پژوهشگران آمریکایی در حال کار بر روی پروژهای هستند که آینده دنیای محاسبات را رقم میزند: پردازندههای زنده که از باکتری ساخته شدهاند. این زیست پردازندهها قادرند مانند مغز انسان اطلاعات را به صورت موازی پردازش کنند و در آینده میتوانند به عنوان بایو سنسورهای فوق حساس یا حتی تراشههای زنده داخل بدن به کار گرفته شوند.
شاید قدرتمندترین کامپیوترهای آینده نه در دل دیتاسنترهای عظیم با سیستمهای سرمایش و نه روی ویفرهای سیلیکونی ساخته شوند؛ بلکه سیستمهای زنده باشند. در دانشگاه رایس تگزاس گروهی از دانشمندان موفق شدهاند حدود 2 میلیون دلار بودجه از «بنیاد ملی علوم آمریکا» دریافت کنند تا یکی از انقلابیترین ایدههای تاریخ محاسبات را بررسی کنند: تبدیل کردن باکتریها به پردازندههای دیجیتال قابل برنامهریزی.
![]()
منطق پشت این ایده ساده اما کمی عجیب به نظر میرسد؛ هر سلول باکتری مثل یک پردازنده کوچک عمل میکند. حالا وقتی این سلولها در شبکههای بزرگ به هم متصل شوند، میتوانند با سیگنالهای شیمیایی و الکتریکی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و چیزی شبیه یک کامپیوتر زنده بسازند.
چرا به سمت جایگزینی سیلیکون حرکت میکنیم؟
به گزارش وبسایت Impactlab، بر خلاف ماشینهای امروزی که نیازمند انرژی بسیار زیادی برای ادامه کار هستند، این ریزپردازندههای میکروبی به صورت طبیعی رشد میکنند و اطلاعات را به صورت موازی پردازش میکنند؛ درست مشابه آنچه در مغز انسان رخ میدهد.
نتیجه چنین چیزی پلتفرمهای محاسباتی زندهای خواهد بود که نه تنها کارآمدتر از بهترین تراشههای سیلیکونی امروزی محسوب میشوند، بلکه قابلیت یادگیری و سازگاری با محیط هم دارند.
این حوزه نوظهور که با عنوان زیستمحاسبات (Biocomputing) شناخته میشود، پیش از این با استفاده از ارگانوئیدها (خوشههای سلولهای مغزی پرورشیافته در آزمایشگاه) آزمایش شده است. حتی یک شرکت سوئیسی به نام FinalSpark دسترسی اینترنتی به پردازندههای مبتنی بر ارگانوئید را اجاره میدهد.
![]()
با این حال، تلاش دانشگاه رایس یک قدم جلوتر رفته و تمرکز را از سلولهای مغزی به سمت میکروبها برده؛ موجوداتی که فراوان، مقاوم و استاد پردازش اطلاعات در دل طبیعت هستند.
بر همین اساس میتوان گفت کامپیوترهای زنده میتوانند نسل بعدی بایو سنسورها باشند؛ ابزارهایی که نشانگرهای بیماری را در بدن یا آلایندهها را در هوا بسیار دقیقتر از هر تراشه سیلیکونی شناسایی کنند. شبکههای میکروبی قادرند خود را با تغییرات شیمیایی سازگار کنند و حتی مثل یک سیستم ایمنی طبیعی یاد بگیرند.
در همین رابطه بخوانید:
- بهترین سیستم های پیشنهادی بازار ایران بر اساس قیمت + مشاوره
- اولین پردازنده زیستی جهان با ارگانوئیدهای مغز انسان ساخته شد!
البته این مسیر بدون چالش نیست. نگهداری از پردازندههای زنده به سیستمهای پرورشی کنترلشده نیاز دارد تا میکروبها سالم بمانند و آلوده نشوند. علاوه بر این، مهندسان باید بتوانند این شبکههای زنده را به الکترونیک متصل کنند تا تصمیمهایشان ثبت و منتقل شود. علاوه بر این، خارج از آزمایشگاه،مسائل اخلاقی و حقوقی سنگینی مطرح میشود: آیا باید کامپیوترهای باکتریایی را مثل ماشینها قانونگذاری کنیم یا مثل موجودات زنده؟ اگر یک پردازنده زنده به شکلی غیرمنتظره تکامل پیدا کند چه کسی مسئول خواهد بود؟ مرز بین ابزار، ارگانیسم و فناوری ترکیبی کجا باید کشیده شود؟
با وجود این ابهامات، جذابیت زیستمحاسبات انکارناپذیر است. با رشد روزافزون هوش مصنوعی و نیاز آن به منابع عظیم محاسباتی، جستوجو برای معماری جایگزین بیش از هر زمان دیگری حیاتی شده است.
نظر شما در رابطه با این پروژه چیست؟ آیا به پایان عصر سیلیکون نزدیک شدهایم؟











نظر خود را اضافه کنید.
برای ارسال نظر وارد شوید
ارسال نظر بدون عضویت در سایت