نوستالژی: داستان شنیدنی اولین بازی های موبایل

بازی‌های ویدئویی تا به امروز تحولات بسیاری را از بازی‌های آرکید گرفته تا کامپیوترهای خانگی، کنسول‌های دستی و اکنون گوشی‌های موبایل تجربه کرده‌اند، هر چند اولین تلفن‌های مجهز به بازی بسیار ضعیف‌تر از هیولاهای قدرتمند فعلی بودند. در ادامه این مطلب به بررسی مدل‌های گوشی اولیه‌ای می‌پردازیم که پایه‌گذار بازی‌‌های موبایلی بوده‌اند.

بحث‌های زیادی در مورد اینکه بازی موبایل اولین بار بر روی کدام گوشی موبایل ارائه شد وجود دارد؛ اما می‌دانیم این گوشی در سال 1994 (1372 هجری شمسی) به بازار عرضه شده است. در این سال سه مدل گوشی مدعی ارائه اولین بازی بر روی پلتفرم موبایل هستند که شامل Hagenuk MT-2000، Siemens S1 و IBM Simon می‌شوند.

گوشی MT-2000 توسط شرکت دانمارکی Hagenuk طراحی و ساخته شد. جالب است بدانید این شرکت به همراه رقیب اصلی فنلاندی خود یعنی نوکیا، اولین گوشی GSM خود را به فاصله یک هفته از یکدیگر عرضه کردند. در زمان طراحی، یک بازی کلاسیک با نام تتریس (Tetris) برای این محصول انتخاب شد که در آن دوره به شدت بر روی پلتفرم های مختلف گسترش یافته بود.

گزینه دیگر گوشی S1 شرکت زیمنس بود و این مدل نیز بازی تتریس را با نام Klotz ارائه می‌داد. از آنجا که این بازی در آن زمان موضوع چندین درگیری حقوقی بود، توسعه‌دهندگان نرم‌افزار S1 تصمیم گرفتند آن را با نام دیگری (Klotz) در اعماق سیستم منوی گوشی پنهان کنند.

آخرین مدل گوشی Simon شرکت IBM است که از اولین دستگاه‌های دستیار دیجیتال شخصی (PDA) محسوب می‌گردد. این دستگاه با فناوری‌های بسیار جلوتر از زمان خود شامل صفحه نمایش لمسی و قلم استایلوس معرفی شده بود.

بر روی این مدل یک بازی پازل مانند، متشکل از بلوک‌های متحرک کشویی با نام Scramble وجود داشت که به کاربر اجازه می‌داد این بازی را با استفاده از قلم بر روی نمایشگر لمسی انجام دهد.

چند سال بعد (در 1999 میلادی معادل 1377 هجری شمسی) گوشی Ericsson A1018s وارد بازار فروش شد که یک نمونه عالی از میزان علاقه مردم به انجام بازی بر روی گوشی موبایل به حساب می‌آید. در ابتدای معرفی این مدل هیچ بازی موبایلی بر روی آن تعبیه نشده بود.

با این حال دو سال پس از عرضه این گوشی، شرکت اریکسون یک بروزرسانی Firmware برای آن منتشر کرد که البته از طریق OTA در دسترس نبود و کاربران می‌بایست با استفاده از رایانه شخصی راهی برای نصب این بروزرسانی بر روی گوشی خود پیدا می‌کردند.

بازی ارائه شده در بروزرسانی گوشی A1018s همان بازی محبوب تتریس بود که به شکل عجیبی فقط برای کشورهای اروپای شرقی (احتمالاً به علت مشکلات مربوط به لایسنس) در دسترس بود.

مطمئناً وقتی به عبارت «بازی تلفن قدیمی» فکر می‌کنید، ذهن شما سریعاً به سمت بازی مشهور و محبوب Snake کشیده می‌شود. بازی Snake که از نسل بازی‌های دو نفره آرکید Blokade است، اولین بار به همراه گوشی نوکیا 6110 عرضه شد.

البته شاید برخی از شما به خاطر داشته باشید بازی Snake نیز از قابلیت دو بازیکن پشتیبانی می‌کرد. در این حالت هر دو بازیکن به جای خوردن سیب‌ها به دور یکدیگر تاب می‌خورند و سعی می‌کردند تا راه یکدیگر را سد کنند. گوشی‌های نوکیا 6110 در واقع با استفاده از فناوری مادون قرمز این امکان را ایجاد می‌کردند تا دو کاربر بتوانند با روبروی هم قرار دادن این مدل به انجام دونفره بازی بپردازند.

دستگاه‌هایی مانند Siemens SL45i و Nokia 3410 از سال 2001 و 2002 میلادی (معادل سال‌های 1379 و 1380 هجری شمسی) از اولین گوشی‌هایی بودند که از برنامه‌های Java MIDlet ( عنوان برنامه‌های Java Micro Edition) پشتیبانی می‌کردند.

پردازنده گوشی SL45i به طور معمول در فرکانس 13 مگاهرتز کار می‌کرد؛ اما با راه‌اندازی یک برنامه جاوا توسط کاربر با اورکلاک به فرکانس کاری 26 مگاهرتز می‌رسید. گوشی 3410 نوکیا در نوع خود بی‌نظیر بود و یکی از اولین بازی‌های موبایلی سه بعدی به نام Munkiki's Castles بهره می‌برد.

در این زمان کاربران این امکان را پیدا کرده بودند تا برنامه‌های شخص ثالث را بر روی گوشی‌های خود نصب کنند و این امکان به عنوان یک فرصت طلایی به سرعت توسط توسعه‌دهندگان بازی‌ها به کار گرفته شد.

توزیع این بازی‌ها خود مشکل قابل توجهی بود؛ اما دیگر مانند قبل لازم نبود که کاربران برای نصب یک بازی کل سیستم‌ عامل را فلش کنند. البته در آن دوران هنوز اپ استورها به معنای امروزه شکل نگرفته بودند.

هر چند این موضوع در مورد شرکت نوکیا و بازی Munkiki's Castles درست نیست. این بازی جهت دانلود بر روی Club Nokia که به نوعی یک فروشگاه نرم‌افزار کوچک محسوب می‌شد، از طریق شبکه جهانی وب در دسترس بود. در این فروشگاه کوچک کاربر می توانست آهنگ‌های زنگ تماس بخرد یا بازی دانلود کند.

در پایان به اولین گوشی‌های مخصوص بازی مانند Nokia N-Gage مربوط به سال 2003 (1381) و Sony Ericsson Xperia Play سال 2011 (1389) می‌رسیم که متأسفانه به شکستی تجاری تبدیل شدند. در این میان باید از طراحی و فرم فکتور شایسته و خلاقانه گوشی SPH-B5200 سامسونگ مربوط به سال 2006 نیز تقدیر کنیم.