توان پردازشی ابررایانه مریم و سیمرغ در مقایسه با برترین‌‎های دنیا

اگر اخبار حوزه فناوری داخلی کشور را دنبال کرده باشید حتماً می‌دانید که مدتی پیش وزارت ارتباطات از ابررایانه سیمرغ رونمایی کرد. پس از این پروژه، وزیر ارتباطات از برنامه ریزی برای رونمایی از ابررایانه بعدی کشور موسوم به «مریم» به یاد دکتر مریم میرزاخانی، دانشمند برجسته فقید کشور خبر داد. اما این ابررایانه بسیار قدرتمند چه ویژگی‌هایی خواهد داشت؟

استفاده از ابررایانه‌ها و آزادسازی توان پردازشی آنها مراحل مختلفی دارد. در این زمینه سیمرغ نیز در فاز اول کار با توان 1 پتافلاپس رونمایی شد. در مورد این ابررایانه می‌توان به توان پردازشی تا 10 پتافلاپس نیز رسید. اما پروژه بزرگتر کشور در این زمینه، ابررایانه مریم است که افق‌های بسیار دورتری را هدف گرفته است.

در همین زمینه دکتر احسان آریانیان مدیر گروه سکوهای فناوری اطلاعات پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات طی مصاحبه‌ای به این نکته اشاره کرد که حوزه‌های کاربردی از قبیل هوش مصنوعی، کلان داده‌ها، اینترنت اشیا و سیستم‌های محاسباتی و پردازشی با کارآیی بالا تأثیر بسیاری بر سرعت بخشی بر روند نیازهای پردازش فوق سریع کشور دارند.

در این خصوص پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات به نمایندگی از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در نظر دارد، همزمان با طراحی و ساخت ابر رایانه‌های جدید نظیر «ابر رایانه مریم» با توان پردازشی بسیار بالاتر از سیمرغ، نسبت به عملیاتی کردن ظرفیت پردازشی ابررایانه سیمرغ نیز، اقدام کند.

آریانیان در ادامه و پیرامون آماده‌سازی ابررایانه مریم به این نکته اشاره کرد:

در حال حاضر، توان پردازشی بالقوه ابررایانه سیمرغ که به صورت آزمایشی در دانشگاه صنعتی امیرکبیر افتتاح شده، بیش از یک پتافلاپس (یک میلیون میلیارد عملیات ممیز شناور ۶۴ بیتی در ثانیه) است که در حال تکمیل و انجام مراحل پایانی ساخت و تست و راه اندازی است و امیدواریم که خدمات آن، تا انتهای تابستان امسال به صورت تجاری، در اختیار مشتریان قرار گیرد.

در همین رابطه بخوانید:

- ابررایانه سیمرغ چه کاربردهایی دارد؛ امکان استفاده برای کسب‌وکارهای خصوصی

بنابر اعلام مدیر گروه سکوهای فناوری اطلاعات پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات فراخوان پژوهش، طراحی و پیاده سازی ابررایانه مریم در سایت پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات بارگذاری شده است. بعد از دریافت پیشنهادات و بررسی آنها و در صورت تأمین اعتبار لازم، نسبت به اجرایی کردن «ابررایانه مریم»، با همکاری واحدهای متقاضی و توانمند در کشور اقدام می‌شود.

همچنین برای ارتقای ظرفیت پردازشی ابر رایانه سیمرغ تا ۵ پتافلاپس با استفاده از زیرساخت فعلی و تا ۱۰ پتافلاپس با زیرساخت توسعه داده شده در فازهای بعدی نیز، برنامه ریزی های لازم صورت گرفته است.

جایگاه ابررایانه‌های ایرانی در بین قدرتمندترین‌های دنیا
شاید در جریان باشید که پروژه‌ای تحت عنوان TOP۵۰۰ وجود دارد که ۵۰۰ کامپیوتر قدرتمند جهان را به لحاظ توان پردازشی معرفی و رتبه‌بندی می‌کند. در حال حاضر ابررایانه Fogaku ژاپن محصول شرکت فوجیتسو با توان پردازشی ۴۱۵.۵۳۰ ترافلاپس رتبه اول را به خود اختصاص داده است.

 جایگاه دوم با توان پردازشی ۱۴۸.۶۰۰ ترافلاپس متعلق به کشور آمریکا و کامپیوتر Summit شرکت IBM بوده و جایگاه سوم نیز توسط همین شرکت و متعلق به سوپرکامپیوتر Sierra است.

باید به این نکته اشاره داشت که در حال حاضر، تمامی ۵۰۰ ابررایانه برتر دنیا ظرفیت پردازشی اسمی بالاتر از ۲.۵ پتافلاپس دارند. اگر چه ابررایانه دانشگاه صنعتی امیرکبیر (به عنوان قوی‌ترین ابررایانه کشور) در سال ۱۳۹۰ توانست در رتبه بندی ۵۰۰ ابررایانه برتر جهان قرار گیرد ولی در وضعیت کنونی، با پیشرفت ابررایانه‌های دیگر در دنیا و متوقف ماندن طولانی کشور در این حوزه، سریع‌ترین ابررایانه‌های کشور چیزی در حدود چندین هزار برابر کندتر از ابررایانه‌های برتر جهان هستند.

البته در نهایت با به روزرسانی بستر پردازشی و افزایش توان پردازشی ابررایانه سیمرغ در فاز آتی، این سوپرکامپیوتر بزرگ می‌تواند در میان ۵۰۰ ابررایانه برتر دنیا قرار گیرد.