کوالکام در رویداد Snapdragon Summit امسال از نسل دوم پردازنده‌های مخصوص رایانه‌های ویندوزی رونمایی کرد. سری جدید شامل دو مدل Snapdragon X2 Elite و Snapdragon X2 Elite Extreme می‌شود که قرار است در نیمه اول سال ۲۰۲۶ روی لپ‌تاپ‌ها و مینی‌پی‌سی‌ها عرضه شوند. مهم‌ترین نکته اینجاست که مدل Extreme اولین تراشه آرم است که توانسته به فرکانس ۵ گیگاهرتز برسد؛ موضوعی که آن را رقیب مستقیم تراشه‌های قدرتمندی مثل Apple M4 Max می‌کند.
اینکه پردازنده‌های ARM در حالت ورود به دنیای لپ‌تاپ‌ها و کامپیوترهای رومیزی هستند اتفاق جدیدی نیست و از سال 2020 و با ورود رسمی اپل به این حوزه شاهد تمرکز بیشتر شرکت‌هایی مانند کوالکام و مایکروسافت بر این حوزه بوده‌ایم.
اما پاشنه آشیل همه سیستم‌های بر پایه ویندوز (و حتی اندروید) در این بخش، عدم قدرت پردازشی بسیار بالا در حد تراشه‌های X86 موجود است. طی یکی دو سال گذشته کوالکام با نسل‌های مختلف پردازنده‌های اختصاصی شده برای دسکتاپ تلاش کرده تا فاصله بسیار با رقبای اپلی را برطرف کند که به نظر امسال و با معرفی سری X2 از پردازنده‌های اسنپدراگون الیت، اولین بار شاهد از بین رفتن اختلاف و قدرت پردازشی این دو گروه خواهیم بود.
همانطور که گفتیم کوالکام در Snapdragon Summit از دو عضو جدید خانواده X2 رونمایی کرده: Snapdragon X2 Elite و Snapdragon X2 Elite Extreme. این خانواده قرار است ستون فقرات نسل دوم تراشه‌های بر پایه آرم کوالکام برای لپ‌تاپ‌ها و فرم‌فکتورهای PC باشد. نکته‌ی برجسته در این سری آن است که ادعا می‌شود مدل Extreme اولین تراشه مبتنی بر آرم است که می‌تواند در حالت بوست روی یک یا دو هسته به ۵.۰ گیگاهرتز برسد؛ قابلیتی که کوالکام آن را به‌عنوان گامی فراتر در رقابت با تراشه‌های رقیب معرفی می‌کند.
قبل از پرداختن به توضیح هر بخش در جدول زیر می‌توانید سه مدل معرفی شده از این سری را با هم مقایسه کنید:
| مشخصه | Snapdragon X2 Elite Extreme (X2E-96-100) | Snapdragon X2 Elite (X2E-88-100) | Snapdragon X2 Elite (X2E-80-100) |
|---|---|---|---|
| پارت نامبر | X2E-96-100 | X2E-88-100 | X2E-80-100 |
| هسته‌ها (Prime / Performance) | 45997 | 45997 | 45814 |
| بوست فرکانس (تک‌هسته/دو هسته) | 5.0 GHz / 5.0 GHz | 4.7 GHz / 4.7 GHz | 4.7 GHz / 4.4 GHz |
| حداکثر فرکانس چند‌هسته‌ای | 3.6 GHz | 3.4 GHz | |
| مجموع حافظهٔ نهان | 53 MB | 34 MB | |
| پردازندهٔ گرافیکی (Adreno) | X2-90 | X2-85 | |
| فرکانس GPU (حداکثر) | 1.85 GHz | 1.70 GHz | |
| توان NPU TOPS (INT8) | 80 | ||
| نوع حافظه | LPDDR5X-9523 | ||
| حداکثر حافظه پشتیبانی | 128+ GB | 128 GB | |
| عرض گذرگاه حافظه | 192-bit | 128-bit | |
| پهنای‌باند حافظه | 228 GB/s | 152 GB/s | |
| پردازشگر تصویر (ISP) | Qualcomm Spectra ISP | ||
| مودم-RF | Snapdragon X75 5G | ||
| اتصال | تا Wi-Fi 7، Bluetooth 5.4 | ||
مشخصات CPU در تراشه‌های X2 Elite
هر دو تراشه بر پایه فناوری ساخت ۳ نانومتری تولید شده‌اند و ترکیبی از هسته‌های قدرتمند Oryon Prime و هسته‌های Performance دارند. مدل Elite Extreme با شماره فنی X2E-96-100 شامل ۱۸ هسته (۱۲ هسته Prime و ۶ هسته Performance) است. فرکانس بوست در حالت تک‌هسته‌ای و دو هسته‌ای به ۵ گیگاهرتز می‌رسد و در حالت چند‌هسته‌ای حداکثر ۳.۶ گیگاهرتز است. این فرکانس یک مقدار بسیار چشمگیر است، اما رسیدن پایدار به چنین حدی در اولترابوک‌ها یا لپ‌تاپ‌های سبک نیازمند طراحی حرارتی و مدار تغذیه بسیار حرفه‌ای و رده‌بالایی است.
مدل‌های استاندارد Elite با شماره مدل‌های X2E-88-100 و X2E-80-100 عرضه می‌شوند. نسخه قوی‌تر (88-100) هم مثل Extreme دارای ۱۸ هسته است اما حداکثر فرکانس آن ۴.۷ گیگاهرتز است. البته نسخه دیگر (80-100) با ۱۲ هسته و کش ۳۴ مگابایت عرضه خواهد شد نیز در نوع خود بسیار جالب توجه است و می‌تواند در بسیاری از محصولات مورد استفاده قرار گیرد. در نظر داشته باشید که میزان حافظه کش در دو مدل دیگر ۵۳ مگابایت است.
باید به این نکته نیز اشاره کنیم که برخی رسانه‌های به‌طور مشخص فرکانس «حداکثر» برای هسته‌های پردازشی رده بالا را نیز گزارش کرده‌اند مثلاً برای برخی حالات مقادیر 4.40 GHz (برای Prime) و 3.60 GHz (برای Performance) ذکر شده است. البته خود شرکت کوالکام به‌صورت برجسته‌تر فرکانس بوست ۵.0 GHz را برای تا دو هسته اعلام کرده است.
در نظر داشته باشید که کوالکام در اعلامیه اولیه TDP دقیق و بعضی از داده‌های مهم دیگر در خصوص توان پردازشی را ارائه نکرده است. برای ارزیابی کاملِ عملکرد/توان و تعیین اینکه این تراشه‌ها چقدر در دنیای واقعی از رقبا جلو می‌زنند، به بررسی‌های مستقل نیاز داریم.
پردازنده گرافیکی و NPU
کوالکام همراه این پردازنده‌ها نسل جدید GPUهای Adreno را نیز برای این خانواده معرفی کرده است. در مدل Extreme، بخش پردازش گرافیکی با شناسه X2-90 تا ۱.۸۵ گیگاهرتز سرعت دارد و نسبت به نسل قبل، بهره‌وری انرژی و کارایی به ازای هر وات ۲.۳ برابر بهتر شده است. طبق اطلاعات منتشر شده در رویداد امروز به این نکته نیز اشاره شد که نسخه‌های استاندارد از این GPU تحت فرکانس حداکثر ۱.۷ گیگاهرتز کلاک می‌خورند.
واحد پردازش عصبی یا همان NPU Hexagon هم ارتقای بزرگی داشته و حالا توان پردازشی ۸۰ تریلیون عملیات در ثانیه (TOPS) ارائه می‌دهد. این عدد که فاصله بسیار زیادی با استاندارد 45 تاپس کوپایلوت ویندوز دارد، بالاترین عددی است که تا به حال روی برای ارائه قابلیت‌های پردازش مخصوص هوش مصنوعی روی لپ‌تاپ‌ها اعلام شده و طبق اعلام کوالکام اینNPU «برای اجرای Copilot+ و تجربه‌های همزمان هوش مصنوعی» بسیار کارآمد باشد.
حافظه و پهنای باند
بخش جالب توجه و بسیار جذب دیگر این چیپست مربوط به حافظه رم است. طبق اعلام کوالکام تمام مدل‌های X2 Elite از حافظه LPDDR5X پشتیبانی می‌کنند. مدل Extreme تا ۱۲۸ گیگابایت حافظه با پهنای باند ۲۲۸ گیگابایت بر ثانیه را به خوبی آدرس‌دهی کرده و در نسخه‌های معمولی، پهنای باند روی ۱۵۲ گیگابایت بر ثانیه محدود شده است.
همانطور که می‌دانید افزایش عرض گذرگاه و پهنای‌باند مستقیماً روی عملکرد حافظه‌محور (مثلاً کار با بافت‌های حجیم در گرافیک، بارهای ML و ادیت عکس و ویدئو) تأثیرگذار است؛ بنابراین افزایش از 152 به 228 GB/s برای سناریوهای پردازش سنگین بسیار قابل‌توجه خواهد بود.
ارتباطات و امکانات دیگر
پردازنده‌های سری X2 به مودم Snapdragon X75 5G مجهز هستند که سرعت دانلود تا ۱۰ گیگابیت بر ثانیه را فراهم می‌کند. علاوه بر این، پشتیبانی از Wi-Fi 7 و بلوتوث 5.4 با سیستم FastConnect 7800 در نظر گرفته شده است. کوالکام همچنین قابلیتی به نام Guardian معرفی کرده که شبیه به فناوری vPro اینتل برای مدیریت و کنترل از راه دور سیستم‌ها کاربرد دارد.
عملکرد و مصرف انرژی
کوالکام در بیانیه‌هایش چند معیار مقایسه‌ای ارائه کرده است که شامل مقایسه عملکرد پردازنده در حالت‌های مختلف است. طبق اعلام شرکت، این پردازنده‌ها در توان مصرفی یکسان تا ۷۵ درصد سریع‌تر از رقبا عمل می‌کنند. در بخش چندوظیفگی هم سرعت تا ۳۱ درصد بالاتر از دیگر پردازنده‌های هم‌رده است و سری X2 Elite در مقایسه با نسل قبل، تا ۴۳ درصد انرژی کمتری مصرف می‌کنند.
در نظر داشته باشید که شرکت‌ها اغلب «توان نرمال‌شده» یا «ISO power» را برای مقایسه‌ی منصفانه عملکرد بین معماری‌ها به‌کار می‌برند. این بدان معناست که عملکرد در یک سقف توان مشخص مقایسه شده و کوالکام نیز مشابه این روش، تأکید کرده که اندازه‌گیری‌ها در چنین شرایط نرمال‌شده‌ای انجام شده‌اند. البته این شرکت جزییات کامل تست‌ها (مثلاً TDP دقیق، پروتکل‌های بنچمارک یا سناریوهای آزمون) را در اعلامیه اولیه اعلام نکرده و این بدان معناست که برای نتایج دقیق‌تر بهتر است منتظر نتایج بنچمارک واقعی بمانیم.
کاربرد و زمان عرضه سری X2 Elite
از مشخصاتی که از برای این دو تراشه دیدیم این‌طور برمی‌آید که کوالکام آنها را برای دستگاه‌های قابل حمل حرفه‌ای تنظیم و طراحی کرده است. به صورت ویژه می‌توان گفت که X2 Elite Extreme برای لپ‌تاپ، مینی‌پی‌سی و به صورت کلی PCهای پرچمدار طراحی شده و حوزه‌های هدف آن شامل تجربه‌های عامل‌پذیر AI (agentic AI)، سیستم‌های مناسب تحلیل داده محاسباتی سنگین، لپ‌تاپ‌های مخصوص ادیت حرفه‌ای و مواردی از این دست خواهد بود. در واقع انتظار داریم این محصول را بیشتر در محصولاتی ببینیم که هدفشان فراهم کردن توان محاسباتی بسیار بالا روی دستگاه‌های نازک و قابل‌حمل است
همچنین اولین دستگاه‌های مجهز به Snapdragon X2 Elite و Elite Extreme در نیمه نخست ۲۰۲۶ وارد بازار خواهند شد. احتمالاً پیش‌نمایش‌هایی از این محصولات را در نمایشگاه CES 2026 خواهیم دید.
نظر خود را اضافه کنید.
برای ارسال نظر وارد شوید
ارسال نظر بدون عضویت در سایت