كم‌خوابي فعاليت مغز براي بخاطر سپردن را مختل مي‌كند
تهران، خبرگزاري جمهوري اسلامي ‪۸۵/۱۱/۲۳‬

علمي. خارجي. خواب. حافظه
محققان مي‌گويند شايد كليد اين راز را يافته باشند كه چرا كودكاني كه بسيار دير به رختخواب مي‌روند، در بيشتر موارد در مدرسه عملكرد ضعيفي دارند.

آنها مي‌گويند ظاهرا كم خوابي عملكرد هيپوكامپوس، آن بخش از مغز كه قرار گرفتن خاطرات و اطلاعات جديد در مغز را فرمول بندي مي‌كند، مختل مي‌سازد.

خبرگزاري فرانسه روز يكشنبه به نقل از مجله علوم اعصاب "نيچر" نوشت پژوهشگران دانشكده پزشكي هاروارد ‪۲۸‬داوطلب را به كار گرفتند و برخي از آنها را دو روز و يك شب از خواب محروم كردند و به بقيه اجازه دادند به ميزان طبيعي بخوابند و سپس هر دو گروه را آزمايش كردند.

در اين آزمايش در حالي كه اسكنر اف ام‌آرآي مغز داوطلبان را اسكن مي‌كرد، تعداد زيادي اسلايد از مقابل چشمان آنها عبور كرد كه آنان مي‌بايست آنها را بخاطر مي‌سپردند.

اف‌ام‌آرآي ‪،fMRI‬يك تصوير سه بعدي از جريان خون و در نتيجه فعاليت مغز را روي مانيتور نمايش مي‌دهد.

بعد از اين مرحله به داوطلبان اجازه داده شد دو شب كامل بخوابند و سپس دومين آزمايش را انجام دادند كه در آن از آنان خواسته مي‌شد عكسهايي را كه در آزمايش قبلي ديده بودند، از ميان مجموع جديدي از تصاوير كه شامل عكسهاي تازه‌اي بود، پيدا كنند.

گروهي كه از خواب محروم شده بود، در آزمايش اول كمي بدتر از گروهي كه خوب خوابيده بود، عمل كرد اما در آزمايش دوم عملكرد آن به مراتب بهتر از گروه ديگر بود.

اسكنر نشان داد كه در آزمايش اول، در گروهي كه از خواب محروم شده بودند، فعاليت هيپوتالاموس به مراتب كمتر از گروه خوابيده بود. اين مساله روي ديگر بخشهاي مغز كه به هشياري مرتبط هستند يعني ريشه مغز تالاموس اثر بيداركننده اي داشت.

تحقيقات قبلي نيز نشان داده بود كه بعد از يادگرفتن يك نكته، براي محكم شدن جايگاه آن در حافظه، خواب جنبه حياتي دارد اما تاكنون در مورد تاثير بي‌خوابي قبل از تشكيل يك خاطره يا حفظ اطلاعات در مغز مدرك محكمي ارايه نشده بود.

طبق اين گزارش، چنين به نظر مي‌رسد كه خواب قبل از يادگيري، براي آماده كردن مغز جهت شكل‌گيري حافظه در روز بعد، اهميت فوق‌العاده‌اي دارد كه اين امر با توجه به روند فزاينده برهم خوردن ساعت خواب مردم، يافته‌اي نگران‌كننده به شمار مي‌رود.