قاچاق معکوس پدیده جدید بازار لوازم خانگی کشور پس از رونق سالیان گذشته

در پی افزایش سطح کیفی و فرصت مناسبی که برای قاچاقچیان و کلاهبرداران بازار لوازم خانگی در کشور ایجاد شده، پدیده قاچاق معکوس در این بازار شکل گرفته که طی سال گذشته به کرات توسط نهادهای نظارتی کشف و گزارش گردیده است.

طی چند سال گذشته و در پی خروج رسمی شرکت‎های کره‎ای سامسونگ و ال‎جی از بازار لوازم خانگی ایران، برندهای داخلی با قدرت وارد کار شده و در حال حاضر 80 درصد سهم بازار ایران را در اختیار گرفته‎اند.

در همین زمینه محمد وصالی قمصری، مدیر کل دفتر صنایع لوازم خانگی و اداری وزارت صنعت، روز گذشته طی گفتگویی رادیویی اعلام کرد که از شهریور ماه، با راه‌اندازی سامانه‌‎ای ویژه نظارت هوشمند و هدفمندی بر تولید این لوازم صورت می‎گیرد:

 پایه سامانه جامع تجارت فعال شد تا واحد های تولیدی، در آن جا فاکتور خود را بر مبنای ساختار تشکیل دهنده هر محصول ارائه دهند. همچنین بر مبنای ساختار تشکیل دهنده هر محصول برای هر برندی از ابتدای آذر ماه کارگروه‌های رصد بازار وزارتخانه تشکیل شده و تک تک برندها رصد می‌شوند. 

وصالی قمصری همچنین به این نکته نیز اشاره کرد که پیش از تحریم‌ها ۷۰ درصد بازار لوازم خانگی در اختیار برندهای کره ای بود، ولی از سال ۱۳۹۷ تا سال ۱۳۹۹ با حمایت‌هایی که از صنعت لوازم خانگی شد، تولید ۸.۵ میلیون دستگاه در سال به ۱۵.۵ میلیون دستگاه رسید که به این ترتیب ۸۰ درصد افزایش تولید در این زمینه اتفاق افتاده است.

طبق اعلام این مقام مسئول در وزارت صمت، تعداد 300 هزار نفر در 500 واحد تولیدی در این صنعت در حال کار بوده و گردش مالی 6 میلیارد دلاری در آن وجود دارد. البته این صنعت جای افزایش کار برای 800 واحد تولیدی دیگر را نیز دارد.

مدیر کل دفتر صنایع لوازم خانگی و اداری وزارت صمت در رابطه با کیفیت محصولات لوازم خانگی تولیدی هم گفت: از صد در صد واحدهای تولیدی، کیفیت ۵۰ تا ۶۰ درصد واحدهای تولیدی خوب است و حتی صادرات معکوس می‌شود؛ یعنی محصول ایرانی به خارج از مرزهای اطراف می‌رود و لیبل خارجی یا کره‌ای می‌خورد و دوباره به داخل کشور بر می‌گردد و مردم به تصور کالای خارجی آن را خریداری می‌کنند.

این شرایط به خوبی نشان می‌‎دهد که سطح کیفی محصولات افزایش پیدا کرده ولی نقطه تاریک سوءاستفاده برخی افراد است که لزوم نظارت بیشتر در این زمینه را می‎طلبد. البته نکته منفی دیگری که در این زمینه وجود دارد افزایش بسیار سریع قیمت‌ها، در پی انحصار ناخواسته به وجود آمده است. در این خصوص برخی شرکت‌ها، به خصوص در بازار یخچال و فریزر، اقدام به افزایش قیمت تا 100 درصد کرده‌اند و همین مورد مصرف کننده را به این فکر می‌اندازد که وقتی اختلاف کمی بین محصول با برند داخلی و خارجی وجود دارد، چرا از برند معتبر خارجی استفاده نکند؟!

همین عامل اولین چراغ را به سوءاستفاده کنندگان و افرادی که در زمینه قاچاق معکوس کار می‌کنند می‌‎دهد تا جعل برندهای خارجی، محصول را با قیمت‌های گزاف به دست مصرف کننده داخلی برساند.