بررسی تخصصی تصویربرداری نوکیا N9

[P A R H A M]

تیم طراحی نوکیا برای طراحی صنعتی نوکیا N9 سطح انتظار خود را بالا بردند که منجربه فلسفه طراحی ویژه‌ای برای این گوشی شد. از جمله می‌توان به بدنه یک‌تکه N9 اشاره نمود که آن را به پیچیده‌ترین گوشی تک‌جزیی نوکیا تبدیل می‌کند.

در ادامه به مشخصات دوربین نوکیا N9 پرداخته می‌شود و امکانات آن به همراه طراحی مورد بررسی قرار می‌گیرد.

بی‌شک یکی از بزرگترین چالش‌ها، کاهش اندازه دوربین به میزانی بود که به طراحی لطمه‌ای وارد نشود و در عین حال نوکیا N9 را تا حد ممکن از نظر کارایی به پیشگامان صنعت در این زمینه و مخصوصا نوکیا N8 نزدیک کند.

برای ایجاد چنین فضایی و برای رسیدن به طراحی مورد نظر باید دوربین دارای ابعاد مشخصی باشد. این ابعاد معادل با 70 درصد کاهش در اندازه ماژولی است که در دوربین نوکیا N8 استفاده شد.
ترکیب کارایی و قابلیت‌های دوربین در محصولی با چنین طراحی زیبا، عالی است. از لحاظ طراحی نیز دوربین به شکل منحصر به فردی با بدنه یکپارچه شده است. در اینجا به قابلیت‌های تصویربرداری نوکیا N9 می‌‌پردازیم:

• اولین حسگر صنعتی که کاملا برای تصاویر 16:9 و 4:3 بهینه شده است
• برخورداری از اپتیک کارل‌زایس به عنوان برترین لنز صنعت
• اپتیک‌های وایدانگل عالی که وسیع‌ترین اپتیک‌ها در صنعت هستند. 60 درصد مشاهده فضای بیشتر نسبت به دستگاه‌های قابل مقایسه دیگر
• دریچه دیافراگم f/2.2 بزرگترین دریچه دیافراگم که تا کنون در موبایل‌ها استفاده شده است
• دارای عکس‌العمل بسیار سریع، مخصوصا تغییر حالت از عکس‌برداری به فیلم‌برداری و برعکس و ثبت تصاویر پشت سر هم
• فوکوس اتوماتیک لمسی برای ویدئو و تصویر
• ویدئو HD و صدای استریو (یکی از نادرترین دوربین‌هایی که کیفیت صدای HD در تصویربرداری دارد)
• برنامه‌ها و فعالیت‌های یکپارچه که برای سرعت یا ویرایش و اشتراک‌گذاری مناسب است
• بزرگنمایی تصاویر مستقیما پس از ثبت تصویر، ویرایش و اشتراک‌گذاری بدون خارج شدن از برنامه دوربین- تجربه تصویربرداری با موبایل به صورت یکپارچه
• ویرایش غیرتجربی تصاویر و بازگشت به تصویر اصلی در هر زمان. می‌توانید حتی چند ماه بعد تغییرات آن را حذف کنید یا دوباره تغییر دهید؛ به عبارتی عمل Undo یا redo را انجام دهید.
• فلاش LED فوق‌العاده قدرتمند- 20 درصد قوی‌تر از قدرتمندترین فلاش‌های LED قبلی با وجود اندازه جمع و جور و کوچکش
• برچسب جغرافیایی همراه با نام مکان‌ها نه فقط با مختصات
• فناوری AMBR- کاهش اتوماتیک مات بودن تصویر (Automatic Motion Blur Reduction)
• اشتراک‌گذاری لمسی تصاویر بین گوشی‌ها با استفاده از فناوری NFC

گوشی‌های موبایل از همان ابتدا نسبت تصویرشان 4:3 بوده است. با افزایش محبوبیت مشاهده تصاویر به صورت الکترونیک و در صفحات عریض (با نسبت 16:9)، نوکیا به این فکر افتاد که این تجربه را بهتر کند، زیرا روز به روز بیشتر رایج می‌شود. از زمان معرفی نوکیا N900 و خانواده سیمبین 3 اخیر که نوکیا N8 از پیشگامان آن است، نوکیا از حسگرهای 4:3 استفاده می‌کند؛ اما با تنظیم پیش‌فرض 16:9 برای ثبت ویدئو و تصویر . رسیدن به فرمت 16:9 از حسگر 4:3 به این معنی است که باید سر و ته تصویر بریده می‌شد. این دقیقا همان کاری است که بیشتر محصولاتی که نسبت 16:9 دارند انجام می‌‍‌دهند یا حتی در دوربین‌های دیجیتال امروزی این کار به صورت مجازی انجام می‌شود.

چند سال پیش، وقتی مهندسان نوکیا در حال مذاکره بودند که چطور تجربه نسبت تصویر 16:9 را بهتر کنند، اولین راهکاری که به ذهنشان رسید این بود که حسگری انتخاب کنند که نسبت آن 16:9 باشد. اگرچه، 4:3 هنوز هم خالی از فایده نبود؛ مخصوصا در ثبت تصاویر عمودی. پس از آن، چالش‌ اصلی چگونگی حفظ کیفیت در هر دو حالت بود، که این امر با ایده استفاده هر سنسوری که دقیقا چنین امکانی را میسر سازد عملی بود.

تصاویری که توسط اپتیک شکل می‌گیرند مدورند نه چهارگوش. نکته اصلی در این طرح این است که چطور فضای 16:9 به طور متفاوتی درون دایره ایپتیکال جای می‌گیرد، در حالی‌که قبل از آن فضای 4:3 وجود داشته است. یکی از آنها طول تصویر را بیشتر می‌کند و دیگری عرض تصویر.

داشتن حسگری با چنین قابلیتی یعنی یک حسگر با پیکسل‌هایی بیشتر از نیاز شما در آنِ واحد! در نوکیا N9 جدید، وقتی می‌گوییم یک محصول با دوربین 8 مگاپیکسل، در حقیقت حسگر، 8.7 مگاپیکسل است. در تصویر بالا، فضای کلی که توسط حسگر تصویر پوشش داده و بخش‌هایی از حسگر که طبق نسبت تصویرِ انتخاب شده استفاده می‌شوند ، قابل مشاهده است. در نتیجه، نوکیا N9 تنها موبایلی است که به طور هوشمندانه‌‌ای تصویر عریض‌تری نسبت به حسگرهای معمولی که در صنعت به کار می‌رود ایجاد می‌کند و این انعطاف‌پذیری را برای کاربر فراهم می‌کند که بهترین نسبت تصویر را برای ثبت یک منظره انتخاب کند.

نوکیا از دیرباز مستقیما با کارخانه‎های تولیدکننده قطعاتی کار می‌کرده که قطعات را به صورت سفارشی طراحی کرده و می‌سازند. این حسگر جدید مثل محصولات دیگری نظیر نوکیا N8 تنها و منحصرا برای استفاده در محصولات نوکیا طراحی و ساخته شده است. هیچ محصول دیگری از برندهای دیگر به امکانات درخواستی نوکیا دست پیدا نمی‌کند.

حسگر جدید

اپتیک‌های کارل‌زایس در یک مقایسه با 35 میلی‌متری‌‎ها معادل 28 میلی‌متر و در حال حاضر عریض‌ترین اپتیک‌ها در صنعت به شمار می‌رود. هرچند، این طور فرض می‌شود که نسبت آن 4:3 است. اگرچه، به دلیل اینکه از دایره تصویر به نسبت 16:9 به طور موثر استفاده شده، برای دست‌یابی به همان خط افق دیدی که نوکیا N9 ایجاد می‌کند، به یک لنز وایدانگل 26 میلی‌متری از حسگر تصویر 4:3 برای شباهت با آن نیاز است که به مراتب وسیع‌ترین و در حال حاضر گسترده‌تر از بسیاری از دوربین های دیجیتال است. یک نکته مهم و لازم به ذکر این است که هنگام فیلم‌برداری نیز می‌توان پی به قابلیت وایدانگل برد. یعنی زمانی که بسیاری از دستگاه‌ها از برش‌های تصویر برای بهتر شدن کارایی آن استفاده می‌کنند. علاوه بر لنز وایدانگل، مزایای کار کردن با اپتیک کارل‌زایس یعنی اینکه می‌توان میزان اعوجاج را تحت کنترل خود درآورد.

- یک دوربین با ماژول کوچک

می‌خواهیم بگوییم که چطور در نوکیا در ادامه N9 اجزاء دوربین کوچکتر شده است.

یکی از مهم‌ترین ملاحظات در این بررسی، عملکرد دوربین نوکیا N9 در محیط‌های کم نور بود. در دوربین نوکیا N8 که یکی از بزرگترین حسگرهای تصویربرداری را دارد، اندازه ماژول و فضایی که اشغال می‌کند بزرگتر است. بنابراین، به همین دلیل است که دوربین N8 برای جاگرفتن در ماژول، فضای زیادی از پشت دوربین را به خود اختصاص داده است. برای اینکه طراحی N9 موفق باشد لازم بود که برآمدگی پشت آن نیز برداشته شود.

برای انجام چنین کاری کاملا واضح بود که دوربین باید باریک‌تر می‌شد. پس 12 مگاپیکسل در ماژولی به این اندازه اصلا ممکن نبود. در این مورد بحث‌های زیادی انجام شد. زیرا هنوز خیلی از مردم فکر می‌کنند که مگاپیکسل واحد اندازه‌گیری کارایی دوربین است. (یعنی هرچه مگاپیکسل بالاتر باشد، کیفیت تصویر هم بهتر است!) اما برخی از کاربران که تعداد آنها روبه افزایش است، آن را نتیجه عملکرد همه بخش‌ها با هم می‌دانند. نظیر همین چالش را در نوکیا N8 وجود داشت. آیا باز هم باید یک دوربین 12 مگاپیکسل با پیکسل کوچکتر و ماژول کوچکتر ایجاد می‌شد؟ نوکیا همیشه قصد داشته دوربینی با فوکوس طبیعی ایجاد کند، اما از طرف دیگر می‌بایست رقابت در بازار را نیز درنظر می‌گرفت. نوکیا بر این باور نیست که برای اول بودن در بازار حتما باید بر تعداد پیکسل‌هایش اضافه کند، زیرا هیچ مزایای خاصی برای نوکیا ندارد.

حسگر 8.7 مگاپیکسل این امکان را به نوکیا می‌دهد که از اندازه و قطر اجزای دوربین کم کند. به همین علت، برای حفظ اندازه و خازن دوربین، استفاده از فلاش زنون ممکن نبود. پس به جای آن، فلاش قدرتمند LED به کار گرفته شد.

این فلاش 20 درصد روشن‌تر از مدل‌های قبلی و البته در پکیجی کوچکتر از قبل بود. کاهش اندازه پیکسل‌ها نسبت به آنچه در نوکیا N8 استفاده می‌شد این امکان را فراهم آورد که در فضای حسگر و ابعاد آن و قطر ماژول کاهش داد. پس تا اینجا از لحاظ طراحی فیزیکی نوکیا به آنچه می‌خواست رسیده بود، اما هنوز در مورد کارایی در شرایط کم‌نور نتیجه‌ای حاصل نشده بود.

در این زمینه تولید 2 قابلیت به ما کمک بسیاری کرد:

1- دریچه دیافراگم فوق‌العاده بزرگ f/2.2 این امکان را فراهم آورد تا تقریبا 75 درصد نور بیشتری برای رسیدن به حسگر تصویر ایجاد شود. این بزرگترین دریچه دیافراگمی است که که تا کنون در موبایل به کار رفته است. حتی از بسیاری از دوربین‌های دیجیتال هم بزرگتر است.

2- استفاده از جدیدترین حسگر که حساسیت را افزایش داده و پردازش اطلاعات که حاصل از کاهش نویز تصویر است را بهتر می‌کند.

با ترکیب این بهبودها و امکانات، عملکرد کارایی در شرایط کم‌نوربین نوکیا N9 و نوکیا N8 به طور گسترده قابل مقایسه است، ولی بستگی به اولویتی دارد که شما به میزان نویز می‌دهید. نوکیا N8 هنگام تصویربرداری با فلاش زنون، از لحاظ تصمیربرداری از دوردست و توانایی تثبیت حرکات از نوکیا N9 سر است. اما این دو گوشی کاملا با هم متفاوت هستند. یکی بر ابتکار تمرکز دارد و دیگری بر ایجاد همه قابلیت‌ها در یک ظاهر بی‌نهایت زیبا.

امکانات فوکوس اتوماتیک انعطاف‌پذیر

نوکیا N9 از امکانات فوکوس انعطاف‌پذیر زیادی برخوردار است. با این گوشی می‌توان در فاصله 10 سانتی‌متری فوکوس لمسی و اتوماتیک پی‌درپی انجام داد. در دوربین نوکیا N9 تجربه ثبت تصاویر به صورت تمام لمسی امکان‌پذیر است. فوکوس اتوماتیک لمسی به این معنی است که انگشت کاربر می‌تواند به راحتی بین انتخاب نقطه فوکوس و کلید لمسی ثبت تصویر بدون تغییر حالت در گرفتن گوشی حرکت کند. کاربر هنوز هم می‌تواند انگشت روی کلید لمسی ثبت تصویر یا همان شاتر نگه دارد؛ درست مثل همان حالتی که با کلید سخت‌افزاری انجام می‌دهد و روی نقطه‌ای فوکوس را قفل می‌کند. البته اتوفوکوس در بسیاری از موارد به این معناست که لازم نیست خود کاربر این کار را انجام دهید. همین که تصویر در فریم یا کادر باشد می‌توان با یک لمس کوچک تصویر را در حالت فوکوس ثبت کرد. استفاده از قابلیت تشخیص چهره نیز بسیار راحت است و هنگامی که چهره‌ای تشخیص داده شد، کمترین نیاز به تغییر نقطه فوکوس وجود خواهد داشت.

فوکوس اتوماتیک پیوسته هم در حالت ثبت تصویر و هم ضبط ویدئو کارایی دارد. در حالت ویدئو مزیتش این است که می‌تواند از فاصله 10 سانتی‌متری تا بی‌نهایت را فوکوس نرمی داشته باشد. هنگامی که کاربر می‌خواهد سوژه‌اش در لبه فریم یا کادر قرار بگیرد، مثلا هنگام ضبط کردن، حرکت کند، انتخاب لمسی برای نقطه فوکوس برای ایجاد انعطاف بیشتر در دسترس است. در حالت عکس‌برداری، اتوفوکوس پی‌درپی کمک می‌کند تا کندی‌های فوکوس خودکار در بسیاری از موارد رفع شود. در بسیاری از موارد، هنگامی که کاربر آماده تصویربرداری است، اتوفوکوس پیوسته قبلا به درستی روی صحنه یا سوژه مورد نظر فوکوس کرده است. در نتیجه به راحتی با لمس کلید ثبت، تصویر فورا و بدون هیچ تاخیری ثبت می‌شود.

در تولید این محصول با واکنش سریع، بهبودهای زیادی انجام شده است و کاربران این آزادی را دارند که هر وقت می‌خواهند تصویر مورد نظرشان را ثبت کنند. با فشار دادن کلید ثبت، تصاویر به سرعت ثبت می‌شوند؛ چه فوکوس کامل شده باشد و چه نشده باشد. در بسیاری از موارد، فوکوس قبل از اینکه کاربر کلید ثبت را فشار دهد کامل می‌شود. این تصمیم آگاهانه‌ای است که ثبت سریع تصاویر را همیشه ممکن می‌سازد. هر چند، اگر کاربر بخواهد مطمئن شوید که تصویر در فوکوس کامل است (فرض بر اینکه هنوز توسط منطقه فوکوس رنگی مشخص نشده است) با نگه داشتن کلید، فوکوس قفل می‌شود. هنگانی که کاربر انگشت خود را از روی صفحه برمی‌دارد، تصویر فورا ثبت می‌شود. البته اگر انگشت خود را روی کلید ثبت بکشد، قفل فوکوس برطرف می‌شود و هیچ تصویری ثبت نمی‌شود؛ بنابراین، کاربر در دوربین نوکیا N9 دقیقا همان کنترل کلیدهای سخت‌افزاری را تجربه می‌کند؛ منتها با ارگونومیک عالی.

کارایی بهتر

تیم طراحی نوکیا N9 در تولید و بهینه کردن تجربه کاربری یکپارچه در تصویربرداری با این گوشی بسیار تلاش کرده‌اند. یکی از این بهینه‌سازی‌ها در سرعت است. با اولین استفاده کاربر متوجه خواهد شد که وقتی تصویری ثبت یا ضبط می‌کند، منظره‌یاب دوربین به سرعت برای ثبت تصویر بعدی آماده است. این سریع‌ترین روش در استفاده از نوکیا N9 است. البته، اگر کاربر ترجیح دهد که تصویری را که ثبت کرده می‌خواهد ببیند یا لازم است فورا آن را ویرایش کرده یا به اشتراک گذارید، می‌تواند در منوی تنظیمات برای نمایش تصویر ثبت شده گزینه‌های 2 یا 5 ثانیه و یا بدون زمان‌گیری انتخاب کند. حالا کاربر به دومین قابلیت دسترسی خواهد داشت.
پس از اینکه تصویر فورا ثبت شد، می‌توان روی تصویر زوم یا بزرگنمایی کرد تا میزان تیزشدگی (شارپ بودن) را بدون دسترسی به گالری از طریقی لینکی جداگانه چک کرد. امکانات ویرایشی پرطرفدار برای ثبت تصویر وجود دارد و امکانات اشتراک‌گذاری نیز هم برای ثبت و هم برای ضبط تصویر در دسترس است؛ بدون اینکه نیاز باشد کاربر از برنامه دوربین خارج شود. به این می‌گویند یک تجربه یکپارچه و جذاب!

ویرایش تصویر با قابلیت بازگشت

نوکیا N9 این توانایی را دارد که تصاویر موجود در حافظه گوشی را با کمک یک سری امکانات ویرایشی بازسازی کند، اما با این امکان که حتی چند ماه پس از ویرایش می‌توان با مراجعه به تصویر و تنها با یک بار کلیک، تصویر را به حالت اول بازسازی کرد و برگرداند. این قابلیت بسیار قدرتمندی است؛ در نتیجه خیلی‌ها کامپیوتر خود را از تصاویر خالی می‌کنند و آنها را در گوشی نوکیا N9 خود ذخیره می‌کنند.

نوکیا N9 در یک کلام ... ظاهری زیبا و باطنی پرقدرت!