آشنايي با مسابقات سري A ايتاليا

[G E N E R A L ™]

آشنايي با مسابقات سري A ايتاليا


فوتبال- همشهري آنلاين - مريم دري‌منش:
سري A بالاترين سطح بازي فوتبال حرفه‌اي در ايتالياست كه بر طبق ارزش‌گذاري پنج ساله يوفا، پس از لاليگاي اسپانيا و ليگ برتر انگليس،سومين ليگ معتبر و مهم اروپايي به شمار مي‌رود.
سري A با نام رسمي [Lega Nazionale Professionisti. Serie A TIM]، زير مجموعه فدراسيون فوتبال ايتاليا (F.I.G.C) است، با اين وجود به شكل ساده "ليگا كالچو " ناميده مي‌شود.
تاكنون 18 مرتبه بازيكنان شاغل در سري A به عنوان فوتباليست سال اروپا انتخاب شده‌اند كه از اين لحاظ اين ليگ ركورددار است و در اين بين باشگاه‌هاي يوونتوس تورين (هشت بار) و ميلان (هفت بار) بيشترين سهم را دارند كه البته در بين اين بازيكنان، تنها نام چهار بازيكن ايتاليايي به چشم مي‌خورد.
سري A هفت بار نيز به طور رسمي برترين فوتباليست سال دنيا را معرفي كرده و پيش از آن نيز نه مرتبه يك بازيكن از سري A به طور غير رسمي اين عنوان را از آن خود كرده است.
از فصل 05-2004 ليگ متشكل از 20 تيم شده است ( قبلا 18 تيم). سه تيم آخر جدول كه در طول فصل كم‌ترين امتيازات را كسب كرده‌اند به ليگ دسته دوم (سري B) سقوط مي‌كنند و به همين صورت سه تيم اول سري B به سري A صعود مي‌كنند.
در حالت تساوي امتياز بين دو يا چند تيم، بازي مستقيم تيم‌ها ملاك قرار مي‌گيرد. تا فصل 2005-06 در پايان فصل، در مواقع يكساني امتيازها، يك بازي بين دو تيم برگزار مي‌شد. آخرين بار در پايان فصل 05-2004 تيم‌هاي پارما و بولونيا يك بازي براي فرار از سقوط به دسته پايين‌تر انجام دادند.
شروع فصل، مسابقات سوپرجام ايتالياست كه در پايان ماه آگوست برگزار مي‌شود. به دليل اهداف تبليغاتي، گاهي اين بازي‌ها در خارج از كشور انجام مي‌گيرد. مسابقات قهرماني ليگ به طور معمول در آغاز ماه سپتامبر شروع، و در پايان ماه مه خاتمه مي‌يابد. پس از دور رفت كه در ماه دسامبر تمام مي‌شود و بعد از تعطيلات كوتاه‌مدت زمستاني، دور برگشت در روز 6 ژانويه آغاز مي‌شود.
هر تيم در طول فصل دو بار با هر تيم ديگر رو به رو مي‌شود، يك بار در ورزشگاه خانگي و يك بار در زمين حريف. هرهفته دو بازي در روز شنبه و بقيه بازي‌ها بعد از ظهر يكشنبه و مهم‌ترين بازي هرهفته نيز يكشنبه شب انجام مي‌شود. در برخي مواقع، بازي‌‌ها در روزهاي سه‌شنبه و چهارشنبه نيز انجام مي‌گيرد.
قهرمان تيمي است كه در پايان 38 بازي بيشترين امتياز را به دست آورده باشد. به دليل قرار داشتن سري A ايتاليا در بين پنج ليگ برتر اروپا در ارزش‌گذاري يوفا، سه تيم اول ليگ به طور مستقيم وارد ليگ قهرمانان باشگاه‌هاي اروپا مي‌شوند، تيم چهارم وارد مرحله سوم مقدماتي مي‌شود و تيم‌هاي پنجم، ششم و نيز قهرمان جام حذفي ايتاليا به جام يوفا راه پيدا مي‌كنند.
عنوان قهرماني
عنوان قهرماني سري A اغب در زبان عاميانه " اسكودتو " به معناي سپر كوچك ناميده مي‌شود كه به رنگ پرچم ايتاليا بوده و تيم قهرمان مي‌تواند آن را در طول فصل بر روي پيراهنش داشته باشد.
به زبان رسمي، به عنوان قهرماني ايتاليا " Albo d'oro مي‌گفتند كه در پايان فصل به تيم قهرمان اعطا مي‌شد و در سال 1960 جام طلايي قهرماني كه توسط اتوره كال‌وتي طراحي شده بود، جايگزين آن شد.
به ازاي هر ده قهرماني، يك باشگاه مجاز است يك ستاره بر روي آرم باشگاه در روي پيراهنش قرار دهد. باشگاه يوونتوس تورين با كسب 27 عنوان قهرماني و داشتن دو ستاره، موفق‌ترين باشگاه فوتبال ايتالياست و پس از آن باشگاه‌هاي ميلان با 17 و اينتر ميلان با 16 قهرماني، هر كدام داراي يك ستاره هستند.

برای مشاهده این لینک/عکس می بایست عضو شوید ! برای عضویت اینجا کلیک کنید

[G E N E R A L ™]

تاريخچه
بين شروع مسابقات قهرماني در سال 1898 تا بعد از فصل 1928، قهرمان ايتاليا پس از يك دوره مسابقه بين برندگان ليگ‌هاي منطقه‌اي مشخص مي‌شد. (مثل سيستم فوتبال آلمان تا قبل از سال 1962) رقابت‌هاي اوليه در ايتاليا هيچ شباهتي به ليگ‌هاي فعلي نداشت. اين مسابقات، تورنمنت‌هاي كوچكي بودند كه در بعد از ظهرهاي آفتابي انجام مي‌شدند. اولين دوره اين بازي‌ها در 8 ماه مه سال 1898 در تورين برگزار شد. در آن دوره چهار تيم شركت داشتند: جنوا، قهرمان بعدي آن، و سه تيم توريني اينتر نازيوناله تورينو، تورينه‌زه و جاناستيكا تورينو.
به دليل وقوع جنگ جهاني اول، اين رقابت‌ها بين سال‌هاي 1916 تا 1919 برگزار نشد، اما بلافاصله بعد از آن دوباره اين مسابقات با همان شيوه قبلي به راه افتاد. در هرج و مرج و بي‌نظمي دوران پس از جنگ، دو فدراسيون فوتبال مدعي مسابقات قهرماني ايتاليا بودند.
در كنار FIGC، در سال 1919 [‍‍Confederazione Calcistica Italiana]، نيز تاسيس شد كه آن هم مسابقات قهرماني را برگزار مي‌كرد. چيزي كه در واقع باعث شد تا دو تيم به نام‌هاي "پرو ورچلي" و "نووزه" رسما در يك سال عنوان قهرماني را به دست آورند. اما اين كنفدراسيون (CCI) در سال 1922 دوباره در FIGC ادغام شد.
بعد از جنگ، علاقه به فوتبال افزايش چشمگيري پيدا كرد و كم كم فوتبال حرفه‌اي شكل گرفت. اولين بازيكني كه نامش به عنوان بازيكن حرفه‌اي ثبت شد، ويرجينو روزتا بود كه در سال 1923 از پرو ورچليب به يوونتوس تورين پيوست. ادواردو آنيه‌لي، سرمايه‌اي وارد باشگاه توريني كرد كه از طريق آن، باشگاه توانست روزتا را با مبلغ 50000 لير كه در آن زمان ركورد محسوب مي‌شد به تورين انتقال دهد.
حرفه‌اي شدن فوتبال براي جنوا، قهرمان آن زمان، و پرو ورچلي پايان موفقيت بود. از سال 1924 نه جنوا و نه پرو ورچلي نتوانستند در سطح حرفه‌اي عنواني ملي كسب كنند. در سال 1927،‌دومين باشگاه توريني، اف.ث.تورين، كه عنوان قهرماني را نيز يدك مي‌كشيد، به دليل تضادهاي قانوني دوباره عنوانش سلب شد.

برای مشاهده این لینک/عکس می بایست عضو شوید ! برای عضویت اینجا کلیک کنید

سال 1929 شيوه برگزاري مسابقات تغيير كرد. از آن زمان ديگر مسابقات در بين برندگان ليگ‌هاي منطقه‌اي برگزار نشد، بلكه در بين تمام تيم‌هاي شركت‌كننده‌ انجام گرفت و مدت زمان مسابقات نيز طولاني‌تر شد و براي اولين بار تا سال بعدش هم ادامه يافت. علاوه بر آن موسوليني، ديكتاتور آن زمان ايتاليا كه يك هوادار معروف فوتبال بود، دو تيم ميلاني اينتر ميلان و ميلانزه را مجبور به ادغام،‌ تحت نام آمبروزيانا اينتر كرد. اما بلافاصله پس از سقوط وي در سال 1943 دوباره دو تيم از هم جدا شدند.
بين سال‌هاي 1944 تا 1946 بازهم به علت جنگ جهاني دوم،‌مسابقات انجام نشد. از آنجايي كه در اين زمان،‌قهرماني رسمي وجود ندارد، در سال 1944 يك سري مسابقات غيررسمي برگزار شد كه در آن، تيم اسپريا (كه با حضور ماموران محلي داوطلب آتش‌نشاني تقويت شده بود) به قهرماني رسيد.
رقابت‌هاي سري A تحت اين نام، اولين بار در سال 1946 به طور منظم آغاز شد و اين تقريبا هم‌زمان بود با تاسيس "ليگا كالچو" در 14 مه 1946. در ابتدا فقط يك ليگ حرفه‌اي كاملا ايتاليايي تشكيل شد كه در آن در سال 48-1947،‌ 21 تيم شركت داشتند (تا امروز،‌بيشترين تعداد باشگاه). تغيير شكلي كه پس از آن اتفاق افتاد،‌ سري A و سري B را،‌ هركدام با 18 تيم به وجود آورد. از همان زمان هم سري A اين نام را به خود گرفت.
پس از جنگ، آ.ث.تورين قهرمان ايتاليا شد. تيمي كه تورينوي بزرگ ناميده مي‌شد و تا امروز هم يكي از بهترين باشگاه‌هاي اين كشور است كه تا به حال در سري A بازي كرده است. چند سال بعد در 4 مه 1949، تمام اعضاي تيم ( به استثناي يك نفر) در سانحه سقوط هواپيما در تورين كشته شدند. از آن زمان به بعد، به غير از چند مورد استثناء، چند باشگاه بزرگ وقايع فوتبال ايتاليا را رقم زدند.
يوونتوس، اينتر و ميلان از زمان جنگ دوم جهاني 55 بار عنوان قهرماني را به دست آوردند. از سال 58-1957 داوران غير ايتاليايي حق قضاوت در ليگ فوتبال ايتاليا را پيدا كردند و پس از آن در آن سال، اولين پخش زنده تلويزيوني يك مسابقه فوتبال انجام شد. آن زمان بازي‌ها در روز شنبه برگزار مي‌شد.
از ديد امروزي،‌ انتقاد رئيس كميته ملي المپيك آن زمان، اونستي،‌ به ليگ فوتبال اين كشور در 3 آگوست 1958 بسيار جالب است. وي آن موقع فدراسيون فوتبال را به شدت سرزنش مي‌كرد كه پول‌هاي زيادي را به فوتبال تزريق مي‌كند ‌و همان زمان بود كه اصطلاح "احمق‌هاي پولدار" رواج پيدا كرد.
ليگ فوتبال، تحت رياست آلدو استاكي، ‌از آگوست سال 1956 تغييرات اساسي پيدا كرد. از فصل 68-1967، سري A از 18 به 16 تيم كاهش يافت (تا سال 1987 كه دوباره 18 تيمي شد ). اما اقدام دوم بسيار جدي‌تر و شديدتر بود. پس از شكست مفتضحانه قهرمان دو دوره جام جهاني در مقابل كره شمالي در جام جهاني 1966، براي تقويت تيم ملي ايتاليا و تجديد موفقيت‌هاي دهه 30 اين تيم، بين سال‌هاي 1966 و 1980 هيچ بازيكن خارجي حق بازي در ليگ ايتاليا را پيدا نكرد. تيم ملي اين كشور در سال 1982 ‌قهرمان جهان شد. اما چندباشگاه اين روند را تحمل نكردند. بنابراين با دادن تابعيت ايتاليايي به بازيكنان خارجي، ‌آنها را به خدمت گرفتند.
سال 1973 فدراسيون فوتبال پول بيشتري از كميته ملي المپيك تقاضا كرد. 500-600 ميليارد ليري كه فدراسيون از پول‌هاي توتو كالچو (شرطبندي روي مسابقات) به دست آورد، نتوانست 50 ميليارد كسري بودجه باشگاه‌ها را جبران كند.
راه حلي هم پيش رو نبود و اين چنين بود كه هشت سال بعد، رسوايي شرطبندي، تنها يكي از پيامدهاي بدهكاري باشگاه‌ها و ليگ شد و بازهم قانوني براي بازيكنان خارجي وجود نداشت. از ماه مه سال 1980 اما،‌آنها دوباره اجازه حضور در ليگ را پيدا كردند. رسوايي قابل ذكر، ماجرايي بود كه در سال‌هاي 81-1980 روي داد، و طي آن دو باشگاه ميلان و لاتزيو رم به دليل انجام شرط‌ بندي‌هاي غيرقانوني مجبور به سقوط به دسته پايين تر شدند.
اما ميلان دوباره سال بعد به سري A صعود كرد. البته در اين سال‌ها قدرت سه تيم برتر شكسته شد و تيم‌هاي ديگري هم توانستند به قهرماني ليگ برسند. بدين شكل كه در سال 1983 آ.اس.رم پس از 40 سال دوباره قهرمان شد و در سال 1985 باشگاه هلاس ورونا براي اولين بار به قهرماني رسيد. بعد از آن در اواسط دهه 80 باشگاه ناپل به لطف حضور ديگو مارادونا، اسطوره فوتبال آرژانتين، موفق شد به برتري تيم‌هاي شمالي ايتاليا پايان دهد.
از آنجايي كه وضعيت مالي باشگاه‌ها كمي بهتر شده بود،‌ از فصل 82-1981 تغييرات عمده‌اي از لحاظ مالي در ليگ پديد آمد.
از آن زمان ورود اسپانسرها آزاد شد و حق پخش تلويزيوني افزايش چشمگيري پيدا كرد. تا آن موقع،‌ حق پخش بازي‌ها در انحصار شبكه تلويزيوني دولتي RAI بود. همچنين وقتي برلوسكوني پيشنهاد سرمايه‌گذاري در تمام ليگ را مطرح كرد،‌ حق پخش بازهم در اختيار اين شبكه بود، حتي وقتي كه قرارداد به 5.8 ميليارد لير (2.9 ميليون يورو) افزايش پيدا كرد.
اما وضعيت چندان بهبودي نيافت، بدهي باشگاه‌ها در اواسط دهه 80 بالغ بر 200 ميليارد لير مي‌شد. سال 1990 شبكه RAI مجبور شد براي تمديد قرارداد پخش، 162.5 ميليون يورو بپردازد و اين تا امروز، آخرين باري بود كه مسابقات فوتبال ايتاليا به صورت رايگان در تلويزيون دولتي مشاهده شد.
با آمدن تلويزيون‌هاي خصوصي به ميدان‌،دوباره صندوق باشگاه‌ها به راحتي پر شد؛ تنها در سال 1995 از طريق قانون بوسمن، دوباره باشگاه‌هاا دچار مشكل شدند و تا امروز هم اين وضعيت بهبود نيافته است. در سال 2005، ‌پارلمان ايتاليا قانوني را تصويب كرد كه به موجب آن، باشگاه‌ها ضرر ناشي از كاهش ارزش نقل وانتقالات بازيكنان در طي سال‌ها، از مالياتشان كسر شد.
فصل 07-2006 هم با رسوايي همراه بود. تك تك باشگاه‌ها با اعمال خشونت آميز هواداران مقابله مي‌كردند. اوج اين خشونت‌ها بازي ميان كاتانيا كالچو و پالرمو بود كه طي آن صد نفر زخمي شدند و يك پليس نيز با اصابت يك كاسه روشويي كه توسط آشوبگران از جا كنده شده بود، ‌كشته شد. در واكنش به اين اتفاقات، فدراسيون فوتبال ايتاليا نه تنها بازي‌هاي هفته بعد سري A، بلكه بازي‌هاي تمام ليگ‌هاي اين كشور را لغو كرد. همچنين ديدار دوستانه تيم ملي اين كشور مقابل روماني در 7 فوريه سال 2007 منتفي شد.

[G E N E R A L ™]

باشگاه‌ها
از ديرباز در سري A ايتاليا نشانه‌هاي اختلاف قدرت شمال و جنوب ديده مي‌شد. شمال ايتاليا كه از لحاظ اقتصادي قدرتمندتر بود، در فوتبال هم به وضوح بر جنوب برتري داشت و موفقيت‌هاي تيم‌هاي شمالي گواه اين ادعاست. به غير از چند مورد استثناء ( 1956 و 1969 فيورنتينا، 1970 كالياري، 1987 و 1990 ناپل، 1974 و 2000 لاتزيو رم، 1983 و 2001 آ.اس.رم )، از سال 1945 همه جام‌هاي قهرماني به شمال رفته است، و بيش از همه در شهرهاي صنعتي تورين و ميلان ( آ.ث و اينتر ).
تا ده سال پيش تنها سه باشگاه جنوبي در ليگ دسته اول حضور داشتند كه امروز تعدادشان به پنج تيم رسيده است. تا زمان سقوط اجباري ناپل به دسته دو، اين تيم، نماينده شهرهاي جنوبي در نبرد با شهرهاي صنعتي شمال بود.
در فصل 07-2006 پالرمو هم وارد اين ليگ شد. در فصل پس از آن، ناپل دوباره به سري A بازگشت و رده هشتم جدول را به خود اختصاص داد. در اين بين، دربي‌هاي سنتي فقط در شهرهاي ميلان و رم ديده مي‌شود كه اوج رقابت در ديدار تيم‌هاي آ.ث.ميلان و اينتر ميلان، و نيز آ.اس.رم و لاتزيو رم به چشم مي خورد. البته دربي‌هاي ديگري هم مثل دربي شهر تورين بين يوونتوس تورين و آ.ث.تورين وجود دارد كه كمتر انعكاس رسانه‌اي پيدا مي‌كنند.
بقيه تيم‌هاي ليگ تقريبا به طور يكسان در مناطق مختلف ايتاليا پراكنده‌اند. بعضي از مناطق همف به خصوص در جنوب، از ده‌ها سال قبل نماينده‌اي در سري A ندارند، از جمله منطقه باسيليكاتا، موليسه و آبروزن. استان‌هاي خودمختار ترنتينو-تيرول جنوبي و آستاتال،‌هرگز در ليگ دسته اول نماينده‌اي نداشته‌اند.
فهرست اسامي روساي فدراسيون فوتبال ايتاليا از ابتدا تاكنون:
پي‌يرو پدروني، 1946 – 1950
گراف ساوه ريو جولين، 1951 – 1957
جورجو پرلاسكا، 1958 – 1964
آلدو استاكي، 1965 – 1973
فرانو كارارو، 1973 – 1979
رنزو ريگتي، 1980 – 1981
آنتونيو ماتارزه، 1982 – 1987
لوچانو نيزولا، 1988 – 1996
فرانكو كارارو، 1997 – 2001
آدريانو گالياني، 9 جولاي 2002 – 22 ژوئن 2006
آنتونيو ماتارزه، از 22 ژوئن 2006