آیا تا به حال اسم سنکوپ به گوشتان خورده است؟ سنکوپ که به عنوان غش کردن هم شناخته میشود به حالتی اشاره دارد که در آن فرد به صورت موقتی تمامی حواس و هوشیاری خود را از دست میدهد. علل مختلفی میتوانند منجر به سنکوپ شوند .
از مشکلات و بیماریهای زمینهای گرفته تا عوامل محیطی، البته که اغلب اوقات بیماریهای زمینهای مهمترین دلیل این ماجرا هستند. ما در ادامه این مطلب قصد داریم بیشتر در مورد عوامل موثر در بروز این اتفاق، علائم آن و راهکارهای درمان و پیشگیری آن صحبت کنیم. همراه ما باشید.
منظور از سنکوپ چیست؟
سنکوپ که معادل انگلیسی آن هم syncope است کلمهای پزشکی برای توصیف حالت غش کردن و از حال رفتن است. این اتفاق اغلب اوقات به دلیل کاهش موقتی جریان خون به سمت مغز اتفاق میافتد. دقت کنید که سنکوپ اکثرا به دلیل یک عامل موقتی ظاهر میشود و به طور کوتاه مدت فرد را درگیر میکند.
بنابراین زمانی که:
- فشار خون به صورت ناگهانی پایین بیاید
- ضربان قلب به طور اتفاق کاهش پیدا کند
- و جریان خون در بدن به هر علتی کمتر شود
شما سنکوپ را تجربه خواهید کرد.
البته دقت کنید زمانی که سنکوپ اتفاق میافتد بعد از چند ثانیه تا چند لحظه فرد هوشیار خواهد شد. با این حال حتی با برگشتن هوشیاری هم همچنان احساس سردرگمی و گیجی خواهد داشت. بازیابی کامل حالت طبیعی بیمار بعد از گذشت چند ساعت اتفاق میافتد.
سنکوپ یا همان غش کردن ناگهانی میتواند زنگ خطری مبنی بر وجود یک مشکل جدیتر باشد. پیشنهاد میکنیم که به هیچ عنوان این مدل بیهوشی را دست کم نگیرید و حتما علائمی که تجربه میکنید را با پزشک در میان بگذارید.
انواع مختلف سنکوپ
در دنیای پزشکی چند مدل سنکوپ وجود دارد که عبارت هستند از:
- سنکوپ وازوواگال (Vasovagal syncope): زمانی که در سیستم عصبی خودمختار بدن اختلالی ایجاد شود ممکن است فرد سنکوپ را تجربه کند. این سیستم موظف به کنترل برخی از حیاتیترین عملکردهای بدن انسان از جمله تنفس، ضربان قلب و گوارش است. اضطراب شدید، ماندن در گرمای شدید، حضور در مکانهای پر ازدحام، قرار گرفتن در معرض سموم و... برخی از دلایل این مدل سنکوپ هستند.
- سنکوپ موقعیتی (Situational syncope): این مدل هم نوعی از سنکوپ وازوواگال بوده که تنها در شرایطی خاص زمانی که سیستم عصبی مختل شود اتفاق میافتد. ترس، کم آبی بدن، درد، گرسنگی، مصرف مواد مخدر و... برخی از فاکتورهای موثر در بروز این نوع سنکوپ هستند.
- سنکوپ ارتواستاتیک (Postural or orthostatic syncope): این مدل سنکوپ ناشی از افت ناگهانی و شدید فشار خون است.
- سنکوپ قلبی (Cardiac syncope): همانطور که از نام این نوع مشخص است سنکوپ قلبی ناشی از بیماریهای قلبی و عروقی است.
- سنکوپ عصبی (Neurologic syncope): برخی بیماریهای زمینهای عصبی مانند تشنج و یا سکته مغزی میتوانند منجر به بروز سنکوپ عصبی شوند.
- سندروم تاکی کاردی ارتواستاتیک وضعیتی (Postural Orthostatic Tachycardia Syndrome): این بیماری با نام اختصاری POTS هم شناخته میشود. بیماری قلبی که با احساس سبکی سر و تپش قلب زیاد در حالت ایستاده شروع میشود. در این سندرم ضربان قلب بیمار با تغییر وضعیت بدنی (به عنوان مثال تغییر وضعیت از نشستن به حالت ایستاده) به شدت افزایش پیدا میکند. از علائم این سندرم میتوانیم به تاری دید، خستگی، سرگیجه، ضعف، سردرد، اختلالات خواب و مشکلات تمرکز اشاره کنیم.
علت سنکوپ چیست؟
بالاتر دیدید که انواع مختلف سنکوپ را معرفی کردیم. همانطور که متوجه شدید هر کدام از مدلهای مختلف این بیماری با علت مشخصی ظاهر میشوند. جدای از اینها از اصلیترین دلایل و علل بروز سنکوپ میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم.
- بیماریهای زمینهای عصبی
- بیماریهای قلبی و عروقی
- قرار گرفتن در معرض سموم
- کم آبی شدید بدن
- استرس و اضطراب کنترلنشده
- ترس
- گرسنگی طولانی مدت
- گرفتگی عروق
- از کار افتادن ناگهانی قلب
علاوه بر تمامی اینها در حدود 33% از کیسهایی که سنکوپ را تجربه میکنند هنوز علت دقیق بیماری مشخص نیست. با این حال مصرف برخی داروها میتوانند احتمال بروز سنکوپ را چندین برابر کنند.
سنکوپ یک بیماری بسیار شایع است و 3% از جمعیت مردان و 3.5% از جمعیت زنان را درگیر میکند. این بیماری با افزایش سن بیشتر دیده میشود و 6% افراد بالای 75 سال را تحت تاثیر قرار میدهد. البته دقت کنید که سنکوپ ممکن است در تمامی افراد فارغ از سن و جنسیت اتفاق بیفتد، حتی در افرادی که هیچ مشکل زمینهای هم ندارند دیده میشود.
علائم و نشانههای سنکوپ
از شایعترین علائم سنکوپ میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- سیاه شدن دید
- احساس سبکی سر
- افتادن بر روی زمین
- احساس سرگیجه
- خواب آلودگی و گیجی
- غش کردن، بخصوص بعد از غذا یا ورزش
- احساس بیثباتی در حین ایستادن
- مشکلات بینایی
- سردرد شدید
تشخیص سنکوپ و اقدامات درمانی
اگر تجربه سنکوپ دارید باید حتما با پزشک در این زمینه مشورت کنید و تحت نظر و معاینه قرار بگیرید.
متخصص مغز و اعصاب هم میتواند در این زمینه به شما کمک کند. پزشک سعی میکند با بررسی وضعیت قلب و عروق، میزان خون در داخل بدن، فشار خون در حالتهای مختلف بدن و به طور کلی معاینه بالینی تشخیص اولیه را انجام دهد. در این میان آزمایشهایی مانند الکتروکاردیوگرام، اکوکاردیوگرافی، الکتروانسفالوگرام و سی تی اسکن هم به تشخیص دقیقتر مشکل کمک میکنند.
در ادامه بحث اقدامات درمانی به میان میآید. اگر یکی از عزیزان و نزدیکان شما سنکوپ را تجربه کرد و شما در محل حضور دارید اولین کاری که باید بکنید حفظ خونسردی و آرامشتان است. در ادامه به نکات زیر دقت کنید:
- از نفس کشیدن بیمار مطمئن شوید.
- آنها را به حالت دراز کشیده یا نشسته قرار دهید.
- به بیمار آب برای نوشیدن بدهید.
سپس در اسرع وقت به سراغ کمکها و فوریتهای پزشکی بروید.
دقت کنید که درمان سنکوپ به علت آن بستگی دارد. با این حال پزشکان میتوانند به کمک تغییر سبک زندگی فرد، رژیم غذایی مناسب، دارو درمانی و روشهای اصلاح ضربان قلب و فشار خون از بروز این اتفاق جلوگیری کنند.
سخن پایانی
همانطور که دیدید عارضه سنکوپ به دلایل مختلفی اتفاق میافتد. با اینکه این عارضه خطر چندانی ندارد اما در صورتی که فرد به طور مداوم آن را تجربه کند، ضربان قلب بسیار نامنظمی داشته باشد یا تشنج را تجربه کند میتواند برای او خطرناک باشد. در نتیجه در صورتی که سابقه بیماریهای عصبی و قلبی را دارید بهتر است در این مورد محتاط باشید و با پزشک در این زمینه مشورت کنید. اگر به کمک متخصص نیاز دارید همین حالا سری به سایت درمانکده بزنید. درمانکده علاوه بر داشتن یک مجله پزشکی کامل لیست جامعی از متخصصین معتبر را در اختیارتان میگذارد. از دکتر ارتوپد گرفته تا متخصص قلب و ...
سلب مسئولیت: مطالب منتشرشده در دسته رپورتاژ آگهی توسط شرکتهای ثالث تهیه شده و جنبه تبلیغاتی یا بیانیه خبری دارند. این مطالب صرفاً بازنشر شده و شهرسختافزار مسئولیتی در قبال صحت محتوای آن ندارد.
نظر خود را اضافه کنید.
برای ارسال نظر وارد شوید
ارسال نظر بدون عضویت در سایت