بشر تا به امروز به لطف تلسکوپ فضایی هابل موفق به کشف بسیاری از ناشناختهها و دورترین اجرام شده است. جدیدترین شاهکار این چشم بزرگ انسان در گیتی، کشف دورترین ستاره دیده شده تا به امروز با فاصله تقریبی 12.9 میلیارد سال نوری است.
اگر از علاقهمندان به نجوم باشید حتماً میدانید که بیشتر دانشمندان سن کیهان را نزدیک به 13.8 میلیارد سال تخمین میزنند. از طرفی با استفاده از تلسکوپها و بزرگ کردن اجرام بسیار دور، در حقیقت در زمان سفر میکنیم و شمایل جرم کیهانی را تا جایی که توان تلسکوپمان اجازه دهد، میبینیم.
یکی از روشهای رویت ستارگان و اجرام کیهانی دور این است که تلسکوپ را به سمتی از کیهان نشانه گرفته و صبر کنیم تا حداکثر فوتونهای نور که از مکانهایی بسیار دور سفر خود را آغاز کردهاند به عدسیهای تلسکوپ ما رسیده و به اصطلاح، آن جسم را آشکار کنند.
تا به امروز رکورد کشف دورترین جسم گیتی، به تلسکوپ فضایی هابل با رویت ستاره‌ای در فاصله 9 میلیارد سال نوری از ما بوده که این ساخته دوستداشتنی دست بشر، مجدداً رکورد خود را شکسته و ستاره‌ای به مراتب دورتر را با فاصله تقریبی 12.9 میلیارد سال نوری از زمین، رویت کرده است.
در همین زمینه با اعلام رسمی سازمان ملی هوانوردی و فضایی آمریکا یا همان NASA، دانشمندان این سازمان موفق به رویت و اندازهگیری پارامترهای مهم جرمی سماوی و بسیار غول‌پیکر شدهاند که زمانی که جهان در مراحل اولیه خلقت خود قرار داشت، میزیستهاست.
این ستاره بزرگ که دانشمندان نام Earendel (در انگلیسی باستانی به معنی ستاره صبحگاهی و نام یکی از شخصیت‌های کتاب ارباب حلقه‌ها) را به آن دادهاند به صورت تقریبی، تنها 900 میلیون سال پس از انفجار بزرگ (بیگ بنگ) خلق شده و به نوعی قدیمیترین تصویری است که ما تا به حال در گیتی دیدهایم.
در همین زمینه برایان ولش، ستاره شناس دانشگاه جان هاپکینز و نویسنده مسئول در این پژوهش میگوید که ممکن است موادی که ستاره مذکور از آنها ساخته شده، با عناصر تشکیلدهنده ستارههایی که امروز به ما خیلی نزدیک هستند، متفاوت باشد.
برای روشن شدن موضوع، دکتر ویکتوریا استریت، محقق دوره پسادکتری در مرکز سحر کیهانی (Cosmic Dawn) در کپنهاگ دانمارک و یکی از نویسندگان این مطالعه، این‌طور توضیح میدهد:
مسلماً جهان ما در 12.9 میلیارد سال پیش به وضوح با جهان امروز متفاوت بوده و زمانی که نوری که از ارندل ساطع شده را میبینیم، کیهان تنها 6 درصد از سن فعلی خود را داشته است. از آن زمان که 4 میلیارد سال نوری از خلق کهکشان اولیه راه شیری فاصله دارد نیز تقریباً 13 میلیارد سال طول کشیده تا نور ارندل به ما برسد و بدین ترتیب، جهان به گونه‌ای منبسط شده که ستاره مذکور در صورت حیات، حالا 28 میلیارد سال نوری از ما فاصله دارد.
محققان در این مطالعه اشاره کردند که مشخصات Earendel با ستاره‌ای با جرم بزرگتر از 50 برابر خورشید ما سازگار بوده و به احتمال بالا، میلیون‌ها بار درخشان‌تر از ستاره مرکز منظومه شمسی است.
همانطور که گفته شد رکورد قبلی رویت دورترین جرم در آسمان هستی مربوط به ستاره‌ای موسوم به Icarus بوده که در سال 2018 کشف شده و 9 میلیارد سال طول کشیده بود تا به زمین برسد؛ این ستاره 4 میلیارد سال پس از انفجار بزرگ، وجود داشته است.
البته اگر بگوییم که Earendel با فاصله 12.9 میلیارد سال نوری از ما، قدیمیترین ستاره گیتی است، شاید گزارهای صحیح عنوان نشده باشد. برای مثال دانشمندان در سال 2013 ستاره‌ای موسوم به متوشالح (Methuselah) را در آسمان مشاهده کردند که با استفاده از ابزارهای اندازهگیری دقیق، عمر آن 14.5 میلیارد سال نوری تخمین زده شد.
این عدد تناقضی آشکار با عمر تخمین زده شده کیهان به میزان 13.8 میلیارد سال نوری دارد و نشان میدهد که یکی از این دو عدد اشتباه بوده و نیاز به تصحیح دارند. پس با این اوصاف بهتر است از عبارت «پیرترین ستاره» گیتی برای هیچ ستاره‌ای استفاده نکنیم تا شاید روزی رازهای این اجرام بسیار کهن، برملا شوند. رازی که مسلماً تلسکوپ فضایی جیمز وب، بزرگترین امید ما برای رسیدن به پاسخ آن خواهد بود.
نتایج کامل این پژوهش در مجله معتبر Nature به چاپ رسیده که میتوانید برای اطلاعات بیشتر به آن مراجعه کنید.
نظر خود را اضافه کنید.
برای ارسال نظر وارد شوید
ارسال نظر بدون عضویت در سایت