برای مثال 360 هرتز یا 480 اینا فقط توی فول اچ دی در دسترس هستن پس حتی 2ک هم از گزینه ها خارج میشه چه برسه به 4ک
فول اچ دی هم به نظر من دیگه حداقل حساب میشه و بهتره تا حد توان سمت 2ک رفت
همون طور که یه زمانی 60 هرتز خیلی مناسب حساب میشد اما امروزه دیگه 144 هست که مناسب حساب میشه و 60 کم هست.
TN:
تازه پنل های خیلی سریع 480 اینا معمولا TN هستن که قیمت پایین با امکان ساخت سرعت پاسخدهی پایین و رفرش ریت بالا و عمر بسیار طولانی رو به ارمغان میارن در مقابل زاویه دید پایین (چه از گوشه ها چه بالا پایین به شدت اثر منفی داره) دقت رنگ بسیار پایین (مخصوصا برای طراحان) کنتراست پایین، رنگ مشکی بد (پنلی که همه چی تموم باشه نداریم)
البته همین TN ها خیلی ساله که کمکمون کردن و واقعا عمر بالاشون قابل تحسین هست، به طوری که اولین مانیتور ال سی دی که من گرفتم سونی سال 78 بود که خیلی هم گرون بود هنوزم سالمه و هیچ مشکلی براش پیش نیومده (که 18.1 اینچ بود اصل ژاپن و هنوزم دارمش سه خروجی تصویر که میشه با یه دکمه بینشون سویچ کرد به همراه اسپیکر داخلی) که بعدا 17 و 19 اینچش هم گرفتم و همه شون سالمن،
درحالیکه پنل های دیگه خیلی عمر کمتری دارن
VA
برای گیم و فیلم پنل VA رو پیشنهاد میدم، به دلیل قیمت مناسب (نه به ارزونی تی ان نه به گرونی آی پی اس یا اولد) ، زاویه دید خیلی بهتر از تی ان (اما کمتر از آی پی اس) البته از اونجایی که اکثر پنل های وی ای منحنی هستن مشکل زاویه دید حل شده توشون چون برای کسی که دقیقا وسط نشسته یه جورایی خمیدگی باعث میشه فاصله ش و زاویه ش از هر گوشه یکی باشه برای همین زاویه دیدش برای اون فرد عالی و حتی بهتر از آی پی اس میشه اما برای کسایی که از جای دیگه بخوان نگاه کنن مانیتور منحنی رو تجربه خوبی نخواهد بود
کنتراست بسیار بالا (تقریبا سه برابر آی پی اس که اگر اولد رو کنار بذاریم بهترین هست) این باعث میشه که حتی فیلم هایی که دارای تم بسیار تاریک یا بازی های این سبکی تو این پنل خیلی بهتر و دلپذیر تر باشن. مخصوصا که رنگ مشکی که پنل وی ای نشون میده خیلی واقعی تر از تی ان و آی پی اس هست (باز اولد جداست که چون پیکسل ها بک لایت ندارن و خودشون جدا کار میکنن با خاموش شدن میتونن بهترین مشکی ممکن رو بوجود بیارن)
برای مثال یکی از سریال های خیلی معروف که فصل آخرش هم باعث دلخوری هوادارنش شد قسمتی داره که جنگ شب هست و کل قسمت بسیار تیره و تاریک هست، اون رو اون موقع من توی مانیتور پنل تی ان دیدم که اصلا تجربه خوبی نبود ، بعد توی آی پی اس (سعی کردم بهترین کیفیتی هم که ازش در دسترس هست دانلود کنم)
بهتر شد اما بازم خیلی از آبجکت ها اصلا معلوم نبودن و اگر کسی اطلاع نداشت از عمدی بودن اون تاریکی چه بسا میگفت چقدر فیلمبردای و دوربین ها و تدوین و نورپردازی بدی داره این سریال و احتمالا سریال کم هزینه ای بوده
اما وقتی توی ماینتور با پنل وی ای (که پنلش هم خیلی مهمه کیفیتش پس صرف اینکه کدوم یکی از ایناست کافی نیست و خود من TNی دیدم که حتی دقت رنگش از VA های رده پایین با اختلاف بهتر بوده و حتی زاویه دیدش، یا VAی که به IPS میرسیده دقت رنگش) کیفیت عالی، با HDR و 10 بیت فرقش مثل شب و روز بود و همه چی دیگه واضح دیده میشه که به دلیل کنتراست سه برابریش و رنگ مشکی خیلی بهترش و HDRی بود که پشتیبانی میکرد.
از نظر عمر هم به تی ان نمیرسه اما از آی پی اس بهتره (برای مثال اگر یک پنل تی ان 15 سال عمر کنه (نه که صبح تا شب روشن باشه ، داریم تو استفاده معقول روزی چن ساعت میگیم) VAش 10 سال و IPSش 5 سال عمر میکنه حدودی (اصلا اعدادی که گفتم دقیق نیست و حدودی نوشتم، کیفیت خود پنل، برندش باقی المان ها مثل رفرش ریت (رفرش ریت بالاتر عمر مانیتور رو کمتر میکنه ، اگر با اورکلاک باشه که خیلی کمتر (چون خیلی از مثلا 165 هرتز ها در اصل 144 هایی هستن که به 165 اورکلاک شدن و بهتره توسط کاربر به 144 برگردن) خود من پیشنهاد میدم اگر کسی خیلی به عمر مانیتورش اهمیت میده توی ماکسیمم رفرش ریتش استفاده نکنه برای همیشه، اگر 240 هست بیاره روی 165 یا 144،
اگر 165 هست روی 144 یا 120، اگر 144 هست بیاره روی 120،
استفاده توی صفحه خمیده با این پنل از همه آسون تره، میشه باهاش رفرش ریت بالا هم راحت از آی پی اس ساخت، ایراد بزرگش بالا بودن سرعت پاسخدهی هست که تا چن سال اول باعث شده بود برای گیم های سبک شوتر پنل مناسبی نباشه،
اما با گذشت زمان و تکامل و بهبود در حال حاضر پنل هایی با همون 1 میلی ثانیه هم ساخته شدن (در حالیکه قدیما معمولا 4 کمترینشون بود و حتی 8 میلی ثانیه هم داشتیم)
که باید گفت اینا صرفا GTG یا GRAY TO GRAY هست، یعنی فاصله زمانی که یک پیکسل از رنگ خاکستری یکسان به همون رنگ دوباره عوض شه و برای همین این اعداد تو هیچ مانیتوری برای شرایط واقعی نیست و وقتی ریویو های مانیتور ها رو میبینید اعداد بسیار متفاوتی دیده میشه با عدد اعلامی شرکت ها
IPS
حواسش به دمای صفحه هم باشه (مثلا کسایی که با سرفیس های مایکروسافت کار کرده باشن میدونن که ورژن های چن تا قبلیش به شدت صفحه شون داغ میکرد و عمرش خیلی کم میشد، خود مایکروسافت هم مجبور شد بعد از چندی تکذیت تاییدش کنه و چون حتی با تعویض بازم بعد چن وقت خراب میشدن و دیگه نمیخواست هر بار هی عوض کنه ناچار شد حتی تولید کننده رو عوض کنه و سراغ مدل دیگه ای بره که اونم داغ میکرد اما باز بهتر بود، کار به جایی رسید که حتی برای کاهش دماش برای پشتش هیت سینک به همراه فن طراحی کردن (همین کاهش رزولوشن رو پیشنهاد میدادن، حتی گذاشتن توی فریزر به مدت 10 دیقه و خیلی چیزای دیگه!)
الانم مانیتور های زیادی هستن که دماشون بالا میره و بهتره حواستون به تهویه باشه، که یکی از راه ها مثلا نصب یک پنکه هست که هوا رو از پشت و جلوی مانیتور عبور بده تا گرماش بره (مخصوصا خیلی جاها مانیتور توی قسمتی که هوا ساکن هست و نزدیک به دیوار و فضای بسته قرار داره و چه بسا حتی دمای کیس یا کنسول هم بهش میخوره)
IPS بین این سه تا گرونترین هست اما از اولد ارزون تره، زاویه دیدش بیشتره، دقت رنگش بالاتره (مدل هایی هم هستن که پری کالیبره هستن مخصوصا طراحان مثل سری پرو آرت ایسوس که اونا عالی هستن برای کسایی که براشون دقت نور و نزدیکی رنگ ها به واقعیت مهمه (نه که برعکس مثل کوانتوم دات ها خیلی سرزنده و شاداب باشن)
گستره بیشتری از هر استاندارد رنگی رو پوشش میده (مثل sRGB, Adobe RGB, DCI که با درصد مشخص میشن مثلا 125% sRGB یا 98% DCI و ...)
که رو هر مانیتوری اگر کالیبره شه (که باز تو کالیبره یک استاندارد ثابت نداریم بلکه برای مصارف گوناگون کالیبریشن های متفاوتی هم داریم، مثلا اگر برای چاپ باشه که صنعتش اصلا با RGB نیست بلکه با CMYK هست که دلیل تفاوتی که بین عکسی که تو مانیتور میبینید با اونی که چاپ میشه (با فرض اینکه از جوهر های اصلی و پرینتر با دقت بسیار بالا و با کیفیت و جوهر های مجزای زیاد (مثل اپسون های 8 کارتریجه) استفاده میشه) میبینیم همین هست.
کالیبره هم توسط یک سری تنظیمات خود ویندوز امکان پذیر هست که اون حالت ساده ش هست اما براش ابزار هایی هست که اونا خیلی بهترن.
در ضمن نصب درایور اصلی مانیتور خیلی مهمه، همچنین میشه پروفایل کالیبره شده رو بهش داد.
آی پی اس همونطور که گفتیم کنتراست کمتری از وی ای داره، ساخت رفرش ریت بالا توش سخت تره، یا استفاده ازش توی پنل های منحنی، سرعت پاسخدهی کمتری از وی ای بطور پیش فرض داره اما بالاتر از تی ان و الان تا 0.5 میلی ثانیه هم پنل های بالارده ش هستن.
و روند کاهش عمرش هم معمولا با کاهش کیفیت هست، یعنی بعد چن سال شاهد روشنایی کمتر و کمتر کاربر خواهد شد، یکی از مشکلاتش هم نشت نور هست
OLED:
اولد هم که گرونترین هست، کمترین عمر رو داره، به شخصه به کسی پیشنهادش نمیکنم مگر اونقد پولدار باشه که حتی بتونه اگر نیاز شد هر سال عوضش کنه
مخصوصا به عنوان تلویزیون اصلا پیشنهاد نمیکنم برای خونه، چون خیلی وقتا خانواده ها روی اخبار میذارنش که خیلی از جاهای تصویر ثابت هست (مثل بک گراند نوشته ها) لوگوی شبکه ها هم همینطور که اینا باعث میشه دچار مشکل برن این و گوستینگ بشه و بعد از تغییر کانال میبینید هنوز انگار یه حاله ای اون بک گراندی که خبر ها توش میومد میرفت مونده و ...
بسیار هم هزینه تعویضش بالاست
حتی گارانتی هاش هم معمولا فقط تا یکبار رایگان عوض میکردن (اونم اصلیا مثلا گلدیران برای جی پلاس یا قدیم ال جی و سام سرویس برای سام یا قدیم سامسونگ (که البته سامسونگ توی اولد تو حوزه سایز کوچیک بیشتر کار میکنه مثل صفحه نمایش گوشی ها که سوپر آمولدش میشه گفت بهترین و با کیفیت ترین صفحه نمایش گوشی ها به حساب میاد.) اما ال جی برعکس توی سایز های بزرگ مثل تلویزیون و مانیتور هست تمرکزش) وگرنه شرکتیا که هیچی،
به درد محیط با نور متوسط به بالا هم نمیخوره چون برایتنس پایینی داره یعنی ماکسیمم 200-250 نیتس (که میشه روشنایی یک مانیتور خیلی معمولی که میزان روشناییشون 250 هست)
درحالیکه توی پنل های دیگه میشه توی حالت اچ دی آر حتی تا 1000 و 2000 هم رسید (برای همین اچ دی آر های عالی دارن، مثل سامسونگ های اودیسه مخصوصا سری های بالارده نئو که HDR2000 دارن که یعنی میتونن حتی تا 2000 نیتس روشنایی بدن (مینیمم هم بستگی داره بعضیا حتی زیر 50 نیتس) که هر چی اختلاف حداقل و حداکثر بیشتر باشه اون صفحه میتونه کانتت اچ دی آر بهتری نشون بده، حالا اگر در کنارش کنتراست هم بالا باشه که خیلی خوب میشه (که باز یکی از دلایل عالی بودن اودیسه های جی 8 نئو و جی 9 نئو اینه که روی پنل VA هم مینی ال ای دی هستن هم کوانتوم دات دارن هم HDR2000 که کنتراست خیلی بالایی داره)
از نظر کنتراست اولد ها عملا میشه گفت کنتراستشون محدود به 1:1000 آی پی اس ها یا 1:3000 وی ای ها نمیشه و یه جورایی بی نهایت هست. چون خبری از بک لایت نیست.
هر پیکسلی جدا روشن و خاموش میشه و نور رو نشون میده برای همین کنتراست بی نهایت میشه، همچنین سرعت پاسخدهی هم تقریبا ریل تایمه (کمتر از 0.3)
توی محیط های تاریک بدون نور آفتاب مخصوصا ، مثل سینماهای خانگی که قشر مرفه بعضا تو منزلشون دارن (منظورم سینمای واقعی هست نه اون سینمای خانگی که هنگام خرید به یک تلویزیون و سیستم صوتیش اطلاق میشه)
که نیاز زیادی به برایتنس بالا نیست، این کنراست بی نهایتش و رنگ مشکی کاملا واقعیش با خاموش کردن پیکسل، باعث میشه یه جورایی بهترین پنل برای دیدن فیلم ها بشه.
و تقریبا همه کسایی که دیدم سینمای خانگی دارن سراغ اولد رفتن برای تلویزیونشون (چون توی سایزای خیلی بزرگ هم تولید شده مثل 85 ، 110 اینچ و ...)
اما برای اغلب ماها که یک بار هزینه مانیتور میکنیم تا سالیان سال دیگه باهاش کار میخوایم کنیم و چه بسا تا نسوزه سراغ چیز دیگه ای نریم اولد اصلا به کارمون نمیاد (حتی اگر ایرادای دیگه رو نداشت و فقط همین عمر کمش مشکلش بود اونم در قبال هزینه خیلی بالا (بعضا تا چن برابر گرونتر از بقیه)
توی یک تستی که یک مرکز بزرگ روی 100 تلویزیون اولد انجام داد که 24 ساعته روشن بود برای مدت یک ماه از تمامی برند ها، سونی، ال جی ، سامسونگ، تی سی ال و ... اکثرا هم پرچمداراشون،
که همه روی یک شبکه خبری ست شده بودن، با دوربین های مدار بسته مانیتور میشدن توی دمای محیط نسبتا خنک، اولیش زیر یک هفته سوخت کلا، و تا به یک ماه برسه چندین عدد کلا سوختن، و تعداد قابل توجهیشون دچار مشکل برن این و گوستینگ شده بودن که واقعا وحشتناک هست این آمار
درحالیکه میدونیم اگر همه شون از تلویزیون قدیمی های سی آر تی بودن یا حتی ال سی دی های معمولی احتمال زیاد حتی یکیشون هم نمیسوخت و هیچ مشکلی براش پیش نمیومد.
توی سایتمون هم مقالاتی هست در این زمینه که بعضا اطلاعاتشون قدیمی هست که اینجا میذارم
برای مشاهده این لینک/عکس می بایست عضو شوید !برای عضویت اینجا کلیک کنید ]
امیدوارم به درد دوستان خورده باشه توضیحات.
البته خیلی خلاصه گفتم و به خیلی مقولات نپرداختم، وگرنه میدونید که این روزا چقدر چیزای متفاوتی رو باید برای مانیتور لحاط کرد و گذشت زمانی که فقط اینچ مهم بود یا نهایت رزولوشن
