ساده، تكراري، غم‌انگيز

[Trance]

ساده است خواندن خبري در روزنامه، كه اتوبوسي با سي مسافر در يكي از جاده‌هاي كشور با كاميوني تصادف كرده و تعداد زيادي كشته و مجروح بر جاي نهاده است. ساده است و تكراري، خواندن خبرهايي از اين دست يا ديدن و شنيدن آن‌ها از راديو و تلويزيون و گذشتن از آن‌ها. گويي اين‌گونه خبرهاي ساده و تكراري به جزئي جدايي‌ناپذير از زندگي ما تبديل شده است! با اين همه، سادگي و تكراري بودن اين خبرها، از هولناكي و غم‌انگيز بودن آن‌ها نمي‌كاهد.




ساده، تكراري، غم‌انگيز ....
ساده است خواندن خبري در روزنامه، كه اتوبوسي با سي مسافر در يكي از جاده‌هاي كشور با كاميوني تصادف كرده و تعداد زيادي كشته و مجروح بر جاي نهاده است. ساده است و تكراري، خواندن خبرهايي از اين دست يا ديدن و شنيدن آن‌ها از راديو و تلويزيون و گذشتن از آن‌ها. گويي اين‌گونه خبرهاي ساده و تكراري به جزئي جدايي‌ناپذير از زندگي ما تبديل شده است! با اين همه، سادگي و تكراري بودن اين خبرها، از هولناكي و غم‌انگيز بودن آن‌ها نمي‌كاهد.

هولناك است شنيدن اين‌كه سالا‌نه بيش از يك ميليون و دويست هزار نفر در سراسر جهان بر اثر حوادث رانندگي جان خود را از دست مي‌دهند. هولناك و غم‌انگيز است خواندن خبر مجروح شدن بيش از پنج ميليون نفر در سراسر جهان. هولناك و غم‌انگيز است اين‌كه سالا‌نه حدود 27 هزار نفر از هموطنان ما در اين حوادث كشته مي‌شوند و حدود 250 هزار نفرمجروح.

تكراري است گفتن و نوشتن درباره اين موضوع. پيش از اين نيز در همين صفحه درباره آن نوشتم، اما مگر خود اين وقايع، هر روز در جاي جاي اين كشور و جهان تكرار نمي‌شود؟ آري، كشته و مجروح شدن ميليون‌ها نفر در سراسر جهان، چيزي نيست كه لب طاقچهِ عادت و تكرار از يادمان برود.

تا اين جنگ خاموش، هر روز جان‌هاي زيادي را مي‌گيرد و خانواده‌هاي بسياري را متلا‌شي مي‌كند، بايد از آن گفت و نوشت.

از تكرار تا عادت ...
بنا به گفته مسئولا‌ن، تلفات ناشي از حوادث رانندگي در نوروز امسال چيزي حدود بيست درصد كاهش يافته است. بي‌ترديد، اين نتيجه حاصل نمي‌شد اگر نبود برنامه‌ها و طرح‌هايي كه مسئولا‌ن اين حوزه به اجرا گذاشته‌اند، اما با در نظر داشتن اين‌كه ميانگين تلفات جاده‌اي ايران بسيار بالا‌تر از ميانگين جهاني آن است، آنگاه پي مي‌بريم كه اين برنامه‌ها به تنهايي براي مقابله با تلفات اين جنگ خاموش و خانمان‌سوز كافي نيست.

انسان، جاده و خودرو، سه عاملي است كه معمولا‌ً كارشناسان اين حوزه، به عنوان عوامل اساسي دخيل در حوادث از آن ياد مي‌كنند. در اين نوشته قصد ندارم به ريشه‌ها، عوامل و پيامدهاي اين جنگ پرتلفات بپردازم، اما در يك كلا‌م، مي‌خواهم بار ديگر <تكرار> كنم كه مي‌توان با استفاده از فناوري‌هاي پيشرفته، تا حدود زيادي از اين تلفات كاست و قدري بر آلا‌م و دردهاي ناشي از آن مرهم گذاشت.

در يك نگاه كلي مي‌توان اميدوار بود با به‌كارگيري ابزارهاي نوين مانند شبكه‌هاي كامپيوتري از ميزان نياز به سفرهاي شهري و بين‌شهري، به ويژه در امور اداري و تجاري كاست. امروزه، در بسياري از كشورهاي جهان، با استفاده از شبكه‌هاي كامپيوتري، ابزارهاي ارتباطي مانند ايميل، چت، تلفن همراه، ويديو كنفرانس‌هاي آنلا‌ين و ... از حجم سفرهاي اداري و بازرگاني كاسته شده است كه اين امر به نوبه خود مي‌تواند تأثيري مستقيم در كاهش حوادث ناشي از مسافرت داشته باشد.

با بهره‌گيري از شيوه‌ها و ابزارهاي جديد، مي‌توان سطح آموزش به افراد را تا حد زيادي ارتقا داد و آن‌ها را در مقابل اين حوادث تجهيز كرد. رسانه‌هاي عمومي، به ويژه راديو و تلويزيون و نيز ابزارهاي آنلا‌ين مي‌توانند با استفاده از روش‌هاي مبتني بر مالتي‌مديا، سطح آگاهي عمومي را بالا‌ ببرند و تأثير مستقيمي در اين حوزه داشته باشند.
تهيه نقشه‌هاي دقيق از جاده‌هاي كشور با استفاده از تجهيزات ماهواره‌اي، اصلا‌ح نقاط حادثه‌خيز، دادن اين اطلا‌عات به عموم مردم جهت استفاده از آن‌ها در مسافرت‌ها، مي‌تواند وجه ديگري از به‌كارگيري فناوري‌هاي IT در مقابله با حوادث باشد.

استفاده از فناوري GPS و ديگر فناوري‌هاي مرتبط در اتومبيل‌ها، و ارتباط مستمر آن‌ها با مراكز راهنمايي و رانندگي از طريق ابزارهاي ارتباطيِ بي‌سيم، كنترل‌كننده‌هاي خودكار سرعت، سيستم‌هاي جلوگيري از انحراف و برخورد، جلوه‌هاي ديگري از تأثيرگذاري‌هاي IT در اين حوزه را به نمايش مي‌گذارد. نگاهي به مقاله <آن‌گاه ... استنلي> در بخش پرونده ويژه اين شماره، مي‌تواند تأثير تكنولوژي‌هاي نوين در كاهش حوادث رانندگي را به خوبي نشان دهد.
بي‌ترديد، براي كاستن از حجم تلفات انساني و ماليِ ناشي از حوادث جاده‌اي، بايد روش‌ها، قوانين و ذهنيت‌هاي بسياري را تغيير داد. اما، اينترنت، ارتباطات موبايل، فناوري‌هاي ماهواره‌اي، GPS و بسياري از دستاوردهاي فني ديگر، بخشي از امكانات و سلا‌ح‌هاي ما براي غلبه بر اين غول بي‌رحم است.

كسي انتظار ندارد تلفات ناشي از حوادث رانندگي يا مسافرتي به صفر برسد، اما حتي رسيدن به ميانگين آمار تلفات جهاني خود دستاورد بزرگي است و سالا‌نه هزاران جان ارزشمند را نجات مي‌دهد و ده‌ها هزار خانواده را از آسيب و فروپاشي در امان نگه مي‌دارد.

از تكرار در گفتن، نوشتن، برنامه‌ريزي و مقابله با اين پديده فاجعه‌بار نهراسيم. اين فجايع هر روز در گوشه و كنار جهان و ايران ما تكرار مي‌شود. نگذاريم اين تكرار به يك عادت تبديل شود.










عصر شبکه