آیا Windows Phone دوباره زنده می‌شود؟ مطالبه جدی کاربران از مایکروسافت

در شرایطی که بازار جهانی گوشی‌های هوشمند عملاً به دو اکوسیستم اندروید و iOS محدود شده، بار دیگر نام Windows Phone به واسطه یک دادخواست اینترنتی بر سر زبان‌ها افتاده است. دادخواستی که به‌تازگی در پلتفرم Change.org منتشر شده، از مایکروسافت می‌خواهد تا با تکیه بر فناوری‌های امروزی، پروژه ویندوز فون را احیا کند. اما آیا چنین اتفاقی ممکن است؟

بنابر گزارش Windows Central، به تازگی کاربران طی یک دادخواست اینترنتی، خواستار بازگشت Windows Phone به بازار موبایل شده‌اند. ویندوز فون زمانی به‌عنوان سومین اکوسیستم تلفن‌های هوشمند شناخته می‌شد و حالا دادخواست مذکور تلاش دارد تلنگری به مایکروسافت و کاربرای بزند که همیشه رویای یک سیستم‌عامل موبایلی غیر از اندورید و iOS را در سر می‌پرواندند.

دادخواست مذکور در پلتفرم Change.org، که توسط فردی به نام «اسپیروس کِی» از یونان تنظیم شده، اگرچه از نظر تعداد امضاها هنوز فاصله زیادی با یک جنبش تأثیرگذار دارد، اما بار دیگر توجه جامعه علاقه‌مندان فناوری را به خلأ مایکروسافت در حوزه موبایل جلب کرده است؛ خلأیی که حتی امروز نیز تبعات آن در استراتژی‌های کلان این شرکت قابل مشاهده است.

ویندوز فون در زمان اوج خود به‌عنوان سومین اکوسیستم اصلی موبایل در کنار اندروید و iOS شناخته می‌شد. این پلتفرم با رابط کاربری مبتنی بر Metro UI  (که بعدها با نام Fluent Design تکامل یافت) رویکردی کاملاً متفاوت نسبت به رقبا داشت. استفاده از کاشی‌های زنده (Live Tiles) نه‌تنها ظاهر مینیمال و یکپارچه‌ای ایجاد می‌کرد، بلکه اطلاعات کلیدی هر برنامه را بدون نیاز به اجرای آن، مستقیماً روی صفحه اصلی نمایش می‌داد؛ قابلیتی که حتی سال‌ها بعد نیز نمونه‌ای دقیقاً مشابه آن در اندروید و iOS دیده نشد.

از دید فنی، ویندوز فون به دلیل یکپارچگی عمیق با سرویس‌های مایکروسافت، از جمله آفیس، وان‌درایو و اکوسیستم ویندوز دسکتاپ، تجربه‌ای متفاوت برای کاربران حرفه‌ای و سازمانی فراهم می‌کرد. در کنار این موارد، عملکرد روان سیستم‌عامل حتی روی سخت‌افزارهای میان‌رده، یکی از نقاط قوت اصلی این پلتفرم محسوب می‌شد.

تصمیم جنجالی مایکروسافت؛ پایان ویندوز فون با یک توییت

با وجود رشد تدریجی جامعه کاربری و فروش میلیون‌ها دستگاه از طریق شرکایی مانند نوکیا، مایکروسافت در اقدامی بحث‌برانگیز، عملاً با یک پیام کوتاه در شبکه‌های اجتماعی اعلام کرد که ویندوز فون دیگر در اولویت‌های این شرکت قرار ندارد. این تصمیم در حالی اتخاذ شد که مایکروسافت پیش‌تر بخش موبایل نوکیا را خریداری کرده بود، اما پیش از آنکه فرصت واقعی برای تثبیت جایگاه این پلتفرم فراهم شود، پروژه را متوقف کرد.

نکته قابل‌توجه آن است که ساتیا نادلا، مدیرعامل فعلی مایکروسافت، سال‌ها بعد به‌طور ضمنی از نحوه مدیریت این پروژه و تعطیلی زودهنگام آن ابراز تأسف کرد؛ موضوعی که نشان می‌دهد حتی در داخل مایکروسافت نیز اجماع کاملی درباره این تصمیم وجود نداشته است.

محتوای دادخواست؛ درخواست برای بازگشت، نه تکرار گذشته

در متن این دادخواست آمده است:

ما از مایکروسافت می‌خواهیم ویندوز فون را احیا کند؛ پلتفرمی که جلوتر از زمان خود بود و همچنان پایگاه هواداران وفادار و فعالی دارد.

در ادامه، نویسنده  دادخواست، بحث را به سمت ویژگی‌ها و مواهب ویندوزفون برده و تأکید می‌کند:

ویندوز فون تجربه‌ای تمیز، سریع، روان و نوآورانه ارائه می‌داد؛ با قابلیت‌هایی مانند کاشی‌های زنده، یکپارچگی عمیق با سرویس‌های مایکروسافت و طراحی جسورانه و منحصربه‌فرد. در بازاری که تحت سلطه iOS و اندروید قرار دارد، همچنان فضا و تقاضا برای یک اکوسیستم سوم با تمرکز بر سادگی، بهره‌وری و حق انتخاب کاربر وجود دارد. هدف ما بازگشت به گذشته نیست، بلکه بازآفرینی ویندوز فون با تکیه بر فناوری‌های امروز است.

در ویدئوی زیر می‌تواند طرح مفهومی یکی از علاقه‌مندان به گوشی با نام Surface Phone و سیستم‌عامل ویندوزفون 11 را مشاهده کنید:

چرا بازگشت ویندوز فون بعید به نظر می‌رسد؟

با وجود جذابیت ایده، شواهد نشان می‌دهد که مایکروسافت هیچ برنامه رسمی‌ای برای بازگشت جدی به بازار موبایل ندارد. پروژه‌هایی مانند Surface Andromeda و گوشی دوصفحه‌ای Surface Duo که قرار بود نوعی تجربه ویندوزمحور یا دست‌کم نزدیک به آن را روی موبایل ارائه دهند، در نهایت یا لغو شدند یا به شکست تجاری انجامیدند.

پس از خروج پانوس پانای، معمار اصلی محصولات سرفیس و همچنین تغییرات مدیریتی پس از دوران استیو بالمر، تمرکز مایکروسافت به‌وضوح از تولید سخت‌افزارهای مصرفی به سمت سرویس‌ها، نرم‌افزار و هوش مصنوعی سوق پیدا کرده است. حتی در حوزه ایکس‌باکس نیز این شرکت به سمت مدل همکاری با تولیدکنندگان سخت‌افزار (OEM) حرکت کرده و دستگاه‌هایی مانند Xbox Ally را به شرکت‌هایی نظیر ASUS سپرده است.

آیا هنوز شانسی برای «گوشی ویندوزی» وجود دارد؟

اگر از دید یک کارشناس حوزه ساخت و تولید محصولات فناورانه به ایده یک گوشی مبتنی بر ویندوز ۱۱ کامل (با رابط کاربری تمام‌صفحه و بهینه‌شده برای نمایشگرهای کوچک) نگاه کنیم باید گفت که این ایده کاملاً غیرممکن نیست. پیشرفت پردازنده‌های مبتنی بر معماری آرم، افزایش توان پردازشی آن‌ها و بهبود لایه شبیه‌سازی ویندوز روی ARM از طریق فناوری Prism، این امکان را فراهم کرده که اجرای نسخه کامل ویندوز روی دستگاه‌های کم‌مصرف‌تر، بیش از گذشته واقع‌گرایانه باشد.

با این حال، حتی در چنین سناریویی نیز ویندوز فون احتمالاً تنها می‌توانست در بازارهای خاص و کاربردهای محدود، حضور پیدا کند و بعید است توان رقابت مستقیم با سلطه گسترده اندروید و iOS را داشته باشد.

جمع‌بندی؛ رویایی جذاب اما دور از دسترس

در نهایت، دادخواست Change.org بیش از آنکه نشانه‌ای از یک بازگشت قریب‌الوقوع باشد، یادآور فرصتی است که مایکروسافت سال‌ها پیش از دست داد. نبود یک پلتفرم موبایل اختصاصی، به باور بسیاری از تحلیل‌گران، حتی می‌تواند جایگاه این شرکت را در رقابت‌های آینده از جمله در حوزه هوش مصنوعی و اکوسیستم‌های یکپارچه، تضعیف کند.

شاید اگر تصمیمات مربوط به خرید نوکیا با دید بلندمدت‌تری اتخاذ می‌شد، امروز شاهد جایگاه متفاوتی برای مایکروسافت در بازار موبایل بودیم. اما فعلاً، ویندوز فون بیش از هر چیز، نمادی از «آنچه می‌توانست باشد» باقی مانده است.