مسابقات بزرگ اتومبيلراني موسوم به رالي ليسبون داكار براي نخستين بار پس از ‪ ۳۰‬سال لغو شد تا جهان را در انتظار تحولات تازه‌اي قرار دهد. اين مسابقات كه برگزاري همه ساله آن يك پديده بزرگ ورزشي، رسانه‌اي و اقتصادي تلقي مي‌شود از سال ‪ ۱۹۷۸‬پايه‌گذاري و دور اول آن يكسال بعد، از شهر پاريس آغاز شد.
سي امين دوره رالي ليسبون - داكار قرار بود، امروز ‪ ۵‬ژانويه از شهر ليسبون پايتخت پرتغال آغاز شود و طبق روال هر ساله در ‪ ۱۵‬مرحله با عبور از خاك اسپانيا، مغرب، صحراي باختري و موريتاني سرانجام وارد سنگال شده و روز ‪ ۲۰‬ژانويه در داكار به پايان برسد.
برگزاركنندگان، اين مسابقه را به دليل آن چه كه تهديدات جدي تروريستي خواندند، پس از ‪ ۲۹‬دوره لغو كردند.
رالي ‪ ۲۰۰۸‬قرار بود با شركت ‪ ۵۷۰‬گروه در سه بخش موتورسيكلت، خودرو و كاميون برگزار شود.
برگزاركنندگان رالي ، قتل چهار گردشگر فرانسوي روز ‪ ۲۴‬دسامبر گذشته در موريتاني كه به شاخه مغرب عربي القاعده نسبت داده شد و تهديدات مستقيم اين گروه به حمله به مسابقات رالي را علت لغو اين مسابقات اعلام كردند.
آنان هدف از لغو اين رقابت‌ها را جلوگيري از بروز هرگونه حوادث احتمالي تروريستي در طول مسير برگزاري مسابقه ذكر كردند، بويژه آن كه ‪ ۶۰‬درصد اين مسابقات شامل هشت مرحله از ‪ ۱۵‬مرحله در خاك موريتاني بود.
مسوولان برگزاري اين رقابت ها، مشورت‌هاي مكرر با وزارت خارجه فرانسه بويژه "برنار كوشنر" وزير خارجه را در اين امر بسيار موثر دانستند و گفتند كه دولت فرانسه بتازگي از شهروندان خود خواست از سفر به موريتاني بدليل مسايل امنيتي خودداري كنند.
گزارش ايرنا از منابع خبري منطقه شمال آفريقا حاكي است لغو رالي ليسبون داكار، موجي از نارضايتي در ميان مردم منطقه بويژه فعالان اقتصادي مرتبط با مسايل توريستي، اقامتي و بازرگاني ايجاد كرده است.
مردم منطقه بويژه كشورهاي مغرب، موريتاني و سنگال از اين كه امسال شاهد اين رويداد مهم ورزشي، رسانه‌اي و اقتصادي نخواهند بود و همچنين از خسارت ناشي از لغو اين مسابقات بر اقتصاد محلي گله دارند.
مقامات محلي و دولت موريتاني نيز با اعلام اين كه تهديدات تروريستي همه جا وجود دارد، از لغو اين مسابقات انتقاد كردند و اظهار داشتند كه به‌لحاظ امنيتي و لجستيك براي برگزاري رقابت‌ها آمادگي كامل دارند.
درهمين حال و به اعتقاد ناظران مسايل منطقه، لغو اين‌مسابقات يك موفقيت بزرگ براي گروههاي مسلح فعال بويژه "القاعده در مغرب اسلامي" بحساب مي‌آيد كه طي ماههاي گذشته اقدامات و تهديدات امنيتي خود را در منطقه افزايش داده‌اند.
منابع امنيتي فرانسه معتقدند: القاعده در مغرب اسلامي ‪ ۵۰۰‬فرد مسلح را سازماندهي كرده است كه ‪ ۴۰۰‬تن در الجزاير و ‪ ۱۰۰‬تن ديگر در منطقه صحرا بين الجزاير ، موريتاني و مالي مستقر هستند.
با گسترش تهديدات القاعده در كشورهاي شمال آفريقا كه بيشتر بر حملات تروريستي با خودروهاي بمب‌گذاري شده در الجزاير متمركز بوده‌است، اكنون اين سوال مطرح مي‌شود كه افق تحولات امنيتي در منطقه چيست و آيا لغو رالي ليسبون داكار را بايد نقطه عطفي در اين زمينه دانست؟
برخي ناظران مسايل سياسي و امنيتي شمال آفريقا موضوع تهديدات امنيتي رو به گسترش منطقه را كه اين بار "دليل" يا "بهانه" تعطيلي رالي ليسبون داكار بوده را مورد توجه ويژه قرار مي‌دهند و اين سوال را مطرح مي‌كنند كه آيا رالي داكار سرانجام به "آفريكوم" ختم خواهد شد؟
آفريكوم طرح استقرار پايگاه نظامي آمريكا در منطقه آفريقا و بطور مشخص صحراي آفريقا است كه مقامات واشنگتن مدتها است به ارزيابي آن مشغول بوده و برپايي آن را براي مبارزه با گروههاي تروريستي در منطقه ضروري مي‌دانند.
رايزني و تلاش‌هاي واشنگتن براي اجراي اين طرح و كسب موافقت كشورهاي منطقه صحراي آفريقا بويژه الجزاير درحالي طي ماههاي شدت يافته كه حملات تروريستي در اين منطقه و بويژه الجزاير نيز شاهد يك روند رو به جلو و نگران‌كننده بوده‌است.
ناظران مسايل راهبردي افريقا اكنون اين سوال را مطرح مي‌كنند كه آيا مي‌توان بين رالي داكار و آفريكوم ارتباط منطقي برقرار كرد؟
آيا مي‌توان تصور كرد كه پاريس با توجه به نقش و نفوذ تاريخي كه در منطقه دارد به يك همكاري و يا همراهي با سياست‌هاي درازمدت واشنگتن براي تضمين تداوم حضور قوي و تسلط بر منافع انرژي و راهبردي منطقه روي آورده باشد؟
به نظر مي‌رسد كه پيش از پاسخ به اين سوالات بايد پرسيد آيا لغو رالي ليسبون داكار در حد يك حادثه ساده ورزشي يا اقتصادي يا سياسي باقي خواهد ماند يا نشانه‌ي ديگري براي آغاز يك تحول راهبردي امنيتي سياسي در منطقه شمال آفريقا محسوب مي‌شود؟
آيا لغو رالي ليسبون داكار به دلايل امنيتي، به هر چه امنيتي‌تر شدن منطقه شمال و شمال غربي آفريقا و درنتيجه موجب تمركز قدرت‌هاي بزرگ بويژه آمريكا و فرانسه بعنوان ابرقدرت سنتي منطقه منجر نخواهد شد؟
صرف نظر از همه اين پرسش‌ها، آيا اين فرصت جديدي براي واشنگتن براي پيشبرد طرح‌هاي خود از جمله توجيه طرح آفريكوم و اقناع دولت‌ها و مردم منطقه خواهد بود؟

الجزيره، خبرگزاري جمهوري اسلامي