بررسی مادربرد GIGABYTE X570 Aorus Pro همراه با پردازنده AMD Ryzen 5 3600X

عرضه پردازنده‌های نسل سوم Ryzen مصادف بود با ارائه چیپست رده‌بالای X570 از سوی AMD که قابلیت‌های نوینی را با خود به همراه دارد. در ادامه قصد داریم به سراغ بررسی مادربرد میان‌رده X570 Aorus Pro از گیگابایت برویم تا با قابلیت‌های این مادربرد و کارایی پردازنده نسل سومی Ryzen 5 3600X بیشتر آشنا شویم.

عرضه پردازنده‌های نسل سوم Ryzen مصادف بود با ارائه چیپست رده‌بالای X570 از سوی AMD که قابلیت‌های نوینی را با خود به همراه دارد. در ادامه قصد داریم به سراغ بررسی مادربرد میان‌رده X570 Aorus Pro از گیگابایت برویم تا با قابلیت‌های این مادربرد و کارایی پردازنده نسل سومی Ryzen 5 3600X بیشتر آشنا شویم.

مقدمه

 

مقدمه
همانطور که از نام ریزمعماری Zen2 برای نسل سوم پردازنده‌های Ryzen نسبت به Zen+ برای نسل دوم بر می‌آید، تغییرات عمده‌ای را بخش‌های مختلف این پردازنده‌ها می‌توان انتظار داشت. از جمله این تغییرات افزایش توانایی پردازشی دستورالعمل‌ها به ازای هر سیکل (IPC) تا 15 درصد برای هر هسته، افزایش دو برابری مقدار کش سطح سوم (L3 Cache)، دسترسی به پهنای‌باند PCI نسخه چهار و بسیاری بهبودهای ریز و درشت دیگر است که در مقالات و اخبار شهرسخت‌افزار با آن آشنا شده‌اید.

پردازنده‌های Ryzen نسل سوم در مدل‌های متفاوتی از شش تا شانزده هسته پردازشی و TDP شصت و پنج تا 105w عرضه شده‌اند که با توجه به این مشخصات، مادربردهای جدید و مبتنی بر چیپست X570 برای پشتیبانی از تمامی این پردازنده‌ها، اقتصادی یا میان‌رده، به مدارهای تغذیه قدرتمندی مجهز شده‌اند که پیشتر در سایر پلتفرم‌ها، تنها در مادربردهای رده بالا مشاهده می‌شد. در این بررسی قصد داریم مادربردی میان‌رده از سری Aorus شرکت گیگابایت را مورد آزمایش و موشکافی قرار دهیم تا با امکانات تعبیه شده و کارایی آن بیشتر آشنا شویم.

مادربرد مورد بررسی که X570 Aorus Pro نام دارد، در دو نسخه‌ی با و بدون شبکه بی‌سیم تولید شده است و به‌خوبی توانسته است از قابلیت‌های چیپست X570 در محدوده قیمتی معقول بهره‌برداری کند. این مادربرد با برخورداری از کیفیت ساخت بسیار خوب، سیستم صوتی با کیفیت، درگاه‌های ارتباطی متنوع و کامپوننت‌های رده‌بالای خود می‌تواند به راحتی میزبان پردازنده‌های مختلف سری دوم و سوم Ryzen با کاربری‌های مختلف باشد.

همچنین برای آشنایی بیشتر با قابلیت‌ها و امکانات کلی چیپست X570 ای‌ام‌دی می‌توانید مقاله هر آنچه که باید درباره چیپست جدید AMD X570 بدانید را مطالعه فرمایید.

بسته‌بندی و محتویات جعبه

بسته‌بندی و محتویات جعبه

جعبه مشکی و نارنجی این مادربرد میان‌رده مانند سایر محصولات گیگابایت در این کلاس بوده و با این ترکیب رنگ و نشان Aorus روی آن، اصالت خود را حفظ کرده است. نشانه‌ها و نوشته‌های مختصر گوشه سمت راست نیز بخشی از ویژگی‌های این مادربرد است که در پشت جعبه با کمی جزئیات بیشتر درج شده است.

اما فضای پشت جعبه به معرفی امکانات منحصر به  فرد و مشخصات این مادربرد اختصاص پیدا کرده است که این ویژگی‌ها را با هم مرور می‌کنیم:

• 12+2Phases IR Digital VRM Solution  مدار رگولاتور ولتاژ 2+12 فاز و تمام دیجیتال پردازنده ساخت شرکت International Rectifier
• Advanced Thermal Design طراحی خاص با راندمان بالا برای سیستم خنک‌کننده مدار رگولاتور ولتاژ
• Amp-Up Audio  سیستم صوتی قدرت گرفته از تراشه ALC1220-VB
• RGB Fusion With Digital LEDs سیستم نورپردازی RGB و کنترل انواع نوارهای RGB به وسیله نرم‌افزار RGB Fusion

برای بررسی بیشتر امکانات و لوازم جانبی همراه مادربرد، بدون فوت وقت به سراغ جعبه گشایی این محصول می‌رویم. با باز کردن جعبه، مادربرد در پوشش پلاستیکی ضد الکترواستاتیک خود قرار گرفته و باقی متعلقات در لایه زیرین جای گرفته اند که شامل موارد زیر است:

• دیسک نوری شامل درایورهای مادربرد و نرم افزارهای مورد نیاز
• دفترچه راهنما
• راهنمای نصب سریع
• چهار عدد کابل SATA 6Gb/s  (دو کابل با پورت L شکل و دو کابل دیگر به شکل تخت)
• کابل رابط برای نوارهای RGB
• یک عدد G Connector برای اتصال آسان پنل جلویی کیس به برد
• یک عدد کیت پیچ حافظه‌ی M2 (استند و پیچ)
• لوگوی AORUS

با توجه به برچسب قیمتی 210 دلاری و کلاس رقابتی این محصول، متعلقات همراه قابل قبول بوده و برای راه‌اندازی یک سیستم جدید کافی به نظر می‌رسد. اگرچه در این محدوده سازندگان سعی می‌کنند با افزودن برچسب‌های کاربردی یا رابط‌های RGB، رضایت بیشتر کاربر را فراهم کنند که برای این محصول نیز جای خالی آن حس می‌شود.

مشخصات فنی و نمای ظاهری

 

مشخصات فنی و نمای ظاهری
در ابتدا لازم می‌دانیم مشخصات فنی این مادربرد را با استناد به وب سایت رسمی کمپانی GIGABYTE ملاحظه کنید:

در صورتی که قصد تهیه این مادربرد را دارید، لیست بالا را با دقت بیشتری مطالعه کنید زیرا به دلیل افزایش تعداد پردازنده‌ها و مادربردهایی با چیپست‌های متفاوت که همگی بر اساس سوکت AM4 هستند، ممکن است باعث گمراه شدن کاربر در تهیه قطعات مناسب و سازگار با یکدیگر شود.

اولین موردی که در طراحی ظاهری این مادربرد توجه کاربر را به خود جلب می‌کند، خنک‌کننده چیپست X570 است که به یک فن مجهز شده و در کنار نشان نقره‌ای رنگ شاهین، نماد Aorus، قرار گرفته است. PCB و هیتسینک‌های مدار رگولاتور ولتاژ پردازنده نیز به رنگ مشکی هستند و به دلیل این ترکیب رنگی خنثی، این مادربرد با سایر قطعات، تداخلی نخواهند داشت. نورپردازی RGB نیز برای این مادربرد مانند تمامی تجهیزات کامپیوتری در سال‌های اخیر در نظر گرفته شده است.

گیگابایت برای نورپردازی این مادربرد کمی محتاط بوده و آن را چندان با نور‌های RGB شلوغ و نورافشانی نکرده است. نورپردازی RGB روی مادربرد به یک خط روی کاور پنل پشتی و مسیر سیستم صوتی خلاصه می‌شود که به کمک LEDهای قابل آدرس دهی و نرم‌افزار RGB Fusion جلوه‌های متنوعی را می‌توان پدید آورد.

در صورت نیاز به نورپردازی بیشتر، دو کانکتور برای اتصال نوارهای Digital RGB و دو کانکتور برای نوارهای RGB نیز در قسمت بالا و پایین برد تعبیه شده است. البته همانطور که در تصویر مشاهده می‌کنید از جامپری که کاربر می‌توانست ولتاژ خروجی نوارهای Digital RGB را تغییر دهد در این مادربرد خبری نیست و تنها ولتاژ 12v برای نوارهای RGB معمولی و 5v برای نوارهای Addressable RGB در دسترس است. یک سوکت اختصاصی 4پین RGB نیز در کنار سوکت پردازنده، برای اتصال نورپردازی خنک‌کننده پردازنده مجهز به RGB در نظر گرفته شده است.

ابعاد این مادربرد در استاندارد ATX قرار دارد و طول و عرض آن به ترتیب 30.5cm x 24.4cm است که در اکثر کیس‌های Mid Tower به بالا قابل نصب خواهد بود. کیفیت PCB و لحیم‌کاری در این برد، به دلیل استفاده از سیستم‌های تمام اتوماتیک بسیار بالا بوده و در بخش کامپوننت‌های صوتی دارای ایزولاسیون اختصاصی است.

این برد دارای 4 اسلات DIMM بوده و توانایی پشتیبانی از حداکثر 128GB حافظه رم DDR4 (ماژول‌های 32GB) به صورت Dual Channel در سرعت استاندارد 2133/2400/2666 تا 3200 مگاهرتز را دارد. بیشینه سرعت پشتیبانی شده حافظه‌های رم به بیش از 4400 مگاهرتز می‌رسد که از طریق فعال‌سازی پروفایل XMP یا اورکلاک قابل دسترسی است.

در زمینه اسلات‌های PCI با دارا بودن 3 اسلات PCI Express X16 و دو اسلات PCI Express X1 قابلیت نصب انواع کارت‌های افزودنی وجود دارد. دو اسلات اول PCI Express X16 که پهنای باند خود را مستقیماً از پردازنده دریافت می‌کنند توانایی ارائه سرعت به ترتیب X16 و X8 را دارند.

قابلیت 2way SLI و 2way CrossFire نیز در این مادربرد پشتیبانی می‌شود که با توجه به فاصله 3 اسلاتی دو درگاه اول PCI Express X16 فضای مناسب برای تهویه هوا بین دو کارت وجود دارد و اصطلاحاً حالت ساندویچ اتفاق نخواهد افتاد. این سه اسلات توسط استیل ضد زنگ مقاوم سازی شده تا در اثر فشار ناشی از وزن و گرمای کارت‌های گرافیک تغییر شکل ندهند. اسلات سوم نیز پهنای باند خود را از چیپ X570 گرفته و با سرعت X4 کار می‌کند.

لازم به ذکر است پهنای باند ارائه شده در تمامی اسلات‌های نام برده شده در بالا با بکارگیری پردازنده‌های سری سوم Ryzen از نسخه PCI Express 4.0 بوده و همانطور که در ابتدای این بخش اشاره شد، برای اطلاع دقیق‌تر از وضعیت پهنای باند هر اسلات با بکارگیری پردازنده‌های نسل دوم می‌توانید به جدول مشخصات مراجعه کنید.

پورت‌های ذخیره‌سازی در این مادربرد شامل 6 پورت SATA 6Gb/s (با توانایی پشتیبانی از آرایه‌های RAID 0,1,,10) و دو پورت M2 که میان اسلات‌های PCI Express قرار گرفته‌اند می‌شود.

هر دو اسلات M2 قابلیت پشتیبانی از حافظه‌های با رابط SATA و PCIe 4x/2x را تا حداکثر طول 110mm داشته و مجهز به هیتسینک اختصاصی نیز هستند. اسلات اول پهنای باند خود را از پردازنده و اسلات دوم از چیپست X570 دریافت می‌کند.نسخه PCI Express و پهنای‌باند نیز مانند سایر اسلات‌های PCI، به پردازنده نصب شده وابسته است که برای پردازنده‌های نسل سوم از نسخه چهار PCI Express است.

در سطح برد انواع کانکتور‌های رایج برای اتصال به پنل جلوی کیس تدارک دیده شده است. کانکتور مربوط به اتصالات صدا، دو کانکتور 10 پین USB2، یک کانکتور USB3.1 Gen2 TypeC و دو کانکتور 20 پین USB3.1 Gen1 در لبه‌ی سمت راست و پایین مادربرد قرار گرفته‌اند.

همچنین هفت Fan Header چهار پین برای کاربری‌های مختلف مانند اتصال پمپ خنک‌کننده مایع یا فن‌های خنک‌کننده در سطح برد به طور هوشمندانه‌ای تعبیه شده اند. دو کانکتور نیز برای اتصال ترمیستور و اندازه‌گیری دمای محل دلخواه در لبه‌ی راست و پایین برد قرار گرفته است.

در پنل پشتی این مادربرد به ترتیب از سمت چپ چهار پورت USB 2.0، یک پورت HDMI با حداکثر رزولوشن 4096x2160@60Hz، سه پورت USB 3.1 Gen1، دو پورت USB3.1 Gen2 Type-A (پورت‌های قرمز)، پورت USB3.1 Gen2 Type-C (پورت کوچک مشکی)، یک پورت RJ45 برای اتصال شبکه و مجموعه خروجی صدای 7.1 کاناله توسط جک‌های 3.5mm آنالوگ و S/PDIF Optical خروجی صدا قرار گرفته‌اند.

همانطور که در تصویر مشاهده می‌کنید یک پورت USB3.0 پنل پشتی با نشان BIOS و رنگ سفید برای اتصال حافظه فلش به منظور به‌روزرسانی BIOS و استفاده از قابلیت Q-Flash Plus (به‌روزرسانی BIOS بدون نیاز به پردازنده و رم، بایوس مادربرد) نشانه‌گذاری شده است.

همچنین اگر به لیست متعلقات همراه دقت کرده باشید حتماً متوجه شده‌اید که خبری از محافظ پورت‌های پشتی نیست. گیگابایت این قطعه را با یک محافظ فلزی ثابت جایگزین کرده که ضمن زیبایی ظاهری، در ارتباط با لایه‌ی GND است و مادربرد را بیش از پیش در برابر تخلیه بار‌های استاتیکی مقاوم می‌کند و در کنار آن مراحل نصب مادربرد درون کیس را نیز ساده‌تر کرده و از اتلاف وقت به دلیل فراموشی قرار دادن I/O Shield جلوگیری می‌کند.

سیستم خنک‌کننده و مدار رگولاتور ولتاژ

 

سیستم خنک‌کننده و مدار رگولاتور ولتاژ
با باز کردن تمامی کاورها و خنک کننده‌های نصب شده بر روی برد به بررسی دقیق کامپوننت‌های استفاده شده و وضیعت سیستم خنک کننده می‌پردازیم.

سیستم خنک‌کننده در این مادربرد شامل هیتسینک‌های مجزا برای مدار رگولاتور ولتاژ، حافظه‌های M2 و تراشه PCH شده و کاور پنل پشتی تنها نقش پوشش دهنده ال‌ای‌دی‌های RGB و نگه‌دارنده محافظ پنلِ پشتیِ ثابت را بر عهده دارد.

هیتسینک مدار رگولاتور ولتاژ ترکیبی از دو بخش آلومینیومی است که بخش اصلی آن از تعدادی زیادی پره (Fin) تشکیل شده و به کمک پد حرارتی روی بخش اعظمی از ماسفت‌های مدار رگولاتور ولتاژ قرار می‌گیرد. این بخش که بازده بالایی برای دفع حرارت دارد، به کمک یک لوله انتقال حرارت (Heat-Pipe) به بخش دیگر متصل می‌شود.

چیپست X570 ای‌ام‌دی TDP سیزده وات دارد که برای دفع حرارت آن، بسیاری از سازندگان مادربرد در کنار هیتسینک، از یک فن نیز استفاده کرده‌اند. در این مادربرد نیز یک فن بسیار بی‌صدا استفاده شده است تا به دفع گرما از تراشه X570 کمک کند.

آزمایش‌های انجام شده بر حافظه‌های M2، نشان می‌دهد با بالا رفتن دما، کارایی کاهش محسوسی می‌یابد. به همین دلیل گیگابایت خنک کننده‌هایی را برای حافظه M2 تعبیه کرده که یک قطعه آلومینیومی با پد حرارتی برای قرار گرفتن روی چیپ‌های حافظه M2  است تا گرمای تولید شده توسط این چیپ ها را به شکل بهتری دفع کند.

بررسی مدار رگولاتور ولتاژ

همانطور که در تصویر مشاهده می‌فرمایید جریان مورد نیاز پردازنده در این برد از طریق دو کانکتور 4pin+8pin E-ATX تامین شده و سیستم VRM، تنظیم و تصفیه‌ی این ورودی را انجام می‌دهد. مدار رگولاتور ولتاژ این مادربرد از نوع 2+12 فاز بوده که 12 شریان وظیفه تامین ولتاژ و جریان مورد نیاز پردازنده (VCC) را بر عهده دارند و 2 شریان، ولتاژ و جریان مورد نیاز سایر کنترلرها و تراشه‌های تعبیه شده در پردازنده (SoC) را تامین می‌کنند که توسط چوک‌های با هسته فریتی و خازن‌های 5K Black Solid با عمر بیش از 5000 ساعت در دمای 105 درجه سانتیگراد، تصفیه شده و به پردازنده می‌رسد.

ماسفت‌های به کار رفته در بخش VCC، از PowlRstage های معروف شرکت International Rectifier است. این ماسفت‌ها با مدل دقیق IR3553، بخش‌های مختلف یک کنترل کننده‌ی جریان، مانند HighsideFET، LowsideFET و Mosfet Driver را درون خود جای داده است و ‌توان تحمل بیشینه جریان 40 آمپر به طور مداوم را دارند.

علاوه بر پشتیبانی از پروتکشن‌های VCC under voltage lockout (UVLO)، Over temperature protection (OTP)، Cycle-by-cycle self-preservation over current protection (OCP) وPreliminary overvoltage protection  (Pre-OVP)، این ماسفت‌ها به تکنولوژی Body-Braking هم مجهز هستند که در هنگام تغییر لود پردازنده و افزایش و کاهش‌های ناگهانی جریان از فشار و تغییرات ولتاژ در چوک‌ها جلوگیری کرده و موجوب افزایش بازدهی مجموعه مدار رگولاتور ولتاژ می‌شود.

به کارگیری این ماسفت‌ها در 12 فاز، به مدار رگولاتور ولتاژ توانایی تأمین بیشینه جریان 480 آمپر برای بخش Vcore را می‌دهد. این مقدار جریان اگرچه شاید برای ثبت رکورد اورکلاک تحت نیتروژن مایع با پردازنده 3950X کمی جای تردید و بحث داشته باشد، اما کاملاً برای کمی تفریح با پردازنده‌هایی مانند 3800X و 3900X کافی به نظر می‌رسد.

تغذیه بخش SoC در دو فاز تعبیه شده است و متفاوت از بخش Vcore، از ماسفت‌های مدل 4C06 برای بخش LowSide و 4C010 برای بخش HighSide استفاده شده است که جزء ماسفت‌های میان‌رده ساخت ON Semiconductor هستند. این ماسفت‌ها در بخش تغذیه Vsoc به صورت 2LowSide و 2HighSide استفاده شده‌اند. این مدار از نظر توان تامین جریان قادر است تا حداکثر حدود 100A جریان را برای بخش SoC فراهم کند که با توجه به تجربه ما، حتی برای پردازنده‌های با گرافیک داخلی Vega و سایر بخش‌های I/O تعبیه شده درون پردازنده کافی به نظر می‌رسد.

این مجموعه تحت کنترلر PWM تمام دیجیتال و بسیار معروف IR 35201 فعالیت می‌کند که ساخت شرکت International Rectifier است. این کنترلر که در بیشتر کارت‌های گرافیک و مادربرد رده بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد، توانایی مدیریت 8 فاز دوکاناله با ترکیب‌های 0+8، 1+7 و 2+6 را دارد که در این مادربرد به صورت 2+6 پیکربندی شده است.

این کنترلر ضمن پشتیبانی از پروتکشن‌های رایج OVP UVP, OCP, OTP وCAT_FLT، به سیستم IR Efficiency Shaping نیز مجهز است که به کنترلر، توان خاموش کردن فاز‌های اضافی در زمان کم باری و کار با 1 یا 2 فاز فعال را می‌دهد. این قابلیت به افزایش بازدهی و کاهش مصرف انرژی مادربرد کمک می‌کند.

خروجی‌ بخش VCC این کنترلر به کمک 6 عدد از Phase Doubler های IR 3599 ساخت شرکت International Rectifier به 12 شریان تبدیل شده است تا کنترلر توانایی مدیریت 12 فاز بخش Vcore را تنها به کمک شش سیگنال خروجی از کانال اول خود را داشته باشد.

  یک تراشه IR 3598 نیز در پشت برد تعبیه شده است که نقش Dual Driver را برای راه‌اندازی ماسفت‌های بخش Vsoc ایفا می‌کند.

  جریان و ولتاژ اسلات‌های رم نیز بر عهده یک فاز شامل ماسفت‌های 4C10N برای بخش LowSide و HighSide و کنترلر RT8120 قرار گرفته است.

سیستم صوتی AMP-UP

سیستم صوتی AMP-UP

چند سالی است که تولیدکنندگان مادربرد، یکی از نقاط قوت بردهای خود را سیستم صوتی آن قرار داده‌اند که این سیستم‌های صوتی توانایی‌هایی در حد و اندازه کارت‌های صدای حرفه‌ای دارند. AMP-UP Audio که عنوان تجاری سیستم‌های صوتی مادربردهای رده بالای کمپانی گیگابایت محسوب می‌شود، یکی از باسابقه‌ترین و در عین حال خوش صداترین سیستم‌های صوتی مجتمع بر روی مادربرد محسوب می‌شود. این سیستم صوتی متشکل از چند بخش مختلف برای پردازش، بازسازی و تقویت سیگنال صوتی می‌باشد تا خروجی نهایی آنچه باشد که حرفه‌ای‌ها آن را طلب می‌کنند. در این بخش قصد داریم به معرفی و کالبد شکافی این سیستم صوتی بپردازیم.

Audio Codec باکیفیت و مدرن

قلب این سیستم در واقع جدیدترین تراشه ساخت Realtek به نام ALC1220 است. ظاهرا گیگابایت این تراشه را مورد بهینه‌سازی قرارداده تا SNR آن در بخش خروجی به 120 دسیبل و در بخش ورودی به 113 دسیبل تبدیل شود تا حاصل، صدای شفاف و کریستالی چه در ضبط و چه در پخش باشد. گیگابایت این تراشه جدید را ALC1220-VB نام‌گذاری کرده‌ است.

خازن‌های آکوستیک Nichicon به همراه خازن‌های Hi-Fi ساخت WIMA

خازن‌های فیلتر خروجی یکی از مهم‌ترین بخش‌ها برای داشتن صدایی گرم، رسا و دل‌نشین محسوب می‌شوند. استفاده از 7 خازن سری Fine Gold MUSE acoustic ساخت کمپانی Nichicon نوید تقویت عمق BASS و افزایش وضوح و کریستالی شدن فرکانس‌های بالا در خروجی صدا را می‌دهند. همچنین به منظور خاص‌تر شدن کیفیت صدا از خروجی‌های پنل پشتی، 4 عدد خازن‌های سری FKP2 ساخت کمپانی آلمانی WIMA که معمولاً در سیستم‌های صوتی فوق حرفه‌ای Hi-Fi یافت می‌شوند، به کار گرفته شده است.

درگاه‌ سیمی شبکه

درگاه‌ سیمی شبکه

کنترلر Ethernet تعبیه شده در این مادربرد تراشه Gigabit مدل I211AT ساخت کمپانی اینتل است. این تراشه که یکی از آخرین و مدرن‌ترین تراشه‌های مستقل کنترلر شبکه ساخت این کمپانی محسوب می‌شود و بر اساس تکنولوژی 40nm ساخته شده است. این قطعه دارای توان مصرفی تنها 0.5W است و از مهم‌ترین خصوصیات آن می‌توان به کاهش بار پردازش شبکه بر روی پردازنده مرکزی (CPU) و افزایش محسوس توان عملیاتی پروتکل‌های TCP و UDP در این تراشه در مقایسه با نسل‌های قبلی اشاره کرد.

سوییچ‌ها و امکانات ویژه

سوییچ‌ها و امکانات ویژه
تنها سوییچ قرار گرفته روی این مادربرد کلید QFlash_Plus است.

با فشردن این کلید و اتصال یک حافظه USB حاوی نسخه‌ای از بایوس این مادربرد به درگاه نشانه‌گذاری شده در پنل پشتی، می‌توان بدون نصب پردازنده یا سایر سخت‌افزارها بایوس این مادربرد را بروزرسانی کرد.

در این مادربرد میان‌رده خبری از سوییچ یا قابلیت ویژه دیگری نیست و برای عیب‌یابی تنها به چهار LED برای نشان دادن خلاصه وضعیت پردازنده، رم، کارت گرافیک و بوت سیستم بسنده شده است.

مهم‌ترین تراشه‌ها و کنترلرها

مهم‌ترین تراشه‌ها و کنترلرها

در تصویر فوق تراشه SuperIO ساخت ITE را مشاهده می‌کنید. مانیتورینگ ولتاژ، حرارت و کنترل سرعت فن‌ها در این مادربرد توسط تراشه IT8688E صورت می‌گیرد.

همچنین این مادربرد به دو تراشه بایوس مجهز شده است که در صورت خرابی کدهای هریک، سیستم به کمک بایوس پشتیبان و به صورت خودکار راه‌اندازی می‌شود.

در تصویر بالا نیز قلب این مادربرد یعنی AMD X570 را ملاحظه می‌کنید. متأسفانه فعلاً اطلاعاتی در مورد Lithography و ابعاد دقیق آن در دسترس نیست اما TDP آن در حدود 13w اعلام شده است.

متد و سیستم تست

متد و سیستم تست

تست‌های این قطعه را به‌طور کلی به چهار بخش تست‌های کارایی، توان مصرفی، حرارتی و اورکلاکینگ تقسیم کرده‌ایم. برای مقایسه نتایج نیز از آرشیو نتایج موجود در لابراتوار استفاده کردیم. مشخصات قطعات، درایورها و سیستم عامل استفاده شده در سیستم تست در این بررسی به شرح زیر است:

لازم به ذکر است در تمامی پلتفرم‌ها تنظیمات Bios در حالت پیش فرض تنظیم شده‌اند، در پلتفرم کنونی نیز تنها قابلیت XMP برای ماژول‌های حافظه فعال شده است.

همچنین لیست نرم‌افزارهای Benchmark و Monitoring و Gameهای به کار رفته در این بررسی به شرح زیر است:

• 3DMARK 2013 v1.5.915
• 3DMARK 11 v1.0.132
• PCMARK 7 1.4.0
• PCMARK 8 v2.5.419
• AIDA64 Extreme Edition 5.92.4300
• CrystalDiskMark 5.0.2
• CINEBENCH R15
• Dolphin Benchmark 4.0.2
• POV-Ray 3.7
• CPU-Z 1.86.0
• OCCT 4.5.0
• FurMark 1.17.0.0
• SiSoftware Sandra Professional Business 2016.01.22.10
• MediaEspresso Media Convertor Deluxe 7.5.8022.61105
• Super PI 1.9 WP
• wPRIME 2.10
• 7-Zip 15.14
• WinRAR 5.30
• Bioshock Infinite
• Sniper Elite III
• Batman: Arkham Origins
• GTA V
• Monster Hunter Benchmark
• Resident Evil 6
• HWMonitor 1.31
• Media Player Classic v1.7.10

نکته مهم: تنظیمات گرافیکی در تمامی گیم‌های نام‌برده در این تست بر روی حداکثر مقدار ممکن تنظیم شده است.

GIGABYTE Refreshed BIOS

GIGABYTE Refreshed BIOS
از آخرین بررسی ما از یک مادربرد گیگابایت که کمی ظاهر بایوس آن تغییر کرده و به مراتب نسبت به گذشته واضح‌تر و کاربردی‌تر شده بود چند ماهی گذشته است و اکنون تغییراتی به مراتب بزرگتر روی داده و اکنون بایوس این مادربرد کاملا قابل رقابت با سایر بایوس‌های کارآمد شرکت‌های دیگر است.

در صفحه اصلی و حالت Easy Mode که حالت پیش‌فرض است اطلاعات نسبتاً کاملی از وضعیت سیستم و بخش‌های مختلف مادربرد به همراه سخت‌افزارهای نصب شده قابل مشاهده است. در این صفحه به راحتی قادر خواهید بود پروفایل XMP حافظه‌های رم را فعال یا غیر فعال کنید، ترتیب درایو‌های بوت را مرتب کنید، دما و ولتاژ بخش‌های مهم مادربرد را مانیتور کنید و از طریق کلیک روی منو‌های تعبیه شده در سمت راست آن‌ها را بارگذاری کنید.

در بخش Smart Fan این رابط، قابلیت مانیتورینگ آنی، تعیین پروفایل‌های از پیش آماده و حتی دستی مختلف برای تمامی کانکتورهای فن تعبیه شده بر روی PCB مادربرد فراهم شده است. همچنین این امکان فراهم شده تا در زمانی که فن‌های متصل شده به سیستم از نوع PWM نیستند (فن‌های با کانکتور 3Pin)، از تکنیک قدیمی تغییر ولتاژ DC برای کنترل سرعت فن استفاده شود. علاوه بر این همان‌طور که در تصویر بالا ملاحظه می‌کنید هر 7 حس‌گر تعبیه شده بر روی برد حرارت نمونه برداری شده از بخش‌های مختلف مادربرد را به‌صورت آنی گزارش می‌کنند.

با رفتن به محیط Advanced Mode تغییرات بوجود آمده برای سهولت اورکلاکینگ و دسترسی سریعتر و راحت‌تر به پارامترهای مورد نیاز را بهتر درک خواهید کرد. در این حالت پارامتر‌های اولیه و ضروری اورکلاک در صفحه اصلی هستند و در صورت نیاز به تنظیمات دقیق‌تر و تخصصی تر، زیر منوی مربوط در همان بخش قرار گرفته است و دیگر خبری از صفحه‌های تنظیمات تکراری در بخش‌های متعدد نیست.

سایر بخش‌های Bios این مادربرد را نیز می‌توانید در تصاویر زیر مشاهده کنید:

نورپردازی تحت عنوان RGB FUSION

نورپردازی RGB FUSION
یک سیستم نورپردازی بی‌نظیر بیش از تمهیدات سخت‌افزاری به یک نرم افزار بسیار قدرتمند نیاز دارد که کمپانی گیگابایت نرم افزار جدید RGB FUSION 2.0 را برای این سری از مادربردهای خود در نظر گرفته است. همان‌طور که مشاهده می‌کنید در این نرم افزار قابلیت انتخاب 16.7 میلیون رنگ و 8 جلوه نورپردازی مختلف برای تمامی RGB LED های رو برد به‌صورت هم‌زمان فراهم شده است.

در این بخش می‌توان رنگ و جلوه نورپردازی دیودهای نورانی هر یک از بخش‌های مادربرد را به‌صورت مستقل کنترل و مدیریت کرد. حتی می‌توان 3 پروفایل مختلف برای این وضعیت‌ها تعیین و در کمترین زمان ممکن آن‌ها را فراخوانی کرد. علاوه بر این، امکان ذخیره‌سازی و یا فراخوانی پروفایل‌های از پیش تعیین شده نیز برای این نرم افزار فراهم شده است.

در نسخه جدید این نرم افزار حتی این قابلیت فراهم شده تا تمامی قطعات جانبی سازگار با RGB Fusion را نیز بتوان با همین نرم افزار همگام سازی کرد. همان‌طور که ملاحظه می‌کنید در این بخش قابلیت کالیبراسیون نوارهای RGB LED متصل شده به هر چهار کانکتور RGB روی برد فراهم شده است.

در تصاویر زیر می‌توانید نمونه‌هایی از نورپردازی این مادربرد را مشاهده کنید:

معرفی نرم افزارهای کاربردی همراه مادربرد

معرفی نرم افزارهای کاربردی همراه مادربرد

GIGABYTE APP CENTER
همواره یکی از ویژگی‌های ممتاز و البته پرطرفدار مادربردهای رده بالا، مخصوص اورکلاک و گیمینگ همراه داشتن نرم‌افزارهای کاربردی، اورکلاک سریع و آسان و مانیتورینگ می‌باشد. کمپانی گیگابایت نیز حدوداً چند سالی می‌شود که بسته نرم‌افزاری تحت عنوان GIGABYTE APP CENTER را همراه با مادربردهای خود عرضه می‌کند.

با وجود انبوهی از نرم‌افزارهای ریز و درشت که تعداد آنها به بیش از 14 مورد می‌رسد، سه نرم‌افزار پرکاربرد و نسبتاً ضروری برای مدیریت و مانیتورینگ سیستم را نصب کردیم که در صفحه App Center مشاهده می‌کنید.

با استفاده از نرم افزار SIV یا System Information Viewer می‌توانید مشخصات سیستم خود را چک کنید و تنها با چند کلیک ناظر بر تمامی پارامترهای ولتاژی، حرارتی و سرعت چرخش فن‌های سیستم خود باشید.

همچنین می‌توانید پروفایل چرخش تک‌تک فن‌ها را مطابق سلیقه خود تنظیم کنید.

در بخش System Alert تمهیداتی اندیشه شده تا در صورت خارج شدن پارامترهای مختلف ولتاژی، حرارتی و حتی سرعت چرخش فن‌ها از محدوده تعیین شده، سیستم هشدار دهنده این نرم افزار کاربر را از مشکل به وجود آمده باخبر سازد. محدوده امن تمامی پارامترها به‌صورت پیش فرض تنظیم شده‌اند، اما این امکان فراهم شده تا کاربر نیز توانایی تغییر این محدوده‌ها را داشته باشد.

بخش Record نیز تمامی فعل و انفعالات رخ داده در تمامی پارامترهای ولتاژی، حرارتی و سرعت چرخش فن‌ها را در یک فایل مجزا ذخیره کرده تا کاربر یا کاربران سیستم به‌راحتی توانایی بازبینی این اطلاعات را داشته باشند.

EasyTune نرم‌افزاری است تحت ویندوز که با رابط گرافیکی کاربر پسند جهت اورکلاک آسان، سریع و حتی دستی و حرفه‌ای سیستم به کار می‌رود. متاسفانه با وجود تلاش فراوان در آزمایش نسخه‌های مختلف این نرم‌افزار و ویرایش‌های متفاوت ویندوز 10 موفق به اجرای این نرم‌افزار نشدیم. به نظر می‌رسد آخرین نسخه این نرم‌افزار سازگاری کاملی با آخرین ورژن بایوس این مادربرد نداشته و نیاز به اندکی زمان برای ارائه آپدیت از سوی گیگابایت دارد.

تست‌های مدیریت مصرف انرژی

تست‌های مدیریت مصرف انرژی
در این بخش توان مصرفی کل سیستم را (توان مصرفی از برق شهر توسط پاور سیستم) توسط دستگاه وات متر دیجیتال در دو وضعیت با کارت گرافیک مجزا و بدون کارت گرافیک مجزا در دو حالت Idle (15 دقیقه بدون هیچ گونه فعل و انفعال) و در حالت Load کامل CPU و GPU (به‌واسطه 15 دقیقه اجرای هم زمان تست CPU: OCCT و تست Burn-in نرم افزار FurMark) اندازه گیری کردیم. نتیجه به دست آمده به شرح زیر است:

با تکتولوژی ساخت 7nm که به کمک آن تعداد ترانزیستورها در مدل‌های 8هسته‌ای نسل سوم تا بیش از 1میلیارد نسبت به نسل دوم افزایش یافته است، می‌توان دید مصرف انرژی پردازنده کاملا بهینه بوده و تحت استرس با دستورات AVX این پردازنده 6هسته‌ای با 12 رشته پردازشی، هیچ رفتار غیر طبیعی از خود نشان نمی‌دهد.

اما مصرف حالت Idle سیستم مشاهده می‌شود در مقابل سایر سیستم‌های تست شده مبتنی بر پلتفرم AM4، بین 5 تا 7w بیشتر است که دلیل آن در مقایسه با سایر مادربردهای کلاس میان‌رده از نسل قبل، مصرف انرژی بیشتر چیپست X570 و فن نصب شده روی آن است.

همانند روال قبلی همیشه سعی کردیم اولین تست یک پلتفرم با پردازنده و مادربردهای مبتنی بر معماری جدید همراه با آنالیز مصرف انرژی در شرایط و کاربردهای مختلف باشد. در نمودار زیر می‌توانید نتیجه این آنالیز را مشاهده کنید:

اگر نتایج نمودار بالا را با تست آنالیز پردازنده 2700X مقایسه کنید، در واقع دلیلی که برای مصرف انرژی بیشتر در حالت Idle گفته شد را به خوبی می‌توانید مشاهده کنید. در کار‌بری‌های سبک مانند مرور صفحات وب یا پخش ویدئو مصرف انرژی مشابهی داشته اما در کاربری‌هایی که از تمام توان پردازنده استفاده می‌کنند مانند Cinebench، مصرف انرژی بیشتر پردازنده 8 هسته‌ای 2700X نسبت به پردازنده جدیدتر و شش هسته‌ای 3600X خود را نشان می‌دهد.

تست‌های حرارتی

تست‌های حرارتی
در این تست نیز حرارت متصاعد شده از داغ‌ترین نقطه هیتسینک ها و قطعات مدار رگولاتور ولتاژ پردازنده (CPU VRM) و هیتسینک چیپست X570 را به‌وسیله ترمومتر مادون قرمز و حرارت هسته CPU را نیز به‌وسیله نرم افزار HWMonitor در دو وضعیت Idle (ا15 دقیقه بدون هیچ گونه فعل و انفعال) و Load کامل CPU و GPU (به‌واسطه 15 دقیقه اجرای هم زمان تست CPU: OCCT و تست Burn-in نرم افزار FurMark) اندازه گیری و ثبت کردیم. نتیجه به دست آمده به شرح زیر است:

همانطور که از یک پردازنده با TDP نود و پنج واتی و ارتباط IHS با Die لحیم‌شده می‌شد انتظار داشت، دمای پردازنده چندان جای بحث باقی نمی‌گذارد. اما دمای بسیار خوب VRM تحت شرایط Load به دلیل برخورداری از یک مدار رگولاتور ولتاژ قدرتمند و کامپوننت‌های رده‌بالا در کنار هیتسینک پره‌دار و حجیم بوجود آمده است. این نشان می‌دهد این مادربرد از پسِ قوی‌ترین پردازنده‌ نسل سوم Ryzen در شرایط اورکلاک نیز به راحتی بر می‌آید.

تست‌های کارایی (SISoftware Sandra و AIDA64)

تست‌های کارایی (SISoftware Sandra و AIDA64)
در این بخش سعی شده از تمامی زوایا کارایی این مادربرد محک زده شود. برای همین منظور تست‌ها را به چند بخش عمده تقسیم کردیم. هر بخش توسط تکنیک‌های مختلف محاسبه و منطق به شبیه‌سازی پردازش‌های روزمره کاربران در نرم‌افزارهای چند رسانه‌ای و مهندسی می‌پردازد. از این رو نتایج به دست آمده که کاملاً استاندارد و مطابق معیارهای جهانی کارشناسان سخت‌افزاری است، معیار بسیار خوبی برای مقایسه عملکرد پلتفرم‌های مختلف به شمار می‌رود.

عوامل بسیار زیادی در شکل‌گیری نتایج این‌گونه تست‌ها مؤثر هستند. از جمله مهم‌ترین این عوامل می‌توان به کانفیگ بهینه Bios توسط کمپانی سازنده، تعبیه Clock Generator های بسیار دقیق و عملکرد هوشمندانه تکنیک‌های مدیریت مصرف انرژی در مادربرد اشاره کرد.

تست پهنای باند و Latency حافظه توسط نرم‌افزار AIDA64

تست پهنای باند و Latency حافظه توسط نرم‌افزار AIDA64
تست پهنای باند حافظه از جمله تست‌هایی هست که نتایج آن کاملاً به وضعیت سیستم‌عامل، فرکانس و معماری ساخت پردازنده و کنترلر حافظه، Bios هوشمند در انتخاب بهترین و عین حال پایدارترین تایمینگ های اصلی و Advanced و پیکربندی و فرکانس ماژول‌های حافظه و State های مختلف مدیریت مصرف انرژی وابسته است.

در این تست دو مورد قابل تأمل وجود دارد؛ اول مقدار تأخیر بیشتر نسبت به نسل قبل و دوم پهنای‌باند غیر عادی Write است. این دو نتیجه ارتباط مستقیمی با ساختار جدید پردازنده‌های نسل سوم دارد که به طور خلاصه دلایل آن را توضیح می‌دهیم.

افزایش اندک مقدار تأخیر به رابط جدید Infinity Fabric نسخه دوم مربوط می‌شود که با وجود افزایش پهنای‌باند باس رابط با I/O پردازنده و قابلیت اورکلاکینگ بهتر، به دلیل آزاد کردن نسبت‌های FCLK و UCLK از یکدیگر در حدود چند نانو ثانیه تاخیر نسبت به Infinity Fabric 1.0 افزایش یافته است.

در ساختار پردازنده‌های Ryzen نسل سوم هر واحد CCX تا 8 هسته پردازشی را می‌تواند برای پردازنده به ارمغان آورد. برای یک پردازنده 6 هسته‌ای نیز تنها از یک واحد CCX استفاده می‌شود که یک رابط ارتباطی با بخش I/O پردازنده خواهد داشت. به همین دلیل پهنای‌باند Write در نسخه‌های 8 هسته‌ای و کمتر پردازنده‌های نسل سوم به نصف کاهش پیدا کرده است. اگرچه این پهنای‌باندِ کمتر تأثیر محسوسی در کارایی کلی پردازنده نداشته و نتایج تست‌های بعدی می‌تواند گواهی بر این ادعا باشد.

تست‌های 3DMARK 11 3DMARK 2013 و

تست‌های 3DMARK 11 3DMARK 2013 و 
سری نرم‌افزارهای 3DMark کمپانی Futuremark از سال 1999 تا حال، بدون شک یکی از محبوب‌ترین و معتبرترین نرم‌افزارهای تست کارایی کارت‌های گرافیک بوده‌اند. 3DMARK 11 آخرین نسخه از نرم‌افزارهای تست و محک کارت‌های گرافیک کمپانی FutureMark هست. تست‌های این نرم افزار مبتنی آخرین API کمپانی Microsoft یعنی DirectX 11 بوده و از آخرین ویژگی‌های واقع‌گرایانه تصویر در این API نظیر Tessellation، Compute shaders و Multi-threading پشتیبانی می‌کند. توجه داشته باشید که برای اجرای این تست نیاز به یک کارت گرافیک با قابلیت پشتیبانی از DirectX 11 و سیستم عامل Windows 7 یا Windows Vista SP2 دارید.

شاید منحصر به فردترین ویژگی نتایج تست‌های این 3 نرم افزار ایزوله بودن نتایج تست‌های GPU و CPU هست که نتایج تست‌های هر یک از قطعات نام‌برده شده را نسبت به دیگری متمایز می‌کند. این امر کمک می‌کند تا بر روی پلتفرم‌های مختلف نتایجی حدوداً یکسان را برای یک مدل کارت گرافیک داشته باشیم. در نتیجه مقایسه بین مدل‌های مختلف کارت‌های گرافیک حتی در پلتفرم‌های مختلف نیز با سهولت بیشتری انجام می‌شود.

تست‌های PCMARK 7 و PCMARK 8

تست‌های PCMARK 7 و PCMARK 8
در این سری نرم‌افزارهای Benchmark کارایی کلی سیستم بر اساس تست‌های کاملاً Multithread مانند نمایش و ویرایش عکس‌های دیجیتال، پخش و ویرایش انواع مختلف موزیک و ویدئو، پخش تصاویر 3 بعدی مانند انواع گیم، جابه‌جایی اطلاعات بین device های مختلف، شبیه یازی نرم‌افزاری امنیتی، رمزگشایی صفحات وب و ... . محک زده می‌شود.

همانطور که در تست‌های بالا مشاهده کردید و به خصوص تست‌های PCMark کمتر بودن پهنای‌باند Write حافظه تأثیر چندانی در کارایی نهایی پردازنده نداشته و بازدهی پردازنده در کاربری‌های عمومی و چند رشته‌ای بسیار خوب ارزیابی می‌شود.

تست‌های Cinebench R15 و POV-RAY

تست‌های Cinebench R15 و POV-RAY
این دو نرم افزار بر اساس دو تکنیک کاملاً متفاوت اقدام به ترسیم صحنه‌های 3 بعدی می‌کنند. از این رو شبیه سازهای خوبی برای سنجش کارایی سیستم در این نوع کاربردها محسوب می‌شوند.

ماهیت تست Cinebench درواقع مبتنی بر شبیه ساز نوعی نرم افزار سینمای 4 بعدی هست که بیشتر در استودیوهای ساخت پویانمایی‌های 3 بعدی استفاده می‌شود. در این تست تمامی توانایی پردازنده برای ترسیم یک صحنه 3 بعدی با تمام ویژگی‌های واقع‌گرایانه تصویر به کار گرفته می‌شود. نرم افزار POV-RAY نیز با استفاده از تکنیک Ray tracing اقدام به ترسیم صحنه‌های مبتنی بر متن می‌کند.

کارایی این پردازنده با توجه به دارا بودن 6 هسته و 12 رشته پردازشی در همان مکانی قرار می‌گیرد که از آن انتظار می‌رفت. اما کارایی پردازش تک رشته‌ای در این پردازنده، به دلیل بهینه‌سازی‌های انجام شده در IPC هسته‌های Ryzen نسل سوم و کارایی سیستم‌های XFR2 و PBO2، می‌تواند با پردازنده‌های اینتل رقابت کند.

تست‌ Video Transcoding توسط Media Espresso Video Convertor

تست‌ Video Transcoding توسط Media Espresso Video Convertor
این نرم افزار یکی از بهترین و معتبرترین تست‌های سنجش کارایی سیستم در پخش و تبدیل فایل‌های ویدئویی به فرمت‌های مختلف به شمار می‌رود. پشتیبانی از مدرن‌ترین تکنولوژی‌ها و پربازده‌ترین الگوریتم‌ها جهت تبدیل قابل‌های ویدئویی با بالاترین سرعت و در عین حال باکیفیت‌ترین حالت ممکن از مهم‌ترین ویژگی‌های این نرم افزار محسوب می‌شود.

در نرم افزار CyberLink MediaEspresso از توان CPU برای تبدیل یک فایل ویدئویی باکیفیت 2160p با فرمت MP4 و کمک AVC1 با حجم 481MB به استاندارد ویدئویی 1920x1080  در Youtube استفاده شده است. در این تست زمان انجام پروسه به ثانیه ثبت شده است و مسلماً هر چه این فرآیند زودتر تکمیل شود پلتفرم مورد نظر کارایی بهتری در این تست‌ها داشته است.

 

 

 

تست Emulator Benchmark Dolphin

تست Emulator Benchmark Dolphin
Dolphin Emulator یک شبیه ساز بسیار قدرتمند برای اجرای بازی‌های کنسول‌های GameCube و Wii در PC آن هم با رزولوشن 1080p می‌باشد. کارایی بسیار بالا به همراه پشتیبانی از بازی‌های آنلاین و تحت شبکه از ویژگی‌های ممتاز این شبیه ساز محسوب می‌شود.

عملکرد Benchmark این شبیه ساز به این صورت است که در این بخش الگوریتمی استاندارد و ثابت که شامل رندر یک صحنه پیچیده 3 بعدی با استفاده از تکنیک ray tracing می‌شود اجرا و زمان سپری شده برای رندر کامل این صحنه ملاک کارایی پردازنده محسوب می‌شود. البته مد نظر داشته باشید که این نرم افزار کاملاً Multithread نیست و فرکانس و معماری هسته پردازنده مهم‌ترین نقش را در اجرای سریع‌تر این شبیه ساز بازی می‌کنند.

تست‌های Zip/Unzip با WinRAR و 7-Zip

تست‌های Zip/Unzip با WinRAR  و 7-Zip 
فرآیند Zip و یا Unzip کردن اطلاعات همیشه جزو یکی از کاربردی‌ترین و در عین حال معمول‌ترین کارهایی است که استفاده کنندگان از کامپیوترهای شخصی در طول روز با آن سر و کار دارند. از جمله معروف‌ترین و شناخته شده ترین نرم‌افزارهای این امر WinRAR و 7-Zip هست که همواره خود را همگام با ارائه آخرین فناوری‌های سخت‌افزاری بروز نگاه می‌دارد تا بهترین کارایی ممکن را از خود ارائه دهد. این نرم افزارها دارای یک بخش Benchmark Tool مستقل می‌باشند که نتایج به دست آمده در این قسمت در نمودارهای زیر درج شده است.

اگرچه در تست پهنای‌باند حافظه رم مشاهده کردید که مقدار Write در حدود نصف پردازنده‌های هم رده Ryzen 3600X است، اما در نتیجه دو تست UnZip مشاهده می‌شود همانطور که گفته شد، این مقدار تأثیر محسوسی نداشته و همچنان کارایی این پردازنده هم‌ردیف با پردازنده‌های با تعداد هسته‌ بیشتر یا گران قیمت‌تر است.

تست‌های wPrime 32M و SUPER PI 1M

تست‌های wPrime 32M و SUPER PI 1M
wPrime از جمله نرم‌افزارهایی می‌باشد که با محاسبه الگوريتمی تکرارشونده (تخمين تابع به روش نيوتن) به‌صورت کاملاً Multithread، يکی از بهترين نرم‌افزارهای موجود براي تست کارایی پردازنده و مادربرد محسوب می‌شود. Super PI نیز یک نرم افزار Single Thread برای محاسبه عدد π با استفاده از الگوریتم Gauss–Legendre تا 2³² رقم اعشار است. فرکانس و معماری هسته پردازنده تعیین کننده ترین عوامل در افزایش سرعت پردازش این نرم افزار هستند.

در تست SuperPI و رقابت با پردازنده‌های اینتل، همچنان سرعت کلاک و IPC دو رکن اساسی و تأثیرگذار در نتیجه این تست هستند که پردازنده Ryzen 5 3600X را با کمی اختلاف پس از پردازنده‌های اینتل قرار می‌دهد. اما در تست wPrime که یک تست چند‌رشته‌ای است، به راحتی اختلاف جبران شده و نتیجه بسیار خوبی از این پردازنده دریافت می‌شود.

تست‌های گیمینگ با کارت گرافیک مجزا

تست‌های گیمینگ با کارت گرافیک مجزا

Bioshock Infinite
این بازی که بدون شک یکی از بهترین و پرطرفدارترین بازی‌های سبک first-person shooter هست توسط کمپانی Irrational Games ساخته شده و انتشار آن نیز بر عهده کمپانی 2K Games بوده است. موتور بازی نیز نگارشی کاملاً تغییر یافته از Unreal Engine 3 است که دارای برخی از قابلیت‌های جدید گرافیکی مبتنی بر DirectX 11 نیز هست.

Batman: Arkham Origins
شاید شما نیز جزو آن سری از افراد باشید که با فیلم‌ها و انیمیشن‌های بتمن خاطرات زیادی دارید. جدیدترین نسخه این بازی از نظر گرافیک بازی پیشرفت زیادی نسبت به نسخه قبلی نداشته است. البته سری آرکام همواره از بیشترین قدرت موتور پایه Unreal Engine 3 استفاده کرده‌اند و گرافیک بازی کاملاً راضی کننده است. نور پردازی بازی عالی از آب در آمده. دانه‌های برف به زیبایی روی شنل بتمن می‌نشینند و بعد از مدتی آب می‌شوند. ظاهر لباس بتمن هم تغییر کرده و در طراحی آن از لباس بتمن در سری فیلم‌های کریستوفر نولان الهام گیری شده است.

GTA V
کمتر گیمری را می‌توان پیدا کرد که تاکنون این بازی عظیم و سراسر هیجان را تا حالا تجربه نکرده باشد. سرانجام حدوداً 1.5 سال پس عرضه GTA V برای کنسول‌های XBOX 360 و PlayStation 3 کمپانی Rockstar Games بالاخره این بازی پرطرفدار را برای PC Gamer ها نیز منتشر کرد.

اما GTA V را باید یک تحول دوباره و شاید حتی یک نقطه عطف برای راک استار نامید. عنوانی که در بدو ارائه به بازار توانست به‌سرعت رکوردهای مختلفی را جابجا نماید. GTA V در دارای سه شخصیت اصلی می‌باشد که بازیکن می‌تواند در طول بازی هر کدام از این شخصیت‌ها را انتخاب نموده، به سلیقه خود شخصی سازی کرده و یا با کسب امتیازاتی توانایی‌های آن‌ها را افزایش دهد. راک استار برای هر کدام از این شخصیت‌ها داستانی در نظر گرفته که موجب پیچیده‌تر و جذاب‌تر شدن بازی شده است. البته بازی گهگاه از داستان اصلی دور می‌شود و به‌طور کلی می‌توان عدم یک داستان مطلوب با پایانی جالب توجه را از نقاط ضعف این بازی دانست. البته فراموش نکنید که داستان پیچیده این بازی که با شخصیت پردازی بی‌نظیری هم همراه شده، برای آنکه بازیکن را به‌سادگی به دنبال خود بکشد کاملاً جذابیت‌های لازم را دارا می‌باشد.

Sniper Elite III
نسخه‌ی سوم این سری سعی دارد از کلیشه‌های معمول فاصله بگیرد و برای تحقق این نکته سازندگان دست به یک ریسک بزرگ زده‌اند و لوکیشن اصلی بازی را از خیابان‌ها و ساختمان‌های ویران اروپا به صحرای گرم و سوزان آفریقا تغییر داده‌اند. بازی در بازه‌ی زمانی سال ۱۹۴۰ تا ۱۹۴۳ میلادی جریان دارد، جایی که شعله‌های آتش این جنگ ویران‌کننده به آفریقا نیز رسیده است و این قاره را نیز در کام آتش خود فرو برده است. گیمر در نقش یک تک تیرانداز قرار می‌گیرد که عضوی از نیروهای متفقین می‌باشد.

دلیل انتخاب تک تیراندازی از نیروهای متفقین این بوده است که اولاً تک تیراندازها در نیروهای متفقین نقش بسیار مهمی ایفا می‌کردند و در بسیاری از  مأموریت‌ها نقشی کلیدی دارا بودند و از سوی دیگر شمال آفریقا تحت نفوذ نازی‌ها می‌باشد و ساده‌ترین راه برای ورود به مناطق آن‌ها از طریق  استتار و مخفی کاری است که این کار تنها از سوی یک تک تیرانداز قابل انجام می‌باشد. شخصیت اصلی بازی فردی به نام Karl Fairburne می‌باشد که از تک تیراندازان زبده‌ی نیروی OSS به شمار می‌آید. محیط بازی با توجه به فضای آفریقا طراحی شده است و با توجه به اینکه مناطق شمالی قاره‌ی آفریقا دارای رشته‌کوه‌هایی می‌باشند در بازی نیز شاهد تپه‌ها و کوه‌های بلندی هستیم که فضای مناسبی برای یک تک تیرانداز است.

این بازی که در ژانر شوتر سوم‌شخص طبقه‌بندی می‌شود همانند نسخه قبل از موتور Asura ساخت کمپانی Rebellion بهره می‌برد. این بازی پرطرفدار در 27 جون 2014 برای PC و کنسول‌های XBOX و PS4 منتشر شده است.

Monster Hunter Benchmark
 Monster Hunter که یک بازی تحت شبکه پرطرفدار است محصول کمپانی Tencent Games بوده و موتور گرافیکی بسیار قدرتمند Crytek به همراه قابلیت‌های واقع‌گرایانه جدید GameWorks کمپانی Nvidia مثل NVIDIA PhysX Clothing, NVIDIA Hairworks و NVIDIA HBAO+ را با خود همراه دارد.

ویژگی‌های نام‌برده به‌علاوه تکنولوژی‌های مدرن Real Time Rendering, Physical Based Shading, Realistic Vegetation Rendering همگی باعث شده‌اند تا Benchmark این بازی در حال حاضر یکی از مدرن‌ترین و در عین حال زیباترین دموهای گرافیکی مبتنی بر DirectX 11 محسوب شود.

یکی از مهمترین فاکتورها برای کاربران در مورد پردازنده‌های میان‌رده مانند Ryzen 5 3600X کارایی آن در گیمینگ است. در تست‌های بالا همانطور که مشاهده می‌شود 3600X با یکی از بهترین پردازنده‌های گیمینگ کنونی، 9700K از اینتل، فاصله چندانی نداشته و اختلاف کارایی خود را با قیمت حدود 100 دلار ارزانترش جبران می‌کند.

CPU & Memory Overclocking

CPU & Memory Overclocking

CPU Overclocking
در این بخش بر خلاف روال گذشته و تعیین یک ولتاژ ثابت برای همه مادربردها تصمیم گرفتیم تا ابتدا پتانسیل اورکلاک پردازنده‌های با این معماری را بسنجیم. به همین منظور ابتدا تمامی پارامترها و قابلیت‌های مرتبط با Power Saving را غیرفعال کردیم و در ادامه پس از اندکی آزمایش پروفایل‌های مختلف بر روی این مادربرد در فرکانس 4.3GHz روی تمامی هسته‌ها با ولتاژ 1.425 در Bios و قرار دادن LC در حالت Turbo به تعادل و پایداری کامل رسیدیم. در تصویر زیر تست پایداری این پردازنده را در فرکانس فوق مشاهده می کنید:

برای سنجش کارایی پردازنده فوق در فرکانس 4.3GHz برخی تست‌های کارایی را دوباره تکرار کردیم. نتایج ثبت شده به شرح زیر است:

لازم به ذکر است در اورکلاک این پردازنده علاوه بر راه‌کار اورکلاک کاملا دستی، پتانسیل حداکثری سیستم PBO را نیز سنجیدیم و با افزایش حداکثر فرکانس PBO Offset به 200MHz و حداکثر قرار دادن محدودیت دما و توان، به نتیجه بهتری از حالت استاندارد دست نیافتیم و نتایج اورکلاک دستی و افزایش فرکانس تمامی هسته‌ها به 4.3GHz بازدهی به مراتب بیشتری از اورکلاک خودکار هر هسته تا 4.4GHz با توجه به شرایط لحظه‌ای پردازنده از نظر دما، توان و ظرفیت اورکلاکینگ پردازنده داشته است.

اما اگر به کاهش کارایی تک‌رشته‌ای در آزمون Cinebench عمیق‌تر نگاه کنیم می‌توان دریافت استفاده از افزایش فرکانس خودکار XFR و PBO در کاربری‌های روزمره و نرم‌افزارهای غیر بهینه برای پردازش‌های چند‌رشته‌ای، می‌تواند ضمن داشتن نتیجه بهتر و کارایی عمومی بالاتر سیستم، در کاهش توان مصرفی سیستم و کارکرد خنک‌تر آن تأثیر بسزایی داشته باشد.

Memory Overclocking
در ادامه با توجه به ماژول‌های حافظه خوبی که در اختیار داشتیم و قابلیت‌های جدید نسل سوم Ryzen در اورکلاک حافظه رم، سعی کردیم تا پتانسیل اورکلاک RAM این پلتفرم را نیز محک بزنیم. برای همین منظور ابتدا در Bios مقدار ولتاژ DRAM Voltage را به 1.55V و SoC Voltage را تا 0.100V افزایش دادیم و در نهایت نیز در فرکانس و تایمینگ 4260MHz  و 48-18-18-16 به مرز ناپایداری رسیدیم که این فرکانس، از بالاترین فرکانس‌های اورکلاک حافظه در لابراتوار شهر سخت‌افزار نیز است.

در ساختار جدید پردازنده‌های نسل سوم، فرکانس‌ Infinity Fabric می‌تواند به صورت نسبت 2:1 از فرکانس رم یا I/O نیز تنظیم شود. افزایش کارایی به کمک افزایش فرکانس حافظه در پردازنده‌های AMD نیز در واقع به دلیل وابستگی به فرکانس Infinity Fabric است که تأثیر بسیار محسوسی دارد. با این تفاسیر در نسل سوم Ryzen افزایش فرکانس حافظه رم تا بیشترین حد ممکن به تنهایی تأثیر چندانی در کارایی ندارد و به دلیل کاهش فرکانس IF برای پایداری در فرکانس‌های بالای رم، کارایی تا حدودی کاهش هم خواهد یافت.

در فرکانس 4260MHz حافظه رم، همانطور که مشاهده می‌کنید IF فرکانسی معادل 1065MHz داشته و از حداکثر مقدار خود برای پردازنده مورد آزمایش ما (1800MHz) فاصله زیادی دارد. با اجرای تست Cinebench R15 و 3Dmark13 کارایی پردازنده را در این حالت مورد بررسی قرار دادیم که برای Cinebench به عدد 1658 و برای 3Dmark به عدد 20454 رسیدیم. این مقادیر را به راحتی می‌توان در محدوده خطا ارزیابی کرد و نشان می‌دهد افزایش فرکانس رم، به تنهایی کمکی به افزایش کارایی نخواهد کرد.

البته در حالتی دیگر برای اطمینان بیشتر از تفسیر بالا این دو تست را با تنظیم فرکانس IF روی 1800MHz و اورکلاک رم به 3600MHz با تایمینگ 48-14-14-14 تکرار کردیم که به امتیاز 1710 در Cinebench و 20910 در 3DMark13 دست یافتیم.

به عنوان جمع بندی اورکلاک حافظه می‌توان گفت که اگر برای بدست آوردن کارایی بیشتر قصد اورکلاک یا تهیه یک ماژول پرسرعت را دارید، از نظر قیمت به کارایی یکی از بهترین ماژول‌هایی که می‌توان تهیه کرد، کیت‌هایی با فرکانس 3600MHz و تایمینگ 16 تا 18 هستند. با رفتن به فرکانس‌های بالاتر و افزایش تایمینگ که به مراتب چنین ماژول‌هایی قیمت بیشتری نیز دارند، مقدار کارایی قابل دریافت نسبت ماژول 3600MHz رشد بسیار کمتری داشته و از نظر اقتصادی صرفه چندانی نخواهد داشت.

جمع‌بندی و امتیاز شهرسخت‌افزار

 

جمع‌بندی و امتیاز شهرسخت‌افزار
همانند روال گذشته به دلیل همراه بودن بررسی این مادربرد با پردازنده جدید AMD Ryzen 5 3600X جمع بندی را به دو بخش تقسیم می‌کنیم.

پردازنده Ryzen 5 3600X با 6 هسته و 12 رشته پردازشی قیمتی در حدود 240 دلار دارد. در چنین محدوده قیمتی اگر سری به سایت‌های فروشگاه‌های آنلاین بزنید، پردازنده نسل قبل Ryzen 7 2700X را با 200 دلار خواهید یافت و از اینتل 9600KF با 210 دلار یا 9700KF با 330 دلار قابل تهیه هستند. حال با نگاهی مختصر به نمودار نتایج تست‌های انجام شده و مشخصات این پردازنده‌ها می‌توان پی به ارزش خرید بسیار بالای پردازنده Ryzen 5 3600X برد.

این پردازنده در تست‌های چند‌رشته‌ای عملکرد بسیار نزدیکی به 2700X و در تست‌های غیر بهینه و تک رشته‌ای عملکردی بهتر از آن دارد. قابلیت اورکلاکینگ بهتر، مصرف انرژی بهینه و مجهز بودن به امکانات جدیدی چون PCIe نسخه 4.0 را می‌توان از دیگر برتری‌های 3600X در مقایسه با نسل قبل Ryzen و سایر رقبای میان‌رده خود دانست.

اگر به روند بررسی مادربردهای شرکت گیگابایت در سایت شهر‌سخت‌افزار هم رجوع کنید، مواردی بود که پیش‌تر نسبت به آن انتقادهایی داشتیم. از جمله مهم‌ترین آنها بایوس مادربردهای گیگابایت بود که منو‌های تکراری و گزینه‌های اورکلاکینگ مخفی شده در زیر منو‌های پیچ در پیچ، اورکلاک را روی این مادربردهای قدرتمند، بسیار سخت و پیچیده می‌نمود. اما بیش از هر نکته مثبتی که در مادربرد X570 Aorus Pro وجود دارد، بایوس با رابط کاربری جدید بود که بیش از هر چیزی خود نمایی می‌کرد؛ منوی Tweaker که تمام گزینه‌های اورکلاکینگ ابتدایی و پیشرفته را در خود جای داده است دقیقاً همان چیزی بود که از گیگابایت انتظار داشتیم و به کمک این رابط کاربری قوی می‌توان از تمام پتانسیل‌های سخت‌افزاری این مادربرد استفاده کرد.

از دیگر نقاط قوت این مادربرد میان‌رده می‌توان به داشتن یکی از بهترین مدارهای رگولاتور ولتاژ میان هم‌رده‌های خود و قابل مقایسه با مادربردهای گران قیمت و رده‌بالا برشمرد که در ترکیب با هیتسینک پره‌دار و با بازدهی بالا قرار گرفته روی آن، به یک راهکار خوش قیمت با بازدهی بسیار بالا برای تمامی پردازنده‌های سری Ryzen 3000 از 6 تا 16 هسته‌ای بدل شده است.

در این مادربرد از تمام ظرفیت ارتباطی تراشه X570 نیز به خوبی بهره‌برداری شده و انبوهی از درگاه‌های USB برای اتصال پنل جلوی کیس و روی پنل پشتی، پورت‌های ساتا و M2، در کنار ترکیبی کارآمد از انواع اسلات‌های PCI Express تعبیه شده است. اگرچه بهتر بود برای این مدل که بدون شبکه بی‌سیم عرضه می‌شود به جای تنها یک درگاه شبکه گیگابیتی، حداقل دو درگاه تعبیه می‌شد و یا یکی از آنها به کنترلر 2.5G مجهز می‌شد تا ارزش خرید این مادربرد خوش ساخت و با کیفیت بیش از پیش افزایش یابد.

نکات مثبت:

• کیفیت ساخت بالا
• هیتسینک‌های کارآمد
• مدار رگولاتور ولتاژ قدرتمند
• رابط کاربری جدید بایوس و بهبود اورکلاکینگ

نکات منفی:

• لوازم جانبی همراه می‌توانست کامل‌تر باشد
• تعبیه تنها یک درگاه شبکه

با تمامی این توضیحات، مادربرد GIGABYTE X570 Aorus Pro موفق به کسب امتیاز خوب 8.6 و نشان Good Value و ریز امتیازات زیر در کلاس محصولات اقتصادی/میان‌رده از لابراتوار شهر سخت‌افزار شد:

GIGABYTE X570 Aorus Pro

کلاس عرضه : اقتصادی / میان رده

8.5

بسته‌بندی

8

امکانات

9

اورکلاکینگ

8.5

کارایی

9

کیفیت ساخت و طراحی

8.5

ارزش خرید

8.6

امتیاز شهرسخت‌افزار

نشان شهرسخت‌افزار

8.6

چنانچه درباره این محصول سوال یا نظری دارید، در قسمت نظرات مطرح کنید.