تولد ۶۰ سالگی اولین کامپیوتر

[Trance]

شصت سال پیش در یک آزمایشگاه در شهر منچستر اولین “کامپیوتر مدرن” ساخته شد. این کامپیوتر که ” ماشین آزمایشگاهی در مقیاس کوچک ” (Small Scale Experimental Machine) یا “بیبی” (Baby) نام داشت اولین ماشینی بود که دارای حافظه برای ذخیره کردن یک برنامه بود.
این کامپیوتر که در ابعادی به اندازه یک اتاق ساخته شده بود این امکان را داشت تا بدون دستکاری در سخت افزار آن دستورات مختلفی را اجرا کند. این دستگاه راه را برای ساختن اولین کامپیوتر شخصی مدرن باز کرد.
این رایانه در ۲۱ ژوئن ۱۹۴۸ در لابراتوارهای دانشگاه منچستر انگلیس پا به عرصه وجود گذاشت. دانشگاه منچستر و انجمن کامپیوتر بریتانیا از آقای توتیل و سه عضو دیگر گروه سازنده این کامپیوتر که اکنون در قید حیات هستند جمعه گذشته طی مراسمی تقدیر کرد.
“بیبی” جانشینی برای ماشین‌هایی نظیر ENIAC ساخته آمریکایی‌ها و “کلوسوس” Colossus ساخته دانشمندان بریتانیایی بود.
ENIAC برای این ساخته شده بود تا مسیر موشک‌های آمریکایی را محاسبه کند و وظیفه “کلوسوس” این بود که پیام‌های مرکز فرماندهی ارتش آلمان را، در طول جنگ جهانی دوم برای بریتانیایی‌ها رمز گشایی کند.
هر دوی این کامپیوترها امکان برنامه‌ریزی برای کارهای دیگر را هم داشتند اما این کار نیازمند ایجاد تغییرات سخت افزاری در شبکه سیم‌کشی این کامپیوترها بود. طراحی و ساخت “بیبی” با هدف رفع این محدودیت انجام شد.
“کریس برتون” از “انجمن حفاظت از کامپیوتر” می گوید “بیبی” بر اساس برداشتی که ما امروز از کامپیوتر داریم، اولین کامپیوتر دنیا بود. این دستگاه یک سخت افزار بود که می‌توانست برنامه‌های مختلفی را که به آن داده می‌شود، اجرا کند.
نکته کلیدی که این امکان را به این کامپیوتر می‌داد، حافظه ای بود که از “لامپ پرتوهای کاتدی” یا CRT ساخته شده بود و می‌توانست یک برنامه را در خود ذخیره کند.
این حافظه به گفته آقای برتون مانند نسخه‌ای آنالوگ از حافظه “دی رم” (DRAM) یا حافظه دیجیتالی بود که در کامپیوترهای امروزی استفاده می‌شود.
در این حافظه آنالوگ از بار الکتریکی برای شناسایی اطلاعات باینری استفاده می‌شد. بار مثبت به معنی عدد یک بود و بار منفی به معنی عدد صفر.
بارهای الکتریکی مختلف به وسیله یک شبکه فلزی که به صفحه لامپ وصل بود خوانده می‌شدند و لامپ دیگری که به طور موازی به حافظه وصل بود، این اطلاعات را به صورت تصویری نمایش می‌داد.
با این ترتیب عدد یک به صورت یک خط و عدد صفر به صورت نقطه نمایش داده می‌شدند. از این طریق کسانی که با این کامپیوتر کار می کردند می‌توانستند تصویری از آنچه که در حافظه ذخیره شده بود را ببینند.
این حافظه به برنامه نویسان ۱۰۲۴ بیت یا ۱۲۸ بایت فضا برای برنامه نویسی می‌داد. در این فضا هم برنامه و هم اطلاعات مورد نیاز برنامه باید ذخیره می گردید. این مقدار در مقایسه با حافظه‌هایی که در کامپیوترهای امروزی به کار می‌روند بسیار ناچیز است. امروزه یک حافظه دیجیتال که یک گیگابایت حجم دارد، هشت میلیارد بیت فضا در اختیار برنامه نویسان قرار می‌دهد.
با این حال حجم کم حافظه در اولین کامپیوتر مدرن جهان نتوانست مانعی برای دانشمندان دانشگاه منچستر باشد و آنها توانستند با در اختیار داشتن همین میزان حافظه، برنامه‌های بسیار پیچیده‌ای بنویسند. آقای برتون می‌گوید حتی با چنین محدودیتی هنوز می‌شود برنامه های جالب و پیچیده نوشت.
به گفته آقای برتون اگرچه این برنامه ها کارایی چندانی نداشتند، اما آن زمان کسی به کارایی این برنامه‌ها توجه نمی کرد بلکه این عملی بودن و اجرا شدن برنامه‌ها بود که مهم بود.
اولین برنامه برای این کامپیوتر توسط “تام کیلبرن” نوشته شد. هدف این برنامه این بود که بزرگترین “مقسوم علیه” یک عدد اول را پیدا کند.
این برنامه به منظور آزمایش نوشته شده بود. آقای توتیل به یاد می‌آورد اجرای برنامه آنقدر طولانی شد که گروه این فرصت را داشت تا تمام مدارها را در حال کار ببیند و مدارهایی را که درست کار نمی‌کردند پیدا کند.
انتخاب عدد اول به دلیل محدودیت‌های نمایشی کامپیوتر بود. بزرگترین “مقسوم علیه” یک عدد اول به جز خود آن عدد، عدد یک است. به این ترتیب اگر برنامه بدرستی اجرا می‌شد باید به عدد یک می‌رسید. پس اگر کامپیوتر پس از انجام محاسبات، یک خط نمایش می داد که نماینده عدد یک بود، برنامه درست اجرا شده بود و کامپیوتر درست کار می‌کرد.
گروه در نهایت مهارت بیشتری پیدا کرد و به حجم حافظه کامپیوتر اضافه کرد. بعد از “بیبی” کامپیوتری به نام ” منچستر مارک یک” Manchester Mark I و بعد از آن اولین کامپیوتر چند منظوره تجاری به نام ” فرانتی مارک یک” Ferranti Mark I ساخته شد.
آقای برتون این دوران را هیجان انگیز، خارق العاده و پر شور می‌داند. نمونه‌ای واقعی از اولین کامپیوتر مدرن جهان (که نام اصلی آن SSEM است) در موزه علوم و صنایع در منچستر به نمایش گذاشته شده است.



news.p30vel




برای مشاهده این لینک/عکس می بایست عضو شوید ! برای عضویت اینجا کلیک کنید