آمار تکان دهنده توکن های اسکم و کلاهبرداری ارز دیجیتال ؛ مراقب دارایی خود باشید

اگر از افراد فعال یا علاقه‌مند به دنیای ارزهای دیجیتال باشید حتماً در جریان اخبار یک ساله اخیر پیرامون ورشکستگی صرافی‌های بین‌المللی این حوزه و پروژه‌های بزرگ آن قرار دارید. اما حقیقت آن است که این پروژه‌ها و سازمان‌ها نیستند که بزرگترین آسیب‌ها را به حوزه ارز دیجیتال می‌زنند و مهمترین مشکل این بازار، توکن‌ها و پروژه‌های اسکم است که میلیاردها دلار سرمایه کاربران را به جیب کلاهبرداران این حوزه سرازیر می‌کند.

توکن جعلی یا اسکم چیست؟

اصولاً هر توکن ارز دیجیتال، در ابتدای کار یک پروژه تعریف شده و مشخص است که باید ساختار برنامه خود را از لحاظ فاکتورهای فنی لازم مشخص کرده و پس از آن با ارائه برگه توضیح مشخصات (White Paper)، اقدام به جذب سرمایه برای توسعه خود کند.

در این شرایط بسیاری از پروژه‌ها برای کسب سرمایه، روش‌هایی مانند شراکت افراد ثالث و فراخوان عمومی را در نظر گرفته و اقدام به برگزاری رویدادهایی موسوم به ایردراپ می‌کنند که طرحی شبیه (و نه دقیقاً مشابه) عرضه اولیه در سازمان‌هایی مانند بورس است.

پس از اطلاع عمومی، افرادی که به پروژه‌های مذکور علاقه‌مند شده باشند می‌توانند با طی مراحلی، در آن پروژه سرمایه‌گذاری کرده و به اصطلاح در ایردراپ شرکت کنند. این نقطه واریز پول (به صورت ارز دیجیتال) به حساب صاحبان پروژه‌هاست که بعدها هیچ بازگشتی ندارد. در واقع در یک پروژه اسکم شما روی توکنی سرمایه‌گذاری می‌کنید که هیچ گاه قابل فروش نخواهد بود.

برخی از پروژه‌های جعلی در این گروه به نحوی عرضه می‌شوند که در ابتدای کار همه چیز عالی و یک پروژه بزرگ با اهداف عالی را نشان می‌دهند. اما پس از پایان دوره ایردراپ و عرضه نهایی، سرمایه‌گذار به دلایل بسیاری که می‌توانند تغییر قرارداد فروش، تغییرات فنی در پروژه و ... باشد، هیچ گاه موفق به فروش توکن خریداری شده خود نخواهد بود.

در این میان پروژه‌های توکنی نیز وجود دارند که به یک باره با همکاری گروه‌هایی، پامپ جعلی را تجربه می‌کنند. در این گروه پروژه‌های توکن کلاهبرداری که به honeypot مشهور هستند، ابتدا صاحبان اولین توکن بخش اعظمی از توکن‌های عرضه شده را در تملک خود می‌گیرند و سپس با ایجاد حباب، در بازار برای توکن خود جذابیت ایجاد می‌کنند. پس از پامپ‌های سرسامآوری که گاهی تا چند هزار درصد بیشتر از ارزش اولیه توکن را نتیجه می‌دهد، در نهایت و در در فرصت مناسب، اقدام به فروش توکن‌های خود کرده و سرمایه بزرگ کسب شده توسط سرمایه‌گذاران بی خبر از همه جا را تصاحب می‌کنند. به دلیل ذات نامشخص بسیاری از پروژه‌ها نیز هیچ گاه نمی‌توان رد و اثری از این افراد یافت و به عبارت ساده، سرمایه سرمایه‌گذاران دود هوا شده و از بین می‌رود.

آمار باورنکردنی توکن های جعلی و اسکم در سال 2021

بنابر آمار جدید موسسه Solidus مشخص شده که تنها طی سال 2022 با رشد بسیار بزرگ 41 درصدی نسبت به سال گذشته روبرو شده و به آمار باورنکردنی 1،117،629 توکن اسکم یا جعلی رسیده است.

در این تحقیقات مشخص شده که متوسط اعلام موجودیت پروژه‌های توکن اسکم ارز دیجیتال در سال 2022 به تعداد 350 پروژه جعلی در هر روز می‌رسد که نسبت به آمار 228 پروژه سال 2021 و عرضه 83،400 پروژه اسکم، رشد قابل توجهی از خود نشان می‌دهد.

گزارش سولیداس همچنین به این مورد نیز اشاره می‌کند که محبوب‌ترین شبکه عرضه توکن‌های اسکم، شبکه معروف BNB Chain یا همان شبکه بایننس است. طبق آمار منتشر شده تعداد 12 درصد از کل توکن‌های اسکم سال 2022 در شبکه BEP-20 عرضه شده‌اند که علت اصلی این امر سادگی طراحی توکن و پروژه‌های منبع باز فراوان از یک سو و کارمزد پایین شبکه از سوی دیگر است که به کلاهبرداران اجازه می‌دهد ظرف مدت زمان چند ساعت پروژه اسکم خود را طراحی کرده و روی این شبکه استارت کنند.

رتبه دوم شبکه‌های پذیرای بیشترین توکن کلاهبرداری نیز شبکه اتریوم یا همان ERC-20 است که میزبان 8 درصد از پروژه‌ها خواهد بود.

بنابر این آمار تقریباً دو میلیون سرمایه‌گذار در فاصله سال 2020 تا امروز، با پروژه‌های جعلی سرمایه خود را از دست داده‌اند که بسیار بیشتر از رقم تخمینی 1.8 میلیون سرمایه‌گذاری است که به واسطه ورشکستگی صرافی‌های بزرگی مانند FTX، Celsius و Voyager، از دست رفته است.

بزرگترین پروژه‌ توکن اسکم سالیان اخیر

در این زمینه بزرگترین پروژه توکن اسکم سالیان اخیر که در دسته Honeypot قرار داشته و در آن قرارداد هوشمند اجازه فروش سرمایه را به سرمایه‌ذاران نمی‌دهد، توکنی موسوم به  Squid Game (SQUID) بود که تنها در عرض چند روز با توجه به جذب توجه کاربران به سریال کره‌ای اسکویید گیم رشد 45،000 درصدی را تجربه کرد. در این پروژه افراد بسیار زیادی اقدام به خرید توکن می‌کردند ولی هیچ گاه قادر به فروش آن نشدند و موسسان ناشناس طرح نیز در نهایت همه توکن‌ها را فروخته و در عرضه چند ثانیه، کل سرمایه واریزی را از آن خود کردند.

سولیداس همچنین به این مورد نیز اشاره می‌کند که توکن‌های جعلی با ارزش نزدیک به 11 میلیارد دلار اتریوم از حدود 153 پروژه CEXs از سپتامبر 2020 تا به امروز دزدیده شده‌اند که بیشتر آنها از طریق نهادهای رگولاتوری آمریکایی رصد و رویت شده‌اند.