دانستنی های پزشکی

جوشهای زیر پوستی پوستهای چرب:

پوست هاي چرب، گرد و غبار و آلودگي بيشتري را به خودشان جذب مي كنند و اين مسئله باعث بسته شدن منافذ پوست و در نتيجه، جوش زدن‌هاي مكرر مي‌شود، براي مراقبت از اين نوع پوست بايد حداقل روزي 2 بار پوست را با شوينده‌هاي ملايم شستشو داد و هنگام استفاده از كرم و ضد آفتاب، هميشه نوع فاقد چربي را انتخاب كرد. گاهي استفاده ازپاك كننده‌هاي حاوي الكل هم مي‌تواند به كاهش چربي پوست كمك كند كه بايد با تجويز پزشك مصرف شوند.

چهره جوان‌تری داشته باشید:

آیا شما هم دوست دارید که چهره جوان تری داشته باشید و زیباتر از سنی که هستید به نظر برسید؟

تحقیقات جدید دانشمندان نشان می‌دهد خواب کافی تاثیر بسیار مفیدی در سلامت و زیبایی پوست انسان دارد و افرادی که به خواب خود توجه کافی دارند چهره زیباتری دارند.

ملوین السون متخصص پوست و استاد دانشگاه در این باره گفت :خواب شبانه بهترین زمان برای بازگرداندن شادابی و جوانی به پوست صورت است.تحقیقات نشان می‌دهد سرعت تجدید سلول‌های قدیمی پوست با سلول‌های جدید در هنگام شب نزدیک به 8 برابر می‌شود که این موضوع می‌تواند باعث از بین رفتن چین و چروک‌های صورت شود.

هم‌چنین تغییرات هورمونی که در هنگام شب در بدن رخ می‌دهد سبب می‌شود ، جریان خون در پوست‌ بدن سرعت بیش‌تری کند که این موضوع باعث روشن‌تر شدن رنگ پوست صورت می‌شود.

بنابراین افرادی که به خواب کافی در هنگام شب اهمیت نمی‌دهند به دلیل آن‌که چرخه طبیعی تغییرات پوستی را با اخلال روبه رو می‌کنند با گذشت پوست آن‌ها پیرتر ، فرسوده‌تر و رنگ‌پریده‌تر به نظر می‌رسد.هم‌چنین به دلیل آن‌که روند جایگزینی سلول‌های جدید با سلول‌های قدیمی به خوبی انجام نمی‌شود ممکن است در آینده پوست آن‌ها لکه دار شود.

هم چنین بررسی‌ها نشان می‌دهد میزان هورمون استرس در افرادی که کم‌تر از 8 ساعت در طول شبانه روز می‌خوابند بیش‌تر است که این موضوع سبب کاهش تولید کلاژن و در نهایت بروز چین و چروک در پوست صورت انسان می‌شود.

تحقیقات بیش‌تر نشان می‌دهد در صورتی که شما هر شب به مدت 12 هفته کرم‌های ویتامین K روی پوست خود مصرف لکه‌های سیاه صورت 33 درصد کاهش پیدا می‌کند.
هم‌چنین به دلیل آن‌که در هنگام شب دمای پوست بدن افزایش پیدا می‌کند و پوست مقداری از رطوبت خود را از دست می‌دهد بهتر است قبل از خواب از مرطوب‌کننده‌هایی استفاده شود تا رطوبت پوست در طول مدت شب حفظ شود.

khabaronline.ir

تفاوت صابون و پن:

صابون ها داراي مواد شوينده قليايي هستند كه براي صورتهاي خشك و حساس مناسب نيستند ولي بن ها فاقد اين موادند و بيشتر براي صورتهاي خشك وحساس كاربرد دارند.
براي صورتهاي چرب و جوشدار صابونهاي انتي باكتريال مناسبترند.

درمان لک های سفید و سیاه و کک مک و بیماری پیسی با داروهای گیاهی:

این اطلاعات از کتاب طب گیاهی دکتر رجحان استاد دانشگاه تهران اقتباس شده است

این سایت صرفا بنا به تقاضای کاربران این اطلاعات را گزارش می کند و مسئولیتی در قبال مشکلات احتمالی ندارد

1- مصرف داروئی : درمان لک های پوستی از هر نوع که باشد حتی برص
نام دارو: زنیان= انیسون بری = نانخواه = کمون ملوکی
اشکال داروئی و مقدار مصرف:1- مقدار یک تا دو گرم پودر زنیان را در دولیوان آب جوش دم کرده بعد از هر غذا یک استکان یا کمی شکر تناول نمایند. 2- و یا بعد از هر غذا نیم تا یک گرم پودر زنیان را با کمی عسل یا شکر تناول نمایند و تا بهبودی کامل ادامه دهند.3- پودر زنیان را با داروهای دیگر ضد پیسی مخلوط نموده بر موضع مورد نظر بمالند و تا بهبودی کامل ادامه دهند.

2- مصرف داروئی : درمان برص ناخن
نام دارو: زیتون
اشکال داروئی و مقدار مصرف : مغز هسته زیتون را کوبیده با پیه و آرد گندم مخلوط نموده بصورت ضماد بر ناخن گذاشته , روزی یک مرتبه تا بهبودی کامل تکرار نمایند.

3- مصرف داروئی : لک هاس سفید پوست و سفید شدن ناخن
نام دارو: سرو کوهی= ابهل
اشکال داروئی و مقدار مصرف: میوه تازه سرو را در سرکه و مقداری لوبیای سفید پخته بصورت خمیر در محل قرار دهند و یا ممکن است بر قطعه پارچه ای پهن کرده در محل بگذارند و تا بهبودی کامل ادامه دهند.

4- مصرف داروئی: درمان لک هاس سفید و سیاه پوستی
نام دارو: سنا
اشکال داروئی و مقدار مصرف: برگ سنا را در مقداری سرکه آنطور بپزند که غلیظ و ژله مانند شود سپس روزی لااقل یک مرتبه در محل بمالند و تا بهبودی ادامه دهند.

5- مصرف داروئی: درمان لک های پوستی و بیماری برص
نام دارو: سیاهدانه= کمون اسود= شونیز
اشکال داروئی و مقدار مصرف : 1- صبح و ظهر و شب هر دفعه دو گرم پودر سیاهدانه را با کمی شکر یا عسل بیمار تناول نماید. 2- ممکن است صبح و ظهر و شب هر دفعه یک گرم روغن سیاهدانه را میل نماید.3- ضمن خوردن پودر و یا روغن فوق الذکر لازم است بیمار پودر سیاهدانه را در سرکه خمیر نموده روزی یک مرتبه در محل قرار دهد و تا بهبودی کامل ادامه دهد.

6- مصرف داروئی: درمان بیماری برص= پیسی = ویتیلیگو
نام دارو: علف چشمه = آب تره = بوغ اولاتی = حب الرشاد = قره العین
اشکال داروئی و مقدار مصرف: روزی 7 گرم علف چشمه یا تخم علف چشمه را با یک لیوان شیر بز بیمار میل نماید و تا 10 روز تکرار کند.

7- مصرف داروئی: درمان لکه های سیاه پوستی
نام دارو: روغن کرچک
اشکال داروئی و مقدار مصرف: روغن کرچک را در محل بمالند و تا بهبودی کامل ادامه دهند
8- مصرف داروئی: درمان بیماریهای پوستس لک دار
نام دارو: مورد
اشکال داروئی و مقدار مصرف: برگ تازه مورد را نرم کوبیده روزی 2 تا 3 مرتبه در محل قرار داده تا بهبودی کامل ادامه دهند.

9- مصرف داروئی: درمان لک های سیاه پوست
نام دارو: پونه
اشکال داروئی و مقدار مصرف : پونه را تمیز شسته نرم بکوبند و بر محل لکه ها قرار دهند و روزی یک یا دو مرتبه تا بهبودی کامل تکرار نمایند.

10- مصرف داروئی: درمان لک های سیاه پوست
نام دارو: تخم ترب
اشکال داروئی و مقدار مصرف: تخم ترب را در سرکه مدتی خیس نموده در محل بمالند و تا بهبودی کامل هر روز تکرار نمایند.

11- مصرف داروئی: درمام کک مک , درمان پیسی= برص = ویتیلیگو
نام دارو: تخم تره
اشکال داروئی و مقدار مصرف: تخم تره را نرم کوبیده با کمی آب خمیر نموده روزی یک یا دو مرتبه در محل بمالند و تا بهبودی کامل ادامه دهند.

12-مصرف داروئی: درمان پیسی = برص = ویتیلیگو, درمان لک های سفید پوست
نام دارو: کدو حلوائی
اشکال داروئی و مقدار مصرف: پوست کدو حلوائی را گرفته و همین پوست را بسوزانند تا سیاه شود و سپس مقداری سرکه مخلوط نموده هر روز چند مرتبه در محل بمالند تا بهبودی حاصل شود

13- مصرف داروئی: درمان لک های پوستی
نام دارو: تخم کلم
اشکال داروئی ومقدار مصرف: هر روز مقدار6.25 گرم تخم کلم را با آب پخته بعد از هر غذا تناول نمایند و تا بهبودی کامل ادامه دهند.

14- مصرف داروئی: درمان لک های سفید( و خارشها و کهیر)
نام دارو: سیر
اشکال داروئی و مقدار مصرف:آب سیر را گرفته با کمی عسل مخلوط کرده روزی یک مرتبه در محل بمالند.

15- مصرف داروئی: لکه های سیاه پوست صورت یت قسمت های دیگر بدن
نام دارو: موز
اشکال داروئی و مقدار مصرف: موز پوست گرفته را با آب تخم خربزه مخلوط نموده بر صورت یا بر لکه های پوستی بمالند و هر روز تا بهبودی کامل ادامه دهند.

16- مصرف داروئی: درمان کک مک , لک های بدن , کهیر
نام داروئی: سرکه
اشکال داروئی و مقدار مصرف: 1- رسوب( لای = درد سرکه) را روزی یک یا دو مرتبه بر لکه ها بمالند و تا بهبودی هر روز تکرار کنند و یا 2- یک قاشق سرکه + یک قاشق آبغوره یا آبلیمو را مخلوط نموده از این محلول بر لکه ها بمالند و تا بهبودی کامل روزی 2 یا 3 مرتبه تکرار کنند.

17- مصرف داروئی: درمان کک مک, لکه های صورت , چین و چروک صورت, ترک ( شقاق پوست)
نام دارو: روغن بادام تلخ
اشکال داروئی و مقدار مصرف: روغن بادام تلخ را روزی چند مرتبه در محل بمالند

18- مصرف داروئی: درمان لک های صورت بانوان
نام داروئی: توت فرنگی
اشکال داروئی و مقدار مصرف: میوه توت فرنگی را نرم کوبیده بر لکه های صورت قرار دهند و روزی دو مرتبه تکرار نمایند تا بهبودی حاصل شود.

19- مصرف داروئی: درمان پیسی= برص = ویتیلیگو
نام دارو: بادنجان
اشکال داروئی و مقدار مصرف: بادنجان را همراه با پوستش در آب پخته سپس کوبیده و صاف نمایند و حاصل صاف کرده آنرا با روغن زیتون آنقدر بجوشانند تا آب بادنجان بخار شده فقط مقدار روغن باقی بماند. از این محصول روزی یک یا چند مرتبه بر محل بمالند تا یک سال رنگ پوست طبیعی خواهد شد





درمان لک ‌های پوستی با شیرین بیان
ماسک شیرین بیان

از عصاره گیاه شیرین بیان برای درمان لک‌ های پوست استفاده می ‌شود، تحقیقات در این زمینه، نتایج رضایت ‌بخشی را ارایه داده است و می ‌توان از مزایای طبیعی این گیاه پرفایده بهره برد. آیا واقعا چنین نتایج درمانی از این گیاه انتظار می‌ رود؟



شاید بهتر باشد این ‌طور بگویم که بی ‌خطرترین عامل روشن‌ کننده رنگدانه که دارای کمترین ملانوم است، عصاره شیرین ‌بیان است که در ترکیبات زیبایی به عنوان شفاف ‌کننده ی پوست به کار می‌ رود و می ‌تواند در ترکیبات کرم‌ های آرایشی صورت به کار رود.

به علاوه عصاره شیرین‌ بیان از لحاظ تئوری به عنوان یک مشتق ضدالتهاب موضعی مطرح است که می ‌تواند در کاهش قرمزی پوست و تیرگی پس از التهاب، کاربرد داشته باشد.

ماده فعال شناخته شده در شیرین بیان، فلاونوئید است که می‌ تواند با پراکنده کردن ملانین، موجب روشن شدن پوست شود.

دوز مورد استفاده، یک گرم در روز برای چهارهفته است تا اثر بالینی آن ظاهر شود. عصاره شیرین‌ بیان هنوز در شمال آمریکا در دسترس نیست ولی در بخش‌هایی از جهان به خصوص در مصر استفاده می ‌شود.
ریشه شیرین بیان

ماده اصلی هیدروفوبیک آن که در اثر گرفتن عصاره شیرین ‌بیان به دست می ‌آید، گلابریدین است که روی پوست موثر می‌ باشد.



خلاصه این که آثار درمانی شیرین‌بیان از دیرباز شناخته شده بوده و از آن برای درمان انواع سرفه‌ها و به عنوان داروی مسکن در پوست استفاده می ‌کردند.

مردم حتی برای درمان اسپاسم و تورم مفاصل و به عنوان ماده‌ای ملین از آن بهره می‌ گرفتند.



از عصاره ریشه ی شیرین ‌بیان هم، به عنوان سد مقاوم در برابر برخی ویروس‌ها مثل هرپس و هپاتیت a و یا در برابر عفونت کاندیدا استفاده می ‌شده است.

دکتر محمدعلی نیلفروش‌زاده - متخصص پوست و مو




دارویی گیاهی علیه کک و مک
آیا پوست تان دارای کک و مک می باشد و از این موضوع ناراحت هستید؟ از این گیاه بخورید!!



آقطی سیاه، گیاهی ملین بوده و بهترین دارو برای رفع یبوست در افراد سالخورده و مبتلا به انقباضات روده بزرگ است
.

به گزارش سرویس بهداشت و درمان ایسنا منطقه علوم پزشکی تهران، پوست و برگ این درختچه حاوی سامبوسین،‌ سامبو نیگرین، کولین، سیکوتین است و در گلهای آن الدرین و مقدر کمی اسانس وجود دارد. میوه آقطی سیاه معروف به «انکوگلی» دارای مواد قندی، اسانس، صمغ، اسید والریانیک و اسید استیک است و پوست ثانوی آقطی سیاه، ساقه و ریشه آن از نظر طبی موثرترین قسمتهای این گیاه است.

سیتوکین حاصل از این گیاه، سیستم ایمنی افراد سالم را تقویت کرده و در درمان رماتیسم و درد مفاصل موثر است.

آقطی ملین، ضد یبوست و ادرارآور بوده و بهترین دارو برای رفع یبوست در افراد سالخورده و کسانی است که انقباضات روده بزرگ در آنها ضعیف شده است.

برای برطرف کردن درد و التیام بواسیر موثر است. عصاره ریشه این گیاه در جوش‌ خوردن استخوان و مداوای شکستگی استخوان اثرگذار است.

دم کرده گل آقطی در درمان گریپ، سرماخوردگی و بیماری‌های دستگاه تنفسی مفید است و سنگ کلیه را خارج می‌کند.شیرمادران شیرده را زیاد کرده و در درمان بیماری صرع کاربرد دارد.

عصاره حاصل از این گیاه در تقویت مو موثر است و برای افرادی که پوست حساس دارند برای شستن صورت یا پاک کردن آرایش، استفاده از دم کرده آقطی سیاه توصیه می‌شود و نیز برای شادابی پوست صورت، از بین بردن لکه‌ها و کک و مک مفید است.

جام جم

جرم گوش(مقالات)

جرم گوش چيست ؟

به گزارش شبكه خبری"ورلد نیوز"(world-news.org/persian ) جرمي كه رنگ آن زرد كهربايي است و در گوش يافت مي شود توسط غدد خاصي در مجاورت گوش خارجي توليد مي گردد .

اين جرم آب ، گرد و غبار و آلودگي را از پرده صماخ دور نگه مي دارد . جرم گوش معمولا كمي انباشته مي شود و سپس خشك مي گردد و از گوش بيرون مي افتد و با خود گرد و غبار و مواد زائد محبوس شده را حمل مي كند .

گاهي جرم گوش آن قدر انباشته مي شود كه مجراي گوش را مسدود مي كند و باعث اختلال شنوايي و احتمالا وز وز گوش مي شود .

برخلاف انتظار شما اين عارضه مي تواند در اثر فرو كردن اجسام به داخل گوش براي پاك كردن جرم آن پديد آيد . شما نبايد وسايلي كه نوك آن پنبه دارد ، سنجاق يا دستمال تابيده شده را در گوش خود فرو كنيد . اين اجسام درست مانند يك سنبه جرم گوش را به قسمتهاي عميقتر وارد مي كنند . پزشك مي تواند گوش شما را پاك كند . با اين حال شما ممكن است مايل باشيد از داروهاي نرم كننده جرم گوش بدون نسخه مثل دبروكس ( Debrox) كه محتوي پراكسيد كارباميد است استفاده كنيد در حال حاضر اين فراورده بي خطرترين و موثرترين دارو براي نرم كردن جرم گوش است .

اين قطره دو بار در روز و به مدت دو تا سه روز در گوش چكانده مي شود . بعد از چند دقيقه گوش خود را به آرامي با آب گرم و با استفاده از دوش يا سرنگ با مخزن لاستيكي محتوي قطره فوق بشوييد . از فراورده هايي كه در گوش كف مي كنند استفاده نكنيد زيرا توليد فشار كرده و پرده صماخ را سوراخ مي كنند .

اگر مي دانيد كه پرده صماخ گوشتان سوراخ است از هيچ دارويي استفاده نكنيد زيرا ممكن است باعث عفونت گوش مياني شود . اگر از سوراخ بودن پرده صماخ گوشتان مطمئن نيستيد با پزشك مشورت كنيد . هيچ فراورده اي در كودكان زير 12 سال بدون توصيه پزشك نبايد مصرف شود .

گياهان داروئي موثر در بيماريهاي لثه و عفونتهاي دهان:

بررسي باليني گياهان داروئي موثر در بيماريهاي لثه و عفونتهاي دهان و دندان

بيماريهاي مربوط به لثه و دندان يكي از شايعترين بيماريهاي مزمن در انسان هستند كه بنظر ميرسد ميكروارگانيسمها، از مهمترين عوامل ايجاد اين نوع بيماريها ميباشند. با رعايت بهداشت دهان و دندان و كوشش در جهت بالا بردن سطح بهداشت جامعه ميتوان بطور چشمگيري از ميزان اين بيماريها كاست. با توجه به موارد ذكر شده و پس از مراجعه به منابع طب قديم و جديد، گياهان زير را جهت تهيه فرآورده داروئي انتخاب و مورد بررسي قرار داديم. اين گياهان عبارتند از: بابونه، آويشن، گل سرخ، مريم گلي، گل اناروسير.

پس از مطالعه فارماكوگنوزي گياهان مزبور فرآورده ( Mouth-) تهيه و پس از تعيين مقدار مواد موثره موجود در آن، جهت انجام بررسيهاي باليني به بيماران ارائه شد. در پي نتايج باليني بدست آمده فرآورده ( Mouth-) و بدنبال فرآورده ( Mouth-) تهيه و ارائه گرديد.

تعيين مقدار كمي مواد موثر در فرآورده نشان ميدهد اين فرآورده حاوي 80/0 درصد اسانس، 8/27 درصد تانن و 81/0 درصد فلاونوئيد ميباشد. اين مقادير براي فرآورده¬هاي و به ترتيب عبارتند از 69/0 و 90/0 درصد اسانس، 35/2 و 91/1 درصدتانن و 73/0 و 02/1 درصد فلاونوئيد.

اثرات آنتي سپتيكي اين فرآورده هاي وي 4 نمونه ميكرواورگانيسم شامل 3 نمونه ميكرب و يك نمونه قارچ بررسي گرديد و سپس جهت انجام بررسيهاي باليني در اختيار 200 بيمار قرار داده شد. نتايج بدست آمده از بررسيهاي In vitro بر روي ميكرواورگانسيم هاي استافيلوكوكوس اورئوس، استرپتوكوكوس فكاليس، كانديدا آليكانس و نمونه ميكروبي تهيه شده از ضايعات لثه چند بيمار، نشان ميدهد كه هر سه فرآورده داراي اثرات ضد ميكربي قابل توجهي بوده و در مجموع قدرت بوده و در مجموع قدرت اثر ضد ميكروبي فرآورده بترتيب > > ميباشد.

نتايج بدست آمده از بررسي باليني فرآورده بر روي 63 بيمار نشان ميدهد كه در 79% موارد كيفيت فرآورده (طعم، بو، رنگ) از نظر بيمار مطلوب بوده و اثرات درماني آن نيز در 76% بيماران مورد بررسي مثبت بوده است.

به همين ترتيب فرآورده در اختيار 67 بيمار قرار گرفت كه در 58% موارد كيفيت فرآورده مطلوب، و اثرات درماني آن نيز در 82% موارد مثبت بوده است. فرآورده در اختيار 70 بيمار قرار گرفت كه در 93 درصد كيفيت آن مطلوب و در 85% موارد نيز اثرات درماني آن مثبت بوده است.

نويسنده، نويسندگان: دكتر سيد هادي صمصام شريعت، دكتر نوشين قائم مقامي، دكتر سالارنصيري
آدرس: دانشگاه علوم پزشكي اصفهان- دانشكده داروسازي- گروه فارماكوگنوزي

ساييدن دندانهاروي هم - دندان قروچه(اخبار و گزارشات)


فشارهاي روحي ، مشکلات دنداني ، آلرژي و انگل هاي روده اي از علل دندان قروچه


) دندان قروچه از سه سالگي شروع شده و تا آخر عمر ممکن است وجود داشته باشد و تداوم آن مي تواند آسيب هاي غير قابل برگشت به دندان و مفاصل فکي وارد کند. 5/35 درصد از کودکان با دندان قروچه سابقه خانوادگي دارند و در 5-4 سالگي كه دندانهاي مختلط ( شيري و دائمي ) وجود دارد بيشتر بروز مي کند. همچنين دندان قروچه ممکن است روزانه يا شبانه باشد .فشارهاي روحي ، مشکلات دنداني ، آلرژي و انگل هاي روده اي را از علل دندان قروچه مي توان شمرد." دکتر فرح اشرف زاده " فوق تخصص اعصاب کودکان " مي گويد : برخلاف انتظار در مطالعه انجام شده مشخص شد دندان قروچه در فرزندان مادران خانه دار بيشتر از شاغل ديده مي شود. گفتني است از علائم و نشانه هاي دندان قروچه سايش دندانها ، تورم عضلات جونده ، محدوديت در باز کردن دهان و سردرد را مي توان نام برد.


دندان‌ قروچه‌ عبارت‌ است‌ از عادت‌ ساييدن‌ دندان‌ها. عنوان‌ قروچه‌ معمولاً در خواب‌ رخ‌ مي‌دهد ولي‌ ساييدن‌ يا كوبيدن‌ دندان‌ها در طول‌ روز نيز شايع‌ است‌. دندان‌ قروچه‌ مداوم‌ ممكن‌ است‌ باعث‌ خوردگي‌ لثه‌ها و استخوان‌هاي‌ حمايت‌كننده‌ از آنها در دهان‌ شود.
علايم‌ شايع‌
انقباض‌ فراوان‌ عضلات‌ در يك‌ طرف‌ صورت‌
صداهاي‌ آزاردهنده‌ دندان‌ قروچه‌ در شب‌. اين‌ صداها ممكن‌ است‌ چنان‌ بلند باشند كه‌ ديگران‌ را از خواب‌ بيدار كنند.
آسيب‌ به‌ دندان‌ها، لثه‌ و استخوان‌ حمايت‌كننده‌ (در معاينه‌ دندان‌، واضح‌ است‌).
سردرد
علل‌
اضطراب‌
تلاش‌ ناخودآگاه‌ براي‌ تصحيح‌ اشتباه‌ در «گاز زدن‌» (تماس‌ بين‌ دندان‌هاي‌ فوقاني‌ و تحتاني‌ در هنگام‌ بسته‌ بودن‌ فك‌ها).
عوامل تشديد كننده بيماري
استرس‌، اضطراب‌ يا الكليسم‌
پيشگيري‌
در صورت‌ امكان‌ از وضعيت‌هاي‌ استرس‌زا پرهيز كنيد.
عواقب‌ مورد انتظار
معمولاً با درمان‌ ظرف‌ 6 ماه‌ قابل‌ علاج‌ است‌.
عوارض‌ احتمالي‌
بدون‌ درمان‌ ممكن‌ است‌ دندان‌ها، استخوان‌ها و لثه‌ در اثر فشار ساييدگي‌، خورده‌ يا شكسته‌ شوند.
درمان‌

اصول‌ كلي‌
شناسايي‌ مشكل‌ به‌ وسيله‌ بيمار و تلاش‌ آگاهانه‌ براي‌ ترك‌ عادت‌
مراقبت‌ دندانپزشك‌. دندانپزشك‌ شما ممكن‌ است‌ براي‌ پيشگيري‌ از دندان‌ قروچه‌ در هنگام‌ خواب‌، يك‌ پروتز محافظ‌ شب‌ بسازد و آن‌ را در دهان‌ شما كار بگذارد. يك‌ پروتز محافظ‌ شب‌ شامل‌ اسپلينت‌هاي‌ متحركي‌ است‌ كه‌ روي‌ دندان‌ها قرار مي‌گيرند تا فشار ناصحيح‌ گاز زدن‌ را بردارند.
آموزش‌ بازخورد زيستي‌ (فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري هاي‌ آرامش‌دهنده‌) يا مشاوره‌ براي‌ آموختن‌ روش‌هايي‌ جهت‌ كنار آمدن‌ مؤثرتر با استرس‌ ممكن‌ است‌ مورد نياز باشد.
اجتناب‌ از الكل‌
داروها
معمولاً براي‌ اين‌ اختلال‌ دارو لازم‌ نيست‌. ممكن‌ است‌ در موارد خاصي‌، درمان‌ با يك‌ آرام‌بخش‌ يا خواب‌آور به‌ مدت‌ كوتاه‌ كمك‌كننده‌ باشد.
فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري
محدوديتي‌ وجود ندارد.
رژيم‌ غذايي‌
رژيم‌ غذايي‌ خاصي‌ ندارد.
درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟
اگر در شب‌ دندان‌ قروچه‌ مي‌كنيد (در اين‌ حالت‌ مي‌توانيد به‌ دندانپزشك‌ خود نيز مراجعه‌ كنيد).
اگر شما دچار درد اطراف‌ گوش‌، گيجي‌ يا صداي‌ زنگ‌ در گوش‌ شويد.
اگر شما دچار درد يا تق‌تق‌ كردن‌ در فك‌ شويد.
اگر پروتز محافظ‌ شب‌ خود را گم‌ كنيد يا بشكنيد.


دندان قروچه (براکسیسم)


وقتی در مورد براکسیسم صحبت می شود استرس و فشار روحی باید به عنوان یک عامل اساسی در نظر گرفته شود .

Braxism واژه ای علمی برای سائیدن دندانها یا فشردن دو فک بهم به خصوص در حین خواب یا تحت فشار روحی است . این واژه از کلمه یونانی ( by chein ) به معنای دندان قروچه گرفته شده است . clenching یک نوع شایع از براکسیسم است و عبارت است از بستن غیرعمدی دندانها روی هم در وضعیت جویدن که شدت حرکات عمومی آن تا ۱۴ برابر حالت نرمال است .
مطالعات زیادی در مورد دلیل رخ دادن براکسیسم انجام شده است اما هیچ کسی دلیل قطعی بروز آن را نمی داند . به هر حال وقتی در مورد براکسیسم صحبت می شود استرس و فشار روحی باید به عنوان یک عامل اساسی در نظر گرفته شود . استرسهای روزانه در بسیاری از افراد عامل آغاز براکسیسم است . البته احتمال دارد که برخی از افراد مبتلا به آن هرکز علائمی ناشی از آن را تجربه نکنند . امکان دارد بروز یا عدم بروز علائم این اختلال با ترکیب پیچیده ای از عوامل مختلف در ارتباط باشد مانند : میزان فشار روحی ، مدت زمان سائیدن یا فشردن دندانها ، مرتب یا نامرتب بودن دندانها ، وضعیت بدنی ، عادات بد خوابیدن و ...
علائم و نشانه های براکسیسم که ممکن است دیده شود عبارت است از :
▪ سائیدگی دندانها
▪ ترک برداشتن و شکستن دندانها
▪ حساس شدن دندانها
▪ تحلیل لثه یا ایجاد شیارهایی در نزیک خط لثه بر روی دندانها
▪ لقی دندانها
▪ تشکیل پاکتهای پریودنتال
▪ زخم شدن شدن گونه
▪ درد عضلانی
▪ سردرد
▪ مشکلات TMJ
▪ گوش درد
▪ شکایت از درد فک و صورت در هنگام بیدار شدن از خواب
▪ مکیدن انگشت شصت دست توسط کودک
▪ گاز گرفتن ناخن ها
▪ جویدن سطح داخلی گونه ها
▪ بی خوابی و افسردگی و ...
اگر براکسیسم در اثر استرس ایجاد شده باشد تا زمان وجود استرس ادامه خواهد داشت . برخی از موارد این اختلال در کودکان در نوعی واکنش طبیعی به رشد و تکامل است و معمولاً با رسیدن به سن نوجوانی بهبود می یابد . بیشتر کودکان با رویش دندانهای دائمی این عادت را ترک می کنند چون دندانهای دائمی به درد حساس ترند .
● درمان :
ممکن است بتوان بدون در نظر گرفتن علت ایجاد با آرامش قبل از خواب تا حدی آن را کنترل کرد . بطور مثال گرفتن دوش آب گرم ، گوش دادن به موسیقی ملایم یا خواندن کتاب قبل از خواب می تواند در دستیابی به آرامش مؤثر باشد .
هدف از درمان براکسیسم ، کاهش درد ، پیشگیری از آسیب دندانها و کاهش عادت فشردن دندانها روی هم است .
برای کمک به کاهش درد برخی از اقدامات قابل انجام توسط بیمار به شرح زیر است :
▪ آزاد و شل نگهداشتن عضلات صورت در طول روز با این هدف که شل نگه داشتن عضلات صورت به یک عادت تبدیل شود می توان به بیمار توصیه کرد در حالی که دندانها از هم جدا و لب ها بسته هستند زبان را در حال استراحت پشت دندانهای بالا نگه دارد .
▪ یادگیری تمرینات کششی عضلات برای باز کردن و تعادل طبیعی و حرکات عضلات و مفصل در طرفین سر
▪ قرار دادن یخ یا آب گرم روی عضلات دردناک
▪ اجتناب از خوردن غذاهای سفت مثل آب نبات ، استیک ، گردن و فندق
▪ نوشیدن آب به مقدار زیاد
▪ تلاش برای کاهش استرس روزانه و یادگیری روشهای دستیابی به آرامش
▪ خوابیدن به اندازه کافی
به طور سنتی برای درمان این اختلال از یک وسیله پلاستیکی نظیر Night- guard استفاده می شود .
این وسیله بین دندانهای بالا و پایین سدی ایجاد می کند که سبب متوقف شدن سائیدن دو قوس فکی روی هم می شود . در واقع این وسیله به جای سطح اکلوزال دندانها سائیده می شود .
به هر حال این وسیله راه حل درمان این اختلال نیست و تنها سبب کاهش عوارض ناشی از آن می شود.




دندان قروچه، زلزله اعصاب


از كجاميآيداين دندانقروچه ؟
دندانقروچه در اثر حركت فكهاي بالا و پائين بر روي هم و به تبعيت آن ساييده شدن دندانهاي فك بالا و پائين بر روي هم اتفاق ميافتد. نزديك به 02 درصد از افراد دچار اين عارضه هستند. دندانقروچه عملي غير ارادي است، بنابراين بسياري از افراد از اين عارضه خود آگاه نيستند. بيشتر مواقع هم اتاقي فردي كه دندانقروچه ميكند، با شكايت از سروصداهاي شبانه دندانها، موضوع را به پزشك و دندانپزشك ميكشاند.
دندانقروچه بيشتر در زمان خواب اتفاق ميافتد، اما بعضي افراد در حين كار نيز دندانقروچه ميكنند. هنگام خواب فشار حاصل از دندانقروچه 6 برابر فشاري است كه در اثر دندانقروچه هنگام روز ايجاد ميشود. بنابراين دندانقروچه هنگام شب خطرناكتر است.
دندانقروچه ميتواند صدماتي به ناحيه دهان و لثهها وارد كند و منجر به درد در ناحيه فكها خواهد شد. سردرد، گوشدرد و درد عضلات صورت از عوارض شايع دندانقروچهاند. عضلات صورت اغلب در هنگام صبح دردناك است و شخص در هنگام باز كردن دهان احساس درد ميكند و يا دهانش به خوبي باز نميشود.
درد اين عضلات بهصورت دردهاي راجعه در ناحيه گوش و عضلاتسر احساس شده و بهصورت گوشدرد و سردردهاي شديد بروز ميكند.
ساييدگي دندانها و كوتاه شدن آنها از عوارض ديگر دندانقروچه است. اين ساييدگي گاهي بهحدي پيش ميرود كه ظاهر دندانها را زشت كرده و زيبايي افراد را به خطر مياندازد.
دندانقروچه همچنين ميتواند موجب حساسيت دنداني شود (بدون آنكه پوسيدگي وجود داشته باشد)، با ساييدگي دندانها، ميناي دندان كه بهعنوان سدي در برابر تحريكهاي محيطي نظير سرما، گرما، شيريني و... عمل ميكند، نازك شده و يا از بين ميرود و عاج دندان در معرض محركهاي محيطي قرار ميگيرد. بنابراين دندانها بدون وجود پوسيدگي نسبت به سرما و يا مزهها تحريك شده، دردناك ميشوند.
صدمه به مفصل گيجگاهي فكي كه دو فك بالا و پائين را به هم اتصال ميدهد از عوارض ديگر دندانقروچه است. دندانقروچه در بچهها شايع است. كودكان اغلب به دنبال مشكلات جسمي مثل سرماخوردگيها، عفونتها و حساسيتها دچار دندانقروچه ميشوند. گاهي اوقات نيز دندانقروچه در اطفال به دنبال مشكلات روحي و براي تخليه احساسات اتفاق ميافتد.
يادتان باشد كه.....
استرسها، مشكلات روحي و هيجانها عامل اصلي ايجاد دندانقروچه هستند. قدم اول در درمان دندانقروچه يافتن علل اين استرسها و مشكلات و سعي در درمان و يا تعديل آنهاست. مشاورههاي روانپزشكي و بهرهگيري از تكنيكهاي تمركز و حفظ آرامش راهحلهاي خوبي براي بهبود شرايط نامناسب روحي است.
در كنار بهرهگيري از راهحلهاي بهبود شرايط روحي، مشكل دندانقروچه خود را با دندانپزشك نيز در ميان بگذاريد. دندانپزشك ميتواند با ساختن وسيلهاي بهنام محافظ دهان به شما و يا بهتر بگوييم به دندانهاي بيپناه شما كمك كند. محافظ دهان يك لايه پلاستيكي نازك است كه بين دندانها قرار ميگيرد و مانع از ساييده شدن دندانها بر روي هم ميشود. مصرف نكردن الكل كمك زيادي به كاهش دندانقروچه ميكند


علت دندان قروچه استرس و انگل نيست



‌‌ دكتر كتايون خوشابي/ روانپزشك
دندان قروچه در دوران كودكي پديده‌ ‌شايعي است و نوعي اختلال خواب محسوب مي‌شود. ارتباط مستقيمي بين استرس‌هاي روزانه و دندان قروچه كردن وجود ندارد. اين اختلال در يكي از مراحل خواب عميق اتفاق مي‌افتد و نياز به درمان روانپزشكي ندارد‌.‌در بيشتر موارد اين اختلال در حول و حوش سنين 3 تا 5 سالگي آغاز مي شود و در حدود 35/5 درصد كودكان مبتلا ،سابقه خانوادگي آن وجود دارد.
البته با اينكه استرس علت دندان قروچه نيست ولي همه اختلالات خواب مثل دندان قروچه، وحشت شبانه و كابوس ممكن است با استرس‌هاي روزانه تشديد ‌شوند.
در گذشته بين وجود انگل در بدن كودك‌ ‌و دندان قروچه هم ارتباط مستقيمي قائل مي شدند در حالي كه بعدها به اين نتيجه رسيدند‌ ‌كه هيچ ارتباطي بين انگل و بروز دندان قروچه وجود ندارد‌.
‌مهم‌ترين عارضه دندان قروچه صدمه زدن به دندان‌ها در اثر ساييدن دو فك بر روي همديگر است و لذا با توجه به شدت دندان قروچه در صورتي كه اين اختلال خواب شديد باشد و هر شب در زمان طولاني تكرار‌ ‌شود بهتر است كه يك دندانپزشك، كودك را معاينه كند. از ديگر عوارض دندان قروچه آسيب‌هاي غير قابل برگشت به دندان ها و مفاصل جمجمه اي- فكي است.
‌در صورتي كه دندانپزشك تشخيص دهد كه دندان قروچه باعث ساييدگي دندان‌هاي كودك مي‌شود وسيله مخصوصي را‌ ‌به خانواده كودك مي‌دهد كه شب‌ها در دهان كودك جاگذاري كنند تا در صورت بروز اين‌ ‌پديده به ميناي دندان صدمه وارد نشود.
برخي دندان پزشكان جفت نبودن دندان‌ها را از دلايل اساسي بروز دندان قروچه مي دانند و در نتيجه تصحيح آن را از راه هاي مهم درمان به حساب مي آورند.


رييس انجمن روانپزشكان كودك و نوجوان:
دندان قروچه نوعي اختلال خواب محسوب مي‌شود
استرس روزانه دندان قروچه را تشديد مي‌كند


رييس انجمن روانپزشكان كودك و نوجوان با اعلام اين كه ارتباطي مستقيمي بين استرس‌هاي روزانه و دندان قروچه كردن وجود ندارد، گفت: ولي همه اختلالات خواب مثل دندان قروچه، وحشت شبانه و كابوس با استرس‌هاي روزانه تشديد مي‌شوند.

دكتر كتايون خوشابي در گفت‌وگو با خبرنگار «بهداشت و درمان» خبرگزاري دانشجويان ايران، با بيان اين كه دندان قروچه دوران كودكي پديده شايعي است، گفت: دندان قروچه نوعي اختلالات خواب محسوب مي‌شود.

وي ادامه داد: در گذشته بين وجود انگل در بدن كودك و ارتباط آن با دندان قروچه ارتباط مي‌دادند در حالي كه بعدها به اين نتيجه رسيدند كه هيچ ارتباطي بين انگل و بروز دندان قروچه وجود ندارد.

رييس انجمن روانپزشكان كودك و نوجوان گفت: دندان قروچه در يكي از مراحل خواب عميق اتفاق مي‌افتد و نياز به درمان روانپزشكي ندارد.

وي صدمه زدن به دندان در اثر سايدن دو فك به روي همديگر را مهمترين مشكل اين اختلال عنوان كرد و ادامه داد: لذا با توجه به شدت دندان قروچه در صورتي كه اين اختلال خواب شديد باشد و هر شب در زمان طولاني تكرار شود بهتر است كه يك دندانپزشك كودك ويزيت كند.

رييس انجمن روانپزشكان كودك و نوجوان ادامه داد: در صورتي كه احساس شد كه سايدگي دندان رخ مي‌دهد و دندانپزشكان كودك لايه نازكي را به خانواده كودك مي‌دهند كه شب‌ها در دهان كودك جاگذاري كنند تا در صورت بروز اين پديده به ميناي دندان صدمه وارد نمي‌شود.

سياهي دور چشم درمان ندارد!

نویسنده : دکتر " مسعود داوودي " متخصص پوست و مو

وراثت از شايعترين علل سياهي دور چشم است ؛ همچنين عوامل زمينه اي از قبيل کم خوني ، بيماريهاي تيروئيدي ، برخي بيماريهاي هورموني و حساسيت هاي پوستي ( اگزماي سرشتي ) نيز، موجب بوجود آمدن سياهي در اطراف چشم مي شود.سياهي دور چشم با افزايش سن و به تدريج ظاهر مي شود.عواملي همچون خستگي ، بي خوابي ، قرارگرفتن در معرض آفتاب و تغييرات هورموني ماهيانه زنان نيز ، نقش چشمگيري در تشديد سياهي دور چشم دارد.سياهي دور چشم درمان قطعي و صد درصد ندارد اما کرم هاي ضد سياهي دور چشم در بعضي افراد سياهي دور چشم را تا حدي کاهش مي دهد.به دليل اينکه کرم هاي مذکور تغييرات را در گردش خون عروق پوست پلک بوجود مي آورند ، تا حدودي از تجمع خون وريدي در پلک جلوگيري كرده و باعث كاهش سياهي دور چشم مي شود ولي آن را از بين نمي برد.براساس گزارش هاي بدست آمده ، همچنين تکنيک هايي از قبيل بعضي از انواع ليزر و لايه برداري هاي شيميايي خفيف هم مي تواند در کاهش سياهي موثر باشد ؛ ولي تاثيرات اين تکنيک ها در افراد ، متفاوت و غير قابل پيش بيني بوده ، مورد توافق همه متخصصان نيست و مي توان گفت اين نوع درمان موقتي است.سياهي دور چشم ، بيماري محسوب نمي شود و اين جزء خصوصيات طبيعي پوست برخي افراد است . پس ريشه کن کردن ، برطرف کردن و پيشگيري کردن باعث از بين رفتن کامل سياهي دور چشم نمي شود.لازم به ذکر است که سياهي دور چشم در ميان کشورهاي همسايه ازقبيل کشورهاي خاور ميانه ، پاکستان و هند نسبت به ساير اقوام اروپايي و آسيايي شايعتر است و در ايرانيان هم هاله اي از اين سياهي وجود دارد.

آیا استرس باعث سندرم روده تحریک پذیرمی شود؟

اضطراب، استرس و نگراني احتمال ابتلا به سندرم روده تحريك پذير را افزايش مي‌دهد

محققان مي گويند؛ پس از يك دوره بيماي در اثر آلودگي با يك ميكروب معده، احتمال ابتلا به سندرم روده تحريك پذير در افراد مضطرب و داراي استرس به مراتب بيش از سايرين است.افراد مبتلا به اين سندرم (IBS) دچار گرفتگي شكمي، اسهال يا يبوست مي‌شوند.عوامل بروز اين سندرم هنوز ناشناخته است و در مورد عوامل فيزيكي،‌ عوامل رواني و يا تركيبي از هر دوي اينها هنوز اختلاف نظرها و ترديدهايي وجود دارد.دكتر رونا موس موريس از دانشگاه سواتامپتون در انگليس و دستياران وي تاثير فاكتورهاي رواني را بر روي خطر ابتلا به اين بيماري را مورد بررسي و مطالعه قرار داده‌اند.ورم روده و معده مي‌تواند باعث بروز علايم اين بيماري شود اما ادراك ها، رفتارها و احساسات نيز مي‌تواند به تداوم اين بيماري در بلند مدت كمك كند

با استرس چه کنم؟
با پزشک خود مشورت کنید . ورزش، آرامش و دارو می توانند کمک کننده باشند. هم چنین می توانید با یک مشاور درباره چیزهایی که شما را آزار می دهند صحبت کنید.

استرس را چگونه درمان کنیم؟
ورزش درمان بسیاری از بیماریها از جمله استرس می باشد. و لیکن گاهی بیمار احتیاج دارد که اندکی فراتر برود و از دارو هم کمک بگیرد که در این مورد پزشک بیمار را یاری خواهد داد،گاهی بیمار لازم است با Counselor (مشاور) گفتگو کند و کمک بگیرد. آیا دارو روی این بیماری اثر دارد: بطور کلی درمان قاطع برای این بیماری وجود ندارد و بیماری را می توان بطور کلی ریشه کن و یا درمان کرد. ولیکن اگر بیمار علایم بسیار شدید داشته باشد بهر حال داروهایی هستند که درد و رنج این بیماری را کمتر کنند و بیمار راحت تر باشد

فشار روحي و اضطراب يا افسردگي منجر به تشديد علايم روده تحريك‌پذير مي‌شود در نتيجه فشارهاي روحي را كنترل كنيد

رهایی از استرس
آیا استرس نشانه ها را تحریک می کند؟ یادگیری کاهش استرس می تواند کمک کننده باشد. با استرس کمتر، دل درد های کمتری خواهید داشت. در ضمن کنترل نشانه ها برایتان راحتتر خواهد شد. ممکن است نیاز باشد فعالیتهای مختلفی انجام دهید که ببینید کدام یک برایتان بهتر کار می کند.

آیا استرس باعث سندرم روده تحریک پذیرمی شود؟
استرسهای عاطفی باعث بروز سندرم روده تحریک پذیر نمی شود. اما در فردی که سندرم روده تحریک پذیر دارد استرس می تواند نشانه ها را آغاز کند. در واقع روده می تواند به تمام چیزها مانند غذا، ورزش و هورمونها واکنش زیاده از حد نشان دهد. غذاهایی که نشانه های سندرم روده تحریک پذیررا ایجاد میکنند شامل محصولات لبنی، شوکولات، الکل، کافئین، نوشابه های کربناتی و غذاهای چرب است. زنانی که سندرم روده تحریک پذیر دارند علائمشان در طی دوره قاعدگی بیشتر می شود.

تغذیه در سندرم روده تحریک پذیر:

نشانه های سندرم روده تحریک پذیر چیست؟
علائم اصلی سندرم روده تحریک پذیر موارد زیر است:
- دردهای کرامپی در ناحیه معده
- اسهال و یبوست دردناک
بیشتر افراد اسهال یا یبوست هر کدام را دارند اما بعضی هر دو را دارند.
سایر نشانه ها عبارتند از :
- بلغم در مدفوع
- شکم متورم یا باد دار
- احساسی نا تمامی دفع
تظاهرات بالینی
IBSبیماری جوانان است و اغلب مبتلایان ، در سنین کمتر از ۴۵ سالگی به سر می برند ولی ممکن است افراد مسن نیز درگیر شوند . زنان ، ۲ تا ۳ برابر مردان به این بیماری مبتلا می شوند . شایع ترین شکایت بیماران ، درد شکم همراه با تغییر اجابت مزاج به صورت یبوست ، اسهال یا هر دو است . درد در IBS می تواند در قسمت های مختلف شکم احساس شود . ممکن است در قسمت بالای شکم ، پایین شکم یا پهلوها حس شود . معمولاً درد ، دوره ای است و با دوره های تشدید یا تخفیف همراه است اما در بعضی بیماران ، درد دائمی می شود . شدت درد ممکن است خفیف و قابل تحمل باشد یا آن قدر شدید باشد که فرد به طور دوره ای توان رفتن به سرکار را نداشته باشد . به هر حال درد شکمی تقریباً در تمامی بیماران فقط در ساعات بیداری وجود دارد و غالباً با مصرف غذاهای خاص یا استرس عاطفی افزایش می یابد و به عکس با دفع گاز یا مدفوع کاهش پیدا می کند .


تغییر اجابت مزاج
شایع ترین نشانه بالینی IBS است . مهم ترین حالت ، یبوست همراه با اسهال و به صورت متناوب ، و به صورت دوره ای است .
یبوست ممکن است دوره ای باشد اما در نهایت ، پایدار و مقاوم به مسهل هامی شود .همچنین اغلب بیماران احساس دفع ناکامل مدفوع دارند در نتیجه تند تند به دستشویی می روند و زور زدن های یپاپی آنان سبب ایجاد مشکلاتی در راست روده و مقعد می شود .اسهال در بیماران ممکن است نشانه اصلی باشد .اسهال به صورت حجم های کوچکی از مدفوع شل است .در اصل اغلب حجم مدفوع زیاد نشده اما بیمار به طور مکرر برای دفع آن باید به دستشویی برود .اسهال شبانه در این بیماران هرگز دیده نمی شود و اگر فردی اسهال شبانه داشت حتماًپزشک به مشکلات عضوی فکر می کند .

اسهال ممکن همراه با دفع مقادیر زیاد بلغم و ترشحات چسبناک ( شبیه خلط سینه ) همراه باشد و در پاره ای از موارد بلغم و نه اسهال ، شکایت اصلی بیماران را تشکیل می دهد . خونریزی همراه مدفوع هرگز در IBS دیده نمی شود مگر بیمار به دلیل اشکال دفعی ، همزمان بواسیر یا شقاق داشته باشد . به هر حال در صورت وجود خون در مدفوع ، همیشه بیمار و پزشک باید مراقب وجود بیماریهای عضوی باشند و بررسی بیشتری انجام گیرد .
اسهال در IBSهمراه با سوء جذب مواد تغذیه ای نیست و باعث کاهش وزن نمی شود بنابراین در صورت همراهی کاهش وزن در بیمار مبتلا به اسهال باید به تشخیص IBS شک نمود .
اتساع شکم ، نفخ ، آروغ زدن یا دفع گاز زیاد از مقعد شکایت شایع بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر است .مطالعات نشان می دهد که در واقع در اغلب بیماران ، گازهای روده ای افزایش نیافته اند بلکه حساسیت بیش از حد بیمار به مقدار اندک گاز باعث احساس بیش از حد گاز در روده شده است .

شکایات گوارشی فوقانی
بسیاری از بیماران از سوء هاضمه ، سوزش سردل ، تهوع و استفراغ شکایت دارند .گرچه خود IBSممکن است دستگاه گوارش فوقانی را درگیر نماید اما این علائم ممکن است نشانه وجود همزمان زخم یا جریان بیش از حد اسید از معده به مری باشد و ممکن است در مواردی پزشک انجام بررسی دستگاه گوارشی فوقانی را لازم بداند .

آیا کولیت عصبی همان سندرم روده تحریک پذیر است ؟
اصطلاح کولیت نشانگر وجود التهاب در کولون است ، در صورتی که در بیماری IBSهیچ اختلال عضوی مشخص ( از جمله التهاب کولون ) وجود ندارد بنابراین این کلمه یک غلط مصطلح است ، باید از عنوان آن خودداری کرد .

آیا بیماران دچار IBS مشکل روحی - روانی دارند ؟
بیماری مشخص روانی در بیماران IBS یافت نشده اما افراد مبتلا به IBS اغلب افرادی حساس و زودرنج هستند و بیش از سایر افراد ، به استرس های عاطفی - روانی حساسیت نشان می دهند . اضطراب و افسردگی در بیماران IBS شایع تر است و در پاره ای از موارد نیاز به مشاوره با روانپزشک وجود دارد . از طرفی سابقه آزارهای جسمی ، روحی و جنسی در افراد مبتلا به IBS بیشتر از سایر افراد دیده می شود .
علائم روانی غیر طبیعی در ۸۰%مبتلایان به IBS ( ثبت شده است) اما هیچ تشخیص روانی خاص غالب نمیباشد.
وجود ارتباط بین آزار های جنسی یا فیزیکی قبلی و ایجاد IBS نیز گزارش شده است.

اشکال آزار های جنسی همراه با IBS عبارتند از:
تهاجم کلامی,عملکرد های نمایشی(exhibitionism) , آزار جنسی, لمس جنسی, تجاوز.
رابطه علتی بین IBS و آزار های فیزیکی و جنسی شناخته نشده است. اما ممکن است آزار های فیزیکی و جنسی موجب توجه بیش از حد به ادراک حسی بدن در سطح مغزی و حساسیت بیش از حد احشائی در سطح روده شود.
بنابراین بیماران مبتلا به IBS اغلب افزایش در فعالیت حرکتی روده بزرگ وروده کوچک نسبت به محرک های گوناگون و تغییر در حس احشائی همراه با افت آستانه درک حسی را نشان میدهند. همه این ها ممکن است از اختلال در تنظیم مغزی ناشی شود.سندرم روده تحریک پذیر چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک از روی نشانه ها مشکوک می شود که شما ممکن است سندرم روده تحریک پذیر داشته باشید. اما پزشکان ممکن است آزمایشات پزشکی برای اطمینان از اینکه شما بیماری دیگری که باعث ایجاد نشانه ها شده است را ندارید انجام دهد.

آزمایشات پزشکی برای سندرم روده تحریک پذیر:
معاینه بالینی
آزمایشات خونی
تصویر اشعه X از روده ها: این آزمایش تنقیه باریوم یا «مجموعه گوارش تحتانی» خوانده می شود. باریوم مایع غلیظی است که باعث می شود روده ها در تصویر بهتر دیده شوند. قبل از گرفتن عکس پزشک از طریق مقعد این مایع را وارد روده شما می کند.
آندوسکوپی: پزشک یک لوله نازک را در روده شما وارد می کند. این لوله دوربینی در خود دارد و بنابراین پزشک می تواندداخل روده شما را نگاه کرده و مشکل را پیدا کند.

برای بیمار مبتلا به IBS چه باید کرد ؟
مهم ترین مسآله در تشخیص IBSافتراق دادن آن از بیماریهای عضوی با علائم مشابه است . بیماریهای عضوی مثل سوء جذب یا بیماری التهابی روده می توانند ایجاد اسهال خونی کنند و با توجه به درمان کاملاً متفاوت این بیماری ها با IBS ، باید بتوان به دقت آنها را از IBS تفکیک کرد . در بیماریهای عضوی کاهش وزن ، تب ، دفع خون یا اسهال شبانه ممکن است وجود داشته باشد که به هیچ وجه در IBS دیده نمی شود . همچنین شروع بیماری در سنین بالاتر از۴۵ سال ، سیر پیشرونده بیماری یا عدم قطع اسهال با وجود ناشتا ماندن طولانی میتواند به نفع بیماری عضوی باشد و نیاز به پیگیری و بررسی دقیق دارد و باید بیمار برای معاینه دقیقه به پزشک متخصص گوارش مراجعه کند و در صورتی که پزشک در شرح حال و معاینه بالینی نکته ای به نفع اختلال عضوی پیدا نکرد ، برای اطمینان خاطر ، بعضی از آزمایش های اولیه شامل شمارش تعداد سلول های خونی ، سرعت رسوب گلبولی ، تست های کارکرد تیروئیدآزمایش کامل مدفوع ممکن است ضرورت پیدا کند .

در اغلب بیماران ، انجام رکتوسیگموئیدوسکوپی ( مشاهده قسمت انتهایی دستگاه گوارش تحتانی با آندوسکوپ مخصوص )به همراه نمونه برداری از این ناحیه الزامی است .بسته به نظر پزشک ممکن است روش های تشخیصی دیگر مثل رویت دستگاه گوارش فوقانی با آندوسکوپ ، رویت کل دستگاه گوارش با کولونوسکوپ یا عکسبرداری از کل روده باریک ضروری باشد و در بعضی موارد ، سونوگرافی شکم یا آزمایشات اختصاصی تر مدفوع یا خون توصیه می شود .

درمان چیست؟
IBS درمان ندارد اما می توانید کارهایی انجام دهید که نشانه ها را برطرف کنید. درمان می تواند شامل موارد زیر باشد:

تغییر رژیم غذایی
دارو
رهایی از استرس
مهم ترین مساله در درمان بیمار آن است که بیمار اطمینان حاصل کند که بیماری وی خطرناک نیست ، علامتی به نفع بدخیمی وجود ندارد و سیر بیماری ، پیشرونده نیست ، ارتباط صحیح پزشک با بیمار ، مهم ترین نکته در درمان مناسب بیمار است .در قدم بعدی باید به بیمار گوشزد کرد که از مصرف غذاهایی که علامت های وی را تشدید می کند خودداری کند ، قهوه ، کلم ، نخود ، لوبیا و بادمجان بعضی از این غذاها هستند .در بعضی از بیماران ، شیر و لبنیات باعث تشدید علائم بیماری می شوند که باید به بیمار گوشزد کرد که شیر بدون لاکتوز مصرف کند .
در بیمارانی که یبوست شکایت غالب است ، مصرف غذاهای پرفیبر با داروهای افزاینده حجم مدفوع مثل سبوس یا پسیلیوم می تواند مفید باشد اما در بعضی بیماران این داروها باعث افزایش نفخ و اتساع شکم می شوند .
در بیمارانی که اسهال ،‌ شکایت غالب است مصرف اندک داروهای ضداسهال مثل دیفنوکسیلات یا لوپرامید می تواند مفید باشد اما درمان با این داروها باید به عنوان یک درمان موقت تلقی شود و رژیم غذایی جایگزین آن شود .
داروهای آنتی کلی نرژیک می توانند نشانه هایی چون درد را به طور موقت برطرف کنند . بهترین اثر آنها زمانی ظاهر می شود که قبل از درد قابل پیش بینی ( مثلاً دردی که به دنبال غذاخوردن ایجاد می شود ) مصرف شوند . دی سیکلومین و هیوسین از این دسته هستند .
ممکن است مجبور باشید ترکیبی از کارها را انجام دهید تا ببینید کدام یک برای شما بهتر است.

بعضی غذاها IBS را بدتر می کنند.
در اینجا برخی غذاها که نشانه ها را ایجاد می کنند آورده شده اند:
غذاهای چرب مانند سرخ کردنی ها
محصولات لبنی مانند پنیر یا بستنی
شوکولات
الکل
کافئین (در قهوه و بعضی نوشیدنی ها یافت می شود)
نوشیدنی های کربنات دار مانند سودا
اگر غذاهای خاصی علائم را باعث می گردند، باید مصرف آنها را متوقف کنید یا کمتر مصرف کنید.
برای آنکه بدانید کدام غذاها مشکل ساز هستند، این اطلاعات را یادداشت کنید:

- در طول روز چه می خورید
- چه نشانه هایی دارید
- چه وقت این نشانه ها اتفاق می افتند
- چه غذاهایی همیشه باعث می شوند شما احساس بدی داشته باشید
یادداشتهای خود را نزد پزشک ببرید که ببینید آیا باید مصرف برخی غذاها را متوقف کنید یا خیر
برخی غذاهاIBS را بهتر می کنند:
الیاف علائم IBS را کمتر می کنند. بخصوص در مورد یبوست چرا که الیاف مدفوع را نرم، حجیم و سهل الدفع می کند. الیاف در سبوس، نان، غلات، لوبیا ، میوه ها و سبزیها یافت می شوند.
در اینجا مثالهایی از غذاهای الیاف دار آورده می شود:
میوه ها سبزیجات نان غلات و حبوبات
سیب
هلو و شفتالو بروکلی خام
کلم
هویج خام
نخود لوبیا
نان کامل
غلات کامل
غذاهای الیاف دار را آهسته آهسته به غذای خود اضافه کنید تا بدنتان به آنها عادت کند. الیاف زیاد در یک مرحله می تواند باعث ایجاد گاز شود که نشانه ها را در شخص دچار IBS آغاز می کند.
در کنار خوردن غذاهای دارای الیاف بیشتر پزشک به شما خواهد گفت که قرصهای دارای الیاف مصرف کنید یا آب همراه با پودرهای خاص پر فیبر استفاده کنید.
میزان غذایی هم که مصرف می کنید اهمیت دارد.
غذای پر حجم می تواند باعث دل درد و اسهال در افراد دارایIBS شود. اگر این اتفاق برای شما می افتد سعی کنید ۳ یا چهار غذای کم حجم در طول روز مصرف کنید یا غذای سه وعده ای معمول خود را استفاده کنید ولی در هر وعده کمتر مصرف کنید.


درمان با فیبر را امتحان کنید

زمانی که شما دچار سندرم روده تحریک پذیر هستید، فیبر می تواند یک راه حل باشد. اگر چه فیبر به از بین رفتن یبوست کمک می کند، ولی می تواند تولید گاز کرده و درد شکمی را تشدید کند. بهترین راه کار این است که به تدریج در طول چندین هفته، مقادیر فیبر دریافتی را در برنامه غذایی خود افزایش دهید.

مواد غذایی غنی از فیبر عبارت هستند از نان و غلات سبوس دار، میوه ها، سبزیجات و حبوبات.

چنان چه علائم این سندرم در شما همچنان وجود داشت و یا تشدید شد، با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است به مشاوره با یک کارشناس تغذیه نیاز پیدا کنید.

برخی از افراد با کاهش مصرف فیبر غذایی و در عوض دریافت مکمل فیبر بهتر نتیجه می گیرند، در واقع در این حالت گاز و نفخ کمتری ایجاد می شود. چنان چه مکمل فیبر(مانند پسیلیوم یا سیتروسل) دریافت می کنید، حتماً مصرف آن را به صورت تدریجی شروع کرده و روزانه مقادیر فراوانی آب بنوشید تا تولید گاز، نفخ و یبوست را به حداقل برسانید.

چنان چه فهمیدید دریافت فیبر به درمان علائم سندرم روده تحریک پذیر(IBS) در شما کمک می کند، برای کسب بهترین نتایج آن را به صورت منظم مصرف نمایید.
غذاهای چرب نیز در برخی از افراد ایجاد ناراحتی می کنند.

جویدن آدامس و یا نوشیدن مایعات از طریق نی باعث بلعیدن هوا و در نتیجه تولید گاز بیشتری می شوند.

در زمان ها و فواصل منظم غذا بخورید

هیچ یک از وعده های غذایی را حذف نکنید. سعی کنید هر روز در زمان های مشخصی، وعده های غذایی خود را صرف کنید تا به عملکرد منظم روده های خود کمک کنید. چنانچه دچار اسهال هستید، خوردن وعده های غذایی کم حجم با تعداد بیشتر برایتان بهتر است، ولی اگر دچار یبوست هستید، خوردن مقادیر زیادی غذاهای پُرفیبر، در حرکت غذا در طول روده ها به شما کمک خواهد کرد.

مراقب محصولات لبنی باشید

اگر عدم تحمل لاکتوز دارید، سعی کنید ماست را جایگزین شیر کنید و یا از محصولات حاوی آنزیم لاکتاز استفاده کنید تا به هضم و شکستن قند لاکتوز در بدن شما کمک کند. مصرف مقادیر کم محصولات لبنی و یا مصرف آن ها با دیگر غذاها نیز می تواند کمک کننده باشد.

در برخی موارد نیاز است تا به طور کامل لبنیات را از برنامه غذایی خود حذف کنید. در این گونه مواقع حتماً مقادیر کافی پروتئین، کلسیم و ویتامین های گروه B را از دیگر منابع غذایی دریافت نمایید.

مقادیر فراوانی مایعات بنوشید

آب بهترین انتخاب است. الکل و نوشیدنی های حاوی کافئین، روده شما را تحریک می کنند و اسهال را تشدید می کنند. نوشیدنی های کربناته نیز تولید گاز می کنند.

به طور منظم ورزش کنید

ورزش به درمان افسردگی و استرس کمک کرده و منجر به بروز انقباضات طبیعی در روده های شما می شود و باعث می شود که شما احساس بهتری نسبت به خود داشته باشید. چنان چه قبلاً فرد بی تحرکی بوده اید، به آهستگی شروع کنید و به تدریج مدت زمان ورزش خود را افزایش دهید. چنان چه مبتلا به بیماری های دیگری نیز هستید، قبل از شروع هر نوع برنامه ورزشی با پزشک خود مشورت کنید.

از داروهای ضد اسهال با احتیاط استفاده کنید

چنان چه از داروهای بدون نیاز به نسخه مانند ایمودیوم(Imodium) و یا کاپکتات(Kaopectate) استفاده می کنید، سعی کنید از کمترین دوز آن ها استفاده نمایید. ایمودیوم را 20 تا 30 دقیقه قبل از غذاخورن دریافت کنید، به ویژه وقتی که می دانید غذایی که می خواهید مصرف کنید می تواند منجر به اسهال در شما شود. استفاده های طولانی مدت از این داروها در صورتی که به طور مقتضی دریافت نشوند، مشکل زا خواهد بود. مطالب ذکر شده در مورد لاکساتیو(laxatives) نیز صحت دارد. هر نوع سوالی در رابطه با این داروها دارید با پزشک خود و یا یک داروساز در میان بگذارید.

درمان های سنتی:

درمان های سنتی زیر می توانند در کاهش علائم سندرم روده تحریک پذیر کمک کنند:

* طب سوزنی

اگر چه نتایج ضد و نقیضی در رابطه با اثرات طب سوزنی بر علائم سندرم روده تحریک پذیر وجود دارد، ولی بسیاری از افراد برای کاهش گرفتگی های عضلانی و بهبود عملکرد روده ای از آن استفاده می کنند.

* گیاه درمانی

نعناع یک گیاه ضد اسپاسم طبیعی است که منجر به استراحت راحتی صاف در روده ها می شود. نعناع دارای اثرات درمانی کوتاه مدت بر علائم سندرم روده تحریک پذیر(IBS) است، ولی نتایج مطالعات در رابطه با اثرات درمانی آن متناقض هستند.

این احتمال وجود دارد که نعناع سوزش معده را تشدید کند.

قبل از دریافت هر نوع گیاه دارویی ، با پزشک خود مشورت کنید تا احتمال تداخل آن با داروهای دریافتی شما را بررسی کند.

* پروبیوتیک ها

پروبیوتیک ها، باکتری های مفیدی هستند که به طور طبیعی در روده زندگی می کنند و در برخی غذاها مانند ماست و یا در مکمل های غذایی نیز یافت می شوند.

گفته شده که افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر، مقادیر کافی از باکتری های مفید را در بدن شان ندارند؛ لذا افزودن آن ها به برنامه غذایی شان در تخفیف علائم بیماری موثر است. برخی مطالعات دریافته اند که پروبیوتیک ها منجر به کاهش علائمی از سندرم روده تحریک پذیر(IBS) مانند درد شکمی و نفخ می شوند. البته مطالعات بیشتری در این مورد لازم است.

پیشگیری :

هر کسی در زندگی، مشکل گوارشی ناشی از اضطراب و نگرانی را تجربه کرده است. ولی اگر مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر(IBS) باشید، مشکلات ناشی از استرس مانند درد شکمی و اسهال با تکرر بیشتر و شدت بیشتری همراه خواهند بود.

یافتن راه هایی برای کاهش استرس، در پیشگیری از علائم فوق کمک خواهد کرد و آن ها را آرام خواهد ساخت:

مشاوره

در بسیاری از موارد، مشاوره با یک روانشناس یا روانپزشک می تواند در کاهش استرس به شما کمک کند. او این کار را با بررسی پاسخ های شما به وقایع مختلف و سپس کار کردن با شما به منظور تعدیل یا تغییر آن پاسخ ها انجام می دهد.

تمرین های کسب آرامش تدریجی

این تمرین ها به آرام کردن تک تک ماهیچه های بدن کمک می کنند. ابتدا با انقباض ماهیچه های کف پای تان شروع کنید و بعد با تمرکز و به آرامی تمام تنش های موجود را بیرون کنید. بعد نوبت به انقباض و ریلکس کردن ماهیچه های پشت پا می رسد. تمرین را تا آرام کردن تمام ماهیچه های بدن از جمله ماهیچه های چشم و ماهیچه های سر ادامه دهید.

تنفس عمیق

بیشتر بزرگسالان از ناحیه قفسه سینه خود نفس می کشند، ولی اگر از دیافراگم خود (ماهیچه ای که قفسه سینه را از شکم جدا می کند)، نفس بکشید، آرام تر خواهید بود.

اگر در زمان دم اجازه دهید، شکم به خوبی منقبض شود، در هنگام بازدم خودش به طور طبیعی منبسط خواهد شد. تنفس عمیق می تواند در استراحت ماهیچه های شکمی کمک کند که به فعالیت طبیعی تر روده ای منجر خواهد شد.

دکتر حمیدرضا فرشچی