«اینها نباید تا هنگامی که برای تولید گوشی تلفن همراه به نتیجه می رسیدند در مورد تعرفه ها و موضوع واردات صحبت می کردند.» هنگامی که برای اولین بار وزارت صنایع و بازرگانی تصمیم گرفتند با تغییر تعرفه ها دایره های واردات را تنگ تر کنند، طیفی از مردان اقتصادی دولت نهم چنین تصمیمی را موجب بالندگی اقتصادی کشور قلمداد کردند. آنها همگی بر این عقیده استوار بودند که ادامه واردات گسترده گوشی تلفن همراه منجر به قبضه بازار توسط خارجی ها می شود. دولت نهم به شدت تاکید داشت که باید هر چه زودتر شرایط به حد کافی ایجاد می شد تا بحران به بازار گوشی تلفن همراه نیز سرایت نکند. چنین موضع گیری از سوی آنان نیز چندان بی خطر نبود چراکه پس از مدت کوتاهی اتحادیه های صنفی توزیع کننده لوازم صوتی و تصویری و گوشی تلفن همراه جملگی بانگ اعتراض سر دادند. رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم صوتی و تصویری و گوشی تلفن همراه نیز در صدر لیست معترضان قرار داشت. ابراهیم درستی اعتقاد دارد؛ «متاسفانه دولت باید توجه داشته باشد هنگامی که سیاست های تعرفه ای را تغییر می دهد، بازار با شوک موقتی روبه رو خواهد شد.» او ادامه می دهد؛ «آنها یکسره می گویند که قصد تولید دارند و تنها به خودکفایی فکر می کنند ولی هیچ گاه در نظر نمی گیرند که هنوز توان تولیدی خاصی در کشور به وجود نیامده است. در این شرایط تغییر تعرفه ها و جلوگیری از واردات گوشی تلفن همراه تنها موجب افزایش یکپارچه قیمت ها می شود.» او هنگامی جسارت را به صراحت در کلام خود افزود که وزیر بازرگانی در موضع گیری عجیب سیاست های تعرفه ای را اشتباه قلمداد کرد؛ «با سیاست های تعرفه ای نمی توان بازار را کنترل کرد.» فروشندگان تلفن همراه روایت می کنند که پس از وقوع هر شوک کوتاهی در بازار قیمت ها به شدت دچار نوسان می شود. به باور آنها ادامه رویه فوق نیز تنها به رشد قیمت ها یاری خواهد رساند. رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم صوتی و تصویری و گوشی تلفن همراه نیز چنین موضوعی را تایید می کند؛ «به احتمال بسیار تا چند هفته دیگر باز هم قیمت ها روند صعودی را پیش می گیرند. پیش بینی ما هم حدود ۲۰ درصد است.» او تاکید می کند؛ «مسوولان دولتی باید توجه داشته باشند که با کنترل شدید بازار نمی توانند به تولید کمک کنند. آنها با این اقدامات خود تنها شرایط را برای مصرف کنندگان سخت می کنند.» بسیاری دیگر از اعضای صنف او نیز مواضعی مانند رئیس اتحادیه را پیش می گیرند. رئیس اتحادیه نیز در این مورد چنین واکنشی را از خود بروز می دهد؛ «فروشندگان بازار آنقدرها قدرت ندارند تا موفق به واردات گسترده تلفن همراه شوند. البته نمی توان واردات چمدانی را انکار کرد. به هر صورت از میان ۱۰ هزار عضو نیز شاید برخی افراد چنین رویه ای را پیش گیرند ولی به طور حتم واردات کلان در اختیار آنها قرار ندارد.» او اینگونه سعی می کند صنف متبوع خود را از گزند اتهام مصون نگاه دارد. درستی بار دیگر تاکید می کند؛ «تا هنگامی که توان تولید گوشی تلفن همراه در داخل کشور به وجود نیامده نباید در مقابل واردات ایستادگی کرد. در این شرایط هم تنها مصرف کنندگان هستند که متضرر خواهند شد.» او این ادعای خود را نیز چنین اثبات می کند؛ «مصرف کنندگان باید برای خرید کالای تا چند برابر قیمت واقعی آن هزینه صرف کنند. آنها در شرایطی که در بازار انواع گوشی تلفن همراه وجود داشته باشد مجبور نیستند چنین موضوعی را بپذیرند.» وزارت بازرگانی و صنایع هنگامی که سیاست های جدید را در پیشانی برنامه های خود قرار دادند شاید خبر نداشتند که سیل واگذاری سیم کارت های جدید همچنان ادامه دارد و بازار با متقاضیانی مواجه شده که برای خرید کالای مورد نظر خود حاضرند مبالغ هنگفتی پرداخت کنند.
تولید نامشخص
سال گذشته هنگامی که وزیر صنایع در کنفرانس مطبوعاتی خود به صراحت اعلام کرد که دولت در مقابل واردات ایستادگی خواهد کرد، خیلی ها به صراحت چنین اظهارنظرهایی را برآمده از مشی غیرکارشناسی اقتصادیون دولت نهم قلمداد کردند ولی هنگامی که رئیس دولت در نیمه دوم سال گذشته در مقابل دوربین عکاسان قرار گرفت تا قرارداد ساخت شش میلیون تجهیزات شبکه تلفن همراه را با تولیدکنندگان دولتی منعقد کند، بازهم برخی در اظهارنظرهای خود شک بردند. محمدابراهیم مطلع به عنوان رئیس کنسرسیوم فارس بخشی از گمانه ها در مورد تولید تجهیزات تلفن همراه را چنین پاسخ می گوید.
● برای تولید شش میلیون تجهیزات گوشی تلفن همراه تنها بر توان داخلی تاکید شده است؟
▪ سیاست دولت بر این است که در این پروژه از محصولات داخلی استفاده شود و به هیچ وجه برند خارجی خاصی مدنظر نیست؛ دولت وزارت صنایع و Itc را مامور کرده که با توجه به پتانسیل های داخلی، برند ایرانی در اجرای این پروژه ایجاد شود. کار تحقیقاتی در این زمینه، از پنج سال پیش آغاز شده است.
● چه مدت زمان برای تولید این تجهیزات نیاز است؟
▪ راه اندازی این تجهیزات مدت زمان طولانی را می طلبد اما سعی خواهیم کرد که فاز دوم را همراه قسمت اول انجام دهیم.
● به نظر شما شرکت های داخلی، توانایی تولید شش میلیون تجهیزات شبکه تلفن همراه را دارند؟
▪ این شرکت ها از توانایی بالقوه ای برخوردارند و از لحاظ مالی، صنعتی، دانش فنی و نیروی انسانی در صنعت مخابرات بهترین هستند. پنج ماه قبل از انعقاد قرارداد، گروه های کارشناسی را برای اجرای این پروژه تشکیل دادیم و طبق برنامه ریزی هایی که انجام دادیم، این پروژه طی ۱۸ ماه عملیاتی است.
● اما اکثر مسوولان شرکت ارتباطات سیار اعتقاد دارند که این شرکت ها همانند Gc ها نخواهند توانست در موعد مقرر به تعهدات خود عمل کنند؟
▪ به نظر من، ما توانایی بالقوه و خوبی در زمینه تولید تجهیزات شبکه تلفن همراه در داخل کشور داریم و اگر این توانایی را باور نداشته باشیم، به طور حتم به سمت استفاده از پتانسیل شرکت های خارجی حرکت خواهیم کرد که این مساله با سیاست های دولت تناقض دارد و شرکت های داخلی را نابود خواهد کرد.
برخی از شرکت هایی که در این پروژه حضور دارند در پروژه های قبلی نتوانستند به تعهدات خود عمل کنند و این امر این شبهه را به وجود آورده که این پروژه، انجام نشدنی است، کارهای حجیم و بزرگ، قطعاً با چالش های بسیاری روبه رو است و این امر برای تمام شرکت های دنیا صادق است؛ ما این چالش ها را با تمام وجود قبول می کنیم تا زمینه رشد و اعتلای کشورمان فراهم شود. برای ایجاد زمینه به منظور بالفعل شدن پتانسیل ها باید هزینه های بسیاری بپردازیم که ما این را با جان و دل قبول کردیم. اگر با این توجیه که برای انجام کارهای بزرگ، توان داخلی نداریم و خود را باور نداشته باشیم، به طور حتم زمینه برای استفاده از توانمندی داخلی فراهم نخواهد شد. در حال حاضر صنعت ما به خاطر باور نداشتن استعدادهای داخلی در بسیاری از موارد رشد نکرده و اکثر پتانسیل های داخلی ما بلااستفاده باقی خواهد ماند. استعدادهای داخلی ما به خاطر نبود کار با بهره برداری بالا به خارج از کشور مهاجرت می کنند و از طرف دیگر بازار بالقوه ایران و برنامه های توسعه کشور، به دست شرکت های خارجی افتاده است.
● پس معتقدید این پروژه ممکن است با تاخیر روبه رو شود؟
▪ من این مساله را پیش بینی نمی کنم؛ تمام تلاش ما این است که پروژه طبق زمان بندی تعیین شده به پایان برسد. برنامه ریزی های سنگینی در این باره انجام دادیم و تلاش ما این است که تاخیری به وجود نیاید.
● واکنش شرکت های خارجی نسبت به این قرارداد چطور بود؟
▪ شرکت های خارجی که از ۱۲ سال پیش بازار مخابرات ایران را به انحصار خود درآورده اند و تجهیزات مخابراتی، تنها از این شرکت ها خریداری می شد، از همان روزهای ابتدای انعقاد قرارداد، برای همکاری اعلام آمادگی کردند و گفتند ما حاضریم که در ایران خط تولید راه اندازی کنیم. این از اثرات اولیه این قرارداد است. شرکت های خارجی وقتی ببینند که مسوولان ایرانی هدفشان استفاده از پتانسیل های داخلی است که این امر انحصار آنها در بازار ایران را از بین می برد و آنها را مجبور خواهد کرد که در شرایط بهتری با ما کار کنند. قبلاً چنین برخوردی با ما نداشتند. انعقاد این قرارداد، خارجی ها را به این فکر انداخته که رویه بهتری با ما داشته باشند. کشور ما نیروی متخصص جوان زیادی در رشته مخابرات دارد و تمام تلاش ما این است که برای جوانان مان اشتغال ایجاد کنیم که توانمندی و دانش در کنار آن ایجاد خواهد شد.
تنها راه کاهش تعرفه
شاید چندان مهم نباشد که دولتی ها چه ایده هایی در مورد تولید تجهیزات گوشی تلفن همراه در سر داشته باشند چرا که گرانی اردیبهشت ماه فرارسیده و آنان نیز تاکنون موفق نشده اند به رویا های خود رنگ واقعیت بخشند. رئیس اتحادیه فروشندگان دستگاه های صوتی و تصویری تلفن همراه، نیز این موضوع را تایید می کند؛ «با توجه به شرایط موجود طی ماه های آینده باز هم با افزایش قیمت گوشی در بازار مواجه خواهیم شد.» ابراهیم درستی بخشی از گلایه های خود را این چنین مطرح می سازد؛
● دولت برای حمایت از تولید داخل اقدام به افزایش تعرفه ها کرده است؟
▪ دولت به بهانه تولید، تعرفه واردات را افزایش داده که نه تنها تولید صورت نگرفته است، بلکه قیمت گوشی ها در بازار نیز روز به روز افزایش می یابد.
● برخی از همکاران شما می گویند این جریان سبب شده تا ورود گوشی های قاچاق به کشور افزایش یابد؟
▪ این اقدام دولت سبب ورود گوشی های غیراستاندارد از مبادی غیرقانونی شده که مشکلاتی را برای مصرف کننده به وجود آورده است. مطمئن باشید افزایش تعرفه واردات گوشی برای قاچاقچی این حوزه انگیزه ایجاد کرده است، فعالان این بازار هم سردرگم شده اند از سوی دیگر مصرف کننده متضرر شده است. به هر صورت سود اصلی را در بازار گوشی تلفن همراه قاچاقچی می برد.
● توصیه صنف شما چیست؟
▪ کاهش تعرفه تنها راه نجات است به اعتقاد ما اعمال تعرفه واردات ۱۵ تا ۲۰ درصد منطقی است. این حرکت به بهانه تولید انجام شده است اما دولت باید آمار دهد که طی یک سال گذشته چه میزان تولید داشته است.
مصاحبه: روزنامه شرق





پاسخ با نقل قول

Bookmarks