گاز بهتر است يا بنزين؟

[Fog]

آنچه مي‌خواهيد در مورد CNG بدانيد
گاز بهتر است يا بنزين؟

برای مشاهده این لینک/عکس می بایست عضو شوید ! برای عضویت اینجا کلیک کنید

گاز طبيعي سوختي با احتراق پاك، تميز و بهينه است كه سبب افزايش عمر موتور و كاهش تعميرات آن مي‌شود.
تعويض شمع در موتورهاي بنزيني تا 32هزار كيلومتر دوام دارد ولي در موتورهاي گازسوز اين عدد به 120هزار كيلومتر افزايش مي‌يابد.
اين سوخت قابليت انتقال و مكش از مخزن را ندارد و بدين ترتيب احتمال سرقت سوخت به صفر مي‌رسد و اين در حالي است كه با توجه به سهميه‌بندي بنزين، احتمال سرقت بنزين از باك خودروها وجود دارد.
زمان سوخت‌گيري سريع در پمپ گاز بين 5 تا 6 دقيقه و آهسته آن 5 تا 8ساعت طول مي‌كشد.
گاز طبيعي از بنزين ايمن‌تر است. چون گاز طبيعي برخلاف بنزين در زمان تصادف و حوادث پيش‌بيني نشده در هوا پراكنده مي‌شود ولي بنزين روي زمين حوضچه‌هايي ايجاد مي‌كند كه هر لحظه ممكن است به آتش‌سوزي‌هاي مهيب منجر شود. كپسول‌هاي ذخيره گاز هم بسيار محكم‌تر از تانك‌هاي سوخت بنزيني هستند. طراحي اين كپسول‌ها منوط به اجراي شديدترين آزمون‌هاي ايمني نظير حرارت، فشارهاي بسيار زياد، تيراندازي و برخورد‌هاي شديد است.
يك كيلوگرم گاز معادل 33/1ليتر بنزين و 22/1ليتر گازوئيل است.
رانندگي در ارتفاعات
در ارتفاعات، هوا رقيق‌تر شده و موتور با تركيب سوخت غني‌تري (نسبت بيشتري از سوخت به هوا) كار مي‌كند. به همين خاطر قدرت موتور به دليل كاهش تنفس موتور و تامين اكسيژن كمتر و همچنين جريان غني‌تر و شديدتر سوخت افت مي‌كند. در اين حالت چون موتور گازسوز به علت اينكه گاز در حدود 12درصد حجم ورودي را تشكيل داده و با كاهش چگالي هوا بر اثر رقيق‌تر شدن آن، حجم سوخت نيز پايين مي‌آيد، توان موتور 12 تا 14درصد افت مي‌كند. پس در صورت دوگانه‌سوز بودن وسيله نقليه بهتر است در ارتفاعات از سوخت بنزين استفاده شود.
عوامل موثر بر بازده سوخت
مقادير ارزش حرارتي خالص بنزين، گازوئيل، LPG و CNG به ترتيب 46، 43، 45 و 44 است. تفاوت زيادي بين ارزش حرارتي خالص آنها وجود ندارد اما مقادير ارزش حرارتي به ميزان زيادي به تركيب سوخت بستگي دارد.
در بسياري از كشورها CNG داراي بهترين ارزش است. پس از آن گازوئيل، LNG و در نهايت بنزين قرار دارند.
چنانچه يك موتور بنزيني به سوخت CNG تبديل شده باشد به بالاترين بازده دست پيدا نخواهد كرد چون ضريب تراكم در سطح مورد نياز براي سوخت بنزين باقي مي‌ماند. بنابر اين دستيابي به بالاترين راندمان فقط در خودروهاي با موتورهاي اصلي سوخت LNG امكان پذير است. عموما احتمال آتش سوزي در شرايط عادي كاركرد، بسيار كم است. به علت سبك‌تر بودن گاز CNG نسبت به هوا، در فضا پراكنده مي‌شود. اما بخار LPG از هوا سنگين‌تر است و به تشكيل حوضچه در نزديكي زمين تمايل دارد. بر حسب قدرت، وسايل نقليه دو گانه سوز (CNG) در حدود 10تا12درصد قدرت خود را به علت اينكه گاز طبيعي جاي اكسيژن در محفظه احتراق موتور را مي‌گيرد، از دست مي‌دهند.
موتور گاز سوز داغ‌تر از بنزين
موتورهاي گاز سوز كه از عملكرد بنزيني تبديل به موتور گاز سوز شده‌اند داراي اگزوزهايي با درجه حرارت بيشتر هستند. از طرفي در موتورهاي بنزيني، بنزين تاثير خنك كننده‌اي در سيستم مكش سوخت و سيلندرها دارد. اين مساله در مورد گاز اتفاق نمي‌افتد. بايد توجه داشت كه يك مخلوط گازي تمايل به احتراق آهسته‌تري نسبت به بنزين دارد و ممكن است به هنگام عبور و خروج از سوپاپ‌ها باز هم در حال سوختن باشد.
كوبش موتورهاي گازسوز
كاركرد موتور در شرايط جوي با درجه حرارت بالا، زمان‌بندي نادرست، احتراق تغييرات آناليز و تركيب شيميايي گاز مهمترين علل كوبش در موتورهاي گاز سوز هستند.
بنابراين اين گاز طبيعي بادرصد متان بالا، كوبش موتورهاي گاز سوز را تا حد زيادي كاهش مي‌دهد.
سوالات عمومي در مورد CNG
اين پرسش‌ها توسط مردم در هنگام سوخت‌گيري از پمپ گاز مطرح شده‌اند. پاسخ به اين پرسش‌ها در جهت هر چه سريعتر شدن روند گازسوز كردن خودروها خالي از لطف نخواهد بود.
فرق گاز طبيعي با CNG چيست؟
CNG همان گاز طبيعي است كه ما روزانه آن را در خانه، محل كار خود و يا كارخانجات با فشار پايين استفاده مي‌كنيم. بديهي است ذخيره‌سازي گاز در چنين فشاري به واسطه حجم زياد مورد نياز به صرفه نيست. از طرفي به خاطر تراكم آن در صورت استفاده در خودرو، زمان‌هاي تجديد سوخت‌گيري فوق‌العاده كوتاه خواهد شد. در صورتي كه گاز طبيعي (NG) تا فشار حدود 3600PS تراكم شود، ما CNG خواهيم داشت.
آيا به هنگام استفاده از CNG، بوي گاز درون خودرو مي‌پيچد؟
خوردوهاي CNG سوز نظير خودروهاي بنزين سوز بدون بو هستند. در صورتي كه در خودروهاي CNG سوز بوي گاز احساس كرديد، سريعا بايد مدار سوخت‌رساني را از نظر نشست احتمالي مورد بازرسي قرار دهيد.
تبديل خودرو به CNGسوز چگونه تمام مي‌شود؟
باك مخصوصي در صندوق عقب خودرو شما نصب مي‌شود و مداراتي كه بتواند گاز را در جهت احتراق به سمت موتورها هدايت كند، به آن مرتبط مي‌شود.
در صورتي كه ذخيره CNG در خودرو تمام شود، مي‌توان هنوز از بنزين استفاده كرد؟
بله، زماني كه شما خودروي‌ مورد نظرتان را براي استفاده از CNG تبديل مي‌كنيد، هنوز كاربراتور، باك بنزين و مدار سوخت‌رساني جهت بنزين را روي خودرويتان داريد. بنابراين به سادگي با زدن يك كليد روي داشبورد، مي‌توانيد مسير بنزين، به سمت موتور را برقرار كنيد، اما به هر حال استفاده از CNG براي شما ارزان‌تر خواهد بود.
آيا لازم است كه هر چند وقت يك بار حتي در صورت عدم نياز اجباري از بنزين استفاده شود؟
بله اين مساله، يعني استفاده هر چند وقت يك بار از بنزين باعث روانكاري مكانيزم كاربراتور و آمادگي بهتر سيستم سوخت‌رساني بنزين در واقع لازم خواهد شد.
نصب كيت مخصوص و تبديل خودرو به CNGسوز چقدر زمان مي‌برد؟
انجام اين تبديل 4 يا 5 ساعت بيشتر وقت نمي‌گيرد، اما افزايش روزافزون تقاضا براي انجام اين تغييرات مي‌تواند به واسطه ازدحام باعث طولاني‌تر شدن زمان انتظار مشتري شود.
با يك باك پر CNG، به طور معمول 10 تا 15ليتر بنزين، گاز طبيعي را در خود ذخيره مي‌كند. بديهي است اگر ميزان مصرف خودروي‌تان را با واحد Km/Litr در اين عدد ضرب كنيد، ميزان مسافت پيمودن با يك باك پر از CNG به دست مي‌آيد. براي مثال براي يك خودرو متوسط با حجم سيلندر 1300 سي‌سي اين مسافت چيزي در حدود 155كيلومتر خواهد بود در صورت نياز با افزودن تعداد باك مي‌توان اين مسافت را افزايش داد.
آيا استفاده از گاز طبيعي فشرده در خودرو ايمن است؟
بله CNG به خاطر سه ويژگي مهم از سوخت‌هاي بنزين، گازوئيل و LPG ايمن‌تر است. اول آنكه وزن مخصوص CNG برابر 587/0 است اين به آن معنا است كه اين گاز از هوا نيز سبك‌تر است. بنابراين در صورتي كه نشست كند، در جو، صعود كرده و محو مي‌شود. دوم اينكه درجه حرارت خوداشتغالي CNG برابر 700درجه سانتيگراد است، در حالي كه درجه حرارت خوداشتغالي بنزين 455درجه سانتيگراد است. سومين مورد، اين كه باك‌هاي ذخيره CNG از فولادهاي آلياژي خاص و با رعايت بالاترين سطوح ايمني ساخته مي‌شوند كه بسيار محكم‌تر و ايمن‌تر از باك‌هاي بنزين خودروها هستند.
آيا باك ذخيره CNG در خودرو با چنين فشار بالاي گاز درون آن ايمن است؟
بله، باك‌هاي ذخيره CNG از فولادهاي آلياژي خاص و به صورت كاملا يكپارچه ساخته مي‌شوند. هيچ نوع جوشي در ساخت اين باك به كار نرفته و باك براساس استانداردهاي معتبر بين‌المللي قبل از نصب مورد تست قرار مي‌گيرد. به‌علاوه اين باك‌ها به ديسك‌هاي پاره‌شونده ضدانفجار (Burst disc) مجهز هستند كه در صورت افزايش بيش از حد فشار يا به هنگام آتش‌سوزي‌ اين ديسك‌ها پاره شده و فشار مخزن به شدت افت كرده و بخش اعظم گاز خارج مي‌شود.
آيا وجود باك ذخيره پرفشار گاز در خودرو حتي به هنگام تصادف‌هاي شديد نيز ايمن است؟
CNG سال‌ها است كه در كشورهايي چون نيوزيلند، ايتاليا، آرژانتين و آمريكا به عنوان سوخت خودروها مورد استفاده قرار مي‌گيرد و تمام اين كشورها آن را ايمن‌تر از بنزين شناخته و اعلام كرده‌اند.
آيا استفاده از CNG براي موتور خودرو ضرري نداشته و به آن آسيب نمي‌زند؟
خير به هيچ عنوان بالعكس عمر برخي از قطعات موتور در صورت استفاده CNG افزايش خواهد يافت. به عنوان مثال عمر مفيد روغن موتور تا حد زيادي افزايش مي‌يابد، چرا كه CNG باعث آلودگي يا رقيق شدن روغن موتور نمي‌شود. از طرفي چون هيچ‌گونه سربي به همراه اين سوخت نيست رسوبات سخت سرب روي شمع‌ها ايجاد نشده و عمر مفيد شمع‌ها نيز تا حد چشمگيري افزايش مي‌يابد. همچنين از آنجا كه CNG سوختي گازي است، هيچ كربني به عنوان محصول احتراق تشكيل نشده و سطح داخلي موتور تميز باقي مي‌ماند.
چرا دود و دمه خروجي از اگزوز خودروهاي CNG سوز كم و محدود است؟
زيرا CNG در عمل سوختي پاك و تا حد بسيار زيادي عاري از آلاينده‌هاي زيست محيطي است از انجام كه عمده تركيب اصلي گاز طبيعي را متان تشكيل مي‌دهد خروجي اگزوز خودروهاي CNG سوز شامل بخار آب و جز كوچكي مونوكسيد كربن است.
با توجه به اينكه كربن يا ذرات ديگري در خروجي اگزوز وجود ندارد دود خروجي از اگزوز بسيار جزئي و قابل اغماض است. به دلايل فوق خودروهاي CNG سوز به راحتي و بدون به كارگيري هر نوع تجهيزات جانبي و خارجي (نظير مبدل‌هاي كاتاليستي در خودروهاي بنزيني سوز)ف قادر خواهند بود برآورده كننده كليه الزامات مشخص شده در استانداردهاي زيست محيطي باشند.
عملكرد و كارايي CNG در مقايسه با بنزين در يك خودروي تبديل شده به دوگانه‌سوز چگونه است؟
هنگام استفاده از CNG شتاب حركت خودرو در مقايسه با بنزين اندكي كمتر خواهد بود كه اين مساله به واسط افت 5 تا 15درصدي قدرت موتور به هنگام استفاده از CNG است. شايان ذكر است اين ميزان افت توان موتور را مي‌توان با تنظيم كيت CNG به حداقل رساند و در شرايط معمول رانندگي در شهر اين ميزان افت قدرت، محسوس نخواهد بود.
آيا تجهيزات و سيستم سوخت‌رساني CNG نصب شده روي خودرو نياز به تعمير يا سرويس خاصي دارد؟
به طور كلي اين سيستم سوخت‌رساني سيستم پيچيده‌اي نيست و به راحتي مي‌تواند سال‌ها بدون اشكال كار كند اما براي آنكه همواره در شرايط حداكثر كارايي خود قرار داشته باشد بازديد دوره‌اي تجهيزات مربوط به آن بعد از هر يك‌هزار كيلومتر كاركرد پيشنهاد مي‌شود كه ترجيحا مي‌بايد نزد همان تكنسين مجازي كه خودرو را گازسوز كرده انجام شود.
آيا خودروهاي ديزل را نيز مي‌توان CNG سوز كرد؟
بله مي‌توان خودروهاي ديزل را هم به CNG سوز هم به دوگانه‌سوز (Dual Fuel) براي مصرف CNG و گازوئيل تبديل كرد.
با وجود مزاياي بسيار استفاده از CNG چرا كشورهاي توسعه يافته از آن استفاده نمي‌كنند؟
بد نيست بدانيم كه CNG در سطح جهان سوخت جديدي نيست و خودروها از دهه 1920 ميلادي تاكنون از اين سوخت استفاده كرده‌اند. در حال حاضر ايتاليا 240 جايگاه عرضه CNG، بيش از 300هزار خودروي CNG سوز دارد. در نيوزيلند نيز حدود 250هزار خودرو در سال‌هاي اخير CNG سوز شده‌اند و حدود 250 جايگاه، عرضه CNG در اين كشور را بر عهده دارند. آرژانتين نيز در چند ساله اخير برنامه‌ريزي گسترده‌اي را براي استفاده CNG طرح‌ريزي كرده و در حال حاضر 700هزار خودروي CNG سوز دارد. سومين مورد اينكه باك‌هاي ذخيره CNG از فولادهاي آلياژي خاص و با رعايت بالاترين سطح ايمني ساخته مي‌شوند كه بسيار مستحكم‌تر و امن‌تر از پلاك‌هاي بنزين خودروها هستند.

منبع