راهنمایی خرید کارت گرافیک برای مانیتور 4k

[XFXForce]

حالا که زحمت کشیدید و وقت گذاشتید درمورد خنک کننده ها

این گرافیک هایی که اصطلاحا فن توربینی دارند از چه سیستمی استفاده میکنند؟ آیا خرید این گرافیک ها خطرناکه ؟

به این نوع گرافیک ها که تک فن از نوع دمنده یا همون بلور استفاده میکنن تو هر برندی پسوند خاصی دادن، مثلا توربو
که یه زمانی خیلی رو بورس بود و خیلی از گرافیک های میان رده به بالا و حتی پرچمدار ها ازش استفاده میکردن
زمان های gtx 2xx / 4xx/5xx/6xx
حتی کارتای تایتان و جیفورس فاندرز ادیشن (مرجع خود انویدیا) هم تا نسل 10 حتی از این نوع فن ها استفاده میکردن و برای اولین بار توی نسل rtx 2xxx بود که سراغ مدل های دو فن اکسیال رفت و توی سری 30 هم که به طراحی دو طرفه دو فنه (که بسیار هم طراحی جالب و کارایی هست که تو سری 40 هم بهبودش بخشید)
و با اینکه استفاده از این نوع کولر رو برای 4090 ممنوع کرد اما باز مدلهایی با فن بلور هستن که البته tdp شون محدود شده (اکثرا روی 300 وات، یعنی 150 وات کمتر از نسخه مرجع انویدیا که باید بگم توی گیم که 4090 عادی 300-350 وات مصرف میکنه افت کارایی زیادی نخواهیم دید اما توی رندرینگ چرا)

این فن ها یک حسن بزرگ دارن و اونم اینه که برخلاف فن های دیگه که گرما رو که هیت سینک میزنن و از فین ها عبور میکنه، هوای داغ از هر طرف وارد کیس میشه (و وظیفه فن های خروجی کیس که غالبا اون تک فن پشت کیس ها هست قرار داره) و باعث افزایش دمای هوای توی کیس و به طبعش باقی قطعات میشه،
این نوع مستقیم گرما رو به بیرون کیس میفرسته (چون جوری دیزاین شده که کل کارت دور تا دورش بسته هست، فقط یک فن توی اول کارت هست که هوا رو با فشار زیاد میکشه تو و از قیمت های داغ و هیت سینک عبورش میده و با فشار زیاد از تنها خروجی که پشت کارت تعبیه شده مستقیم به بیرون کیس هدایت میکنه (که معمولا هم دو اسلاته هستن برای همین اکثرا یک اسلات رو خروجی های تصویر و دومی رو فضایی که هوا ازش بیرون بره قرار دادن)

از معایبشون میشه به قدرت کولینگ کمتر اشاره کرد که چیز واضخی هست، وقتی فقط یک فن باشه نمیشه ازش انتظار سه تا فن رو داشت، تازه از نظر سایزی هم این فن ها کوچیکتر هستن، توی کارتای دیگه تقریبا کوچیکترین مدل ها فن های 8 سانت دارن، بقیه 9 سانت (یا دو تا 9 گوشه ها و یک 8 وسط)، حتی سه تا 10 سانت ، 11 سانت (دو تا 11 گوشه و یک 9 وسط) که میدونید سایز فن مهم هست و میتونه توی دور کمتر و نویر کمتر هوایی رو که فن کوچیکتر با دور بالاتر و نویز بیشتر جا به جا میکنه رو انجام بده
و فن های گرافیک های بلور همه سایزشون کوچیک هست

و کلا یکی از فلسفه های طراحیشون مخصوصا امروزه اینه که سایز کل کارت هم کوچیک باشه و مخصوصا دو اسلاته بمونه و بیشتر نشه.
چون اکثرا توی ورک استیشن ها و یا سرور ها استفاده میشه که قراره توی هر سیستم یا رک چن تا کارت به کار گرفته بشه و این سایز و دو اسلاته بودن اهمیت زیادی داره.
حتی کارتای کوادرو رو هم ببینید به همین شکل هست، یا بعضا کارتای تسلا حتی فن هم ندارن اما باز با همین دیزاینن (حتی ممکنه tdpشون 250 وات باشه که مشخصا بدون فن حتی با بهترین هیت سینک ها هم نمیشه خنکشون کرد
اما چون توی رک هایی قرار میگیرن که سایز باید کوچیک باشه و هم دقیقا سمت ورودی گرافیک ها فن های قدرتمندی قرار داره که هوای خنک رو وارد میکنه ، جوری طراحیش شدن که وظیفه فن گرافیک رو هم به عهده میگیره)

همچنین دمای محیط که خیلی خیلی زیاد توی دمای قطعات موثر هست (که متاسفانه دیدم خیلی از دوستان بهش دقت نمیکنن و هر سال که تابستون میشه خیلیا رو میبینم که فک میکنن سیستمشون دچار مشکل شده و فک میکنن کولر پردازنده یا گرافیکشون در حال خراب شدن هست چون دما بالا رفته، درحالیکه این دمای محیط هست که چون خیلی زیاد شده باعث میشه دمای قطعات هم بالا بره حتی اگر کیس بهترین ایر فلو رو هم داشته باشه، وقتی دمای محیط از 20 به 35 مثلا میره کیس اگر 20 تا فنم داشته باشه کاری از دستش برنمیاد.)

اما توی محیط های سروری و جاهایی که سراغ کارتای این مدلی میرن دما بسیار پایین هست به قدری که بدون لباس مناسب بیشتر از مدت خیلی کوتاه نمیشه تو اتاق سرور اینا موند، برای همین یک فن بلور هم که تازه گرما رو هم به بیرون بده، فقط دو اسلات بگیره، طول و عرض و ارتفاعش هم کم باشه که بشه چندین کارت رو روی هر سیستم بست خیلی به درد میخوره.

یکی از معایبشون صدای زیادشون هست چون میتونن توی دورهای بالا بچرخن (مثلا اگر فن های گرافیک های عادی سرعت ماکسیممی بین 2000 تا 2500 دارن اکثرا این کارت ها حتی بعضا تا نزدیک 4000 دور هم میرسن که نویز زیادی تولید میکنه)
که اونم وقتی دورشون رو بالا میبرن که توی محیط گرم و سیستم های معمولی به کار بسته بشن، مثلا اگر یک کاربری کارت 3090 توربو بخره برای گیم قطعا از دمای بالا و صدای زیادش شکایت میکنه همیشه.
برای همین برای کاربری های خونگی توی کارتای جدید اصلا پیشنهاد نمیشه.

اما اینکه گفتید خطرناک متوجه نشدم، چرا باید خطرناک باشن؟

در ضمن شرکت ایسر توی کارتای اینتل 770 آرک (که اتفاقا با اینکه سری اول کارتای تولید انبوه اینتل هستن خیلی خوب ظاهر شدن اگر قیمت رو هم در نظر بگیریم متاسفانه تو ایران نیومدن و به سختی بعضی مدل های اونم پیدا میشه اونم نه با قیمتی که باید باشه، وگرنه مخصوصا کارت 770 16 گیگ با قیمتی که داره و کارایی که میده ارزش خرید خیلی زیادی داره.
کارت 380ش هم برای کسایی که استریم میکنن عالیه چون دیگه نیاز نیست سیستم دومی داشته باشن، این کارت با پشتیبانی از انکودر/ دیکودر av1 که هم از لحاظ حجمی و هم کیفیتی حتی از nvec انویدیا هم بهتره و قیمت خیلی پایین و مصرف برق بسیار پایین میتونه توی همون سیستم گیمینگ اصلی نصب شه و بار استریم رو به دوش بکشه تا دیگه کارت گرافیک اصلی نخواد برای استریم هم قدرتش رو کنار بذاره
یا سیستم دومی براش در نظر گرفته بشه.
از نظر کارایی هم اینتل توی ری تریسینگ بهتر از ای ام دی و نزدیک به انویدیا هستن کارتاش (توی اون رده منظور هست) و تو بهینه سازی درایور هم عالی عمل کرده در حدی که کارتای که کسی پارسال خریده بوده الان بعضی جاها حتی تا نزدیک دو برابر کارایی بهتری میده بعد بهینه سازی های درایوراش که هم چنان هم ادامه داره
عیبش عدم پشتیبانی نیتیو از دایرکت اکس های قدیمی یعنی 9 و 10 ایناست، یعنی همه رو میاره تو 12 اجرا میکنه که باعث کاهش کارایی و بعضا عدم اجرا حتی یا کرش میشه هر چند این رو هم بهینه کرده
بیشتر کاربران مخصوصا گیرشون توی اجرای دایرکت اکس 11 با اف پی اس خوب بود که با هر درایور بهینه تر میشه.
اما بیشتر به درد کسایی میخوره که کلا سمت گیمای قدیمی اصلا نمیخوان برن
پشتیبانی سیستم از resizable bar هم ضروریه، چون برخلاف انویدیا و ای ام دی که تاثیرش 15-20 درصد هست بین آن و آف، روی اینتل خیلی بیشتره، حتی میتونه قدرت کارت رو نصف کنه اگه نباشه،
پس یعنی کسایی که سیستم های نسل 10 و جدید تر دارن که این گزینه توشون هست سمتش برن (توی نسل 8 و 9 بعضی شرکتا فعالش کردن، مثلا ام اس آی دیدم فعال کرده اما گیگا نه)

در آخر پس با مدل های تک فن اکسیال اشتباه گرفته نشه مثل سری فونیکس ایسوس یا آئرو ام اس آی