازیم.

می‌دانید که اخیراً شهرسخت‌افزار به سراغ بررسی کارت‌های گرافیک جدیدِ رده اقتصادی انویدیا رفته است. در این مطلب به سراغ محصولی از ایسوس می‌رویم؛ این کارت گرافیک ASUS ROG Strix 1660 Ti OC Edition نام دارد و بر اساس معماری Turing ساخته شده که در ادامه به بررسی و موشکافی آن می‌پردازیم.

مقدمه

 

مقدمه
کارت‌های گرافیکی رده پایین یا اقتصادی انویدیا با وجود معرفی کارت‌های میان‌رده و رده‌بالای نسل Turing، مدتی بود که همچنان محدود به تراشه‌های GTX 1050 و GTX 1060 از معماری پاسکال می‌شد. از طرفی AMD نیز در این رده تحرک خاصی نداشت و تنها با کاهش قیمت کارت‌های RX570 و RX580 در دو سال گذشته، فروش و رقابت را در این رده حفظ می‌کرد. اما انویدیا در ماه‌های اخیر کارت‌های گرافیکی GTX 1650 ، GTX 1660 و GTX 1660Ti را به عنوان کارت‌های گرافیکی رده اقتصادی جدید خود بر اساس نسل Turing معرفی کرده است که جایگزین کارت‌های هم رده از نسل پاسکال شده‌اند.

پردازنده‌های گرافیکی TU116 و TU117 با تکنولوژی 12nm تولید شده‌اند و قلب پردازشی این کارت‌های گرافیکی جدید را تشکیل می‌دهند که از 896 تا 1536 هسته CUDA، با پشتیبانی از تکنولوژی‌های سایه‌پردازی و محاسباتی نسل Turing برخوردارند. همچنین مقدار حافظه گرافیکی تعبیه شده نیز از 4GB تا 6GB و از نوع GDDR5 برای کارت‌های GTX 1650 و GTX 1660، و GDDR6 برای GTX 1660 Ti در نظر گرفته شده است. با توجه به مشخصات ظاهری پردازشی و حافظه گرافیکی تعبیه شده در این کارت‌ها مشخص است که همگی برای حداکثر رزولوشن Full HD یا همان 1920x1080 بهینه شده‌اند.

پردازنده‌های گرافیکی سری 16 در واقع نسخه‌های ضعیف‌تر از پردازشگرهای سری 20 هستند که هسته‌های Tensor و RT آنها حذف شده است اما سایر تکنولوژی‌های معماری Turing را به همراه دارد.

با این توضیح می‌توان متوجه شد قابلیت Ray-Tracing که یکی از فاکتورهای اصلی تبلیغاتی سری RTX 20XX بود در کارت‌های سری 16 به صورت سخت‌افزاری وجود ندارد؛ اما انویدیا در آخرین نسخه از درایور خود قابلیت Ray-Tracing مبتنی بر توابع DirectX را روی این کارت‌ها فعال کرده است.

پیشنهاد می‌شود برای آشنایی بیشتر با معماری Turing، بخش معرفی از بررسی کارت Strix RTX 2080 را مطالعه فرمایید.

نمونه مورد بررسی ساخت شده توسط بخش ROG شرکت ایسوس است که از نظر ظاهری یک کارت رده بالا به نظر می‌آید و هیچ شباهتی به یک کارت ارزان قیمت ندارد. نام دقیق این کارت گرافیک ROG Strix GTX 1660 Ti OC بوده و از خنک کننده‌ای سه فن، مشابه کارت‌های RTX 2080 این سری، بهره می‌برد. همانطور که از پسوند OC در نام این کارت مشخص است، ایسوس فرکانس بوست را برای پردازنده گرافیکی از 1770MHz به 1860MHz افزایش داده است.

طراحی PCB اختصاصی، نورپردازی زیبای RGB، کامپوننت‌های با کیفیت و درجه بازدهی بالا نیز از دیگر ویژگی‌های این کارت گرافیک است که در ادامه با جعبه گشایی و بررسی دقیق این محصول، بیشتر با آنها آشنا خواهید شد.

بسته‌بندی و محتویات جعبه

 

بسته‌بندی و محتویات جعبه

روی جعبه‌ی مشکی رنگ این محصول نشان ROG با مجموعه‌ای از نورهای RGB آراسته شده است و در کنار نمایی از کارت درون جعبه، نام محصول و پیشوند کارت‌های انویدیا "Geforce GTX" محتویات روی بسته‌بندی را تشکیل می‌دهند. همچنین برچسب WTFast حکایت از به همراه داشتن بسته 6 ماهه این نرم‌افزار به ارزش تقریبی 54 دلار با این محصول دارد.

در پشت جعبه معرفی نسبتاً کاملی از تمام قابلیت‌ها و تکنولوژی‌های به کار رفته در ساخت این کارت گرافیک وجود دارد که در رأس آن به شش مورد زیر اشاره شده است:

• Maxcontact Technology ماشین‌کاری دقیق سطح تماس هیتسینک برای انتقال حرارت بهتر
• Auto-Extreme Technology تولید شده به صورت تمام اتوماتیک برای افزایش ماندگاری و کاهش اشتباهات انسانی
• AuraSync Compatibility پشتیبانی از نرم‌افزار مدیریت نورهای RGB ایسوس و قابلیت خاموش کردن سیستم نورپردازی با یک کلید
• GPU Tweak II نرم‌افزار اختصاصی ایسوس برای اورکلاکینگ و مانیتورینگ کارت گرافیک
• Dual Bios Switch دو بایوس مجزا و تعبیه کلید کشویی برای تغییر پروفایل بایوس
• Axial-Tech Fans طراحی جدید فن‌ها به منظور افزایش جریان هوا و کاهش نویز

محتویات اصلی، درون جعبه‌ای با نشان Strix قرار گرفته‌اند که شامل موارد زیر است:

• کارت گرافیک
• دیسک نوری شامل درایورها و نرم افزارهای مورد نیاز
• راهنمای نصب سریع
• دو بند نگهدارنده با نشان ROG

همچنین لازم به ذکر است همراه این کارت گرافیک اشتراک یک ساله نرم‌افزار ضبط و استریم Xspilit به ارزش تقریبی 100 دلار و اشتراک شش ماهه نرم‌افزار کاهش پینگ WTFast به ارزش 54 دلار نیز قرار گرفته و قیمت این این مجموعه در حدود 330 دلار در نظر گرفته شده که حدود 50 دلار بیش از MSRP تعیین شده انویدیا برای کارت گرافیک GTX 1660 Ti است.

نمای ظاهری و مشخصات فنی

 

نمای ظاهری و مشخصات فنی
طراحی ظاهری این کارت با سری گذشته کارت‌های Strix تفاوت چندانی ندارد اما بهینه‌سازی‌های مهمی را با خود به همراه دارد. این قاب، سه فن 90mm را به همراه اصلی‌ترین بخش‌های نورپردازی RGB کارت را در خود جای داده است و به لطف طراحی زیبا و رنگ خنثی خود، تاثیر نورهای RGB را دوچندان کرده است.

این کارت توسط ایسوس اندکی اورکلاک شده و دارای فرکانس پایه (بیس کلاک) 1500MHz و فرکانس بوست (بوست کلاک) 1860MHz است که با نصب نرم‌افزار GPUTweak می‌توان از دو پروفایل دیگر تحت نام Silent Mode با فرکانس 1830MHz یا OC Mode با فرکانس 1890MHz بهره برد. حافظه‌های رم به کار گرفته شده نیز در حجم 6GB و از نوع GDDR6 با Memory Bus 192Bit هستند که فرکانس کاری آن به 1500MHz  یا 12000MHz Effective می‌رسد.

در پشت کارت از یک Backplate یا صفحه فلزی پشتی استفاده شده‌است تا این خنک کننده سه فن و سنگین به PCB آسیب نرساند و در طول زمان و دمای بالا از خم شدن یا Sag جلوگیری کند. همچنین برخلاف شباهت ظاهری به کارت RTX 2080، صفحه فلزی پشتی در این کارت مجهز به نورپردازی RGB نیست.

در کارت‌های سری GTX 16XX رابط NVLink وجود ندارد و در طراحی PCB این کارت، این فضای خالی جای خود را به دو قابلیت ویژه داده است. کلید کشویی BIOS_SW برای تغییر بین دو نسخه بایوس از پیش بارگذاری شده و تک سوییچ LED ON/OFF برای روشن و خاموش کردن سریع و بدون نیاز به نرم‌افزار سیستم نورپردازی.

در بیشتر کیس‌های امروزی، شاسی‌های داخلی و خروجی اسلات‌های PCI به رنگ مشکی هستند. ایسوس برای هماهنگی بیشتر رنگ‌ها در بخش پشت کیس، این براکت‌های خروجی را نیز به رنگ مشکی در آورده است. پورت‌های خروجی نیز همگی دارای محافظ گرد و خاک هستند.

همچنین به منظور شخصی سازی و زیبایی بیشتر، نورپردازی RGB برای لبه خارجی و جداره‌های اطراف فن‌ها در نظر گرفته شده‌ است که یک مجموعه کامل از نورپردازی برای نصب در حالت‌های عمودی یا افقی را در هر نوع کیس، فراهم می‌کند.

خروجی‌های تصویر این کارت گرافیک شامل دو پورت HDMI 2.0b و دو پورت DisplayPort 1.4 می‌شود که توانایی پشتیبانی از 4 مانیتور به‌طور همزمان و حداکثر رزولوشن 7680x4320 را داراند.

ابعاد این کارت به ترتیب در طول، عرض و ارتفاع برابر با 30.1، 13.2 و 5 سانتی‌متر است و نصب آن فضای 2 اسلاتی را اشغال می‌کند. همچنین وزن این کارت به همراه خنک‌کننده‌ی قدرتمند نصب شده در حدود 1 کیلوگرم است.

در راستای بهینه‌سازی‌های انجام شده روی این خنک‌کننده، فن‌ها نیز مورد بازنگری قرار گرفته‌اند. همانطور که در تصویر مشاهده می‌کنید نوع تیغه‌های فن برای کاهش نویز و افزایش فشار هوای خروجی تغییر کرده اند و پره‌ها درون قابی مخروطی شکل قرار گرفته‌اند. بر اساس اطلاعات سازنده این تغییر به افزایش حدود 10CFM جریان هوا و 0.8mmH2O فشار هوای خروجی در کنار تولید نویز یکسان، نسبت به فن‌های قبلی منجر شده‌است. این فن‌ها ساخت شرکت Everflow، حداکثر سرعت چرخش 3500RPM و با مشخصات 12v 0.5A در کنار استاندارد IP50 (مقاوم در برابر گرد و غبار) هستند.

سیستم خنک‌کننده و مدار رگولاتور ولتاژ

 

سیستم خنک‌کننده و مدار رگولاتور ولتاژ

با باز کردن تمامی کاورها و خنک کننده‌های نصب شده بر روی کارت به بررسی دقیق کامپوننت‌های استفاده شده و وضیعت سیستم خنک کننده می‌پردازیم. با باز کردن 4 پیچ فنردار، هیت‌سینک غول‌پیکر این خنک‌کننده از کارت جدا شده و بخش‌های اصلی مدار رگولاتور ولتاژ، به‌همراه پردازنده گرافیکی TU116 نمایان می‌شود.

مهم‌ترین بخش این خنک‌کننده، هیت‌سینک تنومند آن است که از انبوهی پره (Fin) در لایه‌های مختلف تشکیل شده است و وظیفه انتقال حرارت به جریان هوا را بر عهده دارد. صفحه دریافت کننده حرارت از پردازنده گرافیکی (Cold Plate) از جنس مس و روکش نیکل ساخته شده و به کمک 3 لوله انتقال حرارت (Heat-Pipe) گرما را از اصلی‌ترین منبع، یعنی پردازنده گرافیکی گرفته و به پره‌ها منتقل می‌کند.

این صفحه فلزی را ایسوس Reinforced-Frame نامیده و وظایف مهمی دارد. همانطور که در تصویر مشاهده می‌کنید این فریم توسط 9 پیچ به Backplate و براکت پورت‌های خروجی متصل می‌شود و PCB کارت را در برابر خم‌شدگی بر اثر وزن زیاد خنک‌کننده، بیمه می‌کند. همچنین در اطراف محل قرار گیری تراشه‌های حافظه پد‌های حرارتی، گرمای تولید شده توسط این تراشه‌ها را دریافت و دفع می‌کند. اگرچه مقدار گرمای تولید شده در تراشه‌های حافظه بسیار ناچیز است، اما کارکرد هرچه خنک‌تر آنها به افزایش دوام و پایداری کارت‌گرافیک به خصوص در شرایط اورکلاکینگ کمک قابل توجهی می‌کند.

با توجه به ماسفت‌های با درجه بازدهی بالا در مدار رگولاتور ولتاژ این کارت گرافیک و گرمای تولیدی ناچیز، خنک کنندگی این ماسفت‌ها نیز به کمک پد حرارتی قرار گرفته در جلوی این فریم دریافت و دفع می‌شود.

Backplate در این کارت تاثیری در سیستم خنک‌کنندگی ندارد و تنها در کنار Baseplate از خم شدن PCB جلوگیری کرده و از پشت PCB در برابر گرد غبار و سایر آسیب‌های فیزیکی محافظت می‌کند.

با باز کردن تمامی فریم‌ها و صفحه‌های محافظ و خنک‌کننده، PCB کارت‌گرافیک و نمایی کلی از کامپوننت‌های به‌کار رفته، نمایان می‌شود.

کیفیت PCB و لحیم‌کاری در این برد، به دلیل استفاده از سیستم‌های تمام اتوماتیک و خط تولید Auto-Extreme بسیار بالاست.

در تصویر بالا نمایی کلی از مجموعه مدار رگولاتور ولتاژ این کارت گرافیک را مشاهده می‌کنید که جریان مورد نیاز پردازنده گرافیکی، تراشه‌های حافظه و سایر بخش‌ها از طریق یک کانکتور 8pin PCI-E و اسلات PCI-E مادربرد تامین شده و سیستم VRM، تنظیم و تصفیه‌ی این ورودی را انجام می‌دهد.

مدار رگولاتور ولتاژ پردازنده گرافیکی و تراشه‌های حافظه GDDR6 این کارت از نوع 2+6 فاز بوده که 6 شریان وظیفه تامین ولتاژ و جریان مورد نیاز پردازنده گرافیکی (Vcore) را بر عهده دارند و 2 شریان، ولتاژ و جریان مورد نیاز تراشه‌های GDDR6 حافظه (Vmem) را تامین می‌کنند که توسط چوک‌های اختصاصی SAP ایسوس و خازن‌های آلمینیوم پلیمری Solid روی PCB تصفیه شده و به پردازنده گرافیکی و تراشه‌های حافظه می‌رسد.

ماسفت‌های به کار رفته در بخش Vcore مدل SiC638 از نسل چهارم ماسفت‌های ساخت Vishay هستند. این ماسفت‌ها از نوع Power Stage بوده و بخش‌های مختلف یک کنترل کننده‌ی جریان، مانند HighsideFET، LowsideFET و Mosfet Driver را درون خود جای داده‌اند. همچنین توانایی تحمل جریان ممتد 50 آمپری آنها در 6 فاز، به مدار رگولاتور ولتاژ توانایی تامین بیشینه جریان 300 آمپر برای بخش Vcore را می‌دهد که این کارت را حتی برای شرایط Extreme Overclocking نیز آماده نگاه می‌دارد.

یکی از ویژگی‌های برجسته این ماسفت‌ها بازده انرژی بیش از 90% در محدوده جریان 2A تا 25A است که تحت کاربری‌های متعارف مانند گیمینگ، مدار رگولاتور ولتاژ بازده انرژی بیشتری داشته و گرمای کمتری تولید می‌کند.

کنترلر PWM به‌کار رفته برای بخش Vcore مدل uP9512R ساخت uPi Semiconductor است. این کنترلر نسخه R از کنترلر جدید و مدرن uP9512 است که به‌طور اختصاصی و به سفارش انویدیا تحت استاندارد Open VReg Type 4iPlus تولید شده است. این نسخه یک کنترلر 8 فاز تک کاناله است که به صورت 6 فاز پیکربندی شده است و حداکثر فرکانس سوییچینگ 2MHz دارد. همچنین این کنترلر با پشتیبانی از پروتکشن‌های OCP، OVP، UVP و OTP به همراه قابلیت برنامه‌ریزی توسط رابط کاربری SMBus برای افزایش بازده و کارایی، یک تراشه رده‌بالا برای کنترل مدار رگولاتور ولتاژ به شمار می‌آید.

ماسفت‌های به کار رفته در بخش Vmem ساخت یکی از زیر مجموعه‌های شرکت uPi Semiconductor هستند که برای LowSide از مدل QM3056M6 و HighSide مدل QM3054M6 استفاده شده است. این مجموعه از نظر توان تأمین جریان قادر است در حدود 60A را به ازای هر فاز فراهم کند. در نهایت این مدار رگولاتور ولتاژ می‌تواند حداکثر 120A را در اختیار تراشه‌های حافظه GDDR6 که مصرف انرژی بسیار کمی دارند قرار دهد که این مقدار حتی برای شرایط اورکلاکینگ نیز بیش از نیاز ارزیابی می‌شود.

کنترلر PWM به‌کار رفته برای بخش Vmem مدل uP9024Q ساخت uPi Semiconductor است. اطلاعات دقیق این کنترلر هنوز به صورت عمومی در دسترس نیست اما از ترکیب کامپوننت‌ها می‌توان دریافت که حداقل یک کنترلر 2 فاز با درایورهای داخلی است.

سایر تراشه‌ها و کنترلرها

سایر تراشه‌ها و کنترلرها

در تصویر بالا قلب این کارت‌گرافیک یعنی پردازنده گرافیکی GTX 1660 Ti را با کد TU116-400-A1 ملاحظه می‌کنید.این پردازنده دارای 1536 هسته CUDA بوده و TDP آن 120W است. همچنین با توجه به کد A می‌توان دریافت که این تراشه قابلیت اورکلاکینگ دارد.

شش تراشه‌ حافظه به کار رفته از نوع GDDR6 بوده و هر تراشه، حجم 1GB و فرکانس 1500MHz دارد که در مجموع 6GB حافظه و فرکانس موثر 12,000MHz را به‌وجود می‌آورند. این تراشه‌ها ساخت شرکت Micron و مدل D9WCR هستند.

تراشه‌ NCP45491 ساخت ON Semiconductor بوده و وظیفه آنها تشخیص و اندازه‌گیری ولتاژ و جریان مدار از طریق شنت تا سقف 4 کانال است.

مقاومت‌های شنت به‌کار رفته برای مانیتورینگ جریان ورودی به کارت و مدیریت توان مصرفی کارت از ورودی‌ها، از نوع 5 میلی اهم هستند که دو عدد از آن در اطراف کانکتور تغذیه ورودی و اسلات PCI-E تعبیه شده‌اند.

تراشه 8915FN یک کنترل کننده دما و سرعت چرخش فن‌های کارت گرافیک و فن‌های متصل به کانکتورهای خروجی ساخت ITE به سفارش ایسوس است.

این کارت به دو تراشه بایوس مجهز شده که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید. دو پروفایل بارگذاری شده به صورت پیش‌فرض حالت‌های Performance و Quiet هستند که تفاوت آنها در تنظیمات چرخش فن‌ها با توجه به دماست. در حالت Quiet فن‌ها در دمای کمتر از 50 درجه از حرکت می‌ایستند و در دمای بالای 50 درجه نیز با سرعت کمتری برای تولید نویز کمتر حرکت می‌کنند. البته از این قابلیت برای بارگذاری پروفایل‌های اورکلاکینگ روی هر یک از این بایوس‌ها، بدون نگرانی از هرگونه خطا و از کار افتادن کارت نیز می‌توان استفاده کرد.

در انتهای PCB دو Fan Header چهار پین و یک کانکتور 4پین برای اتصال نوار RGB در نظر گرفته شده‌ است. با توجه به TDP بالاتر کارت‌های گرافیک نسبت به سایر قطعات درون کیس، مدیریت سرعت فن‌ها بر اساس دمای کارت گرافیک می‌تواند بازده و نویز به مراتب بهتری داشته باشد.

همچون گذشته، کانکتور 8pin PCI-E به LED های نشان دهنده اتصال صحیح کابل‌ها مجهز هستند که در صورت اتصال صحیح کانکتور، LED به رنگ سفید و در غیر این صورت به رنگ قرمز روشن می‌شود.

در این کارت شکل جدیدی از نقاط اندازه‌گیری ولتاژ بخش‌های مختلف و اصلی توسط ایسوس به کار گرفته شده است. همانطور که در تصویر مشاهده می‌کنید نقاطی که با دایره سفید رنگ مشخص و نام‌گذاری شده‌ اند قادر هستند تا با اتصال مسقیم ولت‌متر، ولتاژ بخش مربوطه را اندازه‌گیری کرد.

نورپردازی خلاقانه تحت عنوان AURA Sync

نورپردازی خلاقانه تحت عنوان AURA Sync

همواره نقطه قوت سامانه‌های نورپردازی، نرم افزار کنترل و مدیریت آن است. در جدیدترین نسخه این نرم افزار که نسخه مخصوص کارت‌گرافیک آن مورد استفاده قرار گرفته است این امکان فراهم شده تا رنگ و جلوه نورپردازی بخش‌های مختلف کارت را مدیریت کنید. در جدیدترین نسخه این نرم افزار چندین جلوه مختلف برای نورپردازی این کارت‌گرافیک در نظر گرفته شده که هر یک زیبایی‌های خاص خود را دارند. در تصاویر زیر می‌توانید نمونه‌هایی از نورپردازی این مادربرد را مشاهده کنید:

متد و سیستم تست

 

متد و سیستم تست
تست‌های این قطعه را به‌طور کلی به چهار بخش تست‌های کارایی، توان مصرفی، حرارتی و اورکلاکینگ تقسیم کرده‌ایم. برای مقایسه نتایج نیز از آرشیو نتایج موجود در لابراتوار استفاده کردیم. مشخصات قطعات، درایورها و سیستم عامل استفاده شده در سیستم تست در این بررسی به شرح زیر است:

لازم به ذکر است در تمامی تست‌ها تنظیمات Bios در حالت پیش فرض تنظیم شده‌اند و تنها قابلیت XMP برای ماژول‌های حافظه فعال و فرکانس پردازنده بدون تغییر BCLK به 4.3GHz اورکلاک شده است. در تصویر زیر نیز مشخصات فنی کارت ASUS ROG Strix GTX 1660Ti OC Edition را از نگاه نرم‌افزار GPU-Z ملاحظه می‌کنید:

همچنین لیست نرم‌افزارهای Benchmark و Monitoring و Gameهای به کار رفته در این بررسی به شرح زیر است:

• 3DMark Download v2.1.2973 + Time Spy
• Geekbench v4.30 Pro
• V-Ray Benchmark 1.0.8
• Blender 2.8
• Claymore's Dual Ethereum AMD+NVIDIA GPU Miner v12.0
• Wolfenstein II: New World Colossus
• Battlefield V
• DOOM
• Far Cry 5
• Shadow of the Tomb Raider
• Counter-Strike Global Offensive v1.36.7
• GPU-Z 2.11.0
• FurMark 1.19.0

نکته مهم: تنظیمات گرافیکی در تمامی گیم ها بر روی حداکثر مقدار ممکن تنظیم شده است. البته تنظیمات گرافیکی منحصر به تراشه‌های گرافیکی Nvidia و یا AMD در تمامی گیم ها غیرفعال شده‌اند. همچنین تمامی تست‌های Gaming در سه رزولوشن و تکنیک‌های Anti-Aliasing مختلف صورت گرفته است. پروفایل‌های نام‌برده به شرح زیر است:

• 1920x1080 – 8X MSAA
• 2560x1440 – 4X MSAA
• 3840x2160 – 2X MSAA

البته باید توجه داشت کارت مورد بررسی به هیچ وجه مناسب رزولوشن‌های بالاتر از 1920x1080 نبوده و تنها دو تست بازی Shadow of Tomb Rider و FarCry که دارای سیستم بنچمارک‌گیری داخلی هستند، به منظور اطلاع از توان پردازشی و مقایسه با سایر کارت‌های گرافیک در نمودارها آورده شده‌اند.

تست‌های مدیریت مصرف انرژی، حرارتی و نویز صوتی

تست‌های مدیریت مصرف انرژی، حرارتی و نویز صوتی
در این سه تست توان مصرفی کل سیستم (به‌وسیله دستگاه Wattmeter)، حداکثر حرارت هسته GPU مانیتور شده توسط نرم‌افزار GPU-Z و نویز سنجیده شده توسط دستگاه Sound Meter تعبیه شده در فاصله 1 متری سیستم را در دو وضعیت پس از 15 دقیقه بی‌باری کامل سیستم (Idle) و پس از 15 دقیقه Load کامل کارت گرافیک توسط نرم‌افزار FurMark در رزولوشن Full HD اندازه‌گیری کردیم. نتیجه به دست آمده به شرح زیر است:

با توجه به توان مصرفی اعلام شده از سوی انویدیا برای تراشه TU116-400 که برابر 120w است، توان مصرفی این کارت گرافیک به همراه نورپردازی گسترده RGB، کامپوننت‌های بیشتر و اورکلاک پیش‌فرض توسط ایسوس بسیار عالی ارزیابی می‌شود و همانطور که مشاهده می‌کنید حتی از کارت GTX 1660 که مشخصاتی تقریبا مشابه دارد 15w مصرف انرژی کمتری دارد.

با توجه به TDP صد و بیست واتی و خنک‌کننده قدرتمند و سه فن به کار رفته، دمای کارت تحت شرایط مختلف کاملا تحت کنترل بوده و پتانسیل بالایی برای بوست خودکار فرکانس پردازنده گرافیکی فراهم می‌کند.

به دلیل ایزوله نبودن کامل محیط و حساسیت بالای دستگاه Sound Meter، بدون مقایسه با سایر کارت‌ها و درج اعداد دقیق در جدول، تنها به ارائه حدود نویز صوتی اندازه‌گیری شده بسنده می‌کنیم. در حالت Idle با توجه به از حرکت ایستادن فن‌ها در حالت Quiet Mode، نویز صوتی تولید شده از کارت گرافیک به صفر می‌رسد. در شرایط Load کامل نیز حداکثر سرعت چرخش فن‌ها در پروفایل پیش‌فرض بایوس Quiet Mode به 980RPM می‌رسد که از فاصله 1 متری سیستم تست، نویزی در حدود 29db اندازه‌گیری می‌شود.

باید در نظر داشت نویز اندازه‌گیری شده برای کاربر، به دلیل نصب کارت گرافیک درون کیس کمتر بوده و صدای فن‌ها عملاً از فاصله یک متری قابل شنیدن نیست.

تست‌های 3DMARK 2013

تست‌های 3DMARK 2013
سری نرم‌افزارهای 3DMARK کمپانی Futuremark از سال 1999 تاکنون، بدون شک یکی از محبوب‌ترین و معتبرترین نرم‌افزارهای تست کارایی کارت‌های گرافیک بوده‌اند. شاید منحصربه‌فردترین ویژگی نتایج تست‌های این دو نرم‌افزار ایزوله بودن نتایج تست‌های GPU و CPU می‌باشد که نتایج تست‌های هر یک از قطعات نام‌برده شده را نسبت به دیگری متمایز می‌کند. این امر کمک می‌کند تا بر روی پلتفرم‌های مختلف نتایجی حدوداً یکسان را برای یک مدل کارت گرافیک داشته باشیم. درنتیجه مقایسه بین مدل‌های مختلف کارت‌های گرافیک حتی در پلتفرم‌های مختلف نیز با سهولت بیشتری انجام می‌شود.

در جدیدترین نسخه 3DMARK با اضافه شدن تست Time Spy قابلیت سنجش کارایی کارت‌های گرافیک در API جدید، بسیار مدرن و البته پربازده DirectX 12 نیز فراهم شده است. به واسطه موتور گرافیکی ناب و بسیار کارآمد این تست، تمامی منابع مرتبط با رئوس، تکنیک‌های پیاده سازی Tessellation و فراخوانی Compute Shader ها در سنگین‌ترین و پیچیده‌ترین حالت ممکن صورت می‌گیرد تا تمامی تکنولوژی‌های جدید پیاده سازی شده در DirectX 12 به بهترین نحو ممکن کفایت و کارایی خود را در عمل ثابت کنند.

کارت گرافیک GTX 1660Ti با داشتن تنها 128 هسته Cuda بیشتر نسبت به GTX 1660، اما به دلیل برخورداری از حافظه‌های GDDR6 و فرکانس موثر بیشتر توانسته است در تست گرافیکی 3Dmark13 اختلاف بیشتری ایجاد کرده و فاصله میان رده اقتصادی انویدیا و میان رده RTX 2060 را کم کند.

تست‌ Geekbench

تست‌ Geekbench
علاقه مندان به تست‌های سخت افزاری به خوبی نرم افزار Geekbench را می شناسند. این نرم‌افزار کاربردی یکی از قوی ترین و بی شک بهترین نرم افزار های تست سخت افزاری ویندوز است که به شما این امکان را می دهد که در کنار یک محیط گرافیکی و رابط کاربری بسیار ساده به تست، بررسی و مقایسه کارایی قطعات سخت‌افزاری بپردازید. این نرم‌افزار بخشی اختصاصی به نام Compute Benchmark دارد که به کمک APIهای OpenCL و CUDA می‌تواند توان پردازشی و کارایی تراشه‌های گرافیکی مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد.

با توجه به رده اقتصادی این کارت گرافیک و MSRP زیر 300 دلار، توان پردازشی GTX 1660 Ti بسیار خوب و نزدیک به کارت RTX 2060 است.

تست‌ رندرینگ با Blender

تست‌ رندرینگ با Blender
نرم‌افزار Blender به دلیل کارایی فوق‌العاده موتور رندرهای داخلی از جمله Cycles و استفاده بهینه از توانایی پردازنده‌های گرافیکی در سرعت بخشیدن به فرآیند رندر صحنه‌های دو بعدی و انمیشن مشهور شده است. این نرم‌افزار همچنین به دلیل داشتن رابط کاربری ساده و پرسرعت برای مدل‌سازی و طراحی، به یک مجموعه کاربردی و پرطرفدار برای بازی‌سازان و انیمیشن سازان تبدیل شده است. به کمک موتور رندر Cycles از نوع Unbiased و یک صحنه از پیش طراحی شده، با اندازه‌گیری زمان مورد نیاز برای رندر کامل این صحنه، به تست و مقایسه قدرت پردازشی کارت‌های گرافیک مختلف می‌پردازیم.

تست‌ رندرینگ با V-Ray

تست‌ رندرینگ با V-Ray
موتور رندر V-Ray بنام ترین موتور رندر میان طراحان به حساب می‌آید. این موتور رندر که از انبوهی از نرم‌افزارهای مشهور مدل‌سازی چون مجموعه AutoDesk و Cinema4D و... پشتیبانی می‌کند، می‌تواند صحنه‌های طراحی شده را به کمک پردازش Biased و UnBiased Raytracing به تصاویر تقریباً واقعی تبدیل کند. به تازگی نرم‌افزاری اختصاصی از سوی Chaos Group سازنده این موتور رندر، برای تست کارایی CPU و GPU عرضه شده است که به کمک اندازه‌گیری زمان رندر یک صحنه از پیش طراحی شده به روش Biased Ray-Tracing می‌توان کارایی پردازنده‌ها و کارت‌های گرافیک را با یکدیگر مقایسه کرد.

از نتایج دو تست رندرینگ Blender و V-Ray می‌توان دریافت که کارت گرافیک GTX 1660Ti نه فقط برای گیمینگ، بلکه می‌تواند دستیار ارزان قیمت کاربر در کار‌های گرافیکی مبتنی بر پردازش GPU باشد.

تست‌ ماینینگ Ethereum

تست‌ ماینینگ Ethereum
ارزهای دیجیتالی و کارت‌های گرافیک در چند سال گذشته یکی از چالش‌های بزرگ برای مصرف‌کنندگان و تولید کنندگان سخت‌افزار، به خصوص کارت گرافیک بوده است. توانایی فوق‌العاده کارت‌های گرافیک در پردازش‌های موازی باعث شده است این سخت‌افزار، محور اصلی دستیابی به ارز‌های دیجیتال به خصوص ارزهای ASIC-Resistant باشد. Ethereum یکی از ارزهای بسیار معروف حال حاضر است که اصلی‌ترین منبع ماین آن کارت‌های گرافیک هستند. برای بررسی توانایی کارت‌های گرافیک در پردازش رشته‌های این ارز، از ماینر Claymore's Dual Ethereum مخصوص پردازنده‌های گرافیکی AMD و nVIDIA نسخه 12 کمک گرفته‌ایم که بازدهی بسیار  خوب و توانایی بنچمارک گیری نیز دارد.

لازم به ذکر است برای تست کارت‌های گرافیک در این نرم‌افزار، هیچ نوع بهینه‌سازی مخصوص ماینینگ، مانند نرم‌افزارهای ثانویه، درایورهای خاص و بایوس‌های مخصوص ماینینگ به کار گرفته نشده و تنها Hashrate خام بدست آمده از ماینر Claymore در فرکانس‌های پیش‌فرض کارت گرافیک در نمودار درج شده است.

برخورداری از فرکانس هسته مناسب و حافظه‌های GDDR6 توانسته است این کارت را در ثبت Hashrate فوق همراهی کند که در صورت بالا گرفتن تب مایینیگ با توجه به قیمت مناسب این کارت، احتمالاٌ جزء گزینه‌های اول ماینر‌ها خواهد بود.

تست‌های Battlefield V

تست‌های Battlefield V
Battlefield V که شانزدهمین نسخه از سری بازی‌های شوتر نقش اول معروف Battlefield محسوب می‌شود این بار به گذشته‌های دور سفر می‌کند و به بازسازی رویدادهای حماسی و تاریخی جنگ جهانی دوم می‌پردازد. در این بازی دیگر از سلاح‌های مدرن و قابلیت‌های عجیب و غریب نظامی خبری نیست. از سلاح‌های سبک گرفته تا ادوات نظامی سنگیم مثل تانک‌ها، هواپیماهای نظامی و حتی محیط بازی همه چیز همان‌هایی است که در جنگ جهانی دوم وجود داشته است. در این بازی این امکان فراهم شده تا حس بودن یک سرباز عادی، یک خلبان هواپیمای نظامی، هدایت کننده و توپچی تانک و حتی یک سرباز زره پوش را با تمام وجود احساس کنید.

همچنین به لطف موتور فوق‌العاده مدرن و بهینه سازی شده Frostbite 3 و API جدید و فوق‌العاده پربازده DirectX 12 از گیم پلی گرفته تا گرافیک خارق‌العاده بازی همه چیز در زمره بهترین‌های حال حاضر طبقه بندی می‌شود. تنظیمات گرافیکی به کار رفته در تست‌های این بازی را نیز در تصویر بالا مشاهده می‌فرمایید.

تست‌های Shadow of theTomb Raider

تست‌های Shadow of theTomb Raider
Shadow of the Tomb Raider آخرین نسخه از سری بازی‌های Tomb Raider است که توسط کریستال داینامیکس ساخته شده و ادامه‌ای برای بازی Tomb Raider در سال ۲۰۱۳ به شمار می‌رود. این نسخه از بازی بر اساس موتور Foundation ساخته شده که همان موتور مورد استفاده در Rise of the Tomb Rider نیز هست. این موتور گرافیکی با پشتیبانی از توابع DX 12.0 توسط Eidos Montreal تا آنجا که امکانپذیر بوده توسعه یافته و ارتقاع داده شده است تا بهترین کارایی را از نظر بصری و Gameplay به کاربر ارائه کند. در تصویر زیر تنظیمات اعمال شده برای اجرای تست‌ها را مشاهده می‌کنید:

این بازی به یک ماژول تقریباً کامل برای تست و بنچمارک گیری از سخت‌افزار نیز مجهز شده است که در ادامه می‌توانید تحلیل خروجی این ماژول را به همراه چارت‌های مقایسه با نتایج سایر سخت‌افزارهای بررسی شده در شهر سخت‌افزار مشاهده فرمایید.

موتور گرافیکی قدرتمند این بازی، توان کارت گرافیک GTX 1660Ti را حتی در رزولوشن 1920x1080 نیز می‌تواند به چالش بکشد و با خروجی حداقل نرخ فریم 63FPS و میانگین 77FPS، به عنوان یک کارت سری ارزان قیمت که قابلیت اجرای بازی‌های AAA را با حداکثر جزئیات دارد معرفی شود.

تست‌های Wolfenstein II: The New Colossus

تست‌های Wolfenstein II: The New Colossus
این بازی از لحاظ مکانیسم‌های کلی گیم پلی نسبت به نسخه قبلی دچار تغییرات گسترده‌ای نشده و دلیل این تصمیم بی‌نقص بودن گیم پلی نسخه‌ی اول بازی است. البته تغییرات جزئی در بازی دیده می‌شود که به بهبود تجربه‌ی کلی بازی کمک بزرگی کرده‌اند. بازی از لحاظ بصری نسبت به نسخه‌ی ابتدایی خود پیشرفت‌های چشمگیری داشته و ما در بازی شاهد گرافیک فنی و هنری چشم‌نوازتری هستیم. بازی در بخش ساندترک ها و موسیقی متن‌ها نیز بی‌نقص کارکرده و موسیقی‌ها در بازی کمک بسیاری به فضاسازی و ایجاد اتمسفر مناسب کرده‌اند. هسته اصلی این بازی قدرت گرفته از جدیدترین موتور ساخت Id Software است که توانایی‌های آن، با پشتیبانی از توابع OpenGL و Vulkan را در بازی DOOM 2016 مشاهده کردیم.

Id Tech 6 به کار گرفته شده در این بازی یکی از بهترین و بهینه‌ترین موتورهای موجود، مبتنی بر Vulkan API است. تنظیمات گرافیکی به کار رفته در تست‌های این بازی را نیز در تصویر بالا مشاهده می‌فرمایید.

تست‌های Far Cry 5

تست‌های Far Cry 5
این بازی در سبک اول شخص اکشن و ماجراجویی بوده که در جدیدترین نسخه بازی شما قادر به تغییر شکل و شمایل شخصیت اصلی بازی خواهید بود و می‌توانید هر چه دوست دارید را تن او کنید. مکانیسم تیراندازی بازی تغییر کرده است و از این بعد دست بازتری در نبردهای نزدیک و تن‌به‌تن خواهید داشت. این بازی جهان باز است که در هر گوشه‌ی آن، چیز تازه‌ای قرارگرفته و هوش مصنوعی دشمنانش، بسیار واقعی‌تر از تمام بازی‌های قبلی مجموعه به نظر می‌رسد. در چنین جهان بزرگی، به گفته‌ی سازندگان بازی تقریباً می‌توانید به شکلی بی‌پایان، به جست‌وجو و انجام دادن کارهای مختلف بپردازید.

موتور گرافیکی این بازی Dunia Engine نام دارد که نسخه شماره دوم آن در این بازی به کار گرفته شده است. از قابلیت‌های منحصر به فرد این موتور گرافیکی می‌توان به سیستم تغییر آب و هوای بازی و شبیه سازی حالات چهره‌ی کاراکترهای بازی در کنار پشتیبانی از DirectX 11 اشاره کرد. تنظیمات گرافیکی به کار رفته در تست‌های این بازی را نیز در تصویر بالا مشاهده می‌فرمایید.

تست‌های Counter-Strike: Global Offensive

تست‌های Counter-Strike: Global Offensive
کمتر کسی است که اسم بازی Counter Strike را نشنیده باشد. بازی پرطرفداری که سال‌هاست به عنوان اصلی ترین بازی اول شخص شوتر آنلاین جهان شناخته شده است و مسابقات آن در اکثر نقاط جهان برگذار می‌شود. بازی Counter Strike Global Offensive مانند بازی‌های گذشته از سری Counter Strike داستانی ندارد و بازیکنان باید از بین دو گروه Terrorist و Counter Terrorist یکی را انتخاب کرده و به جدال با یکدیگر بپردازند. از دلایل اصلی انتخاب این بازی در کنار بازی‌های شناخته شده و به‌روز برای تست و مقایسه کارت‌های گرافیک، بی نیاز بودن آن از سخت‌افزارهای رده بالا برای اجرا و فراگیر بودن میان گیمر‌هاست. همچنین این بازی در سطح حرفه‌ای، روی مانیتورهای با نرخ نو سازی 120Hz به بالا، به قصد عملکرد بهتر و دقیق‌تر گیمر اجرا می‌شود که برای انتخاب کارت‌گرافیک مناسب، اطلاعات حاصل از این بررسی می‌تواند مفید باشد.

این بازی از نسخه اولیه موتور گرافیکی Source Engine بهره می‌برد و بر اساس توابع DirectX 9.0 ساخته شده است. تنظیمات گرافیکی به کار رفته در تست‌های این بازی را نیز در تصویر بالا مشاهده می‌فرمایید.

اورکلاکینگ با نرم‌افزار GPU Tweak II

اورکلاکینگ با نرم‌افزار GPU Tweak II
ایسوس نیز نرم‌افزار اختصاصی اورکلاکینگ و مانیتورینگ کارت‌های گرافیک خود به نام GPU Tweak را توسعه می‌دهد. این نرم‌افزار که اکنون مراحل تکامل نسخه دوم خود را طی می‌کند، امکانات و قابلیت‌های مفیدی دارد. در صفحه ابتدایی که Simple Mode نام دارد اطلاعات اولیه شامل دما و حداکثر فرکانس GPU Boost در کنار مقدار حافظه VRAM اشغال شده را نشان می‌دهد.

این نرم‌افزار در نسخه‌ جدید به شمارنده FPS و منوی کامل OSD برای نشان دادن اطلاعات مورد نیاز در هنگام اجرای بازی‌ها و بنچمارک‌ها نیز مجهز شده است. در آخرین آپدیت ارائه شده قابلیت OC Scanner هم به این نرم‌افزار افزوده شده است.

این قابلیت با بررسی پارامتر‌های دما، توان مصرفی و ولتاژ پردازنده گرافیکی، در چندین مرحله فرکانس‌های مختلف را روی کارت آزمایش می‌کند تا حداکثر فرکانس را پیدا کند. در این پنجره می‌توانید با کلیک بر روی Advance Setting مقدار این پارامتر‌ها را به طور دستی تنظیم کنید. البته اگر اندکی با اورکلاکینگ آشنایی دارید، پیشنهاد ما اتکا به مهارت‌های خودتان است.

برای اورکلاک این کارت به تنظیمات نرم‌افزار GPU Tweak رفته و با فعال کردن گزینه Overclocking Range Enhancement به صفحه Advanced Mode می‌رویم. سپس اسلایدرهای مربوط به محدود کننده‌های توان مصرفی و ولتاژ GPU را روی حداکثر قرار می‌دهیم. حداکثر مقدار Power Target برای این کارت 120% TDP استاندارد و دمای 90 درجه سانتی‌گراد تعیین شده است. با اندکی تلاش و اجرای تست‌های مختلف برای اطمینان از پایداری و بدون تغییر سرعت چرخش فن‌ها، در فرکانس پایه 1645MHz برای پردازنده گرافیکی و 1875MHz برای فرکانس حافظه رم (15000MHz Effective) به مرز ناپایداری رسیدیم.

برای سنجش کارایی پردازنده گرافیکی فوق در فرکانس 1645MHz برخی تست‌های کارایی و انرژی را دوباره تکرار کردیم. نتایج ثبت شده به شرح زیر است:

پس از اجرای آزمون‌های بالا پس از اورکلاک، مشخص شد در محدوده مشخص شده توسط سازنده و اورکلاک تنها به روش نرم‌افزاری، تنها با جا‌به‌جایی چند اسلایدر می‌توان کارایی این کارت را تا حدود 10 درصد افزایش داد. لازم به ذکر است این افزایش کارایی، توان مصرفی کارت را نیز در حدود 11 درصد افزایش داده است.

پس از اورکلاک و تحت استرس قرار دادن کارت، سرعت چرخش فن‌ها به 1100RPM افزایش یافت که در چنین حالتی نویز تولید شده از کارت نیز در فاصله 1 متری به حدود 30db رسید. با این حال هنوز نویز تولید شده از فاصله 1 متری همچنان قابل شنیدن نبود.

جمع‌بندی و امتیاز شهرسخت‌افزار

 

جمع‌بندی و امتیاز شهرسخت‌افزار
کارت گرافیک GTX 1660 Ti از رده اقتصادی/ارزان قیمت را می‌توان بهترین گزینه انویدیا برای گیمرهایی با مانیتور Full-HD و نرخ نوسازی 60Hz دانست. این کارت قادر است در بیشتر بازی‌های AAA روز با حداکثر تنظیمات گرافیکی نرخ متوسط فریم بیش از 60fps ارائه دهد و تجربه دلچسبی از حیث گیمینگ برای کاربر به ارمغان آورد. همچنین با داشتن 6GB حافظه و کاهش تنظیمات گرافیکی قادر است در رزولوشن Quad-HD نیز به متوسط نرخ فریم 60fps دست یافت که برای کارت گرافیکی در این سطح بسیار ارزنده است.

از دیگر ویژگی‌های این کارت می‌توان به پتانسیل بالای توان خام پردازشی آن اشاره کرد که در محدوده قیمت خود می‌تواند به راحتی نیاز‌های مرتبط با رندرینگ و سایر امور گرافیکی مبتنی بر GPU را مرتفع سازد.

از طرفی طراحی برد و خنک‌کننده نمونه مورد بررسی که توسط بخش ویژه گیمینگ و اورکلاکینگ ایسوس (ROG) انجام شده است، کاملاً منحصر به فرد بوده و قابل تحسین است. به طوری که اگر ندانید کارت گرافیک مذکور یک کارت رده اقتصادی است، طراحی PCB، امکانات اورکلاکینگ و مادینگ و خنک‌کننده آن نوید یک محصول رده‌بالا و خاص را می‌دهند.

هنگام نقد و بررسی، بارزترین مشخصه این کارت گرافیک، بی‌صدا بودن آن بود. در واقع خنک‌کننده قدرتمند و سه فن Strix به قدری توان دفع گرما را دارد که پردازنده گرافیکی TU116-400 با TDP معادل 120w حتی در حالت اورکلاکینگ نیز هیچ چالشی را برای آن ایجاد نمی‌کند و سرعت چرخش فن‌ها از 1100RPM فراتر نمی‌رود. پس از باز کردن خنک‌کننده و بررسی PCB به جرأت می‌توان گفت که مدار رگولاتور ولتاژ و امکاناتی مانند نقاط اندازه‌گیری ولتاژ روی آن، نه تنها برای گیمینگ بلکه برای Extreme Overclocking تعبیه شده‌اند.

نکات مثبت:

• طراحی و نورپردازی زیبا
• خنک‌کننده قدرتمند و بی‌صدا
• کامپوننت‌های خاص و با کیفیت
• امکانات منحصر به فرد

نکات منفی:

• قیمت زیاد نسبت به MSRP

با تمامی این تفاسیر کارت گرافیک ASUS ROG Strix GTX 1660 Ti OC Edition موفق به کسب امتیاز عالی 9.0 و نشان Gamer's Choice و ریز امتیازات زیر در کلاس محصولات ارزان قیمت از لابراتوار شهر سخت‌افزار شد:

ASUS ROG Strix GTX 1660 Ti OC Edition

کلاس عرضه : ارزان قیمت / رده پایین

9

بسته‌بندی

9

کارایی

10

کیفیت ساخت و طراحی

9.5

اورکلاکینگ

10

امکانات و سازگاری

7.5

ارزش خرید

9

امتیاز شهرسخت‌افزار

نشان شهرسخت‌افزار

9

چنانچه درباره این محصول سوال یا نظری دارید، در قسمت نظرات مطرح کنید.