نصب گسترده پنل‌های خورشیدی روی پشت‌بام‌ها؛ راهکاری برای مقابله با تغییرات اقلیمی

تحقیقات جدید نشان می‌دهند که استفاده گسترده از پنل‌های خورشیدی روی پشت بام‌ها، تاثیر مستقیمی بر کاهش دمای زمین دارد. مطالعه‌ای که اخیرا در مجله Nature منتشر شده، تخمین می‌زند که این کار می‌تواند دمای میانگین سطح زمین را تا 0.13 درجه سانتی گراد کاهش دهد. اما چقدر از این سناریو قابل اجراست و چه موانعی در مسیر آن وجود دارد؟ در ادامه بررسی خواهیم کرد.

پنل‌های خورشیدی و نقش آن‌ها در کاهش دمای زمین

مدت‌هاست که انرژی خورشیدی به عنوان یکی از بهترین جایگزین‌ها برای سوخت فسیلی مطرح می‌شود. حالا تحقیقات جدید هم نشان می‌‌دهند که استفاده از پنل‌های خورشیدی روی پشت بام‌ها نیز تاثیر مستقیمی روی کاهش دمای میانگین زمین دارد

با توجه به گزارشی که وب سایت Techspot منتشر کرده است، تعدادی از محققان از چین، آلمان، ایتالیا و سوئد به این نتیجه رسیده‌اند که اگر در تمام پشت بام‌های مناسب در سطح جهان پنل خورشیدی نصب شود میانگین دمای زمین بین 0.05 تا 0.13 درجه کمتر می‌شود.

طبق این مطالعه، حدود 286393 کیلومتر مربع از پشت بام‌های سراسر دنیا قابلیت نصب پنل‌های خورشیدی را دارند. این رقم به کمک داده کاوی جغرافیایی و هوش مصنوعی به دست آمده است و شامل پشت بام‌هایی می‌شود که از نظر موقعیت جغرافیایی، زاویه تابش خورشید و ساختار فیزیکی مناسب باشند

البته ناگفته نماند که میزان بهره وری این پنل‌ها در مناطق مختلف متفاوت است، برای مثال پشت بام‌های موجود در جنوب غربی ایالات متحده، آفریقا و استرالیا بازدهی بیشتری نسبت به مناطق کم نورتر مثل نروژ دارند.

در همین رابطه بخوانید:

- ژاپن از نخستین ابرپنل خورشیدی جهان رونمایی کرد: قدرتی معادل ۲۰ راکتور هسته‌ ای
- پنل خورشیدی چوبی ساخته شد؛ ترکیب انقلابی سبز در انرژی خورشیدی

چالش‌های جهانی در مسیر گسترش انرژی خورشیدی

با اینکه استفاده از پنل‌های خورشیدی روی پشت بام‌ها نقش مهمی در کاهش گرمایش زمین دارد، اما اجرای گسترده آن هم با چالش‌های زیادی همراه است.

در حقیقت کشورهای توسعه یافته به دلیل اینکه به فناوری پیشرفته و نیروی متخصص دسترسی دارند، راحت‌تر می‌توانند از انرژی خورشیدی استفاده کنند. اما کشورهای در حال توسعه با مشکلات زیادی مانند کمبود سرمایه گذاری، نبود زیرساخت مناسب و هزینه‌های اولیه بالا مواجه هستند.

از طرف دیگر همه مناطق جهان به یک اندازه از انرژی خورشیدی بهره‌مند نیستند، مناطقی مانند جنوب غربی ایالات متحده، صحرای آفریقا و استرالیا بالاترین میزان تابش خورشید را دارند در حالی که کشورهای دیگری مانند نروژ و کانادا به دلیل اینکه عرض جغرافیایی بالاتری دارند، بهره‌وری کمتری از این پنل‌ها خواهند داشت.

از هزینه‌های نگهداری پنل‌های خورشیدی هم نباید غافل شد، با اینکه هزینه تولید و نصب پنل‌های خورشیدی در سال‌های اخیر کاهش یافته، اما همچنان نگهداری و جایگزینی قطعات معیوب در بلندمدت هزینه‌بر است. علاوه بر این، برای ذخیره انرژی خورشیدی در ساعات کم نور یا شب‌ها، باتری‌های قدرتمندتری نیاز است که خودشان هزینه‌های اضافی به همراه دارند.

انرژی خورشیدی و کاهش انتشار کربن

یکی از نکات کلیدی این تحقیق که به آن اشاره کردیم، ارتباط مستقیم بین استفاده از پنل‌های خورشیدی و انتشار گازهای گلخانه‌ای است. محققان تخمین زده‌اند که اگر این فناوری به صورت جهانی روی پشت بام‌ها اجرا شود، میزان قابل توجهی از آلودگی تولید شده توسط گازهای گلخانه‌ای به ویژه کربن دی اکسید حذف خواهد شد و در نهایت تا سال 2050 گرمایش جهانی 0.13 درجه کاهش می‌یابد.

البته شاید 0.13 درجه کاهش دما رقم بسیار کوچکی به نظر برسد، اما در مقیاس جهانی می‌تواند تاثیر خیلی خوبی روی روند گرمایش زمین داشته باشد. چرا که هر توقفی در روند افزایش گرمای زمین می‌تواند شدت پدیده‌های مثل موج‌های گرمایی، ذوب یخ‌های قطبی و تغییرات اقلیمی شدید را کاهش دهد.

در نهایت، با وجود نتایج امیدوار کننده، نباید فراموش کرد که این تنها یک مدل سازی علمی است و تبدیل آن به یک طرح اجرایی قطعی به زمان نیاز دارد و با چالش‌هایی همراه است. با این حال این تحقیق نشان می‌دهد که کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی تاثیر بسیار مثبتی روی کاهش دمای میانگین سیاره آبی ما خواهد داشت.