شرکت مایکروسافت از چند وقت پیش با ادعاهایی جسورانه درباره دستاوردهایش در «رایانش کوانتومی» خبرساز شده است؛ ادعاهایی که حالا با برچسب «غیرقابل اعتماد» از سوی جامعه علمی مواجه شده‌اند. این شرکت از تراشه‌ای جدید به نام «مایورانا ۱» رونمایی کرده که به گفته خودش، با تکیه بر معماری «هسته توپولوژیکی»، می‌تواند یک میلیون کیوبیت را در یک پردازنده کوانتومی جای دهد. اما آیا این وعده‌ها ریشه در واقعیت دارند یا تنها بخشی از یک نمایش بزرگ‌اند؟ گروه بزرگی از دانشمندان با صحت ادعای این توان پردازشی در مایورانا 1 مخالفند!
تصور کنید جهانی که در آن فناوری‌های پیشرو، قله‌های تخیل بشر را فتح می‌کنند و نوید انقلابی عظیم در پردازش داده‌ها می‌دهند. اما ناگهان، سایه تردید دانشمندان بر این رویاها می‌افتد و پرسش‌هایی جدی مطرح می‌شود! این اتفاقی است که به نظر در مورد پردازنده کوانتومی مایورانا 1 مایکروسافت در حال وقوع است.
مایکروسافت زیر ذره‌بین: حقیقت یا بزرگ‌نمایی؟
سرگئی فرولوف، استاد برجسته فیزیک و ستاره‌شناسی دانشگاه پیتسبورگ، در گفت‌وگویی با نشریه TheRegister، زنگ خطر را به صدا درآورده و اعلام کرده:
این فناوری که مایکروسافت ادعای آن را داره، روی پایه‌های علمی‌ای بنا شده که هنوز به اثبات نرسیده. این یه چالش اساسی است که نمی‌شود نادیده گرفت.
انتقادها به همین‌جا ختم نمی‌شود؛ فرولوف پا را فراتر گذاشته و تراشه مایورانا ۱ را «پروژه‌ای گمراه‌کننده و اساساً غیرقابل اعتماد» نامیده است. او یادآوری می‌کند که این تردیدها ریشه‌ای قدیمی دارند؛ به‌ویژه از سال ۲۰۱۸ که مایکروسافت مقاله‌ای درباره «ذرات مایورانا» منتشر کرد و سپس به‌دلیل ضعف‌های علمی مجبور به بازپس‌گیری آن شد.
در همین رابطه بخوانید:
- رونمایی گوگل از تراشه کوانتومی Willow؛ پردازش محاسبات چند میلیارد ساله در عرض 5 دقیقه!
- آیا پردازنده کوانتومی گوگل می‌تواند رمزنگاری بیت کوین را بشکند؟
این تنها فرولوف نیست که به ادعاهای مایکروسافت با دیده شک می‌نگرد. گروهی از دانشمندان دیگر نیز از ناکافی بودن اطلاعات ارائه‌شده توسط این شرکت گله‌مندند و معتقدند جزئیات کلیدی در گزارش‌ها غایب است.
فرولوف در ادامه محاسبه مذکور افشا کرده که با پژوهشگران و فیزیکدانانی که مایکروسافت داده‌هایش را با آنها به اشتراک گذاشته، صحبت کرده است. او در این رابطه می‌گوید که «این افراد نه‌تنها از بیان قدرت متصور شده برای تحت تأثیر قرار نگرفته‌اند، بلکه انتقادات تندی هم به این ادعا مطرح کرده‌اند».
مایکروسافت قرار است در نشست جهانی فیزیک انجمن فیزیک آمریکا (APS) که از ۱۵ تا ۲۰ مارس (25 تا 30 اسفند ماه) برگزار می‌شود، یافته‌هایش را به صورت علمی، ارائه دهد. اما فرولوف همچنان نسبت به این پردازنده کوانتومی بدبین است و می‌گوید که بعید به نظر می‌رسد این ارائه بتواند ابهامات گسترده پیرامون این موضوع را برطرف کند.
فرولوف در این زمینه تأکید دارد که نتایج مربوط به ذرات مایورانا هنوز جای بحث دارند و بدون اثبات این نتایج، «کیوبیت توپولوژیکی» که مایکروسافت مدعی ساخت آن است، عملاً بی‌فایده خواهد بود.
در همین رابطه بخوانید:
- همه چیز درباره رایانش کوانتومی و کاربردهای فوق‌العاده‌ای که باید منتظر آنها باشیم
دفاع مایکروسافت در برابر موج انتقادها
در پاسخ به این هجمه‌ها، چتان نایاک، یکی از پژوهشگران مایکروسافت، به میدان آمده و اعلام کرده که مقاله این پروژه در مارس ۲۰۲۴ به نشریه نیچر ارسال شده و پس از بررسی‌های دقیق، در فوریه ۲۰۲۵ منتشر شده است. او همچنین نوید داد که پیشرفت‌های چشمگیری از آن زمان تاکنون به دست آمده که در نشست APS رونمایی خواهد شد.
مایکروسافت ادعا می‌کند تراشه مایورانا ۱ می‌تواند «ذرات مایورانا را رصد و مدیریت کنه تا کیوبیت‌هایی پایدارتر و مقیاس‌پذیرتر تولید شود»؛ کیوبیت‌هایی که ستون فقرات «رایانه‌های کوانتومی» را تشکیل می‌دهند. اما یک مشکل بزرگ وجود دارد: این ذرات که اولین بار در سال ۱۹۳۷ به‌صورت نظری مطرح شدند، هنوز به‌صورت قطعی کشف نشده‌اند.
همین موضوع باعث شده بسیاری از کارشناسان، ادعای مایکروسافت مبنی بر بهره‌برداری از این ذرات در پردازنده‌ای با هشت کیوبیت توپولوژیکی را باورنکردنی بدانند.
آینده پردازش کوانتومی؛ در انتظار روشنایی
رایانش کوانتومی، با وعده قدرت پردازشی بی‌نظیر که «رایانش کلاسیک» را به تاریخ می‌سپارد، یکی از داغ‌ترین حوزه‌های فناوری است. اما این قلمرو پیچیده، پس از بیش از ۴ دهه پژوهش، هنوز به یک «تراشه کوانتومی تجاری» دست نیافته است.
باید در نظر داشته باشید که مایکروسافت تنها بازیگر این میدان نیست؛ شرکت‌هایی مثل IBM، Quantum Brilliance و QCI نیز هرکدام با رویکردی متفاوت در این رقابت نفس‌گیر حضور دارند.
نیاز روزافزون بشر به پردازش داده‌ها، به‌ویژه با رشد هوش مصنوعی و مراکز داده عظیم، ارزش بازار رایانش کوانتومی را تا سال ۲۰۳۰ به ۲۰ تا ۳۰ میلیارد دلار رسانده و این رقم احتمالاً باز هم صعودی خواهد بود.
بدون شک، شرکتی که بتواند اولین راه‌حل عملی و تجاری را ارائه دهد، نه‌تنها میلیاردها دلار سود خواهد برد، بلکه ممکن است به تریلیون‌ها دلار دست یابد. اما اگر تراشه مایورانا ۱ نتواند انتظارات را برآورده کند، این شرکت نه‌تنها از این رقابت جا می‌ماند، بلکه منابع هنگفتی را در مسیری بی‌ثمر هدر داده است.
روزهای سرنوشت‌ساز در پیش است
ارائه مایکروسافت در روزهای آتی، پرده از اطلاعات بیشتری برخواهد داشت و شاید بتواند پاسخ روشنی به تردیدها بدهد. اما یک چیز قطعی است: اگر این پردازنده کوانتومی کارایی لازم را نداشته باشد، نه‌تنها ارزش تجاری خود را از دست خواهد داد، بلکه مایکروسافت را در برابر رقبایش تضعیف خواهد کرد.
یا این غول فناوری می‌تواند از این آزمون سخت سربلند بیرون بیاید یا این ادعاها تنها سرابی در بیابان نوآوری خواهند بود؟ زمان همه‌چیز را روشن خواهد کرد.
نظر خود را اضافه کنید.
برای ارسال نظر وارد شوید
ارسال نظر بدون عضویت در سایت