چرا برای کارت های گرافیک RTX 40 و RX 7000 به پاورهای ATX 3.0 نیاز است؟

با عرضه نسل جدید کارت‌های گرافیک سری RTX 40 انویدیا و RX 7900 ای ام دی، نیاز به یک پاور هوشمند و منطبق با استاندارد‌های جدید ATX 3.0 و PCI-Express Gen 5.0 بیش از پیش احساس می‌شود. در همین رابطه مهندسان MSI آزمایشی را ترتیب داده‌اند تا توان مصرفی کارت‌های گرافیک جدید را در هنگام اجرای بازی‌های سنگین ارزیابی کنند. نتایج این آزمایش جالب حاکی از آن است که فقط پاور های ATX 3.0 می‌توانند جوابگوی اشتهای سیری ناپذیر کارت‌های گرافیک نسل جدید در مصرف انرژی باشند.

بسیاری از گیمرها با مشکل مصرف بالای انرژی کارت‌های گرافیک پرچم دار انویدیا و AMD دست و پنجه نرم می‌کنند و پاورهای قدیمی جوابگوی نیاز آنها نبوده و برای تجربه بدون دردسر بازی‌های جدید باید به سراغ یک پاور بروز و معتبر رفت. اما پاور ATX 3.0 چیست و چرا کارت های گرافیک سری RTX 40 و RX 7000 به پاور جدید نیاز دارند؟ برای پاسخ به این پرسش های اساسی و مهم، با شهر سخت افزار همراه شوید.

MSI به تازگی پاورهای رده بالا و هوشمند سری ATX 3.0 خود را با برخی از ویژگی‌های جالب معرفی کرده که به زودی با گارانتی معتبر آونگ در بازار ایران عرضه خواهد شد.

آشنایی با استاندارد ATX 3.0 برای پاورها

اینتل این اواخر استاندارد جدیدی به نام ATX12V 3.0 برای پاور کامپیوترها تدوین و ارائه کرده است. در این استاندارد جدید تغییرات کمابیش گسترده ای بوجود آمده تا پاور‌های جدید آماده پذیرایی از مدرن ترین سخت افزار‌های آینده شوند.

این استاندارد ضامن عملکرد نرمال سیستم و سازگاری کامل با تمامی‌ سخت افزار‌های جدید است. تغییرات نسخه سوم ATX12V شامل تغییر در طراحی فنی و مصرف بهینه تر برای سازگاری با حالت‌های مصرف کم  Alternative Low Power Modes (ALPM)سیستم است. بر اساس استاندارد جدید  ATX 3.0، یک پاور باید بتواند تا 2 برابر توان اسمی‌ خود را برای مدت محدودی تامین کند. 

از مهم ترین تغییرات پاور ATX 3.0 می‌توان به اضافه شدن کانکتور 16 پین با نام فنی 12VHPWR معروف به کانکتور 4+12 پین یا کابل برقی که در تبلیغات پاور به آن کابل برق PCIe Gen.5 گفته می‌شود، برای تغذیه کارت گرافیک اشاره کرد. این کابل تا 600 وات خروجی دارد. تمام پاور‌های بالای 450 وات می‌بایستی حتما مجهز به کابل برق 12VHPWR باشند.

مشکل افزایش لحظه‌ای مصرف کارت‌های گرافیک

با معرفی کارت‌های گرافیک PCIe 5.0 کاربران با مشکل جدیدی در مصرف انرژی این کارت ها روبرو شدند. استاندارد PCIe 5.0 دو برابر سرعت بیشتری نسبت به نسل قبلی ارائه می‌دهد و همین امر یعنی مصرف بیشتر انرژی و نیاز منبع تغذیه جدیدتر را الزامی می‌کند. به عنوان مثال کارت گرافیک پرقدرت GeForce RTX 4090 انویدیا دارای کانکتور تغذیه PCIe 5.0 است و با وجود امکان استفاده از آداپتور تبدیل برای پاورهای قدیمی، یک پاور جدید و منطبق بر آخرین استانداردهای این صنعت ایده آل تر است.

همانطور که می‌دانید کارت‌های گرافیک PCIE 5.0 که با کانکتور 12VHPWR به پاور متصل می‌شوند، امکان افزایش مصرف انرژی لحظه‌ای (Power Excursion) تا 1800 وات را بدون اختلال در عملکرد سیستم خواهند داشت.

در استاندارد ATX 3.0 اینتل یک مفهوم جدید به نام Power Excursion تعریف شده است که در مواقع افزایش لحظه‌ای مصرف و عبور آن از توان طراحی گرمایی، امکان تأمین تا دو برابر توان اسمی پاور را می‌دهد.

در همین رابطه بخوانید:

- راهنمای خرید بهترین سیستم گیمینگ

منظور از Power Excursion، افزایش لحظه‌ای مصرف کارت‌های گرافیک (در حد میکرو ثانیه) بیش از استاندارد اسمی‌ توان مصرفی آنها است. به عنوان مثال کارت گرافیکی که توان TDP آن برابر 320 وات داشته باشد، هر از گاهی بیش از این مقدار انرژی مصرف می‌کند.

برای مثال جهت مدیریت این شرایط شرکت MSI در پاورهای جدید خود فناوری مقاومت تا 2 برابر میزان افزایش توان لحظه‌ای کل و 3 برابر افزایش توان لحظه‌ای GPU را تضمین می‌کند که سیستم را برای هر سناریو قدرتمندی در بارهای سنگین آینده نیز ایمن خواهد کرد.

اگر پاور شما توانایی مدیریت چنین افزایش مصرفی را نداشته باشد، سیستم محافظت در برابر افزایش بیش از حد مصرف یا  OPP پاور وارد عمل شده و سیستم را خاموش می‌کند.

با عرضه کارت‌های گرافیکی جدید سری GeForce RTX 40 انویدیا و AMD RX 7900 نیاز به یک منبع تغذیه استثنایی که بتواند انرژی مورد نیاز کارت‌های گرافیک مذکور را برآورده کند، بسیار حیاتی است. اما پاورهای MSI مبتنی بر استاندارد  ATX 3.0  توانایی مدیریت این حجم از مصرف انرژی را دارند و می‌توانند تا سه برابر توان اسمی خود پاسخگوی افزایش لحظه‌ای مصرف انرژی برای کسری از ثانیه باشند.

در استاندارد جدید  ATX 3.0، یک پاور باید بتواند تا 2 برابر توان اسمی‌ خود را برای مدت 100 میکرو ثانیه تامین کند. به عنوان مثال یک پاور 1000 واتی، باید بتواند یک مرتبه تا 2000 وات را به مدت 100 میکرو ثانیه تامین کند، پس از این مدت زمان، دوباره به حالت استاندارد تولید 1000 وات بازگردد و پس از طی مدت 900 میکروثانیه، مجدداً باید بتواند برای 100 میکروثانیه 2000 وات را بدون هیچ مشکلی تامین کند.

در همین رابطه بخوانید:

- راهنمای خرید بهترین پاور (منبع تغذیه) کامپیوتر موجود در بازار ایران

چرا خرید پاور ATX 3.0 توصیه می‌شود؟

مصرف کارت‌های گرافیک پرچم‌دار مانند سری RTX 40 انویدیا بیشتر از حد تصور شماست. در همین رابطه مهندسان MSI آزمایشی را ترتیب داده تا توان مصرفی واقعی این کارت‌های گرافیک را بسنجند. 

به عنوان مثال توان مصرفی کارت گرافیک RTX 4090 در هنگام اجرای بازی Hitman 3 به بیش از 1199 وات می‌رسد که می‌تواند موجب فعال شدن سیستم محافظتی OPP یک پاور 850 واتی ATX 2.0 شود. اگر یک پاور 650 واتی ATX 2.0 داشته باشید، در هنگام اجرای Red Dead Redemption 2 با کارت گرافیک RTX 4070 هم به مشکل بر خواهید خورد. همانطور که در جدول زیر قابل مشاهده است، افزایش مصرف کارت‌های سری Geforce RTX 40 بیش از چیزی است که شاید تصور کنید. 

در واقع بیشتر پاورهای ATX 2.0 تا 1.25 برابر توان اسمی خود پاسخگوی افزایش لحظه‌ای مصرف انرژی است. بنابراین اگر به دنبال اجرای بازی‌های سنگینی مانند Cyberpunk 2077 و Hitman3 هستید، باید به سراغ پاور های ATX 3.0 بروید.

پاورهای MSI مبتنی بر استاندارد ATX 3.0 می‌توانند این چرخه را دائم تکرار کرده و تا 3 برابر توان اسمی خود انرژی را برای کارت گرافیک تامین کنند. در واقع اگر شما یک کارت گرافیک با توان 600 وات داشته باشید، نیازمند یک پاور ATX 2. X با توان 1600 وات (بدون محاسبه سایر مصارف) برای تغذیه این کارت گرافیک خواهید بود تا مشکلی در عملکرد آن به وجود نیاید. در مقابل یک پاور  750 واتی ATX 3.0 (بدون در نظر گرفتن سایر مصارف) می‌تواند پاسخگوی نیاز شما باشد.

لازم به ذکر است MSI با جمع‌بندی نتایج آزمایش، جدولی درباره توان پاورهای پیشنهادی با توجه به مشخصات سیستم کاربران پیشنهاد داده است که در ادامه می‌توانید آن را ببینید.

‌برای جلوگیری از وقوع چنین اتفاقی، توصیه می‌شود تا درصورتیکه از کارت‌ گرافیک های سری RTX 40 استفاده می‌کنید، نسبت به تهیه پاورهایی با دوبرابر توان خروجی مانند پاورهای ATX 3.0 اقدام نمایید.

پاورهای MSI ATX 3.0 با گارانتی بلند مدت آونگ در ایران عرضه خواهند شد.

در همین رابطه بخوانید:

- علائم خرابی پاورهای کامپیوتر و مشکلات عمده منبع تغذیه

جمع بندی و پاسخ به سوالات پرتکرار

باتوجه به ادامه تولید و توزیع کارت‌ گرافیک های قدرتمند سری Geforce RTX 40 از سوی کمپانی انویدیا، بهره‌گیری از یک منبع تغذیه(پاور) به طوری که بتواند نیاز این سری کارت‌ها را برآورده کند، ضروری است.

پاوری که بتواند تا ۲۰۰ درصد افزایش مصرف را پاسخگو باشد و درحین فشار بالای سیستم چه در اجرای بازی‌های روز یا نرم‌افزارهای سنگین ثبات سیستم را تضمین کند. لازم به ذکر است شرکت MSI مجموعه ای از پاورهای ATX 3.0 را طراحی و تولید کرده است که نشان های متعددی از رسانه های معتبر سخت افزاری دریافت نمودند. در صورتی که به پاورهای جدید MSI علاقه‌مند شده اید، بزودی می‌توانید آنها را با گارانتی آونگ تهیه کنید.

کدام برند ها منبع تغذیه ATX 3.0 تولید می کنند؟

پس از عرضه کارت‌های گرافیک قدرتمند توسط انویدیا و AMD بسیاری از برندهای معتبر سخت افزار نظیر MSI ، بهترین پاور های ATX 3.0 را روانه بازار کرده‌اند.

تفاوت پاور با درگاه ATX 3.0 با دیگر پاورها چیست؟

توان تامین انرژی لحظه‌ای تا 3 برابر توان اسمی خود و پشتیبانی از کانکتور 12VHPWR برای تامین انرژی کارت‌های گرافیک PCIE 5.0 از مهمترین ویژگی‌های منبع تغذیه ATX 3.0 است.

وظیفه اصلی پاور ATX 3.0 در کامپیوتر چیست؟

تامین انرژی لحظه‌ای تا بیش از 2 برابر توان اسمی و جلوگیری از خاموش شدن ناگهانی سیستم در اثر مصرف انرژی زیاد توسط کارت گرافیک از مهم‌ترین وظایف منبع تغذیه ATX 3.0 است.