شرکت Bolt Graphics، استارتاپی تازه‌وارد از کالیفرنیا، از پردازنده گرافیکی جدید خود با نام Zeus رونمایی کرده است که طبق ادعای این شرکت، می‌تواند تا ۱۰ برابر سریع‌تر از RTX 5090 عمل کند. این محصول که بر معماری متن‌باز RISC-V استوار است، به جای استفاده از روش‌های سنتی رندرینگ، رویکردی متفاوت را در پیش گرفته که آن را به گزینه‌ای مناسب برای شبیه‌سازی‌های علمی و رندرینگ حرفه‌ای تبدیل می‌کند.
طبق ادعای این استارت آپ، ۲۸ کارت گرافیک Zeus می‌تواند عملکردی برابر با ۲۸۰ کارت RTX 5090 انویدیا را در ری‌ترسینگ مبتنی بر تکنیک Path Tracing ارائه دهد. این تفاوت عمدتاً به دلیل تمرکز Zeus بر پردازش ردیابی مسیر پرتو نور (Path Tracing) و محاسبات FP64 است، در حالی که RTX 5090 یک پردازنده گرافیکی چندمنظوره محسوب می‌شود که هم در بازی‌ها و هم در هوش مصنوعی و یادگیری ماشین عملکرد بالایی دارد.
با این حال، Zeus از رندرینگ سنتی پشتیبانی نمی‌کند و فاقد برخی از اجزای مهم پردازنده‌های گرافیکی مدرن، مانند واحدهای TMU و ROP است. این موضوع باعث می‌شود که در بازی‌های ویدیویی امروزی نتواند جایگزین کارت‌های انویدیا و AMD شود، اما در زمینه‌های علمی و تخصصی، پتانسیل بالایی دارد.
مشخصات فنی Zeus
برخلاف پردازنده‌های گرافیکی شرکت‌هایی مانند انویدیا، AMD و اینتل که از معماری‌های اختصاصی استفاده می‌کنند، Zeus بر پایه معماری متن‌باز RISC-V طراحی شده است. این پردازنده از هسته‌های محاسباتی مخصوصی بهره می‌برد که شامل هسته همه منظوره RVA23 به همراه واحدهای پردازش FP64 و پشتیبانی از استاندارد RVV 1.0 (افزونه برداری RISC-V) است. همچنین، Bolt برخی اکستنشن‌های اختصاصی را برای بهبود عملکرد در پردازش‌های علمی به این معماری اضافه کرده است.
یکی از ویژگی‌های اصلی Zeus، طراحی چیپلتی آن است. مدل‌های مختلف این پردازنده در جدول زیر آمده است.
| ویژگی | Bolt Zeus 1c26-032 | Bolt Zeus 2c26-064 | Bolt Zeus 2c26-128 | Bolt Zeus 4c26-256 | Nvidia GeForce RTX 5090 |
|---|---|---|---|---|---|
| توان برد (وات) | 120 | 250 | 250 | 500 | 575 |
| FP64 / FP32 / FP16 (ترافلاپس) | 5 / 10 / 20 | 10 / 20 / 40 | 10 / 20 / 40 | 20 / 40 / 80 | 1.6 / 105 / 105 |
| INT16 / INT8 (ترافلاپس) | 307.2 / 614.4 | 614.4 / 1,228.8 | 614.4 / 1,228.8 | 1,228.8 / 2,457.6 | 818.4 / 1,636.8 |
| رهگیری مسیر نور (گیگا رِی) | 77 | 154 | 154 | 307 | 32 |
| کش (مگابایت) | 128 | 256 | 256 | 512 | 120 |
| حافظه LPDDR5X | 32 گیگابایت | 64 گیگابایت | 128 گیگابایت | 256 گیگابایت | - |
| حافظه DDR5 | 2x DDR5 SO-DIMMs | 4x DDR5 SO-DIMMs | 4x DDR5 SO-DIMMs | 8x DDR5 DIMMs | - |
| حداکثر حافظه و پهنای باند | 160 گیگابایت @ 363 گیگابایت در ثانیه | 320 گیگابایت @ 725 گیگابایت در ثانیه | 384 گیگابایت @ 725 گیگابایت در ثانیه | 2,304 گیگابایت @ 1.45 ترابایت در ثانیه | 32 گیگابایت @ 1.8 ترابایت بر ثانیه |
| کدک ویدیویی (AV1, H.264/265) | 2x 8K60 AV1 | 4x 8K60 AV1 | 4x 8K60 AV1 | 8x 8K60 AV1 | 3x 8K60 AV1 |
| خروجی‌های تصویر | DisplayPort 2.1a, HDMI 2.1b | DisplayPort 2.1a, HDMI 2.1b | DisplayPort 2.1a, HDMI 2.1b | - | 3x DisplayPort 2.1a, HDMI 2.1b |
در برخی زمینه‌ها، Zeus عملکردی بسیار بالاتر از RTX 5090 دارد:
- محاسبات FP64: مدل پایه Zeus قدرت محاسباتی 5 ترافلاپس FP64 ارائه می‌دهد، درحالی‌که قدرت RTX 5090 تنها ۱.۶ ترافلاپس دارد.
- پردازش مسیر پرتو: Zeus 1c26-032 می‌تواند ۷۷ گیگا رِی در ثانیه پردازش کند، درحالی‌که RTX 5090 تنها ۳۲ گیگا رِی قدرت دارد.
- مصرف انرژی: مدل پایه Zeus تنها ۱۲۰ وات مصرف می‌کند، درحالی‌که RTX 5090 انویدیا ۵۷۵ وات انرژی نیاز دارد.
در محاسبات مرتبط با هوش مصنوعی، RTX 5090 همچنان برتری دارد. برای نمونه قدرت محاسباتی FP16 انویدیا 105 ترافلاپس است اما قدرت Zeus از 10 ترافلاپس فراتر نمی‌رود. با این حال مدل پرچم‌دار Zeus 4c26-256 که مصرف انرژی آن همچنان کمتر از RTX 5090 است، می‌تواند در تمامی پردازش‌ها به‌جز FP32 و FP16 از RTX 5090 پیشی بگیرد. این مدل برای مدل‌سازی میدان‌های الکترومغناطیسی، پژوهش در حوزه فوتونیک و محاسبات FFT بهینه شده است.
یکی از چالش‌های بزرگ برای Zeus، پشتیبانی نرم‌افزاری آن است. انویدیا با CUDA و AMD با ROCm اکوسیستم‌های نرم‌افزاری گسترده‌ای را ارائه می‌دهند که توسط توسعه‌دهندگان بسیاری پشتیبانی می‌شوند. اما Zeus هنوز فاقد یک اکوسیستم نرم‌افزاری بالغ است.
Bolt Graphics بیکار ننشسته و یک موتور رندرینگ جدید به نام Glowstick را معرفی کرده که برای پردازش مسیر پرتو بهینه شده است. این موتور می‌تواند تا ۲.۵ برابر سریع‌تر از راهکارهای فعلی عمل کند. اما بدون پشتیبانی از OpenCL، Vulkan و CUDA-Translation، ممکن است توسعه‌دهندگان برای پذیرش Zeus با تردید مواجه شوند.
در همین رابطه بخوانید:
- بهترین کارت گرافیک کامپیوتر در هر بازه قیمتی
- کارت گرافیک چینی MTT S50 برای گیمینگ 1080p معرفی شد
- بالاخره رقیب واقعی کارت های گرافیک AMD و انویدیا را در 2025 می‌بینیم
اگر Bolt بتواند ابزارهای مناسبی برای توسعه‌دهندگان ارائه دهد و پشتیبانی قوی برای محیط‌های HPC و لینوکس فراهم کند، احتمالاً Zeus بتواند جایگاهی در بین پردازنده‌های گرافیکی علمی و صنعتی پیدا کند.
Bolt Graphics اعلام کرده که کیت توسعه (SDK) از اواخر ۲۰۲۵ در دسترس قرار می‌گیرد و تولید انبوه در اواخر ۲۰۲۶ آغاز خواهد شد.
نظر خود را اضافه کنید.
برای ارسال نظر وارد شوید
ارسال نظر بدون عضویت در سایت