در میان گیمرها همواره این چالش وجود دارد که چگونه میتوان به نرخ فریم بالاتری دست پیدا کرد. از طرفی به دلیل گستردگی جامعه گیمرها که شامل طیف وسیعی از سنین و اقشار مختلف میشود عامل هزینه را به یک فاکتور بسیار مهم در این چالش بدل کرده است؛ به همین سبب قطعاتی که کارایی در برابر قیمت مناسبی دارند بیشتر مورد توجه قرار میگیرند.
مقدمه
-
مقدمه
MSI یکی از تولیدکنندگان خوشنام مادربرد است که در کنار محصولات رده بالا و گران قیمت خود، هوای گیمرها با بودجه محدود را هم حسابی داشته و تنوع قابل توجهی حتی در ردهی Entry Level ارائه میکند. لیست طویل مدلهای مختلف مادربردهای سری B350 این شرکت در محدوده 60 تا 120 دلار که با اختلافی حدود 5 دلار از یکدیگر متمایز شدهاند گواهی بر این ادعاست. در بررسی پیش رو قصد داریم یکی از مادربردهای خوش قیمت MSI با نام کامل B350 Gaming Plus را از سری مادربردهای مبتی بر پردازندههای Zen AMD و سوکت AM4 به همراه APU جدید شرکت AMD، مدل Ryzen 2400G که میتوانند مکملی مناسب از نظر قیمت و کارایی برای یکدیگر باشند را بررسی و موشکافی کنیم. مختصری در مورد معماری ZEN و معرفی اولیه پلتفرم
-
مختصری در مورد معماری ZEN و معرفی اولیه پلتفرم
تصویر فوق نمایی از یک هسته پردازشی مبتنی بر ریزمعماری Zen مورد استفاده در پردازنده های AMD Ryzen را نشان می دهد، آنچه که در همان نگاه نخست جلب توجه می کند و خبر از تغییر بزرگ می دهد، برخورداری هر هسته پردازشی از واحد محاسبات صحیح (integer) و همچنین واحد محاسبات اعشاری (FPU) جداگانه است و دیگر خبری از تبعیه تنها یک واحد مشترک به ازای هر یک جفت هسته نیست. در طراحی های پیشین چون ریزمعماری های Bulldozer و Piledriver، هر جفت هسته پردازشی که یک ماژول را تشکیل می دادند که دارای تنها یک واحد محاسبات صحیح (integer) و واحد محاسبات اعشاری (FPU) مشترک بودند. اما حالا AMD طراحی خود را دگرگون کرده که تلاش برای افزایش تعداد دستورالعمل های قابل اجرا به ازای هر سیکل (IPC) از طریق مهاجرت از طراحی CMT بهSMT و در نتیجه آن بهبود کارایی است. در طراحی CMT به دلیل مشترک بودن برخی منابع میان هسته های پردازشی، امکان اجرای مستقل یک Thread به ازای هر هسته وجود نداشت اما در طراحی SMT می توان به ازای هر هسته پردازشی به طور موازی یک Thread اجرا کرد.
یکی دیگر از تغییرات مهم تعبیه Neural Net Prediction جدید است که در اصل کارکرد آن مشابه چیزی است که به عنوان Branch predictor شناخته می شود. وظیفه Branch predictor پیشی بینی کارهای لازم پیش از اجرای یک قطعه کد است که هدف از آن آماده سازی پردازنده برای رویارویی هرچه بهتر با آن است. Branch predictor به طرز موثری به افزایش کارایی کمک می کند اما همیشه پیش بینی ها درست از آب در نمی آیkد که باعث بروز وقفه می شود، بنابراین یک واحد Branch predictor قوی ضروری است. AMD ادعا می کند کارایی Branch predictor نسبت به نسل های پیش به شدت بهبود یافته و حالا از هوش ماشین بهره می گیرد.
تصویر فوق نمایی از CCX یا واحد چهار هسته ای پردازنده های Ryzen را نشان می دهد. در این طراحی جدید هر واحد CCX از چهار هسته پردازشی مستقل با دسترسی مشترک به حافظه کش سطح سوم (L3) تشکیل شده است. بر خلاف ریزمعماری Bulldozer که هر یک جفت هسته زیر مجموعه یک واحد بودند، در معماری Zen جز حافظه کش سطح سوم، دیگر منابع محاسباتی هر هسته مستقل هستند. در طراحی پیشین AMD، هسته های پردازشی کاملاً مستقل نبودند و حتی ادعا می شد پردازنده های چهار هسته ای ساخت این کمپانی قادر به اجرای هم زمان چهار دستور العمل نیستند.
AMD ادعا می کند واحدهای CCX از انعطاف پذیری بالایی برخوردار هستند و در آینده می توان حجم حافظه کش سطح سوم مشترک و پیکربندی هسته ها را تغییر داد که احتمالاً به معنای بکارگیری طولانی مدت آن باشد.
در این طراحی جدید هر هسته پردازشی دارای 512 کیلوبایت حافظه کش سطح دوم مشترک (L2) اختصاصی و هر واحد CCX دارای 8 مگابایت حافظه کش سطح سوم مشترک برای چهار هسته است. از این پس AMD تعداد هسته ها را از طریق تعداد واحد های CCX کنترل می کند، برای نمونه یک پردازنده Summit Ridge سوکت AM4 از 2 واحد CCX با برخورداری از در مجموع 8 هسته پردازشی، کنترلر حافظه DDR4 دو کاناله مشترک، چیپ ست و کنترلر گذرگاه PCI-Express تشکیل شده است. در همین حال APUهای سوکت AM4 از یک واحد CCX و یک پردازنده گرافیکی مجتمع به جای واحد CCX دوم تشکیل شده اند. با این طراحی جدید حالا هر دو پردازنده های معمولی و APUها توسط یک سوکت مشترک پشتیبانی می شوند.
یکی از قابلیت های جدید پردازنده های Ryzen فناوری Smart Prefetch نام دارد. این قابلیت از شبکه عصبی مصنوعی برای پیش بینی مسیر های آتی که برنامه های در حال اجرا به آن مراجعه می کنند، بر اساس اجراهای پیشین بهره می گیرد. هدف از این کار افزایش سرعت دسترسی به حافظه است. قابلیت Smart Prefetch با بهره گیری از هوش مصنوعی پیش از درخواست برنامه، داده های مورد نیاز آن را از حافظه رم به حافظه کش پردازنده واکشی می کند که به کاهش تاخیر و افزایش کارایی کمک می کند. مدیر عامل AMD ادعا کرده نزدیک به یک چهارم افزایش کارایی Ryzen به لطف دو قابلیتی که معرفی شد محقق شده است.
Pure Power و Precision Boost دو قابلیت جدید در پردازنده های Ryzen هستند که با بهره گیری از بیش از 100 حسگر مختلف در پردازنده، با دقت میلی ولت، میلی وات و یک درجه سانتیگراد، بهینه ترین ولتاژ ممکن را در کنار فرکانس و حالت عملیاتی با هدف ارائه بهترین کارایی ممکن در کنار حداقل مصرف انرژی اعمال می کنند. این دو قابلیت کلیه اجزای داخلی پردازنده را به صورت آنی کنترل می کنند. Precision Boost قادر به کنترل فرکانس هسته در گام های 25 مگاهرتزی است.
لیست پردازنده های 7 AMD Ryzen
پردازنده های Ryzen در سه خانواده R5، R7 و R3 عرضه می شوند که به ترتیب از راست به چپ پرقدرت تر و گران تر خواهند بود اما ابتدا تنها سری Ryzen 7 در سه مدل متشکل از Ryzen 7-1800X با قیمت 499 دلار، Ryzen 7 1700X با قیمت 399 دلار و Ryzen 7-1700 با قیمت 329 روانه بازار می شود و دیگر مدل ها بعدتر عرضه خواهند شود. بنابراین به معرفی سه مدل مزبور بسنده می کنیم.
Ryzen 7-1800X پرچمدار پردازنده های Ryzen است، لیست و مشخصات سری اول این پردازنده ها در جدول زیر آمده است:
Ryzen 7-1700
Ryzen 7 1700X
Ryzen 7-1800X
پردازنده 8C/16T 8C/16T 8C/16T تعداد هسته/Thread 3.00GHz 3.40GHz 3.60GHz فرکانس پایه هسته 3.70GHz 3.80GHz 4.00GHz فرکانس توربو 3.75GHz +3.80 +4.00 فرکانس XFR 16MB 16MB 16MB حافظه کش 65W 95W 95W توان حرارتی بله بله بله قابل اورکلاک 300 360 450 قیمت (دلار) مشخصات و مقایسه سری اول پردازنده های Ryzen 7
پردازنده های Ryzen از تمامی سری ها قابل اورکلاک هستند و پسوند X ارتباطی با قابلیت اورکلاک پذیر بودن ندارد. مدل های دارای پسوند Ryzen که گران تر نیز هستند از یک قابلیت اضافی به نام XFR (eXtended Frequency Range) بهره می برند.
XFR یک قابلیت ویژه برای بهبود پتانسیل اورکلاکینگ خودکار پردازنده است که فرکانس را فراتر از فرکانس توربو پیش می برد. در طراحی سنتی فرکانس توروبو ثابت است و از یک مقدار مشخص فراتر نمی رود. XFR با توجه به پارامترهایی چون دما و توان حرارتی، در مواقع فراهم بودن شرایط و نیاز برای قدرت پردازشی بالاتر، فرکانس پردازنده از حداکثر مقدار فرکانس توربو فراتر می برد. به عبارتی ساده تر قابلیت XFR بر حسب راندمان خنک سازی و ویژگی های سیستم کاربر، پردازنده را به طور هوشمند اورکلاک می کند و امکان دست یابی خودکار بدون نیاز به دخالت کاربر به فرکانس های بالاتر از فرکانس توربو وجود دارد.
Ryzen 7-1800X
این پردازنده پرچمدار Ryzen و دارای 8 هسته پردازشی فیزیکی (Threadا16) با فرکانس پایه 3.60 گیگاهرتز، فرکانس توربو 4.00 گیگاهرتز و فرکانس XFR بیش از 4.00 گیگاهرتز است. این تراشه 8 هسته ای از فناوری Simultaneous multithreading (SMT) بهره می برد و توسط سیستم عامل به عنوان پردازنده 16 هسته ای با قابلیت اجرای هم زمان Threadا16 شناسایی می شود. Ryzen 7-1800X دارای 16 مگابایت حافظه کش سطح سوم و توان حرارتی 95 وات است.Ryzen 7 1700X
این پردازنده پرچمدار Ryzen و دارای 8 هسته پردازشی فیزیکی (Threadا16) با فرکانس پایه 3.40 گیگاهرتز، فرکانس توربو 3.80 گیگاهرتز و فرکانس XFR بیش از 3.80 گیگاهرتز است. این تراشه 8 هسته ای از فناوری Simultaneous multithreading (SMT) بهره می برد و توسط سیستم عامل به عنوان پردازنده 16 هسته ای با قابلیت اجرای هم زمان Threadا16 شناسایی می شود. Ryzen 7 1700X دارای 16 مگابایت حافظه کش سطح سوم و توان حرارتی 95 وات است.Ryzen 7-1700
این پردازنده سومین مدل پرقدرت و همچنین سومین مدل گران قیمت Ryzen با 8 هسته پردازشی فیزیکی (Threadا16) و فرکانس پایه 3.00 گیگاهرتز، فرکانس توربو 3.70 گیگاهرتز اما فاقد قابلیت XFR است. این تراشه 8 هسته ای از فناوری Simultaneous multithreading (SMT) بهره می برد و توسط سیستم عامل به عنوان پردازنده 16 هسته ای با قابلیت اجرای هم زمان Threadا16 شناسایی می شود. Ryzen 7-1700 دارای 16 مگابایت حافظه کش سطح سوم و توان حرارتی 65 وات است.سوکت پردازنده AM4
پردازنده های Ryzen بر پایه سوکت جدید AM4 با برخورداری از 1331 پایه هستند و به مادربردهای مبتنی بر چیپ ست های جدید AMD نیاز دارند. این سوکت از نوع PGA-ZIF بوده و پایه ها در سمت پردازنده تبعیه شده اند. سوکت جدید AM4 با هیچ یک از پردازنده های قبلی AMD سازگاری ندارد اما از APUهای نسل هفتمی سری A و پردازنده های Athlon مبتنی بر همین سوکت که بعدتر عرضه می شوند پشتیبانی می کند.طراحی کلی AM4 مشابه +AM3، درست با همان مکانیزم نصب و قفل اهرمی است. برای سوکت AM4 به کولرهای سازگار با آن نیاز است.
فناوری ساخت 14nm
پردازنده های Ryzen با بکارگیری فناوری ساخت 14 نانومتری مبتنی بر ترانزیستورهای FinFET توسط GlobalFoundries تولید می شوند.چیپ ست های جدید AMD برای پردازنده های سوکت AM4
جدول فوق مقایسه چیپ ست های تدارک یافته برای سوکت AM4 را نشان می دهد، همانطور که مشاهده می کنید پردازنده های Ryzen حداکثر قادر به ارائه 20 خط ارتباطی PCI-E 3.0 و APU هایBristol Ridge قادر به ارائه نصف آن هستند. چیپ ست های رده مصرف کننده این سری متشکل از X370، B350 و A320 فاقد هرگونه خط ارتباطی منطبق بر PCI-E 3.0 هستند اما X370 در مجموع قادر به تامین حداکثر 8 خط ارتباطی PCI-E 2.0، چیپ ست B350 قادر به ارائه 6 خط ارتباطی و A320 قادر به ارائه تنها 4 خط ارتباطی منطبق بر استاندارد PCI-E 2.0 است. به نظر می رسد AMD با محدود کردن چیپ ست های رده پایین تر تلاش کرده خریداران خواهان قابلیت های ارتباطی بر پرسرعت را به خرید مادربردهای گران قیمت تر مبتنی بر چیپ ست X370 ترغیب کند.
در حالی که فقط چیپ ست پرچمدار X370 از پیکربندی SLI پشتیبانی می کند، اما چیپ ست میان رده B350 از پیکربندی CrossFire پشتیبانی می کند، با این حال چیپ ست رده پایین A320 از هیچ گونه پیکربندی چندگانه ای پشتیبانی نمی کند.
چیپ ست های X370، B350 و A320 در تعداد خطوط PCI-E ذاتی (Native) هیچ گونه تفاوتی نداشته و حداکثر قادر به ارائه 4 خط ارتباطی هستند. در صورت استفاده از دو درگاه SATA III با پهنای باند 6 گیگابیت بر ثانیه، 2 خط ارتباطی PCI-E 3.0 از مجموع 20 خط ارتباطی قابل ارائه توسط پردازنده های Ryzen کاسته می شود.
چیپ ست X370 قادر به ارائه 2 درگاه USB 3.1 نسل یک با پهنای باند 10 گیگابیت بر ثانیه، 2 درگاه USB 3.0،ا6 درگاه USB 2.0 و 4 درگاه SATA III با پهنای باند 6 گیگابیت بر ثانیه است. این چیپ ست از اورکلاکینگ پردازنده و پیکربندی های SLI و CrossFire پشتیبانی می کند.
چیپ ست B350 قادر به ارائه 2 درگاه USB 3.1 نسل یک با پهنای باند 10 گیگابیت بر ثانیه، 6 درگاه USB 3.0،ا6 درگاه USB 2.0 و 2 درگاه SATA III با پهنای باند 6 گیگابیت بر ثانیه است. این چیپ ست از اورکلاکینگ پردازنده و پیکربندی CrossFire پشتیبانی می کند.
چیپ ست A320 قادر به ارائه 1 درگاه USB 3.1 نسل یک با پهنای باند 10 گیگابیت بر ثانیه، 6 درگاه USB 3.0،ا6 درگاه USB 2.0 و 2 درگاه SATA III با پهنای باند 6 گیگابیت بر ثانیه است. این چیپ ست از اورکلاکینگ پردازنده و پیکربندی چندگانه پردازنده گرافیکی پشتیبانی نمی کند.
هر سه چیپ ست X370، B350 و A320 از پیکربندی های RAID 0/1/10 برای وسایل ذخیره سازی پشتیبانی می کنند.
APUهای جدید از سری Ryzen
پس از تکامل عرضه نسل اولیه پردازندههای Ryzen، نوبت به APUهای مبتنی بر ریزمعماری Ryzen میرسد که در ادامه به معرفی اولین عضوهای سری Ryzen 2000G میپردازیم که با کد Raven Ridge نیز شناخته میشود.سری Ryzen 2000G را APU های چهار هستهای با گرافیک مجتمع مبتنی بر ریزمعماری پردازنده گرافیکی Vega تشکیل میدهند که در رده بالاترین پیکربندی دارای 704 پردازنده جریانی در قالب 11 واحد محاسباتی است. این کمپانی ابتدا فقط دو مدل Ryzen 3 2200G و Ryzen 5 2400G را عرضه میکند. افزون بر تفاوت فرکانسها، Ryzen 5 نسبت به مدل های Ryzen 3 از فناوری SMT و پردازنده گرافیکی قدرتمندتر بهره میبرد.
Ryzen 5 2400 دارای چهار هسته پردازشی فیزیکی با توانایی اجرای هم زمان هشت Thread با فرکانس پایه 3.60 گیگاهرتز و فرکانس بوست 3.90 گیگاهرتز است. این پردازنده دارای دو مگابایت حافظه کش سطح دوم (512 کیلوبایت به ازای هر هسته) و 4 مگابایت حافظه کش سطح سوم مشترک بین همه هستهها است. پردازنده گرافیکی Radeon Vega 11 بکار رفته، دارای 704 پردازنده جریانی با فرکانس 1250 مگاهرتز است. این پردازنده دارای کنترلر حافظه DDR4 دوکاناله با توانایی پشتیبانی از فرکانس 2933 مگاهرتز است.
Ryzen 3 2200G گونه ارزانتر و البته ضعیفتر مدل قبلی است. این پردازنده نیز دارای چهار هسته پردازشی است اما خبری از فناوری SMT نیست. فرکانس پایه هسته 3.50 گیگاهرتز و فرکانس بوست آن 3.70 گیگاهرتز است. حجم حافظه کش با مدل قبلی برابر است. افزون بر فقدان فناوری SMT، پردازنده گرافیکی مجتمع این مدل ضعیفتر است و 512 پردازنده جریانی با فرکانس 1100 مگاهرتز دارد.
هر دو مدل ضریب باز بوده و قابل اورکلاک هستند. این APU ها دارای طراحی توان گرمایی 65 وات هستند و همراه با آنها خنک کننده AMD Wraith Stealth ارائه میشود.
Ryzen 5 2400G با قیمت 169 دلار و Ryzen 3 2200G فقط با قیمت 99 دلار از روز 12 فوریه ( 23 بهمن) عرضه شده است.
بستهبندی و محتویات جعبه
-
بستهبندی و محتویات جعبه
طرح و رنگ بستهبندی مادربردهای MSI به طور معمول الهام گرفته شده از ترکیب رنگ و شکل ظاهری مادربردهاست که این محصول نیز از این قاعده مستثنا نیست. طرح مذاب و نوشتههای آتشین روی جعبه در واقع ترکیب رنگی مادربرد درون جعبه بوده و درشتی فونت Gaming Plus تأکیدی بر قابلیتهای گیمینگ این مادربرد است.
فضای پشت جعبه به معرفی امکانات منحصر به فرد و مشخصات این مادربرد اختصاص پیدا کرده که این ویژگیها را با هم مرور میکنیم:
- DDR4 BOOST
به کمک استفاده از ارتباط مستقیم بین پردازنده و رم، ایزولاسیون مدار حافظه رم و کاهش طول مسیرهای ارتباطی بین رم و پردازنده به حداقل، کارایی ماژولهای DDR4 میتواند تا 1.6 برابر افزایش یابد. - Steel Armor
مقاوم سازی اسلاتها با استیل ضدزنگ و به منظور افزایش مقاومت اسلاتها در برابر فشار وزن و گرما تا 4 برابر. - Turbo M2
وجود رابط M2 برای استفاده از ابزار ذخیرهسازی M2 با پهنای باند 32Gb/s - Mystic Light Extension
تعبیه درگاه RGB و کنترل نورپردازی به کمک نرمافزار Mystic Light - EZ Debug LED
عیبیابی سریعتر به کمک LED های تعبیه شده - Gaming Lan
کاهش تاخیر تا 3.5 برابر به کمک اولویت بندی دادهها - XBoost
بهینهسازی سختافزار بر اساس نیاز کاربر و افزایش سرعت تجهیزات ذخیرهسازی - Audio Boost
پشتیبانی نرمافزاری Audio Boost و خروجی 8 کاناله - VR Ready
بهینه سازی شده برای استفاده از هدستهای واقعیت مجازی - Lan Protection
محافظت از پورت شبکه تا 15KV در برابر شوک الکتریکی و تخلیه بارهای الکترواستاتیک
با وجود همه این قابلیتها باید دید این مادربرد در عمل چه تواناییهایی دارد. پس بدون فوت وقت به سراغ جعبه گشایی این محصول میرویم. با باز کردن جعبه، مادربرد در پوشش پلاستیکی ضد الکترواستاتیک خود قرار گرفته و باقی متعلقات در لایه زیرین جای گرفته اند که شامل موارد زیر است:
- دیسک نوری شامل درایورها و نرم افزارهای مورد نیاز
- دفترچه راهنما
- راهنمای نصب سریع
- دو عدد کابل SATA 6Gb/s (یک کابل با پورت L شکل و یک کابل دیگر به شکل تخت)
- I/O Shield یا محافظ پورت های پشتی برد
با توجه به ردهی «اقتصادی» این محصول، قیمت 95 دلاری و مقایسه با سایر مدلهای مشابه، میتوان متعلقات همراه را مناسب ارزیابی کرد و چندان جای گلهای وجود ندارد.
- DDR4 BOOST
نمای ظاهری و مشخصات فنی
-
نمای ظاهری و مشخصات فنی
در ابتدا لازم میدانیم مشخصات فنی این مادربرد را با استناد به وبسایت رسمی کمپانی MSI ملاحظه کنید:در سالهای گذشته دنیای مادربردهای اقتصادی و Entry Level نیز تحول اساسی پیدا کرده و دیگر خبری از PCBهای رنگی، کانکتورهای بی کیفیت و عدم استفاده از هیتسینک نیست. مادربرد مورد بررسی نیز در زمینه طراحی ظاهری از ویژگیهای منحصر به فردی سود میبرد که در نگاه اول میتواند توجه یک گیمر را به خود جلب کند.
همانطور که در بخش بستهبندی اشاره شد کانسپت مواد مذاب به شکل خطوط برجسته قرمز رنگ بر روی برد نقش بسته است. در کنار آن همراه کردن این ترکیب رنگی با اسلاتهای PCI-E و جدا شدن کانالهای حافظه رم توسط آن، مادربردی با استانداردهای گیمینگ بوجود آورده است.
ترکیب رنگ قرمز و مشکلی از دیرباز مورد علاقه گیمرها بوده و همچنان یکی از گزینههای محبوب و پرفروش در زمینه قطعات گیمینگ محسوب میشود. MSI با در نظر داشتن این نکته پا را فراتر گذاشته و نورپردازی قرمزرنگ را نیز برای این مادربرد در نظر گرفته تا بیش از پیش به زیبایی ظاهری آن افزوده و گزینهی نورپردازی را برای مادربردی گیمینگ از رده اقتصادی، لحاظ کرده باشد.
این نورها در پشت برد و در محل بسته شدن پیچها قرار گرفته اند که با روشن کردن سطح زیر مادربرد و سینی کیس جلوهی خاصی به مادربرد نصب شده درون کیس میدهد. مسیر ایزولاسیون مدار صوتی نیز توسط LED پوشش داده شده و این مسیر را نورانی میکند.
با این حال MSI دوست داران نورهای RGB را هم ناامید نکرده و یک کانکتور 4پین برای اتصال نوارهای RGB از نوع 5050 و تا حداکثر طول 2 متر برای مادربرد تدارک دیده که در گوشهی پایین سمت راست قرار گرفته است. نوار RGB متصل شده از طریق نرمافزار Gaming App و Mystic Light قابل کنترل است.
از نظر ابعاد این مادربرد در استاندارد ATX قرار دارد و طول و عرض آن به ترتیب30.5cm x 24.4cm است که در اکثر کیس های Mid Tower به بالا قابل نصب خواهد بود. کیفیت PCB و لحیم کاری در این برد، به دلیل استفاده از سیستمهای تمام اتوماتیک بسیار بالا بوده و در بخش کامپوننتهای صوتی دارای ایزولاسیون اختصاصی است.
استفاده از دو لایهی GND به منظور مقاومت بیشتر در برابر تخلیه بارهای استاتیکی برای مادربردی در این کلاس نیز از دیگر نکات ارزشمند و قابل توجه است.
این مادربرد دارای 4 اسلات DIMM بوده که توانایی پشتیبانی از حداکثر 64GB حافظه رم DDR4 به صورت Dual Channel در سرعت استاندارد 1866/2133/2400 مگاهرتز را دارد. بیشینه سرعت پشتیبانی شده حافظههای رم به عدد 3200 مگاهرتز میرسد که از طریق فعالسازی پروفایل A-XMP یا اورکلاک قابل دسترسی است. استفاده از DDR4 Boost در طراحی اسلاتهای DIMM نیز یکی از ویژگیهای بارز این مادربرد در بخش ماژولهای حافظه است که با توجه به معرفی کوتاه این تکنولوژی در ابتدای بررسی، در بخش امکانات ویژه به معرفی کامل آن میپردازیم.
در زمینه اسلاتهای PCI با دارا بودن دو اسلات PCI Express X16، یک اسلات PCI Express X1 و دو اسلات PCI قابلیت نصب انواع کارتهای افزودنی وجود دارد. اسلات اول PCI Express X16 پهنای باند خود را مستقیماً از پردازنده دریافت میکند و با توجه به پردازنده مورد استفاده سرعت X16 یا X8 را ارائه خواهد داد. اسلات دوم نیز پهنای باند خود را از چیپ B350 دریافت کرده و سرعت X4 تحت استاندارد PCIe 2.0 دارد. همچنین با توجه به محدودیتهای خطوط PCI-E، تنها از قابلیت 2way Crossfire پشتیبانی میشود.
اسلات اول PCI Express X16 نیز توسط استیل ضد زنگ مقاوم سازی شده تا در اثر فشار ناشی از وزن و گرمای کارتهای گرافیک تغییر شکل ندهد.
پورتهای ذخیره سازی در این مادربرد شامل 4 پورتSATA 6Gb/s با توانایی پشتیبانی از آرایههای RAID 0,1,10 و یک پورت M2 که در بین اسلاتهای PCI Express قرار گرفته است میشود. پورت M2 تعبیه شده از هر دو نوع رابط SATA و PCIe پشتیبانی میکند و قابلیت نصب حافظههایی با بیشینه طول 110mm وجود دارد.
در سطح برد انواع کانکتورهای رایج برای اتصال به پنل جلوی کیس تدارک دیده شده است. کانکتور مربوط به اتصالات صدا، دو کانکتور 10 پین USB2 و دو کانکتور 20 پین USB3.1 Gen1. قابل ذکر است یکی از کانکتورهای USB3.1 Gen1 تعبیه شده که در کنار پورتهای SATA قرار گرفته با زاویه 45 درجه نسبت به سایر کانکتورها نصب شده است. به دلیل بزرگی کانکتور USB3 کیس و پهنای سیم رابط، قرار گرفتن کانکتور در این حالت باعث زیبایی و راحتی مدیریت کابلها میشود.
در پنل پشتی این مادربرد به ترتیب از سمت چپ یک پورت PS2، دو پورت USB 2.0، خروجیهای تصویر VGA، DVI-D و HDMI، یک پورت USB 3.1 Gen1 TypeC، سه پورت USB 3.1 Gen1 TypeA، یک پورت شبکه LAN و شش خروجی صدای آنالوگ قرار گرفته اند.
سیستم خنککننده و مدار رگولاتور ولتاژ
-
سیستم خنککننده و مدار رگولاتور ولتاژ
با باز کردن تمامی کاورها و خنک کنندههای نصب شده بر روی مادربرد به بررسی دقیق کامپوننتهای استفاده شده و وضیعت سیستم خنک کننده میپردازیم.
سیستم خنک کننده در این مادربرد شامل هیتسینکهای مجزا بر روی مدار رگولاتور ولتاژ پردازنده و چیپست B350 است. خنک کننده رگولاتور ولتاژ پردازنده، دو هیتسینک آلومینیومی است که به کمک پدهای حرارتی روی ماسفتها قرار میگیرند. سطح تماس این هیتسینکها با توجه به مشخصات حرارتی ماسفتها، برای دفع حرارت از آنها با کاربری روزانه به همراه یک اورکلاک معمولی کافی به نظر میرسد. اما برای اورکلاک بالای 4GHz روی پردازندههای هشت هستهای رایزن بهتر است از وجود جریان هوای مناسب در اطراف مدار رگولاتور ولتاژ اطمینان حاصل کنید.
خنک کننده PCH برخلاف سایر هیتسینکها با خمیر حرارتی جایگزین شده که کیفیت این خمیر به نظر چندان مناسب نیست ولی برای دفع گرما از چیپست B350 با TDP 5.8 وات کافیست.
بررسی مدار رگولاتور ولتاژ
همانطور که در تصویر مشاهده میفرمایید جریان مورد نیاز پردازنده در این مادربرد از طریق یک کانکتور E-ATX 8pin تامین شده و سیستم VRM، تنظیم و تصفیهی این ورودی را انجام میدهد. مدار رگولاتور ولتاژ این مادربرد از نوع 2+4 فاز بوده که 4 شریان وظیفه تامین ولتاژ و جریان مورد نیاز پردازنده (VCC) را بر عهده دارند و 2 شریان، ولتاژ و جریان مورد نیاز سایر کنترلرها و تراشههای تعبیه شده در پردازنده (SoC) را تامین میکنند که توسط چوکهای با هسته فریتی و خازنهای Black Solid تصفیه شده و به پردازنده میرسد.
ماسفتهای به کار رفته در این مدار از مدل PK632BA برای بخش LowSide و PK616BA برای بخش HighSide بوده و ساخت Niko Semiconductor هستند. این ماسفتها در بیشتر مدارهای رگولاتور ولتاژ مادربردهای میان رده مشاهده میشود و استفاده از آن در یک مادربرد Entry Level امتیازی مثبت به حساب میآید. ترکیب دو ماسفت به عنوان Lowside برای بخش Vcore و توان تأمین جریان 70A بصورت مداوم این ماسفتها در 4 فاز، توانایی تحویل بیشینه جریان 280A به پردازنده را ممکن ساخته که قابلیت اورکلاک مناسبی را حتی برای پردازندههای 8 هستهای سری رایزن بدون تحمیل فشار غیر متعارف به سیستم VRM ایجاد میکند.
تغذیه بخش SoC نیز همانطور که گفته شد، شامل دو فاز با پیکربندی دو ماسفت به عنوان Lowside و دو ماسفت Highside میشود و بر اساس تجربه میتوان گفت برای اورکلاک حافظهی رم در CPU های رایزن که بخش SoC آنها تنها به کنترلرهای حافظه، PCI و IOها محدود میشود فراتر از نیاز است. اما برای APU های جدید که گرافیک داخلی Vega نیز به بخش SoC افزوده شده، نیاز به آزمایشهای عملیست که در بخش تست و اورکلاکینگ به این مورد میپردازیم.
این مجموعه تحت کنترلر RT8894A ساخت شرکت Richtek که به صورت 2+4 پیکربندی شده است، فعالیت میکند. این کنترلر بر اساس آخرین استاندارد SV12 شرکت AMD و به منظور کنترل مدار تغذیه پردازندههای سوکت AM4 طراحی شده است و ویژگیهایی نظیر توانایی خروجی دو کاناله با حداکثر فرکانس سوییچینگ 1MHz به همراه پروتکشنهای OCP، OVP، UVP و UVLO دارد. همچنین این کنترلر 3 درایور داخلی برای راه اندازی ماسفتهای مدار رگولاتور ولتاژ داشته که به همین دلیل، تنها از سه چیپ درایور 4P=4E ساخت Richtek در بخش VRM استفاده شده که به طور حتم در کاهش قیمت تمام شده مادربرد نیز تاثیرگذار بوده است.
جریان و ولتاژ ماژولهای رم نیز بر عهده یک فاز شامل ماسفتهای PK632BA و PK616BA برای بخش LowSide و HighSide و کنترلر 8Y=4F ساخت Richtek قرار گرفته است. بخش VPP نیز از همین ماسفتها و کنترلر تشکیل شده است تا پتانسیل بالای اورکلاک رم حتی برای این برد ارزان قیمت نیز وجود داشته باشد.
سیستم صوتی Audio Boost
-
سیستم صوتی Audio Boost
چند سالی است که تولیدکنندگان مادربرد، یکی از نقاط قوت بردهای خود را سیستم صوتی آن قرار دادهاند که این سیستمهای صوتی تواناییهایی در حد و اندازه کارتهای صدای حرفهای دارند. Audio Boost که عنوان تجاری سیستمهای صوتی مادربردهای رده بالای کمپانی MSI محسوب میشود، یکی از باسابقهترین و در عین حال خوش صداترین سیستمهای صوتی مجتمع بر روی مادربرد محسوب میشود. این سیستم صوتی متشکل از چند بخش مختلف برای پردازش، بازسازی و تقویت سیگنال صوتی میباشد تا خروجی نهایی آنچه باشد که حرفهایها آن را طلب میکنند. در این بخش قصد داریم به معرفی و کالبد شکافی این سیستم صوتی بپردازیم.
Audio Codec با کیفیت
قلب این سیستم در واقع یکی از تراشههای پرکاربرد در مادربردهای میان ردهی سالهای گذشته، ALC892 ساخت Realtek است. SNR این تراشه در بخش خروجی به 95 دسیبل و در بخش ورودی به 90 دسیبل میرسد تا حاصل، صدایی با کیفیت چه در ضبط و چه در پخش باشد. اگرچه این تراشه با Codecهای جدید شرکت Realtek مانند 1220 و 1150 قابل مقایسه نیست اما تواناییها آن در پشتیبانی از صدای 7.1 و Sample Rate 24bit/192kHz برای مادربردی در ردهی اقتصادی کاملا قابل قبول است.
حذف صداهای مزاحم (DE-POP PROTECTION)
بدون شک تاکنون شما نیز متوجه صداهای بسیار آزار دهنده حین خاموش و روشن شدن سیستم و یا در حین قطع و اتصال هدفون و اسپیکر شدهاید. MSI به کمک رلههای مخصوص با قطع کردن سیگنال خروجی در مواقع یاد شده، شما را از شر این صداهای مزاحم خلاص کرده است.ایزولاسیون PCB سیستم صوتی با سایر مدارات مادربرد
در این سیستم صوتی برای جلوگیری از تأثیر نویزهای ایجاد شده توسط سایر بخشهای مادربرد به سیستم صوتی، GND یا اتصال زمین این مدار نسبت به سایر بخشهای مادربرد ایزوله شده که این امر نقش مهمی در افزایش SNR عملی و خلوص صدای خروجی خواهد داشت. علاوه بر این برای خروجیهای چپ و راست صدا نیز از دو لایه مجزا PCB استفاده شده که در نوع خود باعث کاهش محسوس Crosstalk خواهد شد.
خازنهای آکوستیک Chemi-Con
خازنهای فیلتر خروجی یکی از مهمترین بخشها برای داشتن صدایی گرم، رسا و دلنشین محسوب میشوند. استفاده از 10 خازن سری Melodio ساخت کمپانی Chemi-Con نوید تقویت عمق BASS و افزایش وضوح و کریستالی شدن فرکانسهای بالا در خروجی صدا را میدهند.
جکهای 3.5mm خروجی صدای آنالوگ با روکش طلا
خروجیهای صدا نیز در این مادربرد در بخش آنالوگ از نوع 7.1Channel مجهز به جکهای 3.5mm با روکش طلا است که در عمل باعث افزایش کیفیت اتصال، کاهش نویز و خوردگی و اکسیداسیون در اثر رطوبت و قطع و وصل مکرر میشود.
درگاه سیمی شبکه
کنترلر Ethernet تعبیه شده در این مادربرد یک تراشه Gigabit مدل 8111H ساخت Realtek است. این تراشه از سرعتهای 10/100/1000 مگابیت پشتیبانی میکند و پورت خروجی آن روی پنل پشتی از مدار محافظ در برابر شوک و تخلیه الکترواستاتیکی تا 15KV بهره میبرد. همچنین قابلیت کنترل و زمانبندی دادهها به کمک نرمافزار MSI Gaming Network Manager نیز فراهم شده است.
امکانات ویژه
-
امکانات ویژه
اگرچه انتظار داشتن امکانات ویژه نظیر سون سگمنت برای عیب یابی یا سوییچهای مختلف برای مادربردی در این رده منطقی نیست اما MSI برای مورد توجه قرار دادن این مادربرد خوش قیمت از سیستم EZ Debug که شامل چهار LED برای نشان دادن وضعیت کارکرد پردازنده، رم، گرافیک و بوت سیستم هستند استفاده کرده است.
همچنین از دیگر ویژگیهای این برد میتوان به نورپردازی LED در پشت PCB اشاره کرد. LEDهایی که در اطراف محل بسته شدن پیچهای مادربرد قرار گرفتهاند با روشن کردن سطح سینی کیس جلوهی خاصی به مادربرد نصب شده درون کیس میدهد. همچنین LEDهایی که پشت نوار جداکننده مدار صوتی قرار گرفتهاند و این مسیر را نورانی میکنند، زیبایی ظاهری این مادربرد را دوچندان کرده است. علاوه بر تمام نورهای LED نصب شده، یک کانکتور 4 پین برای نصب نوارهای RGB از نوع 12v نیز در نظر گرفته شده است تا بتوانید از یک نورپردازی تمام عیار درون کیس خود لذت ببرید.
از دیگر قابلیت ویژهی این مادربرد و شاید تمام مادربردهای MSI میتوان به تکنولوژی DDR4 Boost اشاره کرد که به کمک طراحی خاص و مهندسی شده، نتایج بسیار خوبی در تستهای پهنایباند و کارایی حافظه از خود نشان میدهد. اکنون به تشریح چگونگی عملکرد این تکنولوژی میپردازیم:
ارتباط مستقیم
در این نوع طراحی، قدم اول ارتباط مستقیم بین خطوط اتصال پردازنده و اسلاتهای حافظه است. به دلیل عدم استفاده از هرگونه کامپوننت در این مسیر احتمال تداخل سیگنالها به مراتب کاهش یافته و پایداری سیستم افزایش مییابد. یکی دیگر از مزیتهای این نوع طراحی کاهش طول مسیر ارتباطی است که در واقع این مسیر هرچه کوتاه تر باشد کیفیت سیگنالها نیز بهتر خواهد بود.
ایزولاسیون کامل مدار حافظه
تداخل سیگنالها میتواند به دلیل کارکرد کامپوننتهای نزدیک به پردازنده و رم نیز رخ دهد. برای جلوگیری از این اتفاق، مادربردهای مجهز به تکنولوژی DDR4 Boost در بین لایههای بخش مربوط به مدار حافظه دارای نوعی شکاف هستند که این قسمت را از سایر کامپوننتها جدا میکند.
بهینهسازی مسیرهای حامل سیگنال
PCB یا همان مدارچاپی از ترکیب فایبرگلاس و رزین ساخته میشود. برای داشتن بهترین نتیجه در انتقال سیگنالها بهتر است مسیرهای حامل، از روی بخش فایبرگلاسی عبور کنند. در تصویر زیر دو مسیر را مشاهده میکنید که مسیر بالا از روی بخش فایبرگلاسی عبور میکند در حالی که مسیر پایین به طور مداوم توسط چالههای بخش رزینی دچار اختلال میشود. سیگنالهایی که توسط مسیر پایین منتقل میشوند به دلیل این اختلال تحت تاثیر قرار گرفته و کیفیت خود را از دست میدهند. به این اتفاق، اثر بافت فیبر گفته میشود.
برای برطرف کردن این مشکل، مسیر انتقال سیگنالها در مادربردهای مبتنی بر تکنولوژی DDR4 Boost به روش دیگری انجام میشود. در این تکنولوژی مسیرها به صورت زیگزاگ (ZigZag) طراحی میشوند تا طول بیشتری از مسیر روی بخش فایبرگلاسی قرار گرفته و از اثر بافت فیبر جلوگیری شود که حاصل، سیگنال پایدار خواهد بود.
مهمترین تراشهها و کنترلرها
-
مهمترین تراشهها و کنترلرها
در تصویر فوق تراشه SuperIO ساخت Nuvoton را مشاهده میکنید. مانیتورینگ ولتاژ، حرارت و کنترل سرعت فنها در این مادربرد توسط تراشه NCT6795D صورت میگیرد.
تراشه ASM 1083 یک مبدل PCI-E به PCI است که پشتیبانی از کارتهای افزودنی قدیمیتر را از طریق دو شکاف توسعه PCI ممکن کرده است.
چیپ BIOS این برد یک تراشه 128Mb از نوع Serial Flash Memory بوده که ساخته Macronix International و مدل آن MX25L12873F است.
در تصویر بالا قلب این مادربرد یعنی AMD B350 را ملاحظه میکنید که دارای TDP 5.8w است.
متد و سیستم تست
-
متد و سیستم تست
تستهای این قطعه را بهطور کلی به چهار بخش تستهای کارایی، توان مصرفی، حرارتی و اورکلاکینگ تقسیم کردهایم. برای مقایسه نتایج نیز از آرشیو نتایج موجود در لابراتوار استفاده کردیم.مشخصات قطعات، درایورها و سیستم عامل استفاده شده در سیستم تست در این بررسی به شرح زیر است:
لازم به ذکر است در تمامی پلتفرمها تنظیمات Bios در حالت پیش فرض تنظیم شدهاند، در پلتفرم کنونی نیز تنها قابلیت A-XMP برای ماژولهای حافظه فعال شده است. همچنین به سبب سنجش حداکثر کارایی تراشه گرافیکی مجتمع (IGP)، میزان حافظه اخصاصی I-GPU Frame Buffer تخصیص یافته از روی حافظه RAM بر روی حداکثر مقدار ممکن (2GB) تنظیم شده است.
در تصاویر زیر میتوانید از نگاه نرم افزار CPU-Z مشخصات و تنظیمات سیستم را ملاحظه کنید:
همچنین لیست نرمافزارهای Benchmark و Monitoring و Gameهای به کار رفته در این بررسی به شرح زیر است:
- 3DMARK 2013 v1.5.915
- 3DMARK 11 v1.0.132
- PCMARK 7 1.4.0
- PCMARK 8 v2.5.419
- AIDA64 Extreme Edition 5.92.4300
- CrystalDiskMark 5.0.2
- CINEBENCH R15
- Dolphin Benchmark 4.0.2
- POV-Ray 3.7
- CPU-Z 1.79.1
- OCCT 4.5.0
- FurMark 1.17.0.0
- SiSoftware Sandra Professional Business 2016.01.22.10
- MediaEspresso Media Convertor Deluxe 7.5.8022.61105
- Super PI 1.9 WP
- wPRIME 2.10
- 7-Zip 15.14
- WinRAR 5.30
- Bioshock Infinite
- Sniper Elite III
- Batman: Arkham Origins
- GTA V
- Monster Hunter Benchmark
- Resident Evil 6
- HWMonitor 1.31
- Media Player Classic v1.7.10
نکته مهم: تنظیمات گرافیکی در تمامی گیمهای نامبرده در این تست بر روی حداکثر مقدار ممکن تنظیم شده است.
MSI CLICK BIOS 5
-
MSI CLICK BIOS 5
کمپانی MSI همزمان با عرضه مادربردهای سری 200 از نسل پنجم رابط گرافیکی CLICK BIOS رونمایی کرد. این رابط کاربری بهصورت کلی و ساختار پایه همان ویژگیهای نسل اولیه این رابط را به ارث برده است ولی بهمراتب کاملتر، روانتر و البته زیباتر از قبل شده است.
همانطور که ملاحظه میکنید در حالت Advanced Mode که رابط کاربری پیش فرض این Bios است در بخش بالایی، مشخصات کامل سیستم به همراه فرکانسها، ولتاژها و حرارت مهمترین بخشهای این پلتفرم بهصورت Real Time مانیتور میشود. همچنین قابلیت اورکلاک ماژولهای RAM بهواسطه قابلیت XMP و اورکلاک خودکار سیستم بهواسطه قابلیت GAME MODE تنها با کلیک بر روی آیکونهای مورد نظر فراهم شده است. علاوه بر این تنها با چند Drag & Drop ساده میتوانید اولویت Boot تجهیزات ذخیره سازی را تغییر دهید.
سایر تنظیمات پیشرفته نیز در 6 بخش مجزا طبقه بندی شدهاند که در بخش SETTINGS قابلیت تنظیم پارامترهای مختلف دستگاههای جانبی و بوت، در بخش OC پارامترهای ولتاژی، فرکانسی جهت اورکلاک پلتفرم، در بخش M-FLASH امکان بهروزرسانی و تهیه فایل پشتیبان از BIOS، در بخش OC PROFILE امکان ذخیره و بازیابی پروفایلهای مختلف اورکلاک، در بخش HARDWARE MONITOR امکان مشاهده پارامترهای مختلف ولتاژی، حرارتی و فرکانسی به همراه تنظیم و مانیتورینگ سرعت چرخش فنها و در بخش BOARD EXPLORER نیز امکان رصد و چک کردن صحت و سلامت قطعات متصل شده به مادربرد فراهم شده است.
در تصویر بالا امکانات و قابلیتهای بخش HARDWARE MONITOR را ملاحظه میکنید.
در تصاویر بالا نیز عملکرد بخش BOARD EXPLORER به نمایش گذاشته شده است.
Secure Erase+ این امکان را برای کاربران فراهم میکند تا با سریعترین و مدرنترین روشهای ممکن SSD های مختلف را بهصورت کامل پاک سازی کنند و افت کارایی که در اثر گذر زمان و نوشتن مداوم بر روی درایوهای SSD ایجاد میشود را به حداقل ممکن برسانند.
در بخش M-FLASH همانطور که اشاره شد با اتصال یک USB FLASH DISK حاوی فایل بهروزرسانی BIOS البته با فرمت FAT32 میتوانید بهراحتی و در کمتر از 1 دقیقه Bios این مادربرد را بهروزرسانی کنید.
یکی دیگر از ویژگیهای بسیار کاربردی این رابط کاربری قابلیت Search آن است. کافی است تنها بخشی از پارامتر مورد نظر خود را در بخش مربوطه تایپ کنید تا بلافاصله گزینه مورد نظر را مشاهده کنید.
با فشردن کلید F7 بلافاصله وارد محیط دوم این Bios تحت عنوان EZ MODE خواهید شد. در این بخش که برای کاربران غیرحرفهای و مبتدی در نظر گرفته شده است بخش بالایی همانند محیط ADVANCED MODE طراحی شده ولی سایر امکانات بهصورت محدود در 8 بخش مختلف گنجانده شده است و تنها پارامترهای اولیه و ابتدایی پلتفرم قابل تنظیم هستند. برای مثال در بخش Memory مشخصات فنی تایمینگها و فرکانسهای ماژولهای نصب شده بر روی مادربرد به نمایش گذاشته شده است.
اما بهعنوان جمع بندی در این بخش، از نظر ما وقت آن رسیده که MSI در بخش UEFI BIOS مادربردهای رده بالای خود یک بازنگری اساسی بکند. رابط کاربری این مادربرد از نظر زیبایی، امکانات و دقت پارامترها در حد و اندازههای مادربردهای این رنج قیمت و رقبای خود در برندهای دیگر ظاهر شده است ولی برخی کاستیها نیز در آن مشاهده میشود که نمیتوان بهراحتی از کنار آنها گذشت. برای مثال پیمایش و سرعت تغییر پارامترها کند و در بعضی موارد آزار دهنده است، همچنین اجرای برخی بخشهای این رابط مانند M-FLASH و Secure Erase+ به راه اندازی مجدد سیستم نیازمند است. همچنین قابلیت تغییر عملکرد سامانه نورپردازی این مادربرد در این محیط وجود ندارد و کماکان M-FLASH با محدودیتهای فراوان کار میکند.
سایر بخشهای Bios این مادربرد را نیز میتوانید در تصاویر زیر مشاهده کنید:
همچنین محدوده حداقل و حداکثر مهمترین پارامترهای موجود در این بخش به همراه دقت تغییر آنها نیز به شرح زیر است:
معرفی نرم افزارهای کاربردی همراه مادربرد
-
معرفی نرم افزارهای کاربردی همراه مادربرد
امکانات نرم افزاری این مادربرد در دو بخش مختلف و در قالب نرم افزار MSI APP MANAGER گردآوری شدهاند. در این بخش قصد داریم به معرفی مهمترین این نرم افزارها بپردازیم.GAMING APP
در نرم افزار Gaming APP قابلیت تنظیم پارامترهای مختلف سیستم در 3 حالت OC Mode، Gaming Mode و Silent Mode فراهم شده است. همچنین نرم افزار کنترل نورپردازی، مانیتورینگ پارامترهای مختلف سیستم، کنترل تجهیزات VR و ... نیز در این بخش پیش بینی شده است.
در بخش OSD قابلیت مشاهده پارامترهای ولتاژی، حرارتی و فرکانسی پردازنده و حافظههای RAM به همراه نرخ FPS در حین اجرای گیم به صورت On Screen فراهم شده است.
امکان تنظیم حساسیت و همچنین تغییر عملکرد کلیدهای ماوس به همراه امکان ایجاد میانبرهای مختلف بهوسیله کلیدهای ترکیبی نیز از امکانات Mouse Master محسوب میشود.
همانطور که در تصویر بالا مشاهده میکنید امکان مدیریت نورهای LED تعبیه شده در پشت مادربرد به همراه نوار RGB قابل اتصال به درگاه روی برد، در بخشی با نام LED گنجانده شده است. این برنامه امکان روشن یا خاموش کردن سیستم نورپردازی یا انتخاب جلوههایی مانند Breathing و ... در اختیار کاربر میگذارد.
MSI Command Center
در حال حاضر تقریباً همه کمپانیهای مطرح سازنده مادربرد یک نرم افزار تحت ویندوز برای مانیتورینگ و کنترل پارامترهای مختلف مادربردهای ساخت خود همراه DVD راه انداز مادربرد ارائه میکنند.نسل جدید نرم افزار Command Center که در مادربردهای نسلهای قبل کمپانی MSI معرفی شد با کمی تغییرات در محیط گرافیکی، افزایش پایداری و اضافه شدن امکانات جدید همراه با نسل جدید مادربردهای این کمپانی نیز عرضه شده است. همانطور که در تصویر بالا ملاحظه میکنید امکانات این نرم افزار در 4 تب مختلف طبقه بندی شدهاند. در تب اول (CPU) قابلیت تنظیم مهمترین پارامترهای پردازنده، نظیر ضریب فرکانس هستهها، Base Clock و حتی سرعت چرخش فن فراهم شده است.
در تب DRAM امکان تغییر ولتاژ و ضریب فرکانس ماژولهای حافظه فراهم شده است. همچنین بر تمامی تایمینگ های اصلی و پیشرفته ماژولهای حافظه نیز کنترل کامل خواهید داشت.
با انتخاب گزینه Advanced در پنجره این بخش میتوانید به جزئیات پارامترهای ولتاژی، سرعت چرخش فنها و تنظیمات تایمینگ ماژولهای حافظه دسترسی داشته باشید.
در بخش Game Boost این امکان فراهم شده تا به صورت نرم افزاری قابلیت GAME BOOST را فعال کنید. این قابلیت به شما کمک میکند تا در سریعترین زمان ممکن و به شیوهای راحت، سیستم خود را بدون هرگونه پیچیدگی اورکلاک کنید تا کارایی دریافتشده از پردازنده و رم را افزایش دهید. بدین ترتیب در بازیها نیز نرخ فریم بالاتری کسب خواهد شد. بنابراین گیمرها بدون هیچ دردسری میتوانند سیستم خود را با یک کلیک اورکلاک کنند.
در بخش FAN نیز این امکان فراهم شده تا سرعت چرخش تمامی فنهای متصل به مادربرد را بهصورت دستی و یا با تعیین پروفایلهای مختلف تنظیم کنید.
در این بخش بهواسطه حسگرهای حرارتی تعبیه شده در دو بخش مختلف مادربرد حرارت حیاتیترین بخشهای سیستم را بهصورت برخط مانیتور، و تنها با یک کلیک سیستم خنک کننده سیستم را جهت تهویه بهتر تنظیم میکند.
بخش Record نیز تمامی فعل و انفعالات رخ داده در تمامی پارامترهای ولتاژی، حرارتی و سرعت چرخش فنها را در یک فایل مجزا ذخیره کرده تا کاربر یا کاربران سیستم در مواقع لازم بهراحتی توانایی بازبینی این اطلاعات را داشته باشند.
در بخش Warning تمهیداتی اندیشه شده تا در صورت خارج شدن پارامترهای مختلف ولتاژی، حرارتی و حتی سرعت چرخش فنها از محدوده تعیین شده، سیستم هشدار دهنده این نرم افزار کاربر را از مشکل به وجود آمده باخبر سازد. محدوده امن تمامی پارامترها بهصورت پیش فرض تنظیم شدهاند، اما این امکان فراهم شده تا کاربر نیز توانایی تغییر این محدودهها را داشته باشد.
مشخصات کامل پردازنده، مادربرد و ماژولهای RAM سیستم نیز را میتوانید در بخش Info به صورت کامل مشاهده کنید.
در تصویر بالا نیز بخش از امکانات مانیتورینگ این نرم افزار را مشاهده میکنید.
تستهای مدیریت مصرف انرژی
-
تستهای مدیریت مصرف انرژی
در این بخش توان مصرفی کل سیستم را (توان مصرفی از برق شهر توسط پاور سیستم) توسط دستگاه وات متر دیجیتال در دو وضعیت با کارت گرافیک مجزا و بدون کارت گرافیک مجزا در دو حالت Idle (15 دقیقه بدون هیچ گونه فعل و انفعال) و در حالت Load کامل CPU و GPU (بهواسطه 15 دقیقه اجرای هم زمان تست CPU: OCCT و تست Burn-in نرم افزار FurMark) اندازهگیری کردیم. نتیجه به دست آمده به شرح زیر است:نتایج گویای این مطلب هستند که به خصوص در وضعیت عدم نصب کارت گرافیک مجزا به صورت کلی با پلتفرمی فوق العاده کم مصرف روبرو هستیم. به بیانی دیگر پردازنده AMD Ryzen 5 2400G بدون شک در حال حاضر یکی از کم مصرف ترین و در عین حال قدرتمندترین IGP های حال حاضر را با خود به همراه دارد. البته در حالت نصب کارت گرافیک مجزا مصرف حالت بی کاری سیستم کمی بیشتر از حد انتظار ما ثبت شده است. در واقع با توجه به میان رده بودن مادربرد و عدم تعبیه تراشه های مجزا متعدد بر روی آن، این میزان توان مصرفی نیاز به مدیریت بیشتری دارد.
تستهای حرارتی
-
تستهای حرارتی
در این تست نیز حرارت متصاعد شده از داغترین نقطه هیتسینک ها و قطعات مدار رگولاتور ولتاژ پردازنده (CPU VRM) و هیتسینک چیپست AMD B350 را بهوسیله ترمومتر مادون قرمز و حرارت هسته CPU را نیز بهوسیله نرم افزار HWMonitor در دو وضعیت Idle (ا15 دقیقه بدون هیچ گونه فعل و انفعال) و Load کامل CPU و GPU (بهواسطه 15 دقیقه اجرای هم زمان تست CPU: OCCT و تست Burn-in نرم افزار FurMark) اندازه گیری و ثبت کردیم. نتیجه به دست آمده به شرح زیر است:در APU های مبتنی بر معماری Ryzen بر خلاف CPU های این نسل، از خمیر حرارتی جهت ارتباط میان Die و IHS استفاده شده است. همین امر باعث شده تا این APU ها به صورت میانگین حدوداً %30 داغ تر از پردازنده های مشابه باشند. عاملی که یکی از نقاط ضعف این پلتفرم محسوب می شود و عاملی مهم در محدود شدن پتانسیل اورکلاک محسوب می شود.
تستهای کارایی (SISoftware Sandra و AIDA64)
-
تستهای کارایی (SISoftware Sandra و AIDA64)
در این بخش سعی شده از تمامی زوایا کارایی این مادربرد محک زده شود. برای همین منظور تستها را به چند بخش عمده تقسیم کردیم. هر بخش توسط تکنیکهای مختلف محاسبه و منطق به شبیهسازی پردازشهای روزمره کاربران در نرمافزارهای چند رسانهای و مهندسی میپردازد. از این رو نتایج به دست آمده که کاملاً استاندارد و مطابق معیارهای جهانی کارشناسان سختافزاری میباشد، معیار بسیار خوبی برای مقایسه عملکرد پلتفرمهای مختلف به شمار میرود.عوامل بسیار زیادی در شکلگیری نتایج اینگونه تستها مؤثر هستند. از جمله مهمترین این عوامل میتوان به کانفیگ بهینه Bios توسط کمپانی سازنده، تعبیه Clock Generator های بسیار دقیق و عملکرد هوشمندانه تکنیکهای مدیریت مصرف انرژی در مادربرد اشاره کرد.
همان طور که در نمودارهای بالا ملاحظه می کنید پردازنده AMD Ryzen 5 2400G به دلیل فرکانس پایه و Turbo بالاتر نسبت به مدل مشابه AMD Ryzen 5 1500X عملکرد بهتری دارد اما تنها ضعف این APU در مقایسه به CPU نام برده، حافظه Cache به مراتب کمتر در سطح L2 و L3 می باشد. همین امر سبب شده تا در برخی تست ها این APU از CPU نام برده عقب بماند.
تست پهنای باند و Latency حافظه توسط نرمافزار AIDA64
-
تست پهنای باند و Latency حافظه توسط نرمافزار AIDA64
تست پهنای باند حافظه از جمله تستهایی هست که نتایج آن کاملاً به وضعیت سیستمعامل، فرکانس و معماری ساخت پردازنده و کنترلر حافظه، Bios هوشمند در انتخاب بهترین و عین حال پایدارترین تایمینگ های اصلی و Advanced و پیکربندی و فرکانس ماژولهای حافظه و State های مختلف مدیریت مصرف انرژی وابسته است.به وضوح قابل لمس است که AMD در APU های Ryzen بهینه سازی های بیشتری بر روی کنترلر حافظه انجام داده و همین امر کاهش حدوداً %15 زمان تاخیر دسترسی به حافظه را به همراه داشته است. البته زمان تاخیر کنترلر حافظه این نسل نیز کماکان فاصله زیادی با پردازنده های مشابه اینتل دارد و امیدواریم این نقطه ضعف در پردازنده های نسل دوم معماری Ryzen به صورت کامل مرتفع شود.
تستهای 3DMARK 11 3DMARK 2013 و
-
تستهای 3DMARK 11 3DMARK 2013 و
سری نرمافزارهای 3DMark کمپانی Futuremark از سال 1999 تا حال، بدون شک یکی از محبوبترین و معتبرترین نرمافزارهای تست کارایی کارتهای گرافیک بودهاند. 3DMARK 11 آخرین نسخه از نرمافزارهای تست و محک کارتهای گرافیک کمپانی FutureMark هست. تستهای این نرم افزار مبتنی آخرین API کمپانی Microsoft یعنی DirectX 11 بوده و از آخرین ویژگیهای واقعگرایانه تصویر در این API نظیر Tessellation، Compute shaders و Multi-threading پشتیبانی میکند. توجه داشته باشید که برای اجرای این تست نیاز به یک کارت گرافیک با قابلیت پشتیبانی از DirectX 11 و سیستم عامل Windows 7 یا Windows Vista SP2 دارید.شاید منحصر به فردترین ویژگی نتایج تستهای این 3 نرم افزار ایزوله بودن نتایج تستهای GPU و CPU هست که نتایج تستهای هر یک از قطعات نامبرده شده را نسبت به دیگری متمایز میکند. این امر کمک میکند تا بر روی پلتفرمهای مختلف نتایجی حدوداً یکسان را برای یک مدل کارت گرافیک داشته باشیم. در نتیجه مقایسه بین مدلهای مختلف کارتهای گرافیک حتی در پلتفرمهای مختلف نیز با سهولت بیشتری انجام میشود.
تستهای PCMARK 7 و PCMARK 8
-
تستهای PCMARK 7 و PCMARK 8
در این سری نرمافزارهای Benchmark کارایی کلی سیستم بر اساس تستهای کاملاً Multithread مانند نمایش و ویرایش عکسهای دیجیتال، پخش و ویرایش انواع مختلف موزیک و ویدئو، پخش تصاویر 3 بعدی مانند انواع گیم، جابهجایی اطلاعات بین device های مختلف، شبیه یازی نرمافزاری امنیتی، رمزگشایی صفحات وب و ... . محک زده میشود. تستهای Cinebench R15 و POV-RAY
-
تستهای Cinebench R15 و POV-RAY
این دونرم افزار بر اساس دو تکنیک کاملاً متفاوت اقدام به ترسیم صحنههای 3 بعدی میکنند. از این رو شبیه سازهای خوبی برای سنجش کارایی سیستم در این نوع کاربردها محسوب میشوند.ماهیت تست Cinebench درواقع مبتنی بر شبیه ساز نوعی نرم افزار سینمای 4 بعدی هست که بیشتر در استودیوهای ساخت پویانماییهای 3 بعدی استفاده میشود. در این تست تمامی توانایی پردازنده برای ترسیم یک صحنه 3 بعدی با تمام ویژگیهای واقعگرایانه تصویر به کار گرفته میشود. نرم افزار POV-RAY نیز با استفاده از تکنیک Ray tracing اقدام به ترسیم صحنههای مبتنی بر متن میکند.
تستهای Video Transcoding توسط Media Espresso Video Convertor و HandBrake
-
تستهای Video Transcoding توسط Media Espresso Video Convertor و HandBrake
این دو نرم افزار نیز یکی از بهترین و معتبرترین تستهای سنجش کارایی سیستم در پخش و تبدیل فایلهای ویدئویی به فرمتهای مختلف به شمار میروند. پشتیبانی از مدرنترین تکنولوژیها و پربازدهترین الگوریتمها جهت تبدیل قابلهای ویدئویی با بالاترین سرعت و در عین حال باکیفیتترین حالت ممکن از مهمترین ویژگیهای این دو نرم افزار محسوب میشوند.در نرم افزار CyberLink MediaEspresso از توان CPU برای تبدیل یک فایل ویدئویی باکیفیت 2160p با فرمت MP4 و کمک AVC1 با حجم 481MB به استاندارد ویدئویی 1920x1080 در Youtube استفاده شده است. همچنین در تست نرم افزار HandBrake از توان CPU برای تبدیل یک فایل ویدئویی باکیفیت 2160p با فرمت MP4 و کمک AVC1 با حجم 481MB به ویدئویی با کیفیت 1080p با فرمت MKV و کدک H265 استفاده شده است.
در هر دو تست زمان انجام این پروسه به ثانیه ثبت شده است و مسلماً هر چه این فرآیند زودتر تکمیل شود پلتفرم مورد نظر کارایی بهتری در این تستها داشته است.
تست Dolphin Emulator Benchmark
-
تست Dolphin Emulator Benchmark
Dolphin Emulator یک شبیه ساز بسیار قدرتمند برای اجرای بازیهای کنسولهای GameCube و Wii در PC آن هم با رزولوشن 1080p میباشد. کارایی بسیار بالا به همراه پشتیبانی از بازیهای آنلاین و تحت شبکه از ویژگیهای ممتاز این شبیه ساز محسوب میشود.عملکرد Benchmark این شبیه ساز به این صورت است که در این بخش الگوریتمی استاندارد و ثابت که شامل رندر یک صحنه پیچیده 3 بعدی با استفاده از تکنیک ray tracing میشود اجرا و زمان سپری شده برای رندر کامل این صحنه ملاک کارایی پردازنده محسوب میشود. البته مد نظر داشته باشید که این نرم افزار کاملاً Multithread نیست و فرکانس و معماری هسته پردازنده مهمترین نقش را در اجرای سریعتر این شبیه ساز بازی میکنند.
تستهای Zip/Unzip با WinRAR و 7-Zip
-
تستهای Zip/Unzip با WinRAR و 7-Zip
فرآیند Zip و یا Unzip کردن اطلاعات همیشه جزو یکی از کاربردیترین و در عین حال معمولترین کارهایی است که استفاده کنندگان از کامپیوترهای شخصی در طول روز با آن سر و کار دارند. از جمله معروفترین و شناخته شده ترین نرمافزارهای این امر WinRAR و 7-Zip هست که همواره خود را همگام با ارائه آخرین فنّاوریهای سختافزاری بروز نگاه میدارد تا بهترین کارایی ممکن را از خود ارائه دهد. این نرم افزارها دارای یک بخش Benchmark Tool مستقل میباشند که نتایج به دست آمده در این قسمت در نمودارهای زیر درج شده است. تستهای wPrime 32M و SUPER PI 1M
-
تستهای wPrime 32M و SUPER PI 1M
wPrime از جمله نرمافزارهایی میباشد که با محاسبه الگوريتمی تکرارشونده (تخمين تابع به روش نيوتن) بهصورت کاملاً Multithread، يکی از بهترين نرمافزارهای موجود براي تست کارایی پردازنده و مادربرد محسوب میشود. Super PI نیز یک نرم افزار Single Thread برای محاسبه عدد π با استفاده از الگوریتم Gauss–Legendre تا 232 رقم اعشار است. فرکانس و معماری هسته پردازنده تعیین کننده ترین عوامل در افزایش سرعت پردازش این نرم افزار هستند. تستهای گیمینگ با کارت گرافیک مجزا
-
تستهای گیمینگ با کارت گرافیک مجزا
Bioshock Infinite
این بازی که بدون شک یکی از بهترین و پرطرفدارترین بازیهای سبک first-person shooter هست توسط کمپانی Irrational Games ساخته شده و انتشار آن نیز بر عهده کمپانی 2K Games بوده است. موتور بازی نیز نگارشی کاملاً تغییر یافته از Unreal Engine 3 است که دارای برخی از قابلیتهای جدید گرافیکی مبتنی بر DirectX 11 نیز هست.Batman: Arkham Origins
شاید شما نیز جزو آن سری از افراد باشید که با فیلمها و انیمیشنهای بتمن خاطرات زیادی دارید. جدیدترین نسخه این بازی از نظر گرافیک بازی پیشرفت زیادی نسبت به نسخه قبلی نداشته است. البته سری آرکام همواره از بیشترین قدرت موتور پایه Unreal Engine 3 استفاده کردهاند و گرافیک بازی کاملاً راضی کننده است. نور پردازی بازی عالی از آب در آمده. دانههای برف به زیبایی روی شنل بتمن مینشینند و بعد از مدتی آب میشوند. ظاهر لباس بتمن هم تغییر کرده و در طراحی آن از لباس بتمن در سری فیلمهای کریستوفر نولان الهام گیری شده است.GTA V
کمتر گیمری را میتوان پیدا کرد که تاکنون این بازی عظیم و سراسر هیجان را تا حالا تجربه نکرده باشد. سرانجام حدوداً 1.5 سال پس عرضه GTA V برای کنسولهای XBOX 360 و PlayStation 3 کمپانی Rockstar Games بالاخره این بازی پرطرفدار را برای PC Gamer ها نیز منتشر کرد.اما GTA V را باید یک تحول دوباره و شاید حتی یک نقطه عطف برای راک استار نامید. عنوانی که در بدو ارائه به بازار توانست بهسرعت رکوردهای مختلفی را جابجا نماید. GTA V در دارای سه شخصیت اصلی میباشد که بازیکن میتواند در طول بازی هر کدام از این شخصیتها را انتخاب نموده، به سلیقه خود شخصی سازی کرده و یا با کسب امتیازاتی تواناییهای آنها را افزایش دهد. راک استار برای هر کدام از این شخصیتها داستانی در نظر گرفته که موجب پیچیدهتر و جذابتر شدن بازی شده است. البته بازی گهگاه از داستان اصلی دور میشود و بهطور کلی میتوان عدم یک داستان مطلوب با پایانی جالب توجه را از نقاط ضعف این بازی دانست. البته فراموش نکنید که داستان پیچیده این بازی که با شخصیت پردازی بینظیری هم همراه شده، برای آنکه بازیکن را بهسادگی به دنبال خود بکشد کاملاً جذابیتهای لازم را دارا میباشد.
Sniper Elite III
نسخهی سوم این سری سعی دارد از کلیشههای معمول فاصله بگیرد و برای تحقق این نکته سازندگان دست به یک ریسک بزرگ زدهاند و لوکیشن اصلی بازی را از خیابانها و ساختمانهای ویران اروپا به صحرای گرم و سوزان آفریقا تغییر دادهاند. بازی در بازهی زمانی سال ۱۹۴۰ تا ۱۹۴۳ میلادی جریان دارد، جایی که شعلههای آتش این جنگ ویرانکننده به آفریقا نیز رسیده است و این قاره را نیز در کام آتش خود فرو برده است. گیمر در نقش یک تک تیرانداز قرار میگیرد که عضوی از نیروهای متفقین میباشد.دلیل انتخاب تک تیراندازی از نیروهای متفقین این بوده است که اولاً تک تیراندازها در نیروهای متفقین نقش بسیار مهمی ایفا میکردند و در بسیاری از مأموریتها نقشی کلیدی دارا بودند و از سوی دیگر شمال آفریقا تحت نفوذ نازیها میباشد و سادهترین راه برای ورود به مناطق آنها از طریق استتار و مخفی کاری است که این کار تنها از سوی یک تک تیرانداز قابل انجام میباشد. شخصیت اصلی بازی فردی به نام Karl Fairburne میباشد که از تک تیراندازان زبدهی نیروی OSS به شمار میآید. محیط بازی با توجه به فضای آفریقا طراحی شده است و با توجه به اینکه مناطق شمالی قارهی آفریقا دارای رشتهکوههایی میباشند در بازی نیز شاهد تپهها و کوههای بلندی هستیم که فضای مناسبی برای یک تک تیرانداز است.
این بازی که در ژانر شوتر سومشخص طبقهبندی میشود همانند نسخه قبل از موتور Asura ساخت کمپانی Rebellion بهره میبرد. این بازی پرطرفدار در 27 جون 2014 برای PC و کنسولهای XBOX و PS4 منتشر شده است.
Monster Hunter Benchmark
Monster Hunter که یک بازی تحت شبکه پرطرفدار است محصول کمپانی Tencent Games بوده و موتور گرافیکی بسیار قدرتمند Crytek به همراه قابلیتهای واقعگرایانه جدید GameWorks کمپانی Nvidia مثل NVIDIA PhysX Clothing, NVIDIA Hairworks و NVIDIA HBAO+ را با خود همراه دارد.ویژگیهای نامبرده بهعلاوه تکنولوژیهای مدرن Real Time Rendering, Physical Based Shading, Realistic Vegetation Rendering همگی باعث شدهاند تا Benchmark این بازی در حال حاضر یکی از مدرنترین و در عین حال زیباترین دموهای گرافیکی مبتنی بر DirectX 11 محسوب شود.
تستهای کارایی و انرژی تراشه گرافیکی مجتمع (IGP)
-
تستهای کارایی و انرژی تراشه گرافیکی مجتمع (IGP)
همانطور که در صفحات ابتدایی این بررسی اشاره شد یکی از قابلیتهای جدید معماری Raven Ridge افزوده شدن گرافیک مجتمع بر اساس معماری Vega به پردازندههای Ryzen است که موجب بهبود کارایی و افزایش امکانات و قابلیتهای چشمگیر تراشههای گرافیکی مجتمع بر روی پردازندههای حال حاضر شده است. به همین دلیل در این بخش قصد داریم توسط نرمافزارهای 3DMARK و چند گیم جدید و مدرن کارایی تراشه گرافیکی AMD Vega 11 مجتمع بر روی پردازنده AMD Ryzen 2400G را محک بزنیم.نتایج به روشنی گویای این مطلب هستند که کارایی تراشه گرافیکی مجتمع RX Vega 11 به مراتب بالاتر از یک IGP محسوب می شود. کارایی این GPU را می توان با کارت های گرافیک مجزا رده پایین نظیر Geforce GT 1030 2GB و یا Radeon RX 550 2GB مقایسه کرد! این در حالی است که توان مصرفی به مراتب کمتر از آن ها دارد.
CPU, Memory and IGP Overclocking
-
CPU, Memory and IGP Overclocking
CPU Overclocking
در این بخش بر خلاف روال گذشته و تعیین یک ولتاژ ثابت برای همه مادربردها تصمیم گرفتیم تا ابتدا پتانسیل اورکلاک پردازندههای با این معماری را بسنجیم. به همین منظور ابتدا تمامی پارامترها و قابلیتهای مرتبط با Power Saving را غیرفعال کردیم و در ادامه پس از حدود 1 ساعت آزمایش پروفایلهای مختلف بر روی این مادربرد در فرکانس 4.0GHz و ولتاژ هسته 1.45V در Bios به تعادل و پایداری کامل رسیدیم.در تصویر زیر تست پایداری این پردازنده را در فرکانس فوق مشاهده می کنید:
همان طور که ملاحظه می کنید بر خلاف عملکرد فوق العاده پردازنده های (CPU) مبتنی بر معماری Ryzen در تست های حراتی ، در APU های این معماری به دلیل ارتباط ضعیف تر بین Die و IHS پردازنده به واسطه خمیر حرارتی شاهد افزایش دمای پردازنده تا حدود 92 درجه سانتی گراد هستیم. این در حالی است که در حالت مشابه با CPU های این نسل شاهد ثبت حرارت حدود 80 درجه سانتی گراد بودیم.
برای سنجش کارایی پردازنده فوق در فرکانس 4.0GHz برخی تستهای کارایی را دوباره تکرار کردیم. نتایج ثبت شده به شرح زیر است:
اما توان مصرفی این پردازنده ارزنده 4 هستهای در این فرکانس چه میزان افزایش داشته است؟
همان طور که ملاحظه می کنید توان مصرفی این پردازنده 65 وات پس از حدوداً %11 اورکلاکینگ حدوداً %15 افزایش یافته و به حدود 95 الی 100 وات رسیده است. نتیجه ای که آن چنان چنگی به دل نمی زند اما از سوی دیگه نمی توان از واژه ضعیف برای آن استفاده کرد.
Memory Overclocking
در ادامه با توجه به ماژولهای حافظه خوبی که در اختیار داشتیم سعی کردیم تا پتانسیل اورکلاک RAM این پلتفرم را نیز محک بزنیم. برای همین منظور ابتدا در Bios مقادیر ولتاژ DRAM Voltage را تا 1.50V افزایش دادیم و درنهایت نیز در فرکانس و تایمینگ 3466MHz – 36-13-13-13 به مرز ناپایداری رسیدیم.اگر خاطرتان باشد در پلتفرمهای جدید اینتل با استفاده از همین ماژول موفق به ثبت فرکانسهای بیش از 4133MHz نیز شده بودیم؛ اما در پلتفرم AMD Ryzen حتی دستیابی به فرکانس 3600MHz نیز حتی در تایمینگ های بهمراتب بالاتر نیز ممکن نبود.
از نظر ما یکی از مهمترین دلایلی که پشتیبانی از فرکانسهای بالاتر ماژولهای حافظه را در این پلتفرم محدود کرده است همان قضیه Sync بودن این فرکانس با شاه راه Infinity Fabric موجود در پردازندههای مبتنی بر این معماری است. البته اگر قدری در انتخاب پردازنده با پتانسیل اورکلاک بیشتر خوش شانس باشید و البته مادربردهای رده بالا و پرچم دار این پلتفرم را خریداری کنید شاید پایداری فرکانس 3600MHz نیز برای ماژولهای دو کاناله RAM دور از دسترس نباشد.
IGP Overclocking
نوبتی هم باشد نوبت اورکلاک IGP قدرتمند این APU خوش قیمت است. برای این منظور ابتدا به امکانات AMD Overdrive موجود در AMD Radeon Software رجوع کردیم که متاسفانه در آخرین نسخه درایور که ما در اختیار داشتیم این بخش به کل غیر فعال بود. در ادامه دست به دامان امکانات موجود در Bios شدیم. در ابتدا پارامتر GFX Core Voltage یا همان ولتاژ هسته I-GPU که البته در این مادربرد با ولتاژ SOC مشترک بود را از مقدار پیش فرض 1.15V به 1.30V افزایش دادیم. در ادامه فرکانس هسته GPU را نیز با گپ 25MHz پله به پله بالا بردیم و در نهایت در فرکانس 1700MHz به مرز ناپایداری رسیدیم.اورکلاک بیش از %37 فرکانس IGP نسبت به فرکانس پیش فرض (1240MHz) یک نتیجه خارق العاده محسوب میشود. در نمودار زیر کارایی وضعیت فوق را ملاحظه می کنید:
به وضوح مشخص است که در این حالت کارایی این IGP تقریباً حتی از کارت گرافیک مجزا NVIDIA GeForce GT 1030 2GB نیز فراتر رفته است .
اما در ادامه متوجه شدیم این میزان اورکلاک IGP حدود 70 وات به توان مصرفی حالت پیشفرض این پردازنده افزوده است و به نوعی شاهد افزایش %100 توان مصرفی این APU هستیم. این میزان مصرف بیشتر انرژی دمای کلی پکیج پردازنده را نیر به شدت تحت تاثیر قرار داده و در تست های پایداری شاهد ثبت حرارت 95 درجه سانتی گراد برای این APU بودیم.
به بیانی دیگر اگر کولری میان رده برای این APU در نظر گرفته اید جهت اورکلاک توصیه می کنیم از بین هسته های CPU و یا IGP یکی را انتخاب کنید و یا اینکه به فرکانس و ولتاژهای کمتری برای هر دو بخش اکتفا کنید. البته اگر قصد اورکلاک هر دو بخش آن هم تا حداکثر مقدار ممکن را دارید باید سراغ خنک کننده های آبی و یا Air رده بالا و گران قیمت بروید.
اگرچه استفاده از یک خنک کننده پردازنده گران قیمت برای سیستمهایی با بودجه محدود و در رده اقتصادی به دلیل برابر بودن تقریبی قیمت آن با قطعهای مانند مادربرد مورد بررسی ما، چندان منطقی به نظر نمیرسد اما همانطور که در بخش بررسی مدار رگولاتور ولتاژ گفته شد، نتایج بدست آمده کارایی مناسب VRM بخش SoC این مادربرد را نشان میدهد. افزایش 70 واتی توان مصرفی در حالت اورکلاک، دلالت بر افزایش تقریبی 50A شدت جریان عبوری از ماسفتهای مدار رگولاتور بخش SoC دارد که با توجه به طراحی و کامپوننتهای مورد استفاده که حداکثر ظرفیتی معادل 140A ارائه میدهد، میتوان گفت توانایی اورکلاک IGP بر روی این برد در حد متوسط است.
اگرچه باید توجه داشت که ما در قسمت اورکلاکینگ بیشینه مقدار هر بخش را به طور مجزا بدست میآوریم. اما در یک سناریوی واقعی کاربر از یک اورکلاک ترکیبی به صورت CPU + IGP بهره خواهد جست و در چنین شرایطی با به کارگیری خنک کننده موجود در بستهبندی پردازنده یا یک تاور معمولی، برای تحت کنترل نگه داشتن دمای این مجموعه، چنین فرکانسهایی مورد استفاده قرار نمیگیرند و بطبع مدار رگولاتور ولتاژ Vcore و SoC نیز تا حداکثر پتانسیل خود فاصله زیادی خواهند داشت.
جمعبندی و امتیاز شهرسختافزار
-
جمعبندی و امتیاز شهرسختافزار
همانند روال گذشته به دلیل همراه بودن بررسی این مادربرد با پردازنده جدید AMD Ryzen 2400G جمع بندی را به دو بخش تقسیم میکنیم.به طور خلاصه پردازنده Ryzen 2400G با توجه به قیمت خود که در زمان نگارش این بررسی با کمتر از 800 هزار تومان در بازار ایران قابل خریداریست، یک پردازنده مناسب برای کارهای روزمره بوده و به دلیل برخوردازی از 4 هسته و 8 رشته پردازشی و همچنین امکان اورکلاک، گزینهای ارزان برای پردازشهای نسبتاً سنگین، گیمینگ و تولید محتواست.
از طرفی برگ برنده این پردازنده، گرفیک داخلی قدرتمند آن است که در این اوضاع پر فراز و نشیب کارتهای گرافیک که حتی کارتهای رده پایین را به یک انتخاب گران قیمت بدل کرده است، میتواند پاسخگوی کاربریهای ساده گرفیکی و حتی گیمینگ باشد. گرافیک Vega 11 تعبیه شده در پردازنده Ryzen 2400G با دارا بودن توان پردازشی کافی برای اجرای بازیها در رزولوشن 720P و سطح تنظیمات گرافیکی متوسط یا 1080P و تنظیمات گرافیکی پایین میتواند به جای یک کارت گرافیک مجزا مانند GT 1030 از nVIDIA یا RX550 از AMD قرار گیرد و با صرفهجویی در قیمت تمام شده کنونی، سیستم را برای ارتقا در آینده نیز کاربردی نگه دارد.
مادربرد مورد بررسی؛ یعنی MSI B350 Gaming Plus نیز همچون پردازنده Ryzen 2400G یک انتخاب مناسب در برابر قیمت است. اگرچه شرکت تولید کننده این مادربرد را در دستهی مادربردهای Entry Level/رده پایین چیپست B350 طبقه بندی میکند اما از نظر کارایی و امکانات در نگاه ما بسیار نزدیک به مادربردهای Mid-Range/میان رده بوده و قیمت آن هم نقطه میانی این دو دسته است.
این مادربرد با کیفیت ساخت خوب خود و دارا بودن امکاناتی مناسب برای گیمینگ و اورکلاکینگ، توانایی بکار گیری حداکثر پتانسیل موجود در قطعات را به کاربر میدهد و MSI با حذف امکاناتی مانند تعداد پورتهای بیشتر USB و LAN یا کارت شبکه بیسیم و نورپردازی RGB گسترده، فاکتور قیمت را هم در محدودهای مناسب نگه داشته تا ترکیب مادربرد B350 Gaming Plus و پردازنده Ryzen 2400G را به یک باندل خوش قیمت برای کسانی که در برهه فعلی به دنبال یک سیستم مقرون به صرفه برای کار و حداقلی برای گیمینگ هستند بدل کند.
نکات مثبت:
- طراحی زیبا و چشم نواز
- وجود نورپردازی و درگاه اتصال نوارهای RGB
- استفاده از کامپوننتهای با کیفیت در بخش VRM پردازنده و رم
- قیمت مناسب در برابر کارایی
نکات منفی:
- کنترلر LAN و سیستم صوتی میتوانست بهتر باشد
با تمامی این تفاسیر مادربرد MSI B350 Gaming Plus موفق به کسب امتیاز بسیار خوب 8.9 و نشان Best Value و ریز امتیازات زیر در کلاس محصولات رده اقتصادی از لابراتوار شهر سختافزار شد:
MSI B350 Gaming Plus
کلاس عرضه : ارزان قیمت / رده پایین8.5بستهبندی8.5امکانات8.5اورکلاکینگ9کارایی9کیفیت ساخت و طراحی9.5ارزش خرید8.9امتیاز شهرسختافزارنشان شهرسختافزار8.9چنانچه درباره این محصول سوال یا نظری دارید، در قسمت نظرات مطرح کنید.
نظر خود را اضافه کنید.
برای ارسال نظر وارد شوید
ارسال نظر بدون عضویت در سایت