گستره رنگی DCI-P3 چیست و چه مزایایی نسبت به sRGB دارد؟

DCI-P3 که گاهی اوقات به اختصار P3 یا Display P3 نامیده می‌شود، یک فضای رنگی یا مجموعه‌ای از رنگ‌هاست که توسط کنسرسیومی به نام Digital Cinema Initiatives که از همکاری استودیوهای بزرگ فیلم‌سازی تشکیل شده، ساخته شده است. این همکاری را باید تلاشی برای استانداردسازی رنگ به کار رفته در صنعت سینما و مانیتورهای پیشرفته PC دانست.

در حال حاضر برخی تلویزیون‌ها و دیگر انواع نمایشگر از دامنه رنگی DCI-P3 بهره می‌برند، اما باید به این نکته اشاره کنیم که در بیشتر رسانه‌های خانگی هنوز از طیف رنگی کوچک‌ترsRGB  استفاده می‌شود.

گستره‌های رنگی بزرگ‌تر مانند DCI-P3، امکان لذت بردن از محتوای HDR را برای کاربران فراهم می‌آورند و برای افراد علاقه‌مند به تصاویری با رنگ‌های خالص‌تر و واقعی‌تر، گزینه‌ مطلوبی به شمار می‌آیند.

sRGB را باید معمول‌ترین گستره رنگی دانست، زیرا که در سیستم عامل ویندوز و فیلم‌برداری بسیاری از برنامه‌های تلویزیونی ملاک قرار می‌گیرد. با این حال، در چند سال اخیر بسیاری از کمپانی‌های فیلم‌سازی و بازی‌سازی برای دستیابی به تصاویر واقع‌گرایانه‌تر، محتوای خود را به صورتHDR  و با فضای رنگی DCI-P3 ضبط می‌کنند.

گستره رنگی DCI-P3 نسبت به sRGB تا  25 درصد پوشش رنگی بهتری به وجود می‌آورد و به همین دلیل، قادر است طیف بیشتری از رنگ‌هایی که چشم انسان می‌بیند را روی نمایشگرها به نمایش بگذارد.

استاندارد DCI-P3

برای شناخت بیشتر گستره‌های رنگی، ابتدا باید با نمودار رنگ CIE 1931 آشنا شویم. این نمودار شامل یک دستگاه مختصات XY است که تمامی رنگ‌های قابل مشاهده برای چشم انسان را شامل می‌شود. برای دانستن این که کدام طیف رنگی قادر خواهد بود تصاویر و رنگ‌های واقعی‌تری تولید کند، از نمایش یک مثلث بر روی  نمودار CIE استفاده می‌کنیم.

گوشه‌ مثلث‌های مربوط به هر کدام از فضاهای رنگی، در یکی از رنگ‌های سبز، قرمز و آبی نمودار اصلی قرار دارد و می‌تواند با ترکیب این رنگ‌ها، بقیه رنگ‌ها را نیز تولید کند. تفاوت میان طیف‌های رنگی مختلفی همچون sRGB، DCI-P3 و Adobe RGB را باید در مساحت تحت پوشش مثلث آن‌ها در نمودار CIE دانست.

همان‌‌طور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، DCI-P3 با رنگ سبز مشخص شده است و نسبت به sRGB دقت رنگی بیشتری دارد. باید بدانیم که خود گسترده رنگی DCI-P3 نیز با توجه به نوع دستگاهی که قرار است از آن برای نمایش محتوا استفاده کند، انواع مختلفی دارد. نوع استاندارد این طیف رنگی را می‌توان در سینماها مشاهده کرد و از DCI-P3-D65 برای نمایشگرهای خانگی استفاده می‌شود. DCI-P3 استاندارد از یک رنگ سفید نزدیک به سبز برخوردار است تا بتوان از آن در پروژکتورها استفاده کرد.

Display P3 نیز یکی دیگر از انواع DCI-P3 است که توسط اپل و مخصوص استفاده در محصولات این شرکت توسعه داده شده است.

دیگر تفاوت بزرگ میان این سه گستره رنگی بسیار مشابه را باید در دقت سطح گاما «gamma» در نظر گرفت. گاما را می‌توان به عنوان رابطه بین روشنایی نمایشگر و نوردهی پیکسل‌ها تعریف کرد و باید بدانیم که گامای پایین موجب صاف به نظر رسیدن تصویر به دلیل روشنایی بیش از حد مناطق تاریک و گامای بالا، باعث سخت شدن دیدن جزئیات در این مناطق می‌شود.

همان‌طور که باید متوجه شده باشد، گاما از آن جهت اهمیت پیدا می‌کند که می‌تواند شدت نور در نقاط تاریک و سایه‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. گامای مناسب تصاویر را واقع‌گرایانه‌تر به چشم مخاطب می‌رساند و قادر است درک ما از عمق تصاویر را بهبود بخشد.

گستره رنگی DCI-P3-D65 از گامای 2.2 برخوردار است و DCI-P3 برای افزایش توانایی در نمایش تصویر با توجه به لامپ‌های به کار رفته در پروژکتورهای تجاری، با گامای 2.6 بهینه سازی شده است. باید به این نکته اشاره کنیم که عدد 2.2 می‌تواند برای بسیاری از مانیتورهای کامپیوتر مناسب باشد. به همین دلیل، برای نقد و بررسی نمایشگرها معمولاً گامای 2.2 به عنوان ایده آل در نظر گرفته می‌شود.

مقایسه DCI-P3 و sRGB

با نگاهی به نمودار ICE به آسانی متوجه می‌شویم که DCI-P3 رنگ‌های بیشتری را نسبت به sRGB پوشش می‌دهد و به همین دلیل، نمایشگرهایی که از طیف رنگی DCI-P3 استفاده می‌کنند قادر خواهند بود تا تصاویری با رنگ‌های غنی‌تر در اختیار مخاطبان قرار دهند.

 البته باید به این نکته توجه کنیم که بیشتر محتوای رسانه‌ای موجود در فضای اینترنت با استفاده از فضای رنگی sRGB ساخته شده است و با توجه به این موضوع، بسیاری از کاربران ترجیح می‌دهند تا از مانیتورهای DCI-P3 استفاده نکنند.

با این حال بهتر است در نظر بگیریم که پیشرفت‌های حوزه تصویربرداری احتمالاً به سمت تجهیز هر چه بیشتر تجهیزات به DCI-P3 پیش خواهد رفت. یکی دیگر از مزیت‌های نمایشگرهای DCI-P3 این است که حتی می‌توانند برای تصاویر sRGB نیز رنگ‌های زنده‌تری فراهم کنند. البته دقت رنگی در این حالت کم می‌شود و به همین دلیل، بهترین مانیتورهای دارای پشتیبانی از HDR موجود در بازار علاوه بر DCI-P3، از یک حالت sRGB نیز برخوردار هستند.

در آخر باید در نظر داشته باشید که آینده صنعت سرگرمی به محتوای HDR تعلق خواهد داشت و برای لذت بردن از تمامی پتانسیل آن، گستره رنگی DCI-P3 بهترین امکانات را فراهم می‌کند.