در اتفاقی عظیم، ساعتی پیش به صورت رسمی اعلام شد که با فرود موفق فضاپیمای «چاندرایان-۳» در نزدیکی قطب جنوب ماه، کشور هند به عنوان چهارمین کشور دنیا به جمع آمریکا، روسیه و چین پیوسته است؛ کشورهایی که با قدمهای یک انسان یا ربات روی ماه حاضر شدهاند. در ادامه با ما همراه باشید تا ابعاد مختلف این واقعه عظیم در تاریخ صنعت فضایی را مورد بررسی قرار دهیم.
کشور هند مانند کشورهای گروه بریکس، یک قدرت نوظهور اقتصادی محسوب میشود؛ کشورهایی (شامل برزیل، روسیه، چین، هند و آفریقای جنوبی) که در حال حاضر در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی گرد هم آمدهاند تا اجلاس سالانه خود را برگزار کنند. اما اجلاس امسال با یک شگفتانه بزرگ همراه بود که حوالی صبح امروز (به وقت ایران) اتفاق افتاد و در آن یک کاوشگر ساخت هندوستان، با موفقیت روی سطح کره ماه فرود آمد. با فرود آمدن این کاوشکر، هند چهارمین فاتح کره ماه خواهد بود.
چرا فرود کاوشگر هندی روی ماه بسیار مهم است؟
به طور کلی، موفقیت فضاپیمای «چاندرایان-۳» نه تنها برای هند، بلکه برای تمامی پژوهشگران علوم فضایی، قدمی بزرگ و رو به جلو است. با توجه به اینکه تحقیقات بر روی ماه میتواند در آینده به استفاده بهتر و موثرتر از منابع این قمر کوچک و نزدیک به زمین کمک کند، انتظار میرود که کشورهای دیگر نیز در مسابقه فضایی جدیدی که در حال شکلگیری است، شرکت کنند.
این دستاورد تاریخی که ساعتی پیش خبر توفیق آن تقریباً توسط همه رسانههای فعال در کشورهای مختلف اعلام شده، به عنوان یک قدم مهم به سوی تحقق هدفهای پیشروی در علوم و فناوری فضایی در این کشور تلقی میشود.
فرود نرم و بیتکانگی سفینه هندی که توسط مهندسان و متخصصان بومی این کشور انجام شده، نشاندهنده تواناییهای بالقوه هند در مهندسی فضایی و نیز آمادگیهای فنی آن برای انجام پروژههای پیشرفتهتر در آینده است.
«این فریاد پیروزی برای هند نوین بود»
نارندرا مودی، نخستوزیر هند که از آفریقای جنوبی، محل برگزاری اجلاس بریکس شاهد این موفقیت بود، در هنگام پخش زنده این فرود برای حاضران در جلسه اجلاس بریکس سخنرانی خود را با این شعار شروع کرد: «این فریاد پیروزی برای هند نوین بود».
در پی این موفقیت، دکتر آرچیتا شارما، رئیس سازمان پژوهش و توسعه فضایی هند، در یک بیانیه اظهار داشت:
ما با افتخار اعلام میکنیم که فضاپیمای "چاندرایان-۳" با موفقیت روی سطح ماه فرود آمد. این دستاورد، نتیجهای از تلاشهای بلندمدت و مداوم تیمهای پرتلاش مهندسی و علمی هندی است.
طبق اعلام سازمان فضایی هند، فضاپیمای "چاندرایان-۳" به منظور بررسی علمی سطح ماه و جمعآوری اطلاعات دقیقتر در مورد تاریخچه شکلگیری ماه و فرآیندهای جغرافیایی آن به فضا پرتاب شده است. این مأموریت به دلیل داشتن اهداف علمی برتر، از جمله تشویق به گسترش هر چه بیشتر توانایی و دانش بشری در حوزههای مرتبط با اخترفیزیک و زمینشناسی، انبوهی از توجهات در ابعاد جهانی را به خود جلب کرده است.
نکته جالب توجه دیگر در این خصوص کنترل کامل کاوشگر به وسیله رباتهای خودکار است. آنطور که سازمان فضایی هند خبر داده، از زمان پرتاب تا لحظهی فرود، هیچگونه خطا یا نقصی توسط این کاوشگر گزارش نشده که این امر نشاندهنده کنترل بسیار دقیق و مهارت در مهندسی و عملیات فضایی هندیها است
با اینکه این مأموریت به تازگی به پایان رسیده، اما تأثیرات و تحققات حاصل از آن میتواند برای سالهای آینده جهت پیشبرد علم و فناوری فضایی و بهرهبرداری از منابع ماه اهمیت زیادی داشته باشد. تلاشهای هند در فضا نشان از تعهد جدی این کشور به پیشرفت علمی و فناوری دارد و این دستاورد جدید نیز نشان از قدرت و پتانسیل آن در میدان فضا را به ما نشان میدهد.
در نتیجه، موفقیت فضاپیمای "چاندرایان-۳" در فرود در نزدیکی قطب جنوب ماه به عنوان یک لحظهی تاریخی در علم و فناوری فضایی هند و جهان شناخته میشود. این دستاورد نه تنها نشاندهنده پیشرفتهای علمی و مهندسی این کشور است، بلکه به عنوان یک گام مهم در مسیر کشف و تبیین اطلاعات جدید در مورد ماه و اهداف علمی و آموزشی فراگیر در حوزهی فضا نیز شناخته میشود.
ویژگیهای فنی و ابعاد علمی فتح ماه با سفینه چاندرایان – 3 هند
این عملیات تاریخساز، که با هزینه تقریبی ۱۴۰ میلیون دلار اجرا شده ، دو سال پس از شکست «چاندرایان-۲» در انجام مأموریتی با همین هدف صورت گرفت. «چاندرایان-۲» در سپتامبر ۲۰۲۱، لحظاتی قبل از فرود بر روی سطح ماه، با آن برخورد کرده و منفجر شده بود.
«چاندرایان-۳»، که در ۱۹ ژوئن ۲۰۲۳ از پایگاه فضایی شرق هند به فضا پرتاب شده بود، دارای دو بخش اصلی است: یک سفینه مادر (orbiter) و یک سفینه فرود (lander). سفینه مادر، که به عنوان چشم و گوش «چاندرایان-۳» عمل میکرد، در حال حاضر در مدار ماه قرار دارد و برای حداقل یک سال دادههای علمی را جمعآوری و به زمین ارسال خواهد کرد. سفینه فرود، که «پروگيان» (Pragyan) نام دارد، حامل یک ربات جستجوگر (rover) با قابلیت حرکت روی سطح ماه است.
«پروگيان»، پس از سفر حدود دوماهه در فضا، در ساعت ۱:۵۵ بعد از ظهر به وقت هند (۹:۲۵ صبح به وقت تهران) در منطقهای به نام «جنوب قطب-آيتكين «(South Pole-Aitken) فرود آمد. این منطقه، که یکی از بزرگترین و عمیقترین حوضچههای حاصل از ضربه (impact basin) در منظومه شمسی است، به دلیل داشتن منابع آب یخزده و مواد معدنی گرانبها، از اهمیت بالایی برخوردار است.
ربات جستجوگر «چاندرایان-۳»، موسوم به ويکرام (Vikram) به زودی از سفینه فرود خارج شده و شروع به اکتشاف سطح ماه خواهد کرد. این ربات، که وزنی حدود ۲۷ کیلوگرم دارد، قادر به حرکت با سرعت ۱ کیلومتر در ساعت بوده و به دوربینها و ابزارهای علمی مختلفی مجهز شده است. «ويکرام» قصد دارد تا برای ۱۴ روز زمینی (۳۳۶ ساعت) بر روی ماه فعالیت نموده و دادههای مربوط به ترکیبات شیمیایی، دما، لرزش و میدان مغناطیسی ماه را جمعآوری کرده و در اختیار دانشمندان هندی قرار دهد.
فرود «چاندرایان-۳» بر روی ماه، یک پیروزی بزرگ برای هند و بخصوص سازمان تحقیقات فضایی هند (ISRO) به شمار میآید. این عملیات، نشاندهنده توانایی هند در استفاده از فضا به منظور تحقق اهداف علمی، اقتصادی و استراتژیک خود است.
هند که در سال ۲۰۰۸ با «چاندرایان-۱» توانست به عنوان اولین کشور دنیا آب را بر روی ماه کشف کند، قصد دارد تا در آینده نزدیک با اجرای پروژههای جدید، نقش خود را در صحنه فضایی جهان تقویت کند.
نظر خود را اضافه کنید.
برای ارسال نظر وارد شوید
ارسال نظر بدون عضویت در سایت