این هم بد نیست نگاهی کنین :
پاسخ روشنگرانه دکتر محمد قلی مجد درباره شبهات قحطی بزرگ
بخشی از جواب دکتر مجد که به شبهه ای که دکتر مجید تفرشی درباره جمعیت اون زمان ایران گفته بود :
در گزارش سال 1925 والاس اسمیت موری، شارژدافر آمریکا در تهران، گفته میشود که یک سوّم جمعیت ایران طی قحطی سالهای 1917-1918 مردهاند. موری جمعیت ایران را پس از قحطی ده میلیون نفر ذکر میکند و تصریح میکند که پنج میلیون نفر به علت قحطی از میان رفتهاند. در کتابم نشان دادهام که قحطی تا سال 1919 ادامه داشت و بنابراین میزان مرگ و میر بیش از آن چیزی است که موری گزارش کرده است. آمارهای جمعیت ایران را نیز از اسناد آمریکایی سالهای 1900 به بعد استخراج کردهام. در ژانویه 1900 وزارت امور خارجه از هیئت نمایندگی آمریکا در تهران میخواهد که جمعیت ایران را به واشنگتن گزارش کند. وزیر مختار آمریکا پاسخ میدهد که در ایران آمار رسمی وجود ندارد ولی اروپائیان مقیم ایران و کسانی که نظرشان معتبر است جمعیت ایران را 12 میلیون نفر میدانند. سفارت آمریکا در سال 1910 جمعیت ایران را 13 تا 15 میلیون نفر گزارش میکند. مورگان شوستر نیز همین رقم را ارائه میدهد. وزیر مختار آمریکا تأکید میکند که ایرانیان تحصیلکرده و مطلع جمعیت ایران را در سال 1910 حدود هفده میلیون نفر میدانند. در همین گزارش، با استناد به میزان مصرف روزانه نان، جمعیت تهران 400 هزار نفر ذکر شده است. در سال 1917، بر اساس تعداد آراء انتخابات مجلس چهارم، جمعیت تهران بیش از 500 هزار نفر اعلام شده.
با توجه به ارقام موجود در گزارشهای هیئت نمایندگی آمریکا در ایران، اگر جمعیت سال 1910 ایران را پانزده میلیون نفر بدانیم، بطور طبیعی در سال 1920 این جمعیت باید به 18 تا 20 میلیون نفر میرسید. ولی هم منابع آمریکایی و هم منابع انگلیسی جمعیت ایران را در سال 1920 ده میلیون نفر گزارش میکنند. به عبارت دیگر، 8 تا 10 میلیون نفر به دلیل قحطی، و ملزومات آن بویژه بیماریهای مسری، از میان رفتهاند. جمعیت تهران نیز به 200 هزار نفر رسیده یعنی 60 در صد کاهش یافته است. بنابراین، اگر دکتر تفرشی ایرادی به آمار فوق دارند باید ابتدا به بررسی اسناد آمریکایی و انگلیسی مربوط به جمعیت ایران در سالهای فوق بپردازند و سپس آن را نقد کنند. مطلع نیستم که آیا ایشان درباره قحطی دوران جنگ اوّل جهانی در ایران بر اساس اسناد آمریکایی یا انگلیسی کار تحقیقی انجام دادهاند یا خیر. ولی بنظر میرسد ایشان تنها پیشداوری خود را بیان کردهاند و به آمار و ارقام و گزارشهای موجود در کتاب من بیتوجه بودهاند و احتمالاً شاید کتاب را نخواندهاند
Bookmarks