گوگل با TPUهای خود وارد رقابتی جدی با GPUهای انویدیا شده است. این تراشه‌های تخصصی برای محاسبات ماتریسی و استنتاج مدل‌های هوش مصنوعی طراحی شده‌اند و می‌توانند در برخی کاربردها سریع‌تر و کم‌مصرف‌تر از GPU عمل کنند. حالا شرکت‌هایی مثل متا و Anthropic به دنبال استفاده از TPUها هستند و این تهدیدی واقعی برای سلطه طولانی‌مدت انویدیا در بازار تراشه‌های AI محسوب می‌شود.
صنعت هوش مصنوعی این روزها بیش از هر زمان دیگری داغ است و هر حرکت بزرگ غول‌های فناوری به سرعت تیتر خبرها می‌شود. در این میان، گوگل با واحدهای پردازش تنسور (TPU) خود توانسته قابلیت‌های بی‌سابقه‌ای در پردازش مدل‌های هوش مصنوعی نشان دهد و مسیر تازه‌ای برای توسعه فناوری باز کند. این موفقیت، واکنش انویدیا، بزرگ‌ترین تولیدکننده تراشه‌های هوش مصنوعی جهان، را به دنبال داشته؛ واکنشی که هم تحسین‌آمیز است و هم پیام پنهانی از رقابت سخت آینده را در خود دارد.
در پشت پرده این رقابت، نه آزمایشگاه‌ها بلکه اتاق‌های مذاکره شرکت‌های بزرگ و تابلوهای بورس تعیین‌کننده هستند. داستان ظهور اولین رقیب جدی برای انویدیا در عرصه پردازش هوش مصنوعی از جایی شروع شد که گوگل TPUها را حدود یک دهه پیش برای افزایش سرعت موتور جستجوی خود طراحی و توسعه داد و بعداً این تراشه‌ها برای آموزش و استنتاج مدل‌های AI بهینه شدند.
این تراشه‌ها اکنون به بخش مهمی از استراتژی گوگل در هوش مصنوعی تبدیل شده‌اند و مشتریان بزرگی مانند Anthropic، Salesforce، Midjourney و حتی متا علاقه‌مند به استفاده از آنها هستند.
اما وقتی خبر رسید متا قصد دارد TPUهای گوگل را در عملیات هوش مصنوعی خود استفاده کند و حتی احتمال خرید آنها در سال‌های آینده مطرح شد، داستان در اردوگاه تیم سبز، رنگ دیگری به خود گرفت. این تحولات نه فقط رقابت بین دو غول دنیای پردازش پیشرفته، بلکه چشم‌اندازی از آینده فناوری را پیش روی ما می‌گذارد؛ آینده‌ای که در آن کارایی، انعطاف‌پذیری و تسلط بر پردازش موازی می‌تواند مسیر توسعه هوش مصنوعی را تعیین کند.
بیانیه انویدیا: تحسین همراه با هشدار
انویدیا در بیانیه‌ای اعلام کرده است:
از موفقیت گوگل خوشحالیم، آنها پیشرفت‌های بزرگی در هوش مصنوعی داشته‌اند و ما همچنان سفارش گوگل برای تأمین تراشه‌های‌مان (جهت استفاده آنها) را به پیش می‌بریم.
این بیانیه پس از انتشار خبر مذاکرات متا با گوگل برای اجاره TPUهای ابری و خرید احتمالی آنها منتشر شد. انتشار این خبر باعث رشد سهام آلفابت و متا شد، اما سهام انویدیا حدود ۳ درصد کاهش یافت؛ احتمالا به این دلیل که بازار این اتفاق را تهدیدی برای سلطه طولانی‌مدت این شرکت در بازار تراشه‌های AI دید.
انویدیا در حساب رسمی خود در شبکه X نوشت:
انویدیا یک نسل جلوتر از صنعت است. تنها پلتفرمی که قادر است همه مدل‌های هوش مصنوعی را اجرا کند و در همه محیط‌های محاسباتی قابل استفاده است. ما عملکرد، انعطاف‌پذیری و تطبیق بیشتری نسبت به تراشه‌های ASIC ارائه می‌دهیم.
تفاوت‌های فنی: TPU گوگل در برابر GPU انویدیا
TPUهای گوگل مدارهای مجتمع ویژه کاربرد (ASIC) هستند که برای ضرب ماتریسی و انجام محاسبات تکراری طراحی شده‌اند؛ عملیاتی که اساس آموزش شبکه‌های عصبی را تشکیل می‌دهند. این طراحی باعث مصرف انرژی کمتر و هزینه عملیاتی پایین‌تر می‌شود، اما انعطاف‌پذیری کمتری نسبت به GPUهای انویدیا دارند.
در مقابل، GPUهای سری Blackwell انویدیا ماشین‌های چندمنظوره‌ای هستند که برای پردازش موازی طراحی شده و سپس برای اجرای کارهای هوش مصنوعی بهینه شده‌اند. این تراشه‌ها قابلیت برنامه‌ریزی بالا دارند و می‌توانند طیف گسترده‌ای از وظایف محاسباتی را اجرا کنند، اما انعطاف بیشتر گاهی هزینه و مصرف انرژی بالاتری دارد.
نسل جدید TPU گوگل که اواخر تابستان گذشته به نام Ironwood معرفی شد به صورت ویژه برای پردازش عملیات استنتاج مدل‌های AI طراحی شده، ساختار خنک‌شونده با مایع دارد و در دو پیکربندی ۲۵۶ و ۹،۲۱۶ تراشه‌ای عرضه می‌شود. این نسل نسبت به GPUها در برخی وظایف AI عملکرد بهتری دارد، انرژی کمتری مصرف می‌کند و هزینه عملیاتی پایین‌تری دارد. البته مسئله اصلی این است که این تراشه‌ها همچنان برای وظایف عمومی و انعطاف‌پذیری که GPUها در آنها عالی عمل می‌کنند، جایگزینی کامل نخواهند بود.
تجربه سایر شرکت‌ها و چالش گوگل
در ابتدای این مطلب گفتیم که یک قراردارد چند میلیارد دلاری بین متا و گوگل برای اجاره در یک سال اول و سپس خرید سرورهای بر پایه TPUهای گوگل عقد شده است. اما باید بدانید که متا اولین شرکتی نیست که TPUهای گوگل را به کار می‌گیرد.
شرکت Anthropic از سال ۲۰۲۳ از این تراشه‌ها استفاده می‌کند و قراردادی برای دسترسی به بیش از ۱ گیگاوات ظرفیت محاسباتی تا ۲۰۲۶ دارد. با این حال، بزرگ‌ترین چالش گوگل، پذیرش گسترده TPUها در صنعت است. با توجه به سهم بالای بازار انویدیا و استفاده گسترده از پلتفرم CUDA، شرایط گوگل برای تغییر علائق شرکت‌های دیگر و توسعه‌دهندگان به استفاده از راهکارهای پیشنهادی خود بسیار دشوار است.
البته گوگل مشتریان دیگری دارد و TPUهای این شرکت تا به حال از سوی غول‌هایی مانند Salesforce و شرکت‌های خلاقی مانند Midjourney نیز پذیرفته شده ولی بدون شک نقطه عطف سفارشات وارده گوگل همین معامله اخیر با متا برای استفاده از TPUها در مراکز داده تیم تحت رهبری مارک زاکربرگ در سال‌های آینده است. این موضوع نشان می‌دهد که TPUها در حال تبدیل شدن به گزینه واقعی برای کاهش وابستگی به GPUها هستند و این روند به‌ویژه در شرایط افزایش تقاضای محاسبات AI نیز رو به افزایش خواهد بود.
تهدید احتمالی برای سلطه انویدیا
اگرچه حتی مشتریان TPU همچنان به GPUها وابسته‌اند، اما قراردادهای متا و Anthropic نشان می‌دهد که TPUها می‌توانند تهدیدی برای انحصار طولانی‌مدت انویدیا باشند. این‌طور که از تحرکات اخیر آلفابت برمی‌آید باید گفت که گوگل قصد ندارد جایگزینی کامل برای GPUهای انویدیا ایجاد کند؛ بلکه TPUها بیشتر به‌عنوان مکمل و بخشی از سبد محاسباتی هوش مصنوعی عمل می‌کنند.
با این حال، رشد پذیرش TPUها، کاهش هزینه و مصرف انرژی آنها، و قراردادهای بزرگ نشان می‌دهد که رقابت در بازار تراشه‌های AI جدی‌تر از همیشه شده و انویدیا باید برای حفظ سلطه خود استراتژی‌های جدیدی اتخاذ کند.
نظر خود را اضافه کنید.
برای ارسال نظر وارد شوید
ارسال نظر بدون عضویت در سایت